Pirow Bekker

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Pirow Bekker
Pirow Bekker, omstreeks 1968.
Naam Petrus Jakobus Bekker
Skrywersnaam Pirow Bekker
Geboorte 9 Desember 1935 (1935-12-09) (88 jaar oud)
Smithfield
Beroep Onderwyser, boer
Alma Mater Universiteit van die OVS
Universiteit Stellenbosch
Randse Afrikaanse Universiteit
Bekendste werke Die klip sing
Eggenoot/eggenote Annetjie Bosman
Toekennings Artesprys (1991)

Pirow Bekker (gebore 9 Desember 1935, Smithfield) is 'n Afrikaanse digter en skrywer van romans en kortverhale.[1][2] Hy is 'n voormalige hoof van die dokumentasiesentrum van die Instituut vir Taal, Lettere en Vertolkende Kunste van die RGN. Later boer en skryf hy. Die digbundel Stillerlewe (2002) word as ’n hoogtepunt van sy werk beskou.[3]

Lewe en werk[wysig | wysig bron]

Herkoms en vroeë lewe[wysig | wysig bron]

Petrus Jakobus Bekker is op 9 Desember 1935 in Smithfield gebore.[4] Sy jeugjare bring hy deur op die plaas Suidoostebank naby Reddersburg in die Suidoos-Vrystaat. Hy spandeer ook ongeveer twee jaar op die plase Draaifontein en Klipfontein naby die Winterberge in die Oos-Kaap, waar sy pa ernstig siek word.[5] Kort voor sy pa se dood verhuis hulle terug na die Vrystaat, waar hy in 1953 op Smithfield matrikuleer met onderskeidings in drie vakke. Vanaf 1954 studeer hy verder aan die Universiteit van die Oranje-Vrystaat in Bloemfontein, waar hy die B.A.-graad in 1956 behaal.[4] In hierdie tyd is hy universiteitskorrespondent vir Die Volksblad en werk gedurende vakansies voltyds by hierdie koerant. Sy inkomste stel hom in staat om 'n draagbare Olivetti-tikmasjien te kan bekostig, wat sy produktiwiteit verder verhoog.[6]

Loopbaan[wysig | wysig bron]

Ná sy universiteitstudies gee hy 'n kort rukkie op Dewetsdorp onderwys, maar keer dan as hoofsubredakteur terug na Die Volksblad.[7] In 1961 verwerf hy met deeltydse studie aan die Universiteit van die Oranje-Vrystaat die B.A. Honneurs-graad en in 1962 die M.A.-graad (albei met lof) en word daarna aangestel as tydelike lektor in Afrikaans en Nederlands aan dieselfde universiteit. Hy gee ook tydelik klas aan die Bloemfonteinse Onderwyskollege en die Departement Opvoedkunde van die Universiteit van Stellenbosch, waarna hy in 1964 lektor in die Departement Opvoedkunde word aan die Universiteit van Suid-Afrika. Omdat hierdie universiteit geen kursus in Afrikaanse prosa aangebied het nie, moet hy binne ses maande een van die begin af saamstel. In 1967 word hy bevorder tot senior lektor in Afrikaans en Nederlands. Hy promoveer met 'n D.Litt. et Phil.-graad in 1968 aan die Randse Afrikaanse Universiteit met 'n studie oor Die titel in die poësie, wat later gepubliseer word, en is hiermee ook die eerste student om 'n graad in die lettere en wysbegeerte aan hierdie universiteit te verwerf. Vanaf 1972 is hy verbonde aan die Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing as hoof van die dokumentasiesentrum en dan word hy vanaf 1979 voltydse boer en skrywer, wat in Pretoria woon. In 2008 is hy een van die aanbieders van die Volksblad-Kunstefees se slypskool vir voornemende digters.[8]

Persoonlike lewe[wysig | wysig bron]

Hy is getroud met Annetjie Bosman, 'n onderwyseres van die Noordwes-Kaap, en hulle het twee seuns en 'n dogter, Anke. Na sy aftrede vestig hy en sy vrou hulle op Boggomsbaai naby Mosselbaai in die Suid-Kaap, maar keer mettertyd terug na Pretoria.[9][10]

Skryfwerk[wysig | wysig bron]

Poësie[wysig | wysig bron]

Reeds op skool skryf hy gedigte (onder andere oor 'n treurwilg ten tyde van sy pa se siekte) en sy onderwyser laat hom toe om partykeer in stede van 'n opstel 'n storie te skryf. In hierdie tyd durf hy ook 'n speurverhaal aan. Hy debuteer as digter in tydskrifte soos Standpunte en voor sy eerste volwaardige publikasie word sy gedig Peins oor 'n plakkaat in 1965 deur D.J. Opperman in Stiebeuel 2 opgeneem. Sy gedigte wat in Die klip sing,[11][12] Toekomstige betrekkinge, Definisies deur die bloed en Eskarp gebundel word, maak indruk deur die satiriese inslag met aktuele toespelings en sy suiwer gebruik van die woord, waarmee hy ook geykte idiome vernuwe. Sy debuut is met Die klip sing, waarin hy 'n hele aantal vernuftige gedigte bundel, hoewel die kwaliteit van die gedigte baie ongelyk is. Die titelgedig verklaar die tema, naamlik om dooie dinge soos die klip te vat en te gooi, sodat hulle sing in die vlug en sodoende lewe verkry. So maak hy poësie uit harde en dor dinge.[13]

Toekomstige betrekkinge[14] se titel verwys na die kosmiese toekoms en stel die bestaan in hierdie vervlietende tyd teenoor die groter duur van die aarde, waarmee ons in die dood een word.[15] Hoewel die tydelike klein en eenvoudig is, verkry dit kosmiese krag in die uitreik na iets of iemand anderkant die omringende realiteit.[16] Hierdie jukstaposisies word verkry deur knap hantering van die taal.[17] 'n Beduidende aantal van die gedigte is satiries van aard, waar die valse, opgesmukte en onnatuurlike blootgestel word, terwyl in ander verse juis voorkeur gegee word aan die eenvoudige en natuurlike dinge.

In Definisies deur die bloed[18] verwys die titel na die lang epies-dramatiese gedig in dertien dele Vir die mense van Kanete, wat die tweede helfte van die bundel beslaan.[19] Hierin word die alledaagse lewe herdefinieer en die bestaan teruggevoer na sy wortels diep in die aarde en word die mens as’t ware gedefinieer deur die bloed en nie die woord nie.[20] Die gedig het as basis die volksverhaal van Kanete se mense wat bedreig word met ondergang na die uitwissing van hulle magiese slang (behalwe vir sy oog) waaruit hulle mag, genesing en wysheid geput het.[21] 'n Naamlose held uit hulle midde word gevra om 'n nuwe slang te gaan soek. Sy reis deur die land bring hom in aanraking met baie plekke, mense en dinge, maar hy behaal nie fisieke oorwinning in sy soektog soos in die normale heldelied nie. Eerder word hy afgestroop en uiteindelik triomfantelik weer deel van die aarde in 'n ander lewende vorm. Die eerste afdeling van die bundel (Vaar-lands) bevat gedigte oor die land en natuur. Dwarsdeur die bundel is die betrokkenheid met die land en 'n gerigtheid op die mense duidelik. Hierdie bundel is baie soberder van toonaard as die voriges, wat as 'n wins in Bekker se poësie gereken kan word.

Eskarp[22][23][24] se titel verwys na 'n platorand wat 'n breër uitsig bied, asook 'n afgrond, wat beter insig en onbekende gebied impliseer. Dit kan ook die militêre betekenis van 'n vesting inhou, 'n soort beskerming teen bedreigende magte. Temas in die bundel sluit in die liefde, die geskiedenis en die politiek, waarin die gedagtes van verweer en verset prominent is. Daar is twee afdelings in die bundel. In Parawe onder weerlig dui die samehangende titel reeds die verset teen dreigende magte deur middel van paraaf of die skrif aan, sodat die digkuns self as skans opgewerp word teen die aanslae. Skarp sit hierdie verweer voort, maar dan met groter beklemtoning van nederlaag in die stryd. Aftelling vir 'n challenger se agtergrond is die Amerikaanse ruimtetuig wat in 1986 kort na lansering ontplof, met almal aan boord wat gedood word. Die gedig beskryf, met knap gebruik van meerdere lae van betekenis in die woorde wat gebruik word, die intensiewe voorbereiding vir so 'n reis en die aandag wat aan selfs die kleinste detail gegee word, wat dan simbolies gekontrasteer word met die uitkoms.

Die gedigte in Bekker se eerste bundels gaan nog soms mank aan oordaad, iets wat in latere bundels oorkom word. Latere bundels behou die knap woordgebruik sonder om bloot vernuftig te wees. Die gedigte getuig van diepe besinning en insig en het 'n ryk, aardse tekstuur, is ryk aan betekenis en met 'n breë verwysingsveld.  In Rasuur[25] dui die naam op afgeskaafde plekke op 'n perkament, of 'n merk waar 'n woord uitgekrap is.[26] Daar is dus sprake van dubbelskryf, veral waar na historiese persone en geskrifte verwys word, waardeur intertekstuele en historiese betekenisse by die woorde van die gedig betrek word.[27] Daar is veral 'n sterk bundel eenheid deur die variasies waarmee die son uitgebeeld en beskryf word, terwyl die dood (en die siekte kanker) 'n deurlopende tema in die bundel is. Die bundel is inderdaad 'n verslag van 'n siektegeskiedenis, wat egter gedepersonaliseer word en objektief beskryf word.[28] Al hierdie interafhanklike variasies word aan die einde in Namiddag van 'n son saamgetrek wanneer die son gaan slaap en nooit weer opkom nie, waarna die nuwe wêreld aanbreek.[29] Ander voortreflike gedigte sluit in Spoke met sy volkse inslag, Debutant op Sandy Bay waarin die sonaanbidding en naaktheid tot ontmaagding lei en Staatsie, waarin die verteller verkies om sy gestorwe vader as energieke landbouer te sien eerder as in 'n lykswa. Die voorblad van die bundel sluit by die son-tema aan.

