Northridge-aardbewing
Die Northridge-aardbewing het die Amerikaanse stad Los Angeles (Kalifornië) op Martin-Luther-King-dag, 17 Januarie 1994, om 4:30:55 v.m. (Pasifiese Tyd) geskud. Die aardbewing het 'n matige 6,7 op die moment-magnitude-skaal gemeet. Nogtans was sy grondversnelling die hoogste wat ooit in 'n Noord-Amerikaanse stedelike gebied gemeet is, en dit het van die bewing die duurste in die geskiedenis van die Verenigde State gemaak.
Northridge was die vierde verwoestende aardbewing wat die deelstaat Kalifornië in 23 jaar geskud het. Die ander bewings was die San Fernando-aardbewing in die jaar 1971 (6,6 op die moment-magnitude-skaal), die Loma Prieta-aardbewing suid van San Francisco in 1989 (6,9 op die moment-magnitude-skaal) en die Coalinga-aardbewing op 2 Mei 1983 (6,5 op die Richterskaal).
Die aardbewing was die mees verwoestende in die Verenigde State sedert die San Francisco-aardbewing in 1906. Volgens die skade, wat berokken is, was dit ook een van die ergste natuurrampe in die geskiedenis van die VSA, wat vergelykbaar was met die orkaan Andrew in 1992.
Episentrum
[wysig | wysig bron]Die aardbewing het die San Fernandovallei getref, wat sowat 32 kilometer noordwes van Los Angeles se binnestad geleë is. Aanvanklik is vermeld dat die aardbewing se episentrum een myl suid-suidwes van die voorstad Northridge geleë was waarna dit ook vernoem is. Latere berekenings het egter na Reseda as die werklike episentrum verwys. Die Nasionale Geofisikaliese Datasentrum het die episentrum se koördinate as 34°12'47" Noord, 118°32'13" Wes bepaal.
Alhoewel die episentrum naby die San Andreas-breuk geleë was, het die Northridge-aardbewing nie langs hierdie breuklyn opgetree nie, maar op 'n voorheen onbekende breuk. Onbekende breuke spel volgens deskundiges groot gevaar vir die suide van Kalifornië, en talle van hierdie breuke lê moontlik net onderkant die stadsgebied van Los Angeles.
Gevolge
[wysig | wysig bron]Gedurende die Northridge-aardbewing is 'n magtige plaat van gesteente langs 'n ondergrondse breuklyn verskuif. Die energiegolwe, wat vrygestel is, was byna so sterk soos die uitbarsting van die vulkaan Mount St. Helens in 1980. 60 mense het hulle lewens verloor, 7 000 beseer en 20 000 dakloos gelaat, terwyl sowat 3 000 huise en dele van 'n groot winkelsentrum in Northridge verwoes is. Infrastruktuur-skade, wat 20 miljard VSA-dollar beloop het, het ook tien snelwegbrûe ingesluit, wat ingetuimel en drie belangrike snelweë versper het.
Die Northridge Meadows-woonstelkompleks is die swaarste getref. Hier het die boonste twee van drie verdiepings ingestort, en 16 bewoners het in hulle beddens gesterf toe hulle onder die plafonne begrawe is.
'n Aantal hospitale is ernstig beskadig en was gedwing om hulle pasiënte na ander instellings te verplaas, wat 'n bykomende las op díe hospitale geplaas het, wat nog steeds in bedryf was. Volgens nuwe wetgewing is alle hospitale in Kalifornië verplig om hulle intensiewe- en hoë-sorgeenhede tot en met 1 Januarie 2005 bestand te maak teen aardbewings.
Bronne
[wysig | wysig bron]- National Geographic, Vol. 187, No.4, April 1995, Living with California's Faults
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Northridge-aardbewing.