Gaan na inhoud

Michael Sandel

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Michael Sandel in 2012.

Michael Joseph Sandel[1] (/sænˈdɛl/; gebore 5 Maart 1953) is 'n Amerikaanse politieke filosoof en die Anne T. en Robert M. Bass Professor van Regering aan Harvard-universiteit, waar sy kursus Geregtigheid (Justisie) die universiteit se eerste kursus was wat vrylik aanlyn en op televisie beskikbaar gestel is. Dit is deur tientalle miljoene mense regoor die wêreld gekyk, insluitend in die Volksrepubliek China, waar Sandel in 2011 as die "mees invloedryke buitelandse figuur van die jaar" aangewys is (China Newsweek).[2][3]

Hy is bekend vir sy kritiek op John Rawls se A Theory of Justice in sy eerste boek, Liberalism and the Limits of Justice (1982). Hy is in 2002 verkies tot 'n genoot van die Amerikaanse Akademie vir Kuns en Wetenskappe.[4]

Vroeë lewe en opvoeding

[wysig | wysig bron]

Sandel is in 1953 gebore[5] in 'n Joodse gesin, wat na Los Angeles verhuis het toe hy dertien was.[6] Hy was president van sy senior klas by Palisades Hoërskool en het in 1975 met 'n baccalaureusgraad in politiek aan die Brandeis Universiteit gegradueer. Hy het sy doktorsgraad in 1985 aan Balliol College, Oxford, as 'n Rhodes-beurshouer ontvang, waar hy onder die filosoof Charles Taylor gestudeer het.[7]

Filosofiese sienings

[wysig | wysig bron]

Sandel onderskryf 'n sekere weergawe van kommunitarisme (alhoewel hy ongemaklik is met die etiket), en in hierdie trant is hy miskien die bekendste vir sy kritiek op John Rawls se *A Theory of Justice*. Rawls se argument hang af van die aanname van die sluier van onkunde, wat Sandel aanvoer Rawls verbind tot 'n siening van mense as "onbelaste self". Sandel se siening is dat ons van nature beperk is tot 'n mate wat dit selfs hipoteties onmoontlik maak om so 'n sluier te hê.[8]

'n Paar voorbeelde van sulke bande is dié met ons families, wat ons nie deur bewuste keuse maak nie, maar waarmee ons gebore word, reeds geheg. Omdat hulle nie bewustelik verkry word nie, is dit onmoontlik om jouself van sulke bande te skei. Sandel glo dat slegs 'n minder beperkende, losser weergawe van die sluier van onkunde gepostuleer moet word. Kritiek soos dié van Sandel het Rawls geïnspireer om later te argumenteer dat sy teorie van geregtigheid nie 'n "metafisiese" teorie was nie, maar 'n "politieke" een, 'n basis waarop 'n oorheersende konsensus gevorm kon word tussen individue en groepe met baie verskillende morele en politieke sienings.[8]

Onderrig

[wysig | wysig bron]

Geregtigheid

[wysig | wysig bron]

Sandel het in 1981 by die Fakulteit Lettere en Wetenskappe aan die Harvard-universiteit aangesluit.[9] Hy het die kursus in Geregtigheid vir twee dekades aan die Harvard-universiteit aangebied. Meer as 15 000 studente het die kursus geneem,[10] wat dit een van die mees besoekte lesings in Harvard se geskiedenis maak. Die herfskursus van 2005 is opgeneem en word aanlyn vir studente aangebied deur die Harvard Extension School. Die herfsklas van 2007 was die grootste ooit by Harvard, met 'n totaal van 1 115 studente.[11][12]

'n Verkorte weergawe van hierdie opname is nou 'n televisiereeks van 12 episodes, Justice: What's the Right Thing to Do?, in 'n koproduksie van WGBH en Harvard-universiteit. Episodes is beskikbaar op die webwerf van Justice with Michael Sandel.[13] Daar is 'n gepaardgaande boek, Justice: What's the Right Thing to Do? en die bronboek van lesings Justice: A Reader.

