Landbousubsidie

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

'n Landbousubsidie is 'n subsidie van die staat wat aan boere en landboumaatskappye betaal word om hul inkomste aan te vul, die verskaffing van landboukommoditeite te bestuur en die koste en verskaffing van sodanige kommoditeite te beïnvloed. Voorbeelde van sulke kommoditeite is onder meer koring, voergraan (graan wat vir veevoer gebruik word soos mielies, sorghum, gars en hawermout), katoen, melk, rys, grondboontjies, suiker, tabak, oliesade soos sojabone en vleisprodukte soos bees, vark, lam en skaap.[1]

Die lande in die Organisasie vir Ekonomiese Samewerking en Ontwikkeling (OESO) ondersteun hul vee- en melkbedrywe met subsidies van miljarde dollars.[2][3]

Landbousubsidies volgens streke[wysig | wysig bron]

Europese Unie[wysig | wysig bron]

In 2010 het die EU €57 miljard aan landbou-ontwikkeling bestee, waarvan €39 miljard op regstreekse subsidies bestee is.[4] Landbou- en visserysubsidies maak meer as 40% van die EU se begroting uit.[5] Sedert 1992 (en veral sedert 2005) het die EU se landboubeleid aansienlike veranderinge ondergaan terwyl subsidies grootliks losgemaak is van produksie. Die grootste subsidie is die Enkelplaasbetaling.

Afrika[wysig | wysig bron]

Stygings in voedsel- en kunsmispryse het die kwesbaarheid van die arm stedelike en plattelandse huishoudings in baie ontwikkelende lande, veral in Afrika, onderstreep, wat beleidmakers se fokus opnuut geplaas het op die behoefte om stapelvoedseloeste se produktiwiteit te verhoog.

'n Studie deur die Buitelandse Ontwikkelingsinstituut het die voordele beoordeel van die Malawi-regering se Landbou-insetsubsidieprogram, wat in 2006/2007 in werking gestel is om toegang tot die gebruik van kunsmis in sowel mielie- as tabakproduksie te verbeter om landbouproduktiwiteit en voedselsekuriteit te verhoog. Die subsidie werk deur middel van 'n koeponstelsel wat deur die ontvanger ingehandig kan word vir kunsmis teen sowat 'n derde van die gewone kontantprys. Volgens die beleiddokumente van die Buitelandse Ontwikkelingsinstituut kan die koeponstelsel 'n doeltreffende manier wees om subsidietoegang op die teikengroep te rig om produksie te verhoog en ekonomiese en sosiale voordele daaruit te put. Daar is nog baie praktiese en politieke uitdagings in die program se ontwerp en toepassing nodig om die doeltreffendheid te verhoog, koste te beheer en begunstiging en bedrog te beperk.[6]

Nieu-Seeland[wysig | wysig bron]

Nieu-Seeland is bekend daarvoor dat hy die oopste landboumarkte in die wêreld het[7][8][9] nadat die Vierde Arbeidersparty in 1984 met radikale hervormings begin het om alle plaassubsidies te staak.

Dit het in daardie stadium bestaan uit 30 aparte produksiebetalings en uitvoeraansporings. Dit was 'n merkwaardige beleidsoptrede aangesien die Nieu-Seelandse ekonomie sowat vyf keer meer afhanklik is van landbou as die VSA s'n, wat sowel uitset as indiensneming betref. Subsidies in Nieu-Seeland het sowat 30% van die waarde van produksie voor die hervorming uitgemaak, effens hoër as die VSA se subsidies vandag. Nieu-Seeland se landbou is aan bande gelê deur dieselfde probleme wat die VSA vandag ervaar, insluitend oorproduksie, omgewingsverval en opgeblaasde grondpryse.

Aangesien die land 'n groot landbou-uitvoerder is, is voortgesette subsidies deur ander lande al lank 'n netelige kwessie,[10][11] met Nieu-Seeland wat 'n stigterslid is van die Cairns Group, wat uit 20 lede bestaan, om marktoegang vir uitgevoerde landbouprodukte te verbeter.

Verenigde State[wysig | wysig bron]

Van 'n verslag van die Kongres se begrotingskantoor.

Die Verenigde State betaal tans sowat $20 miljard per jaar aan boere as regstreekse subsidies vir “plaasinkomstestabilisering"[12][13][14] deur plaaswissels. Hierdie wissels kom van voor die ekonomiese beroering van die Groot Depressie met nuwe wette daaroor in 1922, 1929 en 1933 wat 'n tradisie van staatsondersteuning geskep het.

