Gaan na inhoud

Manosfeer

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Die manosfeer is 'n verskeidenheid webtuistes, blogs en aanlyn forums wat manlikheid, vrouehaat en teenstand teen feminisme aanwakker.[1] Gemeenskappe in die manosfeer sluit in sommige manlike aktivistegroepe, insels en vadersregtegroepe. Hoewel die besonderhede van elke groep se oortuigings soms bots, stem al die groepe saam dat die gemeenskap bevooroordeeld teenoor mans is weens die invloed van feminisme en dat feminisme haat teenoor mans bevorder.[2] Aanvaarding van dié idees word soms in Engels beskryf as taking the red pill, 'n metafoor wat uit die rolprent The Matrix kom.[3]

Die manosfeer oorvleuel met verregse en radikaalregse groepe. Dit word verbind met aanlyn teistering en is al daarvan beskuldig dat dit mans radikaliseer om vrouehaters te word en dat dit geweld teen vroue verheerlik. Sommige bronne het manosfeergebaseerde radikalisasie verbind met massamoorde wat deur vrouehaat aangewakker is.[4] Die manosfeer het mediadekking gekry ná verskeie skietvoorvalle en die aanlyn teisteringsveldtog teen vroue in die videospeletjiebedryf bekend as GamerGate.[5]

Carl Benjamin
Andrew Tate
Roosh V
Jordan Peterson

Bekende figure in die beweging sluit verskeie beïnvloeders op die sosiale media in, soos Andrew Tate, Amrou "Myron Gaines" Fudl, Adin Ross, Roosh V, Carl Benjamin en Jordan Peterson.

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]

Die wortels van die manosfeer lê in die mansbevrydingsbeweging van die 1970's en '80's,[6] wat begin het as kritiek op die beperkende aard van tradisionele manlike genderrolle.[7] In die 1970's het die opkomende mansregtebeweging mans se probleme begin toedig aan feminisme en vrouebemagtiging.[7] Volgens die mediakenner Debbie Ging het die groei van die wêreldwye web die verspreiding van "venynige" antifeminisme, vrouehaat en verwante gewelddadige retoriek aangehelp.[7]

Onlangse navorsing speur die manosfeer se moderne inkarnasie terug na aanlyn mansregteforums van die laat 1990's en vroeë 2000's.[8] Die ideologiese wortels daarvan strek verder terug na 20ste-eeuse aktiviste-organisasies wat beweer het mans word benadeel in skei- en toesigsake. Mettertyd het dié losweg verbinde ruimtes saamgesmelt in 'n samehangende ekostelsel wat verenig word deur gedeelde frustrasie oor waargenome onregverdighede teenoor mans, 'n ontwikkeling wat versterk is deur sosiale netwerke en aanlyn forums. Kenners meen hoëprofielfigure het dié idees deur blogs, YouTube-kanale en ander wetplatforms gewild gemaak, volgelinge versamel en gehelp om die ideologiese raamwerk te skep wat die breër gemeenskap nou vorm gee.[9]

Deur op dié vroeë fondamente voort te bou het die manosfeer in die vroeë 2010's momentum gekry terwyl aanlyn beïnvloeders “rooipil”-filosofieë aangewakker het – idees wat beweer die gemeenskap is stelselmatig bevooroordeeld teenoor mans – deur virale video's, podsendings en debatte.[10] Volgens mediaberigte en akademiese studies het baie van dié beïnvloeders met opset omstredenheid en konfronterende taal gebruik om hulle aanhangersyfer en inkomste te vergroot. In 'n studie van Januarie 2020 is bevind sulke taktieke het vrouehaat na buite versprei en wydverspreide aanlyn haatveldtogte aangewakker. Dit het ook in sommige gevalle bygedra tot geweld teen vroue.[11]

Die Amerikaanse verregse politikus Nick Fuentes in 2022.

Die term "manosfeer", 'n woordspel op "blogosfeer", is sover bekend in 2009 die eerste keer op Blogspot gebruik.[12] Dit is daarna gewild gemaak deur Ian Ironwood, 'n pornografiebemarker wat 'n verskeidenheid blogs en forums saamgevat het in die boek The Manosphere: A New Hope For Masculinity.[13] Die term het 'n algemene woord geword toe nuusmedia dit begin gebruik in stories oor mans wat dade van vrouehaatgeweld, seksuele aanrandings en aanlynteistering gepleeg het.[14]

Die joernalis Emma A. Jane meen die laat 2000's tot vroeë 2010's was 'n keerpunt toe manosfeergemeenskappe van die rand van die internet na die hoofstroom beweeg het. Haar hipotese is dat dit saamgeval het met die uitvinding van Web 2.0 en die opkoms van die sosiale media, tesame met voortgesette stelselmatige vrouehaat in die patriargale kultuur. Jane skryf die manosfeer was goed gevestig teen die GamerGate-omstredenheid van 2014, en dat vrouehaattaal soos grafiese dreigemente van verkragting teen vroue in die hoofstroomredevoering gebruik is deur mans wat nie noodwendig met enige manosfeergroep geïdentifiseer het nie.[15]

Donald Trump se oorwinning in die Amerikaanse presidentsverkiesing van 2024 het die Associated Press berig 'n "aangemoedigde" manosfeer het die oorwinning gebruik "om vrouehaatspot en -dreigemente aanlyn te regverdig en versterk" en dat dit nie meer net 'n aanlyn verskynsel is nie. Dit het die frase "jou liggaam, my keuse" uitgelig wat teen vroue gebruik is. Die frase is geskep deur die Amerikaanse verregse politieke aktivis Nick Fuentes, saam met die frase "gaan terug na die kombuis" en "herroep die 19de" (wysing van die Amerikaanse grondwet wat vroue die reg gee om te stem). Dit is miljoene kere op X gekyk. Dit het berig die frase word nou ook vanlyn gebruik deur "seuns wat dit in skole dreunsing of manstudente wat dit op universiteitskampusse gebruik". Hulle het ook 'n man uitgelig wat 'n teken op die Uiversiteit van Texas vashou wat lui: "Vroue is eiendom."[16]

Temas en ideologie

[wysig | wysig bron]

Die manosfeer is 'n uiteenlopende groep aanlyn gemeenskappe[17] wat mansregtegroepe,[18] insels (involuntêre selibate),[19] Men Going Their Own Way[20] en vadersregtegroepe[21] insluit. Sommige groepe het botsende verhoudings met mekaar.[22] Ging skryf sommige subgroepe "oordryf hulle verskille om dit te laat lyk of hulle mekaar teenstaan, ondanks die feit dat hulle filosofieë feitlik ooreenstem".[23]

Hoewel die besonderhede van elke groep se belange soms verskil, is die algemene ideologie van manosfeergroepe die bevordering van manlikheid, antifeminisme en vrouehaat.[24] In besonder word feminste uitgebeeld as dat hulle manlike slagoffers van seksuele aanrandings ignoreer en valse beskuldigings van verkragting teen mans aanmoedig.[25] Volgens die joernalis Caitlin Dewey kan die hoofbeginsels van die manosfeer afgeskaal word tot (1) die korrupsie van die moderne samelewing deur feminisme, in 'n skending van inherente geslagsverskille tussen mans en vroue; en (2) die vermoë van mans om die samelewing te red of seksuele vaardigheid te verkry deur 'n hipermanlike rol te vervul en vroue te dwing om aan hulle ondergeskik te wees.[26] Die kriminoloog Lisa Sugiura skryf die botsende groepe in die manosfeer word "verenig deur die sentrale oortuiging dat vroulike waardes, aangevuur deur feminisme, die gemeenskap oorheers en 'n mannehaat-ideologie bevorder wat omvergewerp moet word".[13]

Jargon

[wysig | wysig bron]

Die manosfeer het sy eie, besondere jargon.[27] Die idee van mannehaat word dikwels opgehaal, beide as 'n ekwivalent van vrouehaat en 'n manier om die bestaan van geïnstitusionaliseerde seksisme te ontken.[28] Sugiura skryf egter "daar is min getuienis dat mannehaat 'n kwessie is wat mans se lewe aantas".[29] Die kans is groter dat beide manlike en vroulike slagoffers van manslag deur 'n man vermoor word as deur 'n vrou. Hoewel feminisme in die manosfeer as 'n mannehaatbeweging beskryf word, is daar geen belangrike feministegroepe wat haat teenoor mans aanwakker of geweld deur vroue teen mans aanmoedig nie.[29]

'n Sentrale beginsel van die manosfeer is die begrip "rooi pil", 'n metafoor wat uit die rolprent The Matrix kom. Dit gaan oor die begrip by mans dat die beskawing deur feminisme oorheers word en bevooroordeeld teenoor mans is.[30] Die mans van die manosfeer glo feministe en politieke korrektheid verberg dié realiteit, en dat mans slagoffers is wat moet veg om hulleself te beskerm.[31] Om die manosfeer se ideologie te aanvaar is om "die rooi pil te drink", en dié wat dit nie doen nie "drink die blou pil".[32] Die skrywer Donna Zuckerberg skryf: "Die rooi pil verteenwoordig 'n nuwe fase in vrouehaat. Die lede bespot en verkleineer nie net vroue nie, maar glo ook mans word in ons beskawing deur vroue onderdruk."[33]

Mans word algemeen in "alfamans" en "betamans" ingedeel.[34] Alfas word beskou as seksueel oorheersend en aantreklik vir vroue, wat graag seks met alfas wil hê, maar met betas sal seks hê vir finansiële voordele. In sommige groepe staan dit bekend as "alpha fux beta bux".[35]

Internetinvloed en verwante bewegings

[wysig | wysig bron]

Die manosfeer bestaan uit 'n verskeidenheid webtuistes, blogs en aanlyn forums.[27] Reddit was eens 'n gewilde plek vir sulke groepe.[36] In die laat 2010's en vroeë 2020's het Reddit egter begin stappe neem om die ekstremer manosfeersubreddits te ontmoedig. Sommige is verbied, soos /r/incels (2017), sy opvolger, /r/braincels (2018), en /r/MGTOW (Augustus 2021).[37] Ander subreddits soos /r/TheRedPill is onder "kwarantyn" geplaas, wat beteken 'n waarskuwing word vertoon oor die inhoud en gebruikers moet inteken.[38] As gevolg hiervan het sekere gemeenskappe nuwe tuistes gekry op toegeefliker netwerke, soos Gab.[39]

Die manosfeer oorvleuel met die ideologieë van wit heerssugtiges en verregse groepe.[13] Rassisme en xenofobie is algemeen en waargenome bedreigings teen die Westerse beskawing is 'n gewilde onderwerp.[40]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Hodapp (2017), p. xv; Lumsden (2019), pp. 98–99; Jane (2018), p. 662; Marwick & Lewis (2017), pp. 9, 13
  2. Sugiura (2021), p. 23; Winter (2019), pp. 51–54; Lumsden (2019), p. 99; Ging (2019), p. 640; Marche (2016)
  3. Winter (2019), pp. 51–54; Lumsden (2019), p. 99; Ging (2019), p. 640; Marche (2016)
  4. Lewis (2019); Dewey (2014); Tye (2021)
  5. Ging (2019), p. 640; Jones, Trott & Wright (2020), pp. 1–2; Zuckerberg (2018), p. 21
  6. Ging (2019), p. 639; Jones, Trott & Wright (2020), p. 14; Ribeiro et al. (2021), pp. 197–198
  7. 7,0 7,1 7,2 Ribeiro et al. (2021), pp. 197–198.
  8. Ribeiro, Manoel Horta; Blackburn, Jeremy; Bradlyn, Barry; Cristofaro, Emiliano De; Stringhini, Gianluca; Long, Summer; Greenberg, Stephanie; Zannettou, Savvas (22 Mei 2021). "The Evolution of the Manosphere across the Web". Proceedings of the International AAAI Conference on Web and Social Media (in Engels). 15: 196–207. arXiv:2001.07600. doi:10.1609/icwsm.v15i1.18053. ISSN 2334-0770.
  9. "The 'Manosphere'". ISD (in Engels (VK)). Besoek op 30 April 2025.
  10. Barnes, Mariel J.; Karim, Sabrina M. (17 Januarie 2025). "The Manosphere and Politics". Comparative Political Studies (in Engels): 00104140241312095. doi:10.1177/00104140241312095. ISSN 0010-4140.
  11. Steele, Anne. "Beyond the Manosphere: A New Wave of Popular Political Podcasts Ascends". WSJ (in Engels (VSA)). Besoek op 30 April 2025.
  12. Ribeiro et al. (2021), pp. 197–198; Nagle (2017), p. 15; Ging (2019), pp. 639–640
  13. 13,0 13,1 13,2 Sugiura (2021), p. 23.
  14. Ging (2019), p. 640.
  15. Jane (2018), p. 667.
  16. Fernando (2024).
  17. Hodapp (2017), p. xv; Sugiura (2021), p. 23; Nagle (2017), pp. 86–87; Jones, Trott & Wright (2020), p. 2; Ging (2019), pp. 639, 644; Van Valkenburgh (2021), pp. 1–2
  18. Sugiura (2021), p. 23; Nagle (2017), pp. 92–93; Jones, Trott & Wright (2020), p. 2; Zuckerberg (2018), p. 15
  19. Sugiura (2021), p. 23; Jones, Trott & Wright (2020), p. 2; Nagle (2017), p. 93; Ging (2019), p. 644; Zuckerberg (2018), p. 19
  20. Hodapp (2017), p. xv; Sugiura (2021), p. 23; Marwick & Caplan (2018), p. 546; Jones, Trott & Wright (2020), p. 2; Nicholas & Agius (2018), pp. 30, 34
  21. Zuckerberg (2018), pp. 13–16; Nagle (2017), pp. 15–19
  22. Ging (2019), p. 644.
  23. Marwick & Caplan (2018), p. 546.
  24. Dewey (2014)
  25. 27,0 27,1 Hodapp (2017), p. xv.
  26. Marwick & Caplan (2018), pp. 553–554.
  27. 29,0 29,1 Sugiura (2021), p. 21.
  28. Winter (2019), pp. 51–54; Lumsden (2019), p. 99; Ging (2019), p. 640; Marche (2016)
  29. Marwick & Caplan (2018), p. 546; Lumsden (2019), p. 99; Lewis (2019)
  30. Zuckerberg (2018), pp. 1–2, 12–13; Nagle (2017), pp. 93–94; Friedland (2018), pp. 126–127; Ging (2019), p. 640
  31. Zuckerberg (2018), p. 15.
  32. Ging (2019), pp. 650–651; Zuckerberg (2018), pp. 109–110; Nagle (2017), pp. 88–89
  33. Ging (2019), p. 650.
  34. Jones, Trott & Wright (2020), pp. 2–3; Ging (2019), pp. 645–646
  35. Thalen (2021).
  36. Jones, Trott & Wright (2020), p. 2; Van Valkenburgh (2021), pp. 17–18; Farrell et al. (2019), p. 92; Basu (2020)
  37. Basu (2020).
  38. Lewis (2019); Zuckerberg (2018), pp. 2–9, 46; Nicholas & Agius (2018), p. 52

Bronne

[wysig | wysig bron]

Nog leesstof

[wysig | wysig bron]

Skakels

[wysig | wysig bron]