Die gewildheid van die program word toegeskryf aan die besprekingsgerigte formaat (die Sokratiese metode) – eerder as die voordrag en memorisering van feite – en aan Sandel se boeiende styl, wat konteks in die bespreking insluit; hy begin byvoorbeeld een lesing met 'n bespreking oor die etiek van kaartjieskalping.[14]

In April 2012 het BBC Radio 4 'n driedelige reeks uitgesaai en later 'n podsending aangebied deur Sandel met die titel The Public Philosopher.[12][15][16] Hierdie het 'n formaat soortgelyk aan die Justice-lesings gevolg, hierdie keer opgeneem voor 'n gehoor by die London School of Economics. Oor drie programme debatteer Sandel met die gehoor of universiteite voorkeur moet gee aan studente uit armer agtergronde, of 'n verpleegster meer betaal moet word as 'n bankier, en of dit reg is om mense om te koop om gesond te wees.

edX

[wysig | wysig bron]

Op 29 April 2013 het die filosofiedepartement-fakulteit van die San Jose Staat-universiteit 'n ope brief aan Sandel gerig waarin hulle protesteer teen die gebruik van MOAK's (massiewe oop aanlynkursusse) soos sy Geregtigheid-kursus.[17] Sandel het in die openbaar geantwoord: "Die kommer dat die wydverspreide gebruik van aanlynkursusse departemente in openbare universiteite wat begrotingsdruk in die gesig staar, sal benadeel, is 'n wettige kommer wat ernstige debat verdien, by edX en dwarsdeur hoër onderwys. Die laaste ding wat ek wil hê, is dat my aanlynlesings gebruik word om fakulteitskollegas by ander instellings te ondermyn."[18] Vanaf 2025 gaan Sandel voort om sy Gereigtheid-kursus op edX te onderrig.[19]

Ander onderrig

[wysig | wysig bron]

Sandel werk saam met Douglas Melton om die seminaar, "Etiek en Biotegnologie", te onderrig, wat die etiese implikasies van 'n verskeidenheid biotegnologiese prosedures en moontlikhede oorweeg."

Politiek

[wysig | wysig bron]

Volgens die Britse linksgesinde koerant The Guardian in 2020, is Sandel se politiek "vierkantig links". Volgens 'n onderhoudvoerder van die koerant: "In 2012 het hy intellektuele glans bygevoeg tot Ed Miliband se hernuwingsprojek vir die Arbeidersparty (VK), deur op daardie jaar se partykonferensie oor die morele beperkings van markte te praat... [en] gehelp om Miliband se kritiek op "roofkapitalisme" te inspireer. [20]

Outeurskap

[wysig | wysig bron]

Sandel is die outeur van verskeie publikasies, insluitend Democracy's Discontent en Public Philosophy. In eersgenoemde skryf Sandel dat die ontevredenheid "die vorm aanneem van ingroeiende angs - 'n groeiende gevoel dat ons beheer verloor oor die magte wat ons lewens beheer, en dat die morele weefsel van die gemeenskap ontrafel. Namate die globale ekonomie meer saak gemaak het, het die nasiestaat, tradisioneel die plek van selfregering, minder saak gemaak. Die omvang van die ekonomiese lewe het die bereik van demokratiese beheer oorskry".[21] Public Philosophy is 'n versameling van sy voorheen gepubliseerde essays wat die rol van moraliteit en geregtigheid in die Amerikaanse politieke lewe ondersoek. Daarin lewer hy kommentaar op die rolle van morele waardes en burgerlike gemeenskap in die Amerikaanse verkiesingsproses - 'n veelbesproke aspek van die Amerikaanse verkiesingsiklus van 2004 en van huidige politieke bespreking.

Sandel het die 2009 Reith-lesings oor "'n Nuwe Burgerskap" op BBC Radio gegee, waar hy die "vooruitsig vir 'n nuwe politiek van die gemeenskaplike welstand" aangespreek het.[22] Die lesings is op 18 Mei in Londen, op 21 Mei in Oxford, op 26 Mei in Newcastle upon Tyne en vroeg in Junie 2009 in Washington, D.C., aangebied.[23]

Hy is die outeur van die boek, What Money Can't Buy: The Moral Limits of Markets (2012), wat aanvoer dat sommige begeerlike dinge – soos liggaamsorgane en die reg om bedreigde spesies dood te maak – nie vir kontant verruil moet word nie.[24] In die boek voer Sandel aan dat die stimulering van 'n markgerigte benadering by mense kan lei tot verslapping of selfs korrupsie van hul morele waardes.[25]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Korea's New Security Paradigm". Asan Foundation. 4 April 2011. Besoek op 21 September 2020.
  2. ↑ "Michael J. Sandel". scholar.harvard.edu. Besoek op 25 November 2023.
  3. ↑ "Michael Sandel and Chinese Philosophy". harvardpress.typepad.com.
  4. ↑ "Book of Members, 1780–2010: Chapter B" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. Besoek op 3 Junie 2011.
  5. ↑ Casper, Scott E. (2013). The Oxford Encyclopedia of American Cultural and Intellectual History. Oxford University Press. p. 126. ISBN 978-0-19-976435-8.
  6. ↑ "Michael Sandel: This much I know". The Guardian. 27 April 2013. Besoek op 9 Januarie 2017.
  7. ↑ "Michael Sandel: master of life's big questions | Observer profile". the Guardian (in Engels). 7 April 2012. Besoek op 5 April 2022.
  8. ↑ 8,0 8,1 John Rawls (Summer 1985). "Justice as Fairness: Political not Metaphysical" (PDF). Philosophy and Public Affairs. 14 (3): 223–251. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 12 Julie 2018.
  9. ↑ "Michael Sandel wins Asturias Award in Social Sciences". Harvard Gazette (in Engels (VSA)). 11 Junie 2018. Besoek op 10 Julie 2018.
  10. ↑ Friedman, Thomas L. (15 Junie 2011). "Justice Goes Global". The New York Times. Besoek op 10 Julie 2018.
  11. ↑ Makarchev, Nikita. "Sandel Wins Enrollment Battle." The Harvard Crimson. September 26, 2007.
  12. ↑ 12,0 12,1 Anthony, Andrew (7 April 2012). "Michael Sandel: master of life's big questions". The Observer. Besoek op 10 Julie 2018.
  13. ↑ "Justice"—On Air, in Books, Online, by Craig Lambert, 22 September 2009.
  14. ↑ Tomoko, Otake (19 September 2010). "Thinking aloud". Japan Times.
  15. ↑ "Series 1, The Public Philosopher - BBC Radio 4". BBC.
  16. ↑ "The Public Philosopher - Downloads - BBC Radio 4". BBC.
  17. ↑ "'An Open Letter to Professor Michael Sandel From the Philosophy Department at San Jose State U.'". The Chronicle of Higher Education. 2 Mei 2013.
  18. ↑ "Michael Sandel Responds". The Chronicle of Higher Education. 2 Mei 2013.
  19. ↑ "Justice". edX. 13 Februarie 2025.
  20. ↑ Coman, Julian (6 September 2020). "Michael Sandel: 'The populist backlash has been a revolt against the tyranny of merit'". The Observer (in Engels (VK)). ISSN 0029-7712. Besoek op 23 Desember 2023.
  21. ↑ Sandel, Michael J. (2022). Democracy's Discontent: A New Edition for Our Perilous Times. Harvard University Press. p. 4. ISBN 978-0674270718.
  22. ↑ BBC Radio 4 Programme details for Start the Week, 25 Mei 2009.
  23. ↑ Plunkett, John (5 Februarie 2009). "Michael Sandel to deliver Radio 4's Reith Lectures". The Guardian.
  24. ↑ 'n Opsomming en kritiese resensie van Sandel se boek is beskikbaar in die September/Oktober 2013-uitgawe van Philosophy Now tydskrif, beskikbaar here.
  25. ↑ Elías, Julio J., Nicola Lacetera, and Mario Macis. 2015. "Sacred Values? The Effect of Information on Attitudes toward Payments for Human Organs", American Economic Review, vol. 105(5), bl. 361-365, Mei.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Michael_Sandel&oldid=2818904"