Le Scaphandre et le Papillon

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Le Scaphandre et le Papillon
Musiek deur Paul Cantelon
Kinematografie Janusz Kamiński
Verspreider Les Cinémas Gaumont Pathé
Land Frankryk
Verenigde State
Taal Frans

Le Scaphandre et le Papillon (Engels: The Diving Bell and the Butterfly) is 'n Frans-Amerikaanse (Franstalige) biografiese dramafilm uit 2007 onder regie van Julian Schnabel. Die verhaal is gebaseer op die gelyknamige outobiografiese boek deur Jean-Dominique Bauby. Dié voormalige joernalis van die tydskrif Elle het dit geskryf nadat hy op 43-jarige leeftyd as gevolg van 'n beroerte "ingeslote sindroom" opgedoen het, en alleen nog een oog kon beweeg.

Verhaal[wysig | wysig bron]

Jean-Do word wakker en lê tot sy verbasing in 'n hospitaal in Berck-sur-Mer. Dokter Cocheton stel homself aan hom voor en deel Bauby mee dat hy 'n beroerte gehad het en reeds drie weke in 'n koma lê. Hy dink aanvanklik dat hy die arts antwoord gee, maar wanneer hy nie daarop geageer nie besef hy dat hy sy woorde slegs dink en fisiek geen woord oor sy lippe kry nie. Bauby raak nie dadelik paniekerig nie omrede hy weet dat dit 'n tyd kan duur voordat mens se spraak na 'n beroerte terugkeer. Dr. Cocheton stel hom ook hieroor gerus. Dit blyk egter later dat Cocheton dit aan die neuroloog (Lepage) oorgelaat het om Bauby die volle waarheid te vertel. Sy beroerte was so erg dat hy "ingeslote sindroom" opgedoen het. As gevolg hiervan is al die spiere in sy liggaam verlam, behalwe dié van sy linkeroog. Daarom word sy regteroog ook toegewerk om korneale ontsteking te voorkom. Hy is geestelik net so bekwaam soos altyd, maar is op 'n geestelike vlak geheel en al in sy eie liggaam "vasgevang". Al wat Lepage Bauby kan belowe, is goeie versorging en 'n bietjie hoop dat sy toestand eendag 'n bietjie beter sal word.

Die fisioterapeut Marie Lopez en die spraakterapeut Henriette Durand stel hierna hulself aan Bauby voor. Lopez beoog om saam met hom te oefen sodat hy uiteindelik sy lippe en tong weer 'n bietjie kan beweeg ten einde self te kan sluk en eet. Durand wil Bauby leer om met een oog te kommunikeer. Dit begin deur een keer te knip om "ja" te sê en twee keer vir "nee". Kort daarna vertel sy hom van 'n stelsel waarmee hy woorde kan vorm, die ESARIN-alfabet. Die letters van dié alfabet is só gerangskik sodat dié wat die meeste gebruik word eerste voorkom. Durand lees die letters elke keer vir hom voor, en wanneer sy 'n letter noem waarmee hy 'n woord wil vorm, knip hy een keer sy oog. Wanneer hy 'n paar keer vinnig flikker, beteken dit dat hy dat hy nie 'n spesifieke letter bedoel het nie. Die eerste gedagte wat Bauby op die wyse by Durand tuisbring, is dat hy wil sterf. Hy voel asof hy in 'n outydse swaar duikpak onder die water is, waarin hy net kan kyk, sonder om te beweeg.

Die eerste persoon wat die eertydse hedonis besoek is sy voormalige vriendin Céline Desmoulins saam met wie hy drie kinders het, maar nooit mee getrou het nie, omdat hy verkies om ongetroud te bly. Hy sien nie weer sy nuutste vriendin nie: sy vind dit te moeilik om hom so te sien, en wil hom onthou soos wat hy was. Bauby is volledig aangewese op sy eie geesteswêreld, en het derhalwe genoeg tyd om sy vroeëre en huidige lewe te ondersoek. Hy besef wie regtig vir hom omgee. Desmoulins neem hom saam met hul kinders na die park en vir die eerste keer in sy lewe voel Bauby werklik soos hul vader. Hy besluit dat die bietjie leefkans wat hy nog het, beter is as geen lewe nie.

