Oosterland

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Die Oosterland het die eerste groep Franse Hugenote na Suid-Afrika gebring. In 1697 het die skip in Tafelbaai gestrand en in die laaste dekade van die twintigste eeu was die wrak die eerste wetenskaplike maritieme argeologiese projek in suidelike Afrika.

Die Oosterland is in 1685 vir die Kamer van Amsterdam van die VOC in Middelburg, die hoofstad van die provinsie Zeeland in Nederland, gebou. Dit het 1123 ton geweeg, was 50 m lank en sowat 13 m breed.

Op die skip se tweede vaart na die Ooste kom dit in Julie 1688 in Tafelbaai aan. Onder die passasiers was die stamvaders van bekende Suid-Afrikaners soos Frederik Willem de Klerk, Coenraad de Buys, Morné du Plessis, Charlize Theron en Danie Theron.

Op 17 Februarie vertrek die skip in konvooi met vier ander skepe vanaf Ceylon (Sri Lanka) terug na Nederland. Tydens die reis van 3 maande na Kaapstad sterf 11 man weens slegte drinkwater. In Mei wag verskeie skepe in Tafelbaai vir ander skepe uit Asië om saam in konvooi verder na Europa te vaar. Op 23 Mei bars 'n noordwesterstorm los. Ankerkabels breek en bote stamp teenmekaar aan. Die Oosterland beskadig sy boegspriet, begin lek en die hoofmas breek. Die skip breek op by die mond van die Soutrivier. Van die meer as 300 opvarendes oorleef slegs twee.

In 1988 het duikers naby die ingang van die Milnerton-strandmeer in 6 m water die wrak van die Oosterland opgespoor. Sedert 1990 is dit deeglik ondersoek en dit lei tot gevolge van wêreldwye belang. Tekstiel, indigo, tropiese houtsoorte, neute, mandjies en besondere porselein is geberg. Museums moes daarna die datums op hul versamelings aanpas.

Bibliografie[wysig | wysig bron]

  • Turner, Malcolm: Shipwrecks and salvage in South Africa – 1505 to the present. Kaapstad: Struik, 1988. ISBN 0-86977-387-9
  • Werz, Bruno E.J.S.: “Een bedroefd, en beclaaglijck ongeval”: de wrakken van die VOC-schepen Oosterland en Waddinxveen (1697) in de Tafelbaai. Zutphen: Walburg Pers, 2003.
  • Werz, Bruno E.J.S.: The shipwrecks of the Oosterland and Waddinxveen – 1697, Table Bay. Johannesburg: Zulu Planet, 2009. ISBN 1-920153-07-1