Die volgende drie bundels kan beskou word as 'n drieluik, waarin veral die ouderdom en naderende dood sentrale temas is. In Stillerlewe[30] handel die gedigte hoofsaaklik oor die stiller ouderdom en die lewe wat finaal verbygaan. Die titel kan ook verwys na aktuele gebeure wat in die gedig vasgevang of gestol word en so 'n nuwe lewe aanneem.[31] Die uitkyk op die dood is oorwegend somber en uitsigloos, swaarmoedig, ongelukkig en selfs honend, maar in ander gevalle meer humoristies en ruimhartig. 'n Wye spektrum van figure word betrek met die bespreking van die uiteinde, soos Toetankamen, Elvis Presley, Muhammad Ali, Jack the Ripper en ander, waardeur die perspektief telkens verander. Die verse handel toenemend oor die ouderdom en die naderende dood, soos Ouman in tehuis, waarin die aftakeling van die mens beskryf word; en Verlore seun, met sy verlange na 'n hemelse Vader waar die spreker eindelik permanent tuis kan wees. Die oorhoofse onderwerp word ook weergegee met diere en plante as onderwerp. Boggomsbaai-blues met sy makabere sienings is 'n welkome afwisseling van die somber toonaard van die bundel. Van roes en amarant[32][33] is stewig geanker in die werklikheid en stel die alledaagse soms in 'n verrassende lig. Die titel verwys na die roes (wat geleidelike aftakeling meebring) en amarant ('n plantgenus wat in antieke tye as onsterflik beskou is en die blom se persrooi skakering wat nooit verdof nie). So word die oorheersende tema van sterfte en aftakeling wat in wese vervleg is met onsterflikheid, reeds deur die titel ingelei. Die bundel behandel weereens bekende temas uit sy werk, insluitende veral die agteruitgang meegebring deur die ouderdom en die naderende dood, sonder dat dit ooit selfbejammerend word. Die dood bring ook die einde aan menslike verbintenisse, wat vergestalt word in 'n aantal liefdesverse aan die lewensmaat. Atlas teen die vergeetrivier[34] se titel ontgin die betekenis van 'n atlas as 'n versameling kaarte en die assosiasie met plek en reis, maar verwys veral na die digter se versugting om soos die mitiese Atlas die aarde op sy skouer te lig en oor die “vergeetrivier” te dra en so nie in die vergetelheid versink nie.[35] Die reis neem die digter oor die Leterivier, een van vyf riviere van Hades, die onderwêreld of die vergetelheid, wat volgens die mitologie elkeen wat daarvan drink, van sy aardse bestaan sal laat vergeet. Die bundel word in ses afdelings verdeel, met Die aard van brûe die eerste afdeling. Soos die titel aandui, speel brugbou en die verbinding en oorgang tussen hierdie lewe en 'n volgende asook tussen diverse objekte 'n belangrike rol in hierdie afdeling. Die afdeling Verbrande hebbelikhede (waar die titel ook die brand van brûe suggereer) bevat satiriese gedigte oor die aktuele werklikheid en menslike gewoontes, waar Klimmers die politiek en maghebbers opstuur, Gholfsekuriteitsoord die mens se onnadenkende omgang met die natuur as tema het en Woordskroot en Woordweë kommentaar lewer oor woordgebruik. Lyfdrif is die derde afdeling met gedigte oor die moderne mens in sy sosiale omgewing en die passies wat hom dryf. Skuifmeul belig oordadige eetgewoontes, met Vaste bagasie, Tru-evolusie en Lyfspel wat beïndruk met knap taalgebruik. Die wêreld het nog te veel oor vir jou  is 'n afdeling met liefdesgedigte, met Ingewing 'n hoogtepunt. Die vyfde afdeling is Ruigtelied, met gedigte oor die natuur, terwyl die slotafdeling (Vlugbrug) besin oor ouderdom en die naderende dood. Verder is daar ook gedigte oor die ouderdom en oor die verlange van ouers na hul kinders in die vreemde, terwyl intertekstualiteit regdeur die bundel bewerkstellig word met verwysings na digters soos Ingrid Jonker, N.P. van Wyk Louw, D.J. Opperman, Elisabeth Eybers, Boerneef en D.F. Malherbe.

Versamelbundels, samesteller en kinderverse[wysig | wysig bron]

Hadihie hadida bevat kinderverse.

Van sy gedigte word opgeneem in verskeie versamelbundels, onder andere Groot verseboek, Die Afrikaanse poësie in 'n duisend en enkele gedigte, Digters en digkuns, ’n Rooie met ratte, Pa, Goudaar, Miskien sal ek die wingerd prys, Voorspraak en Nuwe klein verseboek, terwyl sy verse ook in tydskrifte soos Standpunte verskyn.

Verder is hy die samesteller van die versamelbundel Digters op die toring, wat gedigte van die digters uit die twintigerjare saambundel.

Kortverhale[wysig | wysig bron]

Aanvanklik publiseer Bekker enkele kortverhale in tydskrifte soos Die Huisgenoot, Standpunte en Tydskrif vir Letterkunde, terwyl hy later ook etlike bydraes maak in Rapport-Tydskrif. Sy kortverhale word gebundel in Die peerboom en ander verhale, Vangs, Trap sag terwyl jy hardloop,[36] Lag byvoorbeeld,[37] Voordat berge gebore word[38][39] en Toorop-stories,[40] waarin veral die jeugwêreld en ontwikkeling tot volwassenheid aan die bod kom.

Die peerboom en ander verhale[41] is sy prosadebuut, waarin die wêreld van die seun herskep word, met sy idealistiese drome gekontrasteer met die harde, ongenaakbare werklikheid van dood, hartseer en pyn.[42] In Die waterwyser word die kind-verteller bewus van die bonatuurlike magte van die waterwyser wat die plaas besoek en versterk die ou man se Bybelse profetiese voorkoms die simboliek.[43] Die verteller en sy broertjie steel die profeet se geweer, maar word dan deur 'n storm in die veld oorval. In die donderweer sien die verteller die bonatuurlike ingryping van die profeet. Die titelverhaal, ten spyte van sy sterk simboliese godsdienstige onderbou, word bederf deurdat die verhaal nie konsekwent deur die kinderperspektief weergegee word nie.

Vangs[44] bundel, soos die titel aandui, verhale oor die mens as gevangene (ruimtelik, emosioneel en binne 'n situasie) en as vanger en die karakters leef dus in 'n wêreld vol angs.[45] 'n Besondere hoogtepunt is die verhaal Die wagters, waar twee seuns 'n skaapvanger-jakkals vastrek en hom dan uit wraak vir al die gevange skape lewendig afslag, sodat hy rooi van die bloed wegwaggel.[46] Hierin vermeng Bekker dan die magte van goed en kwaad en vervaag die skeidslyn tussen reddende en vernietigende, skuldige en onskuldige.[47] Hierdie element van wreedheid word in ander verhale herhaal, maar in sekere verhale word 'n sin vir die komiese ook tentoongestel. In Die ontslag skep 'n personeelbeampte 'n fiktiewe vroulike personeellid wie se geld hy trek. Hy moet egter op 'n manier van haar ontslae raak, want sy gesondheid is besig om in te gee en as hy nie werk nie, gaan hulle die bedrog agterkom. Dan besef hy dat sy nie nou al hoef te bedank nie, want sy hoef slegs 24 uur kennis te gee.

Trap sag terwyl jy hardloop[48] bevat meestal kortverhale wat vir koerante geskryf is en dus binne beperkte ruimte tot 'n klimaks moet kom, wat veroorsaak dat die verhale baie keer anekdoties voorkom, eerder as om te verdig tot werklike kortverhaal.[49] Ten spyte hiervan slaag sommige om met 'n kinkel aan die einde die betekenis te verdiep, soos in die titelverhaal. Die titel is kenmerkend van die aard van die verhale, aangesien die karakters deurgaans met die lewe stry en dus versigtig moet wees, maar tog ook in 'n wedloop is om te kan oorleef.

In Lag byvoorbeeld[50] sluit Bekker tematies steeds aan by sy vorige werk, met die inisiasieproses van seuns wat ingelyf word in die manswêreld as vername gegewe. Hoewel steeds geplant in die lokaal realisme, word 'n besondere effek bereik deur 'n nuwe inslaghoek en aanwending van geestigheid en die absurde.[51] Die verhale strek oor 'n hele lewe, van die kind se ontwaking, sy bewustheid van die omgewing, sy seksuele drange, die liefdestryd en die aftakeling van die ouderdom.[52] Hoogtepunte in hierdie bundel is onder andere Die strik ('n hedendaagse weergawe van die Abraham en Isak-verhaal) en Die invloed (waar twee jong mense met bloed vir hulle liefde betaal). Pienkes is 'n puik illustrasie van 'n verhaal wat deur 'n kind se oë gesien word, eerder as dié van die karakter wat die fokus van die gebeure is, maar desnieteenstaande baie meer onthul as wat andersins die geval sou wees. Die basviool gee die droomwêreld van 'n kind en sy eerste kennismaking met 'n orkes weer. Hierdie bundel word in 1993 genomineer vir die Rapportprys.

Die kortverhale in Voordat berge gebore word is tematies verbind deur die verkenning en beskrywing van die kinderwêreld en sluit in hierdie opsig ten nouste aan by Die peerboom en ander verhale. Bekker beeld die kind se ervaring van die grond, die elemente en diere uit, asook sy stryd teen gesagsfigure, wat hy op 'n manier moet behaag en oorwin. Ook die donker kant van die kind se psige kry aandag, soos sy ingebore wreedheid. Dit is 'n groot sterkpunt dat die skrywer nooit grootmens perspektiewe aan sy kinders opdring nie. Sy gebruik van simboliek en ironie is besondere sterkpunte, soos in Die glasvreter, waar die pa weens oorlogstrauma straf begin drink het en sy verhouding met sy dogtertjie skade ly. Die simbool van hulle vorige kameraderie is 'n glasdierasie genaamd Datter, wat in 'n steenoond gevorm is. Die dogtertjie wil 'n nuwe Datter maak om die verhouding te probeer herstel, maar gebruik as basis dieselfde soort bruin drankbottel wat haar pa se alkoholisme onderstreep. Binne die bottel sit sy glasstukke, wat simbolies word van die verwagtings en behoeftes wat sy nog nie kan verwoord nie. Aangrypend is Die middernagfees, waar 'n seuntjie en sy ouma moet skei. Hy gaan kosskool toe en sy gaan ouetehuis toe en hulle hou 'n middernagfees, maar neem terselfdertyd afskeid van 'n tradisionele leefwyse en leefruimte wat nooit weer dieselfde sal wees nie.

Toorop-stories is stories vertel deur Willem Toorop oor die Molopo en sy mense, waar die eienaardighede van 'n streek goed gedokumenteer word. Elkeen van die stories begin met die stelling van 'n lewenswaarheid wat dan deur die verloop van die verhaal bevestig, weerspreek of aangepas word. Deur die gespreksvormige verteltegniek word spanning geskep deur die vertelling op afdraaipaadjies te neem en ander maniere van uitstel te gebruik. Die verhale eindig gewoonlik met 'n kinkel in die slot, waarin die noodlot of die onverklaarbare 'n beduidende rol speel.

Versamelbundels[wysig | wysig bron]

Sy kortverhale en sketse word in talle versamelbundels opgeneem, waaronder Die Afrikaanse kortverhaalboek, Vertellers, Op Afrikaanse werf, Liefde loop ver, Borde borde boordevol, Vuurslag, Uit die kontreie vandaan, Stad en stedelig en Steekbaard.

Die kortverhaal Boodskap van 'n duif word deur Hennie Aucamp in Bolder opgeneem. Hierin kom besoek 'n klomp tantes vir Annette omdat hulle die noodberig oor die radio gehoor het en haar wil bystaan, maar nie een het die moed om haar te vertel wat hulle weet nie. Wanneer die duif aan die einde daar aankom met die nuus van haar man se dood aan sy poot vasgemaak, het hulle reeds vertrek en is sy alleen.

Die kortverhaal Die tongblaar word in die versamelbundel Om lief te hê opgeneem, wat 'n keur bevat van die mooiste liefdesverhale wat in Sarie verskyn het.

Self is hy samesteller van die versamelbundel Om laaste te kan lag, waarin hy kortverhale van hoofsaaklik prominente skrywers opneem.

Romans[wysig | wysig bron]

Bekker skryf ook die romans Die sentrum,[53][54] Manna Kommering, Witsalpeter[55][56] en Die mikstuur van Mooies,[57][58] wat telkens van die tegniek gebruik maak om die hede[59] teen die verlede af te speel, met dramatiese gevolg.[60]

Die sentrum vertel die verhaal van die hoof van 'n bewaarsentrum wat na 'n liefdesteleurstelling haar aandag wy aan die opbou van die sentrum. Die probleemseun van haar gewese geliefde en sy vrou beland dan in die bewaarsentrum en sy word gedwing om haar lewe weer in oënskou te neem.

Manna Kommering[61] plaas die gebeure hoofsaaklik binne die herinneringe van 'n plattelandse seunswêreld. Die bokser Herman Combrinck (die Manna Kommering van die titel) keer terug na sy kinderdorp om te oefen vir 'n nuwe geveg. Dit word dan ook 'n reis deur sy verlede, waar hy as stigter en leier van die Mannabende gestaan het. By 'n reünie van die bende daag slegs die swart lid, Bekeni, op. Die ontstaan van die bende en hulle ervarings word herleef, met die voorval waardeur Sysie as gevolg van sy nalatigheid ontman word inbegrepe. Hy erken dat die bende slegte dinge gedoen het, maar hy het ook vir Jan Rheebok uit die vuur gered. Die vervlegting van bose en goeie, skuld en onskuld word 'n kernmotief van die boek, waarin ook die rassekwessie aangespreek word, veral die feit dat na die dood daar geen verskil is tussen die beendere nie.

Witsalpeter is 'n satiriese roman wat in die vorm van die outydse ridderroman en in parodie van Don Quijote 'n soektog na die historiese ou Boerperd (simbool van die Afrikaner) in Namibië op tou sit. In Deel 1 van die boek gaan die tronkbewaarder Rassie Erasmus per trein Namibië toe, waar hy op die reis omring is deur troepe en offisiere en 'n stoere Boervrou en haar beskermling Tief. Hulle beleef buitensporige dinge en die leër word satiries uitmekaar getrek. In Deel 2 loop Rassie inderdaad sy perd raak, hoogs swanger, en veg dan teen tyd en ook teen die leër en die media om die vonds van Walvisbaai verskeep te kry na Suid-Afrika.

Die mikstuur van Mooies is 'n satire op verstokte denke in die politiek, die oorgevoeligheid en agterdog aan verskillende kante van die kleurlyn en die hoogheilige joernalistieke optrede en houding. Dit is die lewensverhaal van 'n plattelandse seun, Moorrees MacAteer of te wel die Mooies Mikstuur van die titel, wie se vel met ouderdom verdonker. In apartheid Suid-Afrika word hy dan op skool geviktimiseer. As vaardige joernalis slaag hy om 'n vooraanstaande politikus, Riël Schouwenburg, by 'n seksskandaal met 'n swart vrou te betrek. Hierdie gebeurtenis het egter ook groot nadelige gevolge vir hom, aangesien dit sy verhouding met Schouwenburg se dogter, Helena, vertroebel. Beide Riël en Mooies word geïntimideer deur 'n regse weerstandsgroep en op geheimsinnige wyse word Mooies dan een aand by die Schouwenburgs se huis doodgeskiet. Bekker maak hier van die interessante verteltegniek gebruik waar Riël Schouwenburg die nagelate manuskrip van Moorrees MacAteer beoordeel en dan deur interpolasies verdere kommentaar op die gebeure lewer.

Ander prosa[wysig | wysig bron]

Die liefdeskronieke van Basilika,[62][63] wat die avonture van 'n kat beskryf, is 'n ligte boek met vele kwinkslae. Die wyfiekat Basilika word deur 'n gesin in 'n woonstel op die agtiende verdieping aangeneem en deur die vermensliking van die katkroniek onthul die skrywer ook baie van die menslike gesinslewe.

In sy gepubliseerde proefskrif, Die titel in die poësie, ondersoek Bekker die verskillende soorte titels, subtitels, motto's en dies meer na en ontleed hy die verhouding tussen titel en inhoud van die gedig of groter eenheid (soos siklus en bundel).

Hy skryf ook 'n blokboek oor Die kwatryn.

Drama[wysig | wysig bron]

Ook op die gebied van die drama lewer Bekker 'n bydrae. Die radiodrama Herberg by die brug ontvang in 1991 'n Artesprys as die beste radiodramateks, terwyl Dis die haan in 1992 oor Radiosondergrense uitgesaai word.

Die radiodrama Die vertoning moet voortgaan word vir die eerste keer in 1988 deur Radio Suid-Afrika uitgesaai en dit word daarna opgeneem in P.J. du Toit se versamelbundel Drie… twee… een.

Hitlers slaap ook word opgeneem in die versamelbundel Die kleiner kosmos, onder redaksie van P.P.B. Breytenbach en Temple Hauptfleisch. Dit is 'n stuk met duister intrige, waarin die absurde, magiese en nie-realistiese alles 'n rol speel binne 'n moontlike werklikheid. Hierin dros die dienspligtige Dolf Tribelhorn uit die weermag. Troos is 'n jong meisie wat hierdie aand Dolf se pa en dié se tweede vrou se kinders oppas. Sy verwag haar kêrel Victor, wat lid is van 'n motorfietsbende. Die weermaghoofkwartier bel Troos en waarsku haar dat Dolf gedros het. Wanneer Dolf by sy pa se huis aankom, vind hy vir Troos alleen daar. Hy vertel haar sy fantasie oor 'n man wat die politieke gemors kan kom opruim, waarna die karakters almal die fantasma uitspeel. Dolf hou Troos as gyselaar aan om die vrylating van ene Banier te bewerkstellig, waarna Victor as Banier verskyn en vrygelaat word. Nie-realistiese elemente word binne die realistiese uitgebeeld om die gedagtewêreld van die karakters hoorbaar te maak vir die gehoor.

Die eenbedryf Die kampeerder verskyn in die versamelbundel Voetlig 2 Professor Janecke en sy dogter Anina is op 'n eiland, waar die professor navorsing oor die plante doen. Hier kry hulle vir Butch en Klem, twee dwelmsmokkelaars wat die eiland gebruik vir die verbouing van dagga.

Die eenbedryf Die dieper ruimte word opgeneem in Temple Hauptfleisch se versamelbundel Die magiese kring en word in 1989 bekroon as een van die wenners in 'n landswye toneelskryfwedstryd wat deur die Hoërskool Citrusdal uitgeskryf word in die 150ste bestaansjaar van die Kaaplandse Onderwysdepartement.

Die boelie word opgeneem in die versamelbundel Die spieël en die weerkaatsing onder redaksie van Temple Hauptfleisch. Hierin word die tipiese boelie Hugo 'n les geleer, met die boodskap dat een boelie gewoonlik deur 'n volgende vervang word.

Publikasies [64][65][wysig | wysig bron]

1965

  • Die klip sing

1970

  • Die titel in die poësie

1974

  • Die kwatryn

1975

  • Die peerboom en ander verhale
  • Toekomstige betrekkinge
  • Die liefdeskronieke van Basilika

1977

  • Die sentrum
  • Vangs
  • Hadihie hadida

1978

  • Definisies deur die bloed

1980

  • Manna Kommering

1981

  • Trap sag terwyl jy hardloop

1982

1983

  • Witsalpeter

1985

  • Voordat berge gebore word

1987

  • Eskarp

1993

  • Rasuur

1996

  • Die mikstuur van Mooies

2002

  • Stillerlewe

2005

  • Toorop-stories

2008

  • Van roes en amarant

2013

  • Atlas teen die vergeetrivier

2017

  • Voor ek my kom kry

2021

  • Beurtelinge - 'n Romoir[67]

2022

  • Rakelinks

Samesteller en redakteur

  • 1970Digters op die toring
  • 1984Om laaste te kan lag

Ander Verwysings[wysig | wysig bron]