Bauby vra Durand om sy uitgeefster Betty te skakel. Ingevolge sy kontrak moet hy nog een boek skryf, maar toe sy van sy beroerte hoor, beskou sy dit as 'n onmoontlikheid. Bauby wil dit steeds doen met behulp van die ESARIN-alfabet. Daarom stuur Betty haar medewerkster Claude Mendibil, wat 'n uiters geduldige persoon is, na hom toe. Vanaf die oomblik staan Bauby elke oggend om 05:00 "op" om na te dink oor wat hy wil skryf, waarna hy dit vanaf 08:00 aan Mendibil dikteer. Voor sy beroerte wou hy eintlik 'n boek met die titel Die gravin van Monte Christo, 'n alternatiewe weergawe van Die graaf van Monte Christo, skryf. In plaas hiervan skryf hy nou saam met Mendibil "Le Scaphandre et le Papillon" ("die duikpak en die skoenlapper"). Sentraal hierin staan sy lewe, gevoelens, oordenkings en bepeinsings vanuit die oogpunt van 'n persoon met "ingeslote sindroom". Die boek is uiters geslaagd en gewild. Tien dae later sterf hy egter aan longontsteking.

Rolverdeling[wysig | wysig bron]

  • Mathieu Amalric: Jean-Do
  • Emmanuelle Seigner: Céline
  • Marie-Josée Croze: Henriette Roi
  • Anne Consigny: Claude
  • Patrick Chesnais: Dokter Lepage
  • Niels Arestrup: Roussin
  • Olatz López Garmendia: Marie Lopez
  • Jean-Pierre Cassel: Vader Lucien
  • Marina Hands: Joséphine
  • Max von Sydow: Papinou
  • Gérard Watkins: Dokter Cocheton
  • Théo Sampaio: Théophile
  • Fiorella Campanella: Céleste
  • Talina Boyaci: Hortense
  • Isaach De Bankolé: Laurent

Agtergrond[wysig | wysig bron]

Alhoewel die rolprent in Frankryk met Franssprekende akteurs geskiet is, was die oorspronklike bedoeling dat die Amerikaanse maatskappy Universal Pictures die rolprent sou vervaardig. Die draaiboek was oorspronklik in Engels, en Johnny Depp sou die rol van Bauby vertolk. Volgens die draaiboekskrywer Ronald Harwood het Depp die vervaardigers aangeraai om Julian Schnabel aan te wys om die regie van die rolprent waar te neem. Universal Pictures het die aanvang van die produksie bly vertraag, sodat Les Cinémas Gaumont Pathé twee jaar later die produksie oorgeneem het. Depp het die projek verlaat om te fokus op sy rol in Pirates of the Caribbean: At World's End. [1] Schnabel het as regisseur aangebly. Die rolprent is uiteindelik vervaardig deur Les Cinémas Gaumont Pathé en France 3 Cinéma, in samewerking met Banque Popular Images 7 en die Amerikaanse Kennedy/Marshall Company.

Schnabel het gesê dat hy van persoonlike ervarings gebruik gemaak het vir die rolprent. [2] Volgens die New York Sun "het Schnabel daarop aangedring dat die rolprent in Frans geskiet word, ondanks druk van produsente om dit 'n Engelstalige rolprent te maak. Schnabel het geglo dat Frans beter sou werk, want dit was ook die taal waarin die boek geskryf is. Schnabel het selfs Franse lesse geneem ten einde die rolprent in Frans te kan skiet. [3]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. The film Julian Schnabel 'had to' make Los Angeles Times 'Calendarlive', besoek op 23 Mei 2007
  2. "Interview by Drew Tewksbury" Metromix.com. November 28, 2007.
  3. "Schnabel's Portrait of an Artist in Still Life", Review of: The Diving Bell and the Butterfly, by Darrell Hartman, New York Sun, 28 September 2007. Besoek op 9 Mei 2008.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]