Gaan na inhoud

Liggaamsdismorfiesteuring

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Liggaamsdismorfiesteuring
Klassifikasie en eksterne bronne
ICD-10 F45.2
ICD-9 300.7
DiseasesDB 33723
eMedicine med/3124
Mediese waarskuwing

Liggaamsdismorfiesteuring (LDS), ook in sekere verbande bekend as dismorfofobie, is 'n geestesteuring wat gekenmerk word deur 'n oorweldigende preokkupasie met 'n ervaarde defek in 'n mens se fisieke voorkoms.[1] In LDS se waansteuringsvariant word die defek verbeel.[2] Wanneer 'n kwessie wil sigbaar is, word dit in die individu se kop buite verhouding opgeblaas.

Dit maak nie saak of die fisieke kwessie verbeel word of werklik is nie, die kommer daaroor is omvattend en indringend en neem baie tyd van elke dag in beslag. Dié oormatige preokkupasie veroorsaak nie net geweldige emosionele stres nie, maar kniehalter ook daaglikse funksionering en aktiwiteite.[2] Die DSM-5 plaas LDS in die obsessief-kompulsiewe spektrum, anders as byvoorbeeld anoreksie.[2]

LDS raak na raming 0,7% tot 2,4% van die bevolking.[2] Dit begin gewoonlik tydens adolessensie en tas beide mans en vroue aan.[2][3] Die subtipe spierdismorfie, waar die liggaam as te klein ervaar word, raak meestal mans.[4]

Benewens om daaroor te tob, kyk die lyer gewoonlik oor en oor daarna en kan ongewone taktieke ontwikkel om sosiale kontak te vermy wat dit blootstel.[2] Omdat hulle die stigma van ydelheid vrees, steek hulle gewoonlik dié preokkupasie weg.[2] LDS word dikwels selfs deur psigiaters misgekyk en daarom word dit ondergediagnoseer.[2] Omdat die steuring lewensgehalte baie verswak weens 'n opvoedkundige of beroepsdisfunksie en sosiale isolasie, is lyers aan LDS geneig tot selfmoordgedagtes en pogings tot selfmoord.[2]

Tekens en simptome

[wysig | wysig bron]

Dit is algemeen dat iemand nie van sy voorkoms hou nie, maar mense met liggaamsdismorfiesteuring het uiterse wanopvattings oor hulle fisieke voorkoms.[5] Waar ydelheid lei tot 'n poging om die liggaam te verbeter, is die gevolg an LDS om die liggaam te normaliseer.[2] Hoewel 'n waargenome defek in sowat een uit drie gevalle 'n wanvoorstelling is, is dit meestal 'n werklikheid wat uit verband geruk word.[3]

Die deel van die liggaam waarop die meeste gefokus word, is die gesig, vel, maag, arms en bene, maar dit kan feitlik enige deel van die liggaam wees.[6][7] Daar kan ook op verskeie liggaamsdele gefokus word.[2] 'n Subtipe van LDS is omgekeerde anoreksie of spierdisforie. In spierdisforie ervaar lyers hulle liggaam as uiters maer, al is hulle gespierd en geoefen.[8] Baie gebruik dermatologiese behandelings of grimering, wat gewoonlik nie die ongelukkigheid verlig nie.[2]

LDS is 'n steuring in die obsessief-kompulsiewe spektrum,[9] maar verorsaak meer depressie en sosiale vermyding, al is daar 'n mate van oorvleueling met obsessief-kompulsiewe steuring (OKS).[10][1] LDS hou dikwels verband met sosialeangssteuring (SAS).[10] Sommige lyers glo ander wys in die geheim hulle defekte uit.[2]

Gewoonlik tob 'n lyer verskeie ure per dag oor hulle waargenome defek, en vermy sosiale situasies of probeer dit kamoefleer met grimering of klere. Hulle kyk talle kere per dag daarna en vergelyk dit met die liggaam van ander mense. Hulle soek ook dikwels verbale gerusstelling.[1][2] Sommige lyers vermy spieëls, varander gedurig hulle uitrusting, oorversorg hulle of eet minder.[6]

Oorsaak

[wysig | wysig bron]

Soos met die meeste geestesteurings is die oorsaak van LDS ingewikkeld en 'n wisselwerking van vele faktore, soos genetiese, sielkundig, sosiaal en kultureel.[11][12] Dit ontwikkel gewoonlik tydens adolessensie,[6] hoewel baie pasiënte vroeëre trauma, mishandeling, verwaarlosing, 'n spottery of boeliery blameer.[13] In baie gevalle loop sosiale angs vroeër in die lewe LDS vooruit. Hoewel studies met tweelinge met LDS skaars is, raam een studie oorerflikheid as 43%.[14] Ander faktore kan inkennigheid,[15] 'n negatiewe liggaamsbeeld, perfeksie,[11][16] en kindermishandeling en -verwaarlosing insluit.[12][17]