  • Antonissen, Rob. Spitsberaad. Nasou Beperk Elsiesrivier Eerste uitgawe Eerste druk 1966
  • Askes, H. en Landman, J.N. (samestellers) Voorspraak. Tafelberg-Uitgewers Beperk Kaapstad Eerste uitgawe Tiende druk 1994
  • Aucamp, Hennie. Kort voor lank. Tafelberg-Uitgewers Bpk. Kaapstad Eerste uitgawe, Tweede druk 1980
  • Breytenbach, P.P.B. en Hauptfleisch, Temple (samestellers) Die kleiner kosmos. Academica Pretoria,Kaapstad en Johannesburg Tweede druk 1983
  • De Vries, Abraham H. Kortom Academica Pretoria, Kaapstad en Johannesburg Eerste uitgawe 1983
  • De Vries, Abraham H. Kortom 2. Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 1989
  • Du Toit, P.J. en Hauptfleisch, Temple. Voetlig 2. De Jager-HAUM Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1983
  • Grobler, Hilda. Bolder. Blokboeke 57 Academica Pretoria en Kaapstad Eerste uitgawe 1988
  • Hauptfleisch, Temple. Die magiese kring. Jutalit Kenwyn Eerste uitgawe Derde druk 1995
  • Kannemeyer, J.C. Verse vir die vraestel. Tafelberg-Uitgewers Beperk Eerste uitgawe 1998
  • Nienaber, P.J. et al. Perspektief en Profiel. Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Derde hersiene uitgawe 1969
  • Schwerdtfeger, A en Snyman, N.J. Op Afrikaanse werf. Tafelberg-Uitgewers Beperk Kaapstad Tweede uitgawe 1988
  • Van Coller, H.P. (red.) Perspektief en Profiel Deel I. J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1998
  • Van Coller, H.P. (red.) Perspektief en Profiel Deel 3. Van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 2006
  • Aucamp, Hennie. Die intensiteit van die kortverhaal. Standpunte. Nuwe reeks 171, Junie 1984
  • Erasmus, Elfra. Skryf is harde, maar lekker werk. Beeld, 10 Desember 1992.
  • Kloppers, A. By die lees van ‘Verlore paradyse. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 29 no. 4, November 1991
  • Pieterse, Henning. Vyf verhale uit ‘My mense’ saamgestel deur P.J. du Toit. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 27 no. 2, Mei 1989
  • Smith, M.E. ’Om laaste kan lag’ saamgestel deur Pirow Bekker. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 25 no. 2, Mei 1987
  • Van der Merwe, Catrien. Kantaantekeninge by ‘Die invloed’. Tydskrif vir Letterkunde, Jaargang 30 no.3, Augustus 1992
  • Van Deventer, Susanne. Verbeelde werklikheid en kontras in vier verhale uit ‘Verlore paradyse’. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 31 no. 1, Februarie 1993
  • Van Zyl, Wium. Van ‘Djokjakarta’ tot ‘Die ballade van die onwaarskynlike seun’. Tydskrif vir Letterkunde, Jaargang 28 no. 3, Augustus 1990
  • LitNet: http://www.litnet.co.za/search/?q=pirow+bekker

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Kannemeyer, J.C. Die Afrikaanse literatuur 1652–2004. Human & Rousseau. Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe, 2005.
  2. Springbokboeke: http://www.springbokboeke.co.za/html/skrywers.html
  3. HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
  4. 4,0 4,1 Esaach: http://www.esaach.org.za/index.php?title=Bekker,_Pirow_(Petrus_Jakobus)
  5. Cloete, T.T. (red.) Die Afrikaanse literatuur sedert sestig. Nasou Beperk. Eerste uitgawe, 1980.
  6. NB-Uitgewers: http://www.nb.co.za/Authors/191 Geargiveer 7 April 2016 op Wayback Machine
  7. Esat: http://esat.sun.ac.za/index.php/Pirow_Bekker
  8. Kannemeyer, J.C. Geskiedenis van die Afrikaanse literatuur 2. Academica, Pretoria, Kaapstad en Johannesburg. Eerste uitgawe. Eerste druk, 1983.
  9. Versindaba: http://versindaba.co.za/gedigte/pirow-bekker/ Geargiveer 5 Augustus 2016 op Wayback Machine
  10. Protea Boekhuis: http://www.proteaboekhuis.com/site.php/protea-outeurs-authors-pirow-bekker Geargiveer 9 April 2016 op Wayback Machine
  11. Antonissen, Rob. Standpunte. Nuwe reeks 61, Oktober 1965.
  12. Antonissen, Rob. Spitsberaad. Nasou Beperk. Elsiesrivier. Eerste uitgawe. Eerste druk, 1966.
  13. Nienaber, P.J., Roodt, P.H. en Snyman, N.J. (samestellers) Digters en digkuns. Perskor-Uitgewers. Kaapstad. Vyfde uitgawe. Sewende druk, 2007.
  14. Brink, André P. Rapport, 15 Februarie 1976.
  15. Brink, André P. Voorlopige Rapport. Human & Rousseau. Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe, 1976.
  16. Cloete, T.T. Tydskrif vir Geesteswetenskappe. Jaargang 16 no. 2, Junie 1976.
  17. Johl, Johann. Standpunte. Nuwe reeks 125 Oktober, 1976.
  18. Brink, André P. Rapport, 27 Augustus 1978,
  19. Brink, André P. Tweede Voorlopige Rapport. Human & Rousseau Kaapstad, Pretoria en Johannesburg, Eerste uitgawe 1980.
  20. Cloete, T.T. Tydskrif vir Letterkunde. Nuwe reeks 17 no. 3, Augustus 1979.
  21. Cloete, T.T. Tydskrif vir Geesteswetenskappe. Jaargang 19 no. 3, September 1979.
  22. Brink, André P. Rapport, 26 Julie 1987.
  23. Grové, A.P. Tydskrif vir Geesteswetenskappe. Jaargang 28 no. 3, September 1988.
  24. Van der Lugt, Pieter. Die Burger, 21 Mei 1987.
  25. Cloete, T.T. Insig, September 1993.
  26. Grové, A.P. Tydskrif vir Geesteswetenskappe. Jaargang 34 no. 3, September 1994.
  27. Hambidge, Joan. Die Burger, 28 September 1993.
  28. Kannemeyer, J.C. Rapport, 26 September 1993.
  29. Kannemeyer, J.C. Op weg na 2000. Tafelberg-Uitgewers Beperk. Eerste uitgawe, 1998.
  30. Cloete, T.T. Beeld, 10 Maart 2003.
  31. Pieterse, H.J. Insig, Maart 2003.
  32. Bezuidenhout, Zandra. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 46 no. 2, Lente 2009.
  33. Bezuidenhout, Zandra http://www.letterkunde.up.ac.za/resensies/46_2/22%20Web%20Bezuidenhout%20resensie%2003.pdf Geargiveer 1 Augustus 2019 op Wayback Machine
  34. Lourens, Amanda. Rapport, 5 Januarie 2014.
  35. Smith, Susan. Beeld, 20 Januarie 2014.
  36. Pienaar, Hansie. Beeld, 5 April 1982.
  37. Beeld: http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/1992/12/10/2/18.html
  38. Aucamp, Hennie. Dagblad. HAUM-Literêr Uitgewers. Pretoria. Eerste uitgawe. Eerste Druk, 1987.
  39. Cloete, T.T. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 24 no. 4, November 1986.
  40. Meihuizen, Elsa. Beeld, 21 November 2005.
  41. Brink, André P. Rapport, 27 Julie 1975.
  42. Brink, André P. Voorlopige Rapport. Human & Rousseau. Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe, 1976.
  43. Eksteen, Louis. Standpunte. Nuwe reeks 126, Desember 1976.
  44. Brink, André P. Rapport, 9 Oktober 1977.
  45. Brink, André P. Tweede Voorlopige Rapport. Human & Rousseau. Kaapstad, Pretoria en Johannesburg. Eerste uitgawe, 1980.
  46. Heese, Marie. Tydskrif vir Letterkunde. Nuwe reeks 17 no. 2, Mei 1979.
  47. Swanepoel, Eduan. Insig, Desember 1990 / Januarie 1991.
  48. Van Zyl, Ia. Tydskrif vir Letterkunde. Nuwe reeks 20 no. 3, Augustus 1982.
  49. Steenberg, Elsabe. ’Trap sag terwyl jy hardloop’ van Pirow Bekker. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 22 no. 2, Mei 1984.
  50. Gouws, Tom. Insig, Maart 1993.
  51. Kannemeyer, J.C. Rapport, 22 November 1992.
  52. Kannemeyer, J.C. Op weg na 2000. Tafelberg-Uitgewers Beperk. Eerste uitgawe, 1998.
  53. Brink, André P. Rapport, 21 Augustus 1977.
  54. Lätti, Mari. Beeld, 5 September 1977.
  55. Brink, André P. Rapport, 1 April 1984.
  56. Van Zyl, Ia. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 22 no. 2, Mei 1984.
  57. Kannemeyer, J.C. Rapport, 20 Oktober 1996.
  58. Kannemeyer, J.C. Op weg na 2000. Tafelberg-Uitgewers Beperk. Eerste uitgawe, 1998.
  59. Visagie, Andries. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 35 no. 2, Mei 1998.
  60. Wybenga, Gretel. Beeld, 6 Januarie 1997.
  61. Van Zyl, Wium. Beeld, 19 Januarie 1981.
  62. De Vries, Abraham. Beeld, 9 Februarie 1976.
  63. Eksteen, Louis. Standpunte. Nuwe reeks 126, Desember 1976.
  64. Worldcat: http://www.worldcat.org/identities/lccn-n82-207850/
  65. Google Books: https://www.google.co.za/search?tbo=p&tbm=bks&q=inauthor:%22Pirow+Bekker%22
  66. Kloppers, Albert. Om laaste te kan lag’ saamgestel deur Pirow Bekker. Tydskrif vir Letterkunde. Jaargang 25 no. 4, November 1987.
  67. https://maroelamedia.co.za/afrikaans/boeke/boek-van-die-maand-pirow-bekker-se-beurtelinge/