Oliestoei
Oliestoei (Turks: yağlı güreş), ook bekend as Turkse stoei, is die nasionale sport in Turkye. Dit word so genoem omdat die stoeier sy hele lyf met olyfolie bedek. Die stoeiers word pehlivan genoem (van Persies: پهلوان of pehlevān; "held" of "kampioen") en dra ’n leerbroek, wat ’n kisbet (soms kispet) genoem word. Dit word tradisioneel van die vel van waterbuffels gemaak, maar deesdae van kalfsleer.
In die Ottomaanse Ryk het stoeiers die gevegkuns in spesiale skole, tekke, geleer. Dit was nie net sportskole nie, maar ook geestelike sentrums.
Anders as by Olimpiese stoei, kan ’n oliestoeigeveg gewen word deur die hand deur die teenstander se kisbet te steek en hom so vas te pen. So ’n wen word paça kazık genoem. Gevegte het oorspronklik nie ’n maksimum tydsduur gehad nie en dit kon dus ’n dag of twee lank aanhou totdat die een stoeier wen, maar sedert 1975 is die tydsduur vasgestel op ’n maksimum van 40 minute of 30 minute, na gelang van die kategorie. As daar in dié tyd nie ’n wenner is nie, word vir ’n verdere 15 of 10 minute gestoei. In dié tyd word punte toegeken en telling gehou om die wenner te bepaal.
Stoeiers smeer mekaar voor die tyd met olie as ’n teken van balans en wedersydse respek. As een stoeier ’n ouer een klop, soen hy dié se hand (’n teken van respek teenoor ouer mense in Turkye).
Wedstryde word deur die jaar oral in Turkye gehou, maar in die vroeë somer van elke jaar kom sowat 1 000 deelnemers in Edirne in Turkye bymekaar vir die jaarlikse Kırkpınar-stoeitoernooi van drie dae om te bepaal wie die baspehlivan ("hoofstoeier") van Turkye is. Dié toernooi, wat sedert 1362 gehou word, is waarskynlik die oudste aaneenlopende sportkompetisie in die wêreld.
Kompetisies word ook in Griekeland gehou.[1][2] In die afgelope tyd het dit ook veld gewen in ander lande, veral Nederland en Japan.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 28-Ιουλ-2005 Άρθρο στην Εφημερίδα ο Χρόνος Geargiveer 5 November 2011 op Wayback Machine: Στα «Χίλια» Δερίου το πρώτο επίσημο πρωτάθλημα πάλης με λάδι.
- ↑ 7-Αυγ-2007 Άρθρο στην εφημερίδα Ο Χρόνος Geargiveer 5 November 2011 op Wayback Machine: Υποτονική η προσέλευση του κόσμου στα 'Χίλια' - Πανηγύρι πάλης και ελεύθερης διακίνησης ιδεών".
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Foto's deur Michael Craig Geargiveer 23 Maart 2012 op Wayback Machine
- Kırkpınar Nuus Geargiveer 15 Maart 2020 op Wayback Machine (en)
- Kırkpınar (en) (tr)
- Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri Geargiveer 30 Mei 2016 op Wayback Machine
- Yagli Gures en Kirkpinar
- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Oliestoei in Turkye.
- Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia