Pieter Cilliers

Voeg skakels by
in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Pieter Cillier
Geboortenaam Pieter Joshua Cilliers
Geboorte 6 Januarie 1952
Rustenburg
Nasionaliteit Suid-Afrika
Beroep Voormalige predikant, regisseur, skrywer
Bekend vir TV-programme soos Kwêla
Bekende werke ’n Kas is vir klere
Soeker

Pieter Cilliers is ’n voormalige predikant van die Nederduits Hervormde Kerk en later veelbekroonