Peloponnesiese oorlog
| Peloponnesiese oorlog | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Hoofgebeure van die Peloponnesiese oorlog | |||||||||
| |||||||||
| Strydende partye | |||||||||
| Deliese bond (gelei deur Athene) | Peloponnesiese bond (gelei deur Sparta) | ||||||||
| Aanvoerders | |||||||||
| Perikles Cleon Nicias Alcibiades Demosthenes |
Archidamus II Brasidas Lysander Alcibiades | ||||||||
Die Peloponnesiese oorlog, van 431 tot 404 v.C., was 'n oorlog van die antieke Grieke, waarin 'n stryd om die oorhand gevoer is deur Athene en sy ryk, teenoor die Peloponnesiese bond onder leiding van Sparta. Geskiedkundiges het die oorlog tradisioneel in drie fases verdeel. In die eerste fase, die Archidamiese oorlog, het Sparta herhaalde invalle in Attika van stapel gestuur, terwyl Athene haar leierskap ter see benut het om die kusstreke van die Peloponnese te plunder, en om tekens van onrus in die Atheense ryk te onderdruk. Hierdie periode van die oorlog is voltrek in 421 v.C., met die ondertekening van die Vrede van Nikias. Daardie verdrag is egter gou ondermyn deur hernude gevegte in die Peloponnese. In 415 v.C., het Athene 'n massiewe ekspedisiemag afgevaardig om Sirakuse in Sisilië aan te val; die aanval het noodlottig uitgeloop, met die uitdelging van die hele mag, in 413 v.C.. Dit het die finale fase van die oorlog ingelui, wat dikwels na verwys word as die Dekeleaanse of Ioonse oorlog. In hierdie fase het Sparta, nou met ondersteuning van Persië, opstande in Athene se onderhorige state in die Egeïese See en Ionië aangewakker, wat die Atheense ryk ondergrawe het, en, uiteindelik die stad van sy vlootoorhand ontneem het. Die vernietiging van die Atheense vloot by Aegospotami het die oorlog effektief voltrek, en Athene het in die volgende jaar oorgegee.
Die Peloponnesiese oorlog het die antieke Griekse wêreld omvorm. Op die vlak van internasionale betrekkinge, is Athene, die sterkste stadstaat in Griekeland voor die uitbreek van die oorlog, gereduseer tot 'n staat van byna volkome onderhorigheid, terwyl Sparta gevestig is as die leidende mag in Griekeland. Die ekonomiese koste van die oorlog is regdeur Griekeland gevoel; armoede was wydverspreid in die Peloponnese, terwyl Athene haarself in 'n volkome afgetakelde toestand bevind het, waaruit sy nooit haar vooroorlogse welstand kon hernuwe nie.[1][2] In Athene het die Dertig Tiranne met die hulp van Spartaans gesinde Atheense burgers in 404 v.C. die mag in Athene oorgeneem. Die oorlog het ook meer subtiele omwentelinge in die Griekse gemeenskap meegebring; die konflik tussen demokratiese Athene en oligargiese Sparta, wat elk vriendskapsbetrekkinge met ander state gehandhaaf het, het van burgeroorlog 'n algemene verskynsel in die Griekse wêreld gemaak.
Griekse oorlogvoering, intussen, wat voorheen beperk was tot geformaliseerde konflikte, is omskep in 'n verbete stryd tussen stadstate, wat grootskaalse afgryse ingesluit het. Godsdienstige en kulturele waardes is omvergewerp, uitgestrekte landstreke is geplunder en stede is uitgedelg, sodat die Peloponnesiese oorlog 'n dramatiese einde gebring het aan die Griekse goue era van die vyfde eeu v.C..[3]