Sosiale media

[wysig | wysig bron]

Die konstante gebruik van sosiale media en selfies kan lei tot 'n swak selfbeeld en LDS-neigings.[18] Individue kan selfbehep raak om die regte soort foto vir die publiek te plaas.[19] Veral vroue se geestesgesondheid word geraak deur volgehoue blootstelling aan sosiale media, omdat hulle hulle voortdurend vergelyk met wat as die ideale vroulike beeld voorgestel word. Dit lei tot 'n onverenigbaarheid van hulle voorkoms met die media se voorstelling van die ideale voorkoms.[20]

Sosio-kulturele perspektief

[wysig | wysig bron]

Liggaamsdismorfiesteuring is aanvanklik "dismorfofobie" genoem, 'n term wat algemeen gebruik is in Japannese, Russiese en Europese geskrifte. In Amerika het die opkoms van LDS eers in die 1980's aandag geniet. Dit is deur die Amerikaanse Sielkundevereniging in die DSM-III opgeneem, en die diagnostiese kriteria is nie goed gedefinieer nie.[21] Dit is in die hersiene waargawe van die DSM-III reggestel.

In 1991 was die demografie van individue met LDS hoofsaaklik enkellopende vroue van 19 jaar en ouer. Dit het nie veel verander nie; vroue word steeds beskou as die oorheesende gender met die steuring.[22] Dit lyk of verskillende kulture verskillende klemme lê op die estetiese korrigering van die liggaam; een voorbeeld is die binding van die voete van Chinese vroue.[23]

Hoewel die fisieke verandering van die liggaam nie tot 'n enkele kultuur beperk is nie, dui navorsing daarop dit is algemener in die Westerse kultuur en aan die toeneem.[24] Sosio-kulturele modelle wys hoe hoog skraalheid aangeslaan word, en die Weste het 'n obsessie met skoonheid. Advertensies, reklame en sosiale media speel 'n groot rol in die skepping van die "perfekte" liggaamsbou, grootte en voorkoms.[25]

