Gaan na inhoud

M.T. Steyn-gedenktekens

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Daar is verskeie monumente en ander gedenktekens vir pres. M.T. Steyn in Suid-Afrika en Nederland.

Standbeeld in Deventer

[wysig | wysig bron]
Standbeeld in Deventer

Steyn het van 1877 tot 1879 in die Nederlandse stad Deventer gewoon om hom voor te berei vir die toelatingseksamen tot die Universiteit Leiden. As eerbetoon aan die president het belangegroepe in Nederland die beeldhouer Antoine (Toon) Dupuis opdrag gegee om 'n standbeeld van Steyn te maak. Dit beeld Steyn uit waar hy op 'n koppie staan met 'n bandelier oor sy skouer. Die stadsraad van Deventer het gesorg vir die sentrale staanplek naby die stasie sowel as die voetstuk wat 'n Suid-Afrikaanse koppie voorstel. Gladys Steyn, die president se dogter, het die beeld op 6 Julie 1922 onthul.

Standbeeld in Bloemfontein

[wysig | wysig bron]
Standbeeld in Bloemfontein

'n Lewensgroot standbeeld van pres. M.T. Steyn staan voor die hoofgebou van die Universiteit van die Vrystaat in Bloemfontein. Die president het sy regterhand halfpad oor sy bors en enkele vingers uitgestrek. Die beeldhouer was Anton van Wouw en dit is in 1929 opgerig op versoek van die Afrikaanse Studentebond en onthul deur die weduwee van die president.

President Steynpark en -bank

[wysig | wysig bron]
Steynbank in Otterlo

Die President Steynbank in die Nederlandse Nasionale Park De Hoge Veluwe by Otterlo dateer uit die 1924. Dit is vervaardig uit sandsteen na 'n ontwerp deur die Vlaamse argitek Henry van de Velde. Die President Steynbank word ondersteun met die President Steynpark, wat in formele styl aangelê is.

De Raadsman

[wysig | wysig bron]
De Raadsman in Otterlo

Die beeld De Raadsman (ook bekend as Die Filosoof) is in opdrag van mev. Kröller-Müller deur Joseph Mendes da Costa in 1920–1924 gemaak ter nagedagtenis aan pres. Steyn. Tot met sy dood is Steyn beskou as “siener en raadsman van sy volk”. Alhoewel dit soms so gestel word, is dit geen en ook nie bedoel om 'n afbeelding van Steyn te wees nie. Die beeld staan in die park van die Kröller-Müller Museum by Otterlo. Die tuin rondom die beeld en die bybehorende bank staan bekend as die meditasietuin.

De Wet-standbeeld

[wysig | wysig bron]
De Wet-standbeeld in Otterlo

Op die voetstuk van die Christiaan de Wet-standbeeld wat in De Hoge Veluwe by Otterlo staan, word pres. Steyn sowel as pres. Paul Kruger uitgebeeld.

Borsbeelde

[wysig | wysig bron]

'n Borsbeeld van Steyn deur die Friese beeldhouer Pier Pander staan in die museum in Leeuwarden. In die Oorlogsmuseum in Bloemfontein staan 'n borsbeeld in brons deur Anton van Wouw. Ook in die Groenewaldsaal van die Oranje Meisieskool in Bloemfontein is daar 'n borsbeeld van Steyn.

Geboortehuis

[wysig | wysig bron]

Net suidoos van Winburg is daar 'n Voortrekkermonument en die plaas Rietfontein. Op hierdie plaas staan 'n eenvoudige huisie waarin Steyn gebore is. Hierdie geboutjie is nie net van geskiedkundige, maar ook van argitektoniese belang. Dit is in 1952 tot gedenkwaardigheid verklaar.

Steyn en sy vrou is aan die voet van die suil van die Nasionale Vrouemonument begrawe. 'n Eenvoudige koperplaat met die onderstaande bewoording dui hul grafte aan:

 Marthinus Theunis Steyn
        1857–1916
   Rachel Isabella Steyn
        1865–1955

Ander erkennings

[wysig | wysig bron]

Bibliografie

[wysig | wysig bron]
  • Oberholster, J.J.: Die historiese monumente van Suid-Afrika. Kaapstad: Kultuurstigting Rembrandt van Rijn vir die Raad vir Nasionale Gedenkwaardighede, 1972. ISBN 0-620-00191-7
  • Ploeger, Jan: Boerehelde op De Hoge Veluwe vereer. Lantern, jaargang 19, nr. 1, September 1969.
  • Ploeger, Jan: Die onthulling van die standbeeld van pres. M.T. Steyn in Deventer 6. Julie 1922. Lantern, jaargang 17, no. 2, Desember 1967.
  • Standard Encyclopaedia of Southern Africa, deel 10. Kaapstad: Nasou, 1974. ISBN 0-625-00326-8
  • van Tonder, J.J.: Historiese bome. Radiopraatjies en 50 foto's. Krugersdorp, 1976.
  • www.vanderkrogt.net
  • www.vrouemonument.co.za