Gaan na inhoud

Peter Frans van Kerckhoven

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Peter Frans Van Kerckhoven

Peter Frans van Kerckhoven (10 November 1818, Antwerpen - 1 Augustus 1857, Antwerpen) was 'n Vlaamse skrywer en een van die leiers van die vroeë Vlaamse Beweging. Hy was die seun van 'n makelaar, en sy geboorte uit 'n welgestelde gesin het aan hom 'n goeie opvoeding besorg. Nadat hy aanvanklik onderrig ontvang het aan 'n privaatskool het hy saam met sy tydgenoot en vriend Domien Sleeckx, die Antwerpense athenaeum bygewoon. Van Kerckhoven was in daardie tydperk 'n onvermoeide leser en het byna al sy sakgeld bestee aan boeke deur die tradisionele Franse skrywers. Gedurende sy jeug was Van Kerckhoven, net soos die res van sy gesin, baie godsdienstig. Nadat Van Kerckhoven in 1836 aan die Athenaeum in Antwerpen gegradueer het, studeer hy medies in Italië aan die Universiteit van Bologna. In Italië was Van Kerckhoven getuie van die rusteloosheid en opstande tydens die Risorgimento. Die konfrontasie met die liberale en antiklerikale Risorgimento-beweging sou bepalend wees ten opsigte van sy latere progressief-linkse oortuigings. Van Kerckhoven het ontwikkel van 'n vroom Katoliek na 'n entoesiastiese en oortuigde linkse. Ondanks die persoonlike verandering wat Van Kerckhoven in Italië ondergaan het, het hy egter godsdienstig gebly.

Van Kerckhoven behaal die graad baccalaureus in geneeskunde en filosofie, maar in Junie 1838 keer hy skielik terug na Antwerpen sonder om sy studies te voltooi. Daar word algemeen geglo dat Van Kerckhoven inderhaas uit Bologna gevlug het vanweë sy kontak met die klandestiene Carbonari-beweging. In Antwerpen sou hy sy mediese studies aan die Elisabeth-hospitaal voortsit, maar hy sou dit egter vinnig opgee. Tydens die opleiding het hy kennis gemaak met die studente Jan De Laet en Hendrik Conscience, wat byna onmiddellik sy artistieke talent herken en hom voorgestel het aan die romantiese kunstenaarsgroep van die stad. Van Kerckhoven sou vinnig een van die sentrale karakters van die Antwerpense kultuurtoneel word. Behalwe vir sy kantoorwerk (aanvanklik in die besigheid van sy vader en later by die stadsadministrasie) was hy baie aktief as kunstenaar, literatuurkritikus en as hoofredakteur van verskeie geïllustreerde tydskrifte, waaronder die Noordstar en die Vlaemsche Rederyker. Van Kerckhoven was ook 'n lid van De Hermans, Het Heilig Verbond en De Olijftak. As romanskrywer was hy nie so gewild soos Conscience nie, maar tog was hy taamlik suksesvol as skrywer en het hy as literatuurkritikus waardering geniet.

Wedersydse afguns asook Van Kerckhoven se strewe om die Vlaamse beweging meer liberaal te maak, het vanaf 1846 gelei tot 'n skeuring met Conscience, wat die Vlaamse beweging met die Katolieke politici wou belyn. Die konflik het vinnig toegeneem en in 1847 'n bitter vete geword wat in die Antwerpense tydskrifte De Roskam en De Schrobber geveg is. Van Kerckhoven het ook vir Conscience aangeval in die pamflet De Vlaemsche Beweging (1847).

Gedurende hierdie jare het Van Kerckhoven sukses behaal toe hy stadsklerk word en met Ziel en lichaem (1848) en die roman Liefde (1851) die toppunt van sy literêre oeuvre bereik. Boonop het hy onvermoeid bygedra tot die Vlaemsche Rederyker, 'n literêr-kritiese geïllustreerde tydskrif waarvan hy sedert 1847 hoofredakteur was. In 1852 is Van Kerckhoven selfs in die Leopold-orde tot ridder geslaan. Hy het egter aan die begin van 1857 ernstig siek geword. Dit wil voorkom asof hy aan tuberkulose gely het. Hy is enkele maande daarna op die jong ouderdom van 38 jaar oorlede.

Bibliografie

[wysig | wysig bron]
  • Gozewijn, graef van Strijen (1841)
  • Jaek of een arm huisgezin (1842)
  • De koopmansklerk (1843)
  • Daniël (1845)
  • Gedichten en balladen (1846)
  • De Vlaemsche Beweging (1847)
  • Richilde (1847)
  • Ziel en lichaem (1848)
  • Liefde (1851) - weer in 1971 uitgegee deur Hubert Lampo .
  • Boer en edel (1853)
  • De dronkaerd (1854)
  • Twee goddeloozen (1857)

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Bronne

[wysig | wysig bron]
  • Lode Baekelmans, Vier Vlaamsche prozaschrijvers, Antwerpen, 1931.
  • Contactgroep 19de eeuw. Dr FA Snellaertcomité, Vierde colloquium: Pieter Frans Van Kerckhoven, 1818–1857, Antwerpen, 1989.
  • Ada Deprez red., Hoofdstukken uit de geschiedenis van de Vlaamse letterkunde in de negentiende eeuw (Studies op het gebied van de moderne Nederlandse literatuur, nr. 1-4-6), 3 vol., Gent, 1999.
  • Gobbers, Walter, 'Kerckhoven, Pieter F. van', in: Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, II, Tielt, 1998, 1684–1685.
  • Sleeckx, D., Indrukken en ervaringen, L. Simons red. (Herdrukken uit de Zuidnederlandse Letterkunde), Beveren, 1982.
  • Van Kerckhoven, PF, Liefde 1843, een liefdesroman in briefvorm, H. Lampo red., Antwerpen, 1971.


Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.