Soortgelyke studies het ook gewys op die hoë voorkoms van LDS in Oos-Asiatiese beskawings, waar ontevredenheid oor die gesig veral algemeen is. Dit dui daarop dat dié vsrskynsel nie net in die Weste voorkom nie.[26]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Cororve, Michelle; Gleaves, David (Augustus 2001). "Body dysmorphic disorder: A review of conceptualizations, assessment, and treatment strategies". Clinical Psychology Review. 21 (6): 949–970. doi:10.1016/s0272-7358(00)00075-1. PMID 11497214.
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 Bjornsson AS; Didie ER; Phillips KA (2010). "Body dysmorphic disorder". Dialogues Clin Neurosci. 12 (2): 221–32. doi:10.31887/DCNS.2010.12.2/abjornsson. PMC 3181960. PMID 20623926.
  3. ↑ 3,0 3,1 Mufaddel Amir, Osman Ossama T, Almugaddam Fadwa, Jafferany Mohammad (2013). "A review of body dysmorphic disorder and Its presentation in different clinical settings". Primary Care Companion for CNS Disorders. 15 (4). doi:10.4088/PCC.12r01464. PMC 3869603. PMID 24392251.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  4. ↑ Katharine A Phillips, Understanding Body Dysmorphic Disorder: An Essential Guide (New York: Oxford University Press, 2009), pp 50–51.
  5. ↑ Buhlmann, Ulrike; Reese, Hannah E.; Renaud, Stefanie; Wilhelm, Sabine (Maart 2008). "Clinical considerations for the treatment of body dysmorphic disorder with cognitive-behavioral therapy". Body Image. 5 (1): 39–49. doi:10.1016/j.bodyim.2007.12.002. PMID 18313372.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Phillips, KA (Februarie 2004). "Body dysmorphic disorder: recognizing and treating imagined ugliness". World Psychiatry. 3 (1): 12–7. PMC 1414653. PMID 16633443.
  7. ↑ Veale, D., Miles, S., Read, J., Troglia, A., Carmona, L., Fiorito, C., Wells, H., Wylie, K., & Muir, G. (2015). Penile Dysmorphic Disorder: Development of a Screening Scale. Archives of sexual behavior, 44(8), 2311–2321. https://doi.org/10.1007/s10508-015-0484-6
  8. ↑ Carroll, Deirdre H.; Scahill, Larry; Phillips, Katharine A. (April 2002). "Current concepts in body dysmorphic disorder". Archives of Psychiatric Nursing. 16 (2): 72–79. doi:10.1053/apnu.2002.32109. PMID 11925574.
  9. ↑ "Obsessive-Compulsive and Related Disorders". Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. 2013. doi:10.1176/appi.books.9780890425596.dsm06. ISBN 978-0-89042-555-8.
  10. ↑ 10,0 10,1 Fang, Angela; Hofmann Stefan G (Desember 2010). "Relationship between social anxiety disorder and body dysmorphic disorder". Clinical Psychology Review. 30 (8): 1040–1048. doi:10.1016/j.cpr.2010.08.001. PMC 2952668. PMID 20817336.
  11. ↑ 11,0 11,1 Katharine A Phillips, Understanding Body Dysmorphic Disorder: An Essential Guide (New York: Oxford University Press, 2009), ch 9.
  12. ↑ 12,0 12,1 Feusner, J.D.; Neziroglu, F; Wilhelm, S.; Mancusi, L.; Bohon, C. (2010). "What causes BDD: Research findings and a proposed model". Psychiatric Annals. 40 (7): 349–355. doi:10.3928/00485713-20100701-08. PMC 3859614. PMID 24347738.
  13. ↑ Brody, Jane E. (22 Maart 2010). "When your looks take over your life". The New York Times. Besoek op 13 Maart 2017.
  14. ↑ Browne, Heidi A.; Gair, Shannon L.; Scharf, Jeremiah M.; Grice, Dorothy E. (1 Januarie 2014). "Genetics of obsessive-Compulsive Disorder and Related Disorders". Psychiatric Clinics of North America. 37 (3): 319–335. doi:10.1016/j.psc.2014.06.002. PMC 4143777. PMID 25150565.
  15. ↑ Veale D (2004). "Body dysmorphic disorder". British Medical Journal. 80 (940): 67–71. doi:10.1136/pmj.2003.015289. PMC 1742928. PMID 14970291.
  16. ↑ Hartmann, A (2014). "A comparison of self-esteem and perfectionism in anorexia nervosa and body dysmorphic disorder". Journal of Nervous and Mental Disease. 202 (12): 883–888. doi:10.1097/nmd.0000000000000215. PMID 25390930. S2CID 43880482.
  17. ↑ Didie E, Tortolani C, Pope C, Menard W, Fay C, Phillips K (2006). "Childhood abuse and neglect in body dysmorphic disorder". Child Abuse and Neglect. 30 (10): 1105–1115. doi:10.1016/j.chiabu.2006.03.007. PMC 1633716. PMID 17005251.
  18. ↑ Mohamed, BothinaE.S; Abdel Karim, NashwaA.H (2019). "Effect of selfie addiction on self-esteem, body image, and academic achievement among Faculty of Nursing students". Egyptian Nursing Journal. 16 (2): 80. doi:10.4103/ENJ.ENJ_5_19. ISSN 2090-6021.
  19. ↑ Khanna, Anisha; Sharma, ManojKumar (2017). "Selfie use: The implications for psychopathology expression of body dysmorphic disorder". Industrial Psychiatry Journal. 26 (1): 106–109. doi:10.4103/ipj.ipj_58_17. PMC 5810159. PMID 29456333.
  20. ↑ "Reducing the Impact of Media Images on Women At Risk For Body Image Disturbance: Three Targeted Interventions".
  21. ↑ Phillips, K. A. (September 1991). "Body dysmorphic disorder: the distress of imagined ugliness". American Journal of Psychiatry. 148 (9): 1138–1149. doi:10.1176/ajp.148.9.1138. PMID 1882990.
  22. ↑ Ryding, Francesca C.; Kuss, Daria J. (Oktober 2020). "The use of social networking sites, body image dissatisfaction, and body dysmorphic disorder: A systematic review of psychological research" (PDF). Psychology of Popular Media. 9 (4): 412–435. doi:10.1037/ppm0000264. S2CID 213989742.
  23. ↑ Scheper-Hughes, Nancy; Lock, Margaret M. (1987). "The Mindful Body: A Prolegomenon to Future Work in Medical Anthropology". Medical Anthropology Quarterly. 1 (1): 6–41. doi:10.1525/maq.1987.1.1.02a00020. JSTOR 648769.
  24. ↑ Grau, Katharina; Fegert, Jörg Michael; Allroggen, Marc (Januarie 2015). "Körperdysmorphe Störung" [Body dysmorphic disorder]. Zeitschrift für Kinder- und Jugendpsychiatrie und Psychotherapie (in Duits). 43 (1): 29–37. doi:10.1024/1422-4917/a000330. PMID 25536894.
  25. ↑ Altabe, Madeline N. (2001). "Issues in the assessment and treatment of body image disturbance in culturally diverse populations". Body image, eating disorders, and obesity: An integrative guide for assessment and treatment. pp. 129–147. doi:10.1037/10502-006. ISBN 1-55798-324-0.
  26. ↑ Hong, Julie; Hadeler, Edward; Mosca, Megan; Brownstone, Nicholas; Bhutani, Tina; Koo, John (25 Oktober 2021). "Cultural and biological factors in body dysmorphic disorder in East Asia". Dermatology Online Journal. 27 (9). doi:10.5070/D327955133. PMID 34755975. S2CID 239981559.

Skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Liggaamsdismorfiesteuring&oldid=2775873"