Die begunstigdes van die subsidies het verander namate landbou in die Verenigde State verander het. In die 1930's het sowat 25% van die land se bevolking op die land se 6 miljoen klein plase gewoon. Teen 1997 het 157,000 groot plase gesorg vir 72% van plaasverkope, met net 2% van die VSA se bevolking wat op klein plase bly. In 2006 was die drie state wat die hoogste subsidies ontvang het Texas (10.4%), Iowa (9.0%) en Illinois (7.6%). Die departement van landbou se subsidies aan Iowa was in 2006 $1,212 miljoen.[15] Van 2003 tot 2005 het die boonste 1% van begunstigdes 17% van die subsidiebetalings ontvang. In Texas ontvang 72% van die plase nie staatsubsidies nie. Van die bykans $1.4 miljard in die subsidiebetalings aan plase in Texas, ontvang net sowat 18% van die plase 'n deel van die betalings.[16]

Die subsidieprogram gee boere ekstra geld vir hul oeste, asook 'n gewaarborgde laagste prys. Byvoorbeeld, volgens 2002 se boerderywet kry boere vir elke maat koring wat hulle verkoop 'n ekstra 52c en 'n gewaarborgde prys van 3.86 van 2002 tot 2003 en 3.92 van 2004 tot 2007.[17] Met ander woorde, as die prys van koring $.80 in 2002 was, sou die boere 'n ekstra 58c per koringmaat kry (52c plus die 6c-prysverskil).

Asië[wysig | wysig bron]

Plaassubsidies in Asië bly 'n netelige kwessie in handelsgesprekke.[18][19]

In 2009 het Japan VSA$46.5 miljard in subsidies aan sy boere betaal,[20] en die voortgesette staatsteun van boere in Japan bly 'n omstrede onderwerp.[21]

Suid-Korea het pogings aangewend om sy landbousektor te hervorm, ondanks weerstand van partye met persoonlike belange.[22]

Die impak van subsidies[wysig | wysig bron]

Plaassubsidies het die regstreekse uitwerking om inkomste van die algemene belastingbetalers oor te dra na plaaseienaars. Die regverdiging vir hierdie oordrag en die uitwerking daarvan is ingewikkeld en dikwels omstrede.

Wêreldwye voedselpryse en internasionale handel[wysig | wysig bron]

Hoewel sommige kritici en voorstanders van die Wêreldhandelsorganisasie daarop wys dat uitvoersubsidies goedkoop kos kan verskaf aan verbruikers in ontwikkelende lande deur die prys van kommoditeite te laat daal,[23][24] is lae pryse skadelik vir boere wat nie die subsidie ontvang nie. Omdat dit gewoonlik ryk lande is wat binnelandse subsidies kan bekostig, beweer kritici dat hulle armoede in ontwikkelende lande aanhelp deur wêreldgewaspryse kunsmatig laer te dwing.[25] Lae pryse vir oeste moedig ontwikkelende lande aan om afhanklike kopers van voedsel van ryk lande te word. Dus, pleks daarvan dat plaaslike boere die landbou- en ekonomiese selfonderhoudend van hul eie land verbeter, word hulle uit die mark en selfs van hul grond af gedwing. Dit vind plaas weens 'n proses wat "internasionale storting" genoem word, waar gesubsidieerde boere laekoste-landbougoedere op buitelande markte "stort" teen 'n prys waarmee ongesubsidieerde boere nie kan meeding nie. Landbousubsidies is dikwels 'n struikelblok in handelsonderhandelinge. In 2006 het gesprekke by die Doha-ronde van die WHO se handelsonderhandelinge op 'n dooie punt uitgeloop omdat die VSA geweier het om hul subsidies te sny na 'n vlak waarmee ander ongesubsidieerde uitvoere kan meeding.[26]

Armoede in ontwikkelende lande[wysig | wysig bron]

Die impak van landbousubsidies in ontwikkelde lande op boere van ontwikkelende lande en internasionale ontwikkeling is deeglik gedokumenteer. Landbousubsidies kan pryse laer dwing wat verbruikers bevoordeel, maar dit beteken ook die boere van ontwikkelende lande vind dit moeilik om in die wêreldmark mee te ding,[27] en die uitwerking op armoede is veral negatief wanneer dieselfde gewas ook in ontwikkelde lande verbou word, aangesien hulle teen die gesubsidieerde boere in die ontwikkelde lande moet meeding, byvoorbeeld in katoen en suiker.[28][29] Die IFPRI raam dat die uitwerking van subsidies ontwikkelende lande in 2003 $24 miljard aan verlore inkomste gekos het.[30] Boonop het dieselfde studie bevind dat in die mins ontwikkelde lande 'n groter deel van hul BBP op landbou berus, naamlik 36.7%, en hulle dus selfs meer kwesbaar is vir die uitwerking van subsidies. Daar word beweer dat gesubsidieerde landbou in die ontwikkelde wêreld een van die grootste struikelblokke is vir ekonomiese groei in die ontwikkelende wêreld; wat 'n onregstreekse impak het deur die inkomste te verminder wat beskikbaar is om in plattelandse infrastruktuur soos gesondheid, veilige waterbronne en elektrisiteit van die landelike armes te belê.[31] Die totale bedrag van subsidies vir landbou in OESO-lande is baie meer as wat dié lande as ontwikkelingshulp verskaf. In die geval van Afrika word geraam dat 'n 1% toename in sy totale landbou-uitvoere sy BBP met $70 miljard kan laat styg, wat vyf keer meer is as wat die streek in totale buitelandse hulp ontvang.[32]

Haïti en Amerikaanse rysinvoer[wysig | wysig bron]

Haïti is 'n uitstekende voorbeeld van 'n ontwikkelende land wat negatief geraak is deur landbousubsidies in die ontwikkelde wêreld. Haïti is 'n land met die vermoë om rys te produseer en was eens selfonderhoudend om aan sy eie behoeftes te voorsien.[33][34] Tans produseer Haïti nie genoeg om sy mense te voed nie; 60% van die kos wat in die land verbruik word, word ingevoer.[35] Na raad om die ekonomie te bevry deur tariewe te verlaag, is binnelandsgeproduseerde rys verdring deur goedkoper gesubsidieerde rys van die Verenigde State.

Deur Haïti se ekonomie oop te stel het dit verbruikers toegang gegee tot goedkoper kos; deur buitelandse produsente toe te laat om vir die Haïtiese mark mee te ding het dit die prys van rys laat daal. Vir die Haïtiese boere, wat nie toegang tot subsidies gehad het nie, het die afwaartse druk op pryse beteken dat hul wins gedaal het. Die subsidies wat Amerikaanse rysboere ontvang het, asook verhoogde doeltreffendheid, het dit onmoontlik gemaak vir hul Haïtiese eweknieë om mee te ding.[36][37] Volgens Oxfam en die Internasionale Monetêre Fonds het tariewe van 50% gedaal in 1995 tot 3% en die land voer tans 80% van die rys in wat hy verbruik.[38][39]

Terwyl die boere sukkel om mee te ding, het baie gemigreer van landelike na stedelike gebiede op soek na alternatiewe ekonomiese geleenthede.[40]

Alternatiewe[wysig | wysig bron]

Neoliberale voer aan dat die huidige subsidies aansporings vir die wêreldwye handel in landboukommoditeite waarin ander lande 'n betreklike voordeel kan hê, verwring. Deur dus lande toe te laat om in kommoditeite te spesialiseer waarin hulle 'n betreklike voordeel het en dan vryelik oor grense heen handel te dryf, sal wêreldwye welsyn verhoog en voedselpryse laat daal.[41] Deur die regstreekse betaling aan boere te staak en die boerderybedryf te dereguleer sal ondoeltreffendhede en dooiegewigskuld wat deur staatsinmenging geskep is uit die weg ruim.

Ander stem nie saam nie en redeneer dat 'n meer radikale transformasie van landbou nodig is, een wat gerig word deur die idee dat ekologiese verandering nie geslaag kan wees sonder gepaardgaande veranderinge in die sosiale, politieke, kulturele en ekonomiese gebiede wat landbou beïnvloed nie. Sekere organisasies, soos Via Campesina, sê net deur die uitvoergeleide, vryehandelgegronde industriële landboumodel van groot plase te verander kan die afwaartse spiraal van armoede, lae lone, migrasie van die platteland na stede, honger en omgewingsagteruitgang gekeer word.[42]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ Karnik, Ajit (1996). "Interest Groups, Subsidies and Public Goods: Farm Lobby in Indian Agriculture". Economic and Political Weekly. 31 (13): 818–820.
  2. ↑ Meat Atlas 2014 – Facts and figures about the animals we eat , page 20, download Meat Atlas Geargiveer 29 Julie 2016 op Wayback Machine as pdf
  3. ↑ OECD, Agricultural Policy Monitoring and Evaluation 2013, 2013, p. 317, table: "OECD: Producer Single Commodity Transfers (USD)" Geargiveer 12 April 2016 op Wayback Machine
  4. ↑ http://eur-lex.europa.eu/budget/data/D2010_VOL4/EN/nmc-titleN123A5/index.html.
  5. ↑ http://bookshop.europa.eu/en/eu-budget-2010-pbKV3009138/downloads/KV-30-09-138-EN-C/KV3009138ENC_002.pdf?FileName=KV3009138ENC_002.pdf&SKU=KV3009138ENC_PDF&CatalogueNumber=KV-30-09-138-EN-C.
  6. ↑ https://www.odi.org/publications/2464-towards-smart-subsidies-agriculture-lessons-recent-malawi.
  7. ↑ http://www.cato.org/pub_display.php?pub_id=3411.
  8. ↑ "Surviving with out subsidies", NYT Geargiveer 22 Julie 2016 op Wayback Machine
  9. ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/from_our_own_correspondent/3747430.stm.
  10. ↑ http://tvnz.co.nz/business-news/return-us-dairy-subsidies-sours-kiwis-2755476.
  11. ↑ http://www.nzherald.co.nz/agriculture/news/article.cfm?c_id=16&objectid=10633801&pnum=0.
  12. ↑ [1] Geargiveer 28 Januarie 2012 op Wayback Machine
  13. ↑ http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/graphic/2006/07/02/GR2006070200024.html.
  14. ↑ http://www.ers.usda.gov/topics/farm-economy/farm-sector-income-finances.aspx.
  15. ↑ "EWG Farm Subsidy Database" (in Engels). Farm.ewg.org. 29 November 2004. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Mei 2020. Besoek op 12 April 2012.
  16. ↑ http://farm.ewg.org/farm/regionsummary.php?fips=48000.
  17. ↑ http://www.ers.usda.gov/media/263929/ap022_2_.pdf.
  18. ↑ http://ictsd.org/i/news/bridgesweekly/114947/.
  19. ↑ http://theindianawaaz.com/index.php?option=com_content&view=article&id=6802&catid=9.
  20. ↑ http://www.agrimoney.com/news/eu-farm-subsidies-fall-bucking-global-trend--1932.html.
  21. ↑ http://www.tokyofoundation.org/en/articles/2011/farming-survive-liberalization.
  22. ↑ http://english.donga.com/srv/service.php3?biid=2012031703458.
  23. ↑ http://www.foreignaffairs.org/20051201faessay84706/arvind-panagariya/liberalizing-agriculture.html.
  24. ↑ Center for Economic and policy research (22 November 2005). "World Bank's Claims on WTO Doha Round Clarified". Persberig. Archived from the original on 22 Maart 2007. https://web.archive.org/web/20070322102955/http://www.cepr.net/pressreleases/2005_11_22.htm. Besoek op 4 Mei 2017. 
  25. ↑ http://www.commondreams.org/views02/0506-09.htm.
  26. ↑ http://www.ft.com/cms/s/0/dfa460d0-1afd-11db-b164-0000779e2340.html.
  27. ↑ Patel, Raj (2007). Stuffed and Starved. UK: Portobello Books. p. 57.
  28. ↑ Agricultural Subsidies in the WTO Green Box Geargiveer 12 November 2011 op Wayback Machine, ICTSD, September 2009.
  29. ↑ http://pdf.wri.org/aspe_domestic_reform.pdf.
  30. ↑ http://www.ifpri.org/sites/default/files/pubs/media/trade/trade.pdf.
  31. ↑ http://www.ncpa.org/pub/ba547.
  32. ↑ Adams, Brock (2005). The Structure of American Industry. Upper Saddle River, New Jersey: Pearson. p. 21. ISBN 0-13-143273-7.
  33. ↑ http://www1.american.edu/TED/haitirice.htm#endnote11.
  34. ↑ http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/28350/56025477.pdf?sequence%3D1.
  35. ↑ http://www.ifad.org/operations/projects/regions/pl/factsheet/haiti_e.pdf
  36. ↑ http://search.proquest.com/docview/305170611
  37. ↑ "argiefkopie" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 17 Mei 2017. Besoek op 4 Mei 2017.
  38. ↑ http://www.oxfam.org/development/haiti-no-longer-grows-much-its-own-rice-and-families-now-go-hungry.
  39. ↑ http://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2001/cr0104.pdf
  40. ↑ http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-11472874.
  41. ↑ Anderson, Kym (13 September 2005). "Agricultural Trade Reform and the Doha Development Agenda". The World Economy. 28 (9): 1301–1327. doi:10.1111/j.1467-9701.2005.00735.x.
  42. ↑ Altieri, Miguel (Julie 2009). "Agroecology, small farms, and food sovereignty". Monthly Review. 61 (3): 102–113. doi:10.14452/mr-061-03-2009-07_8.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Landbousubsidie&oldid=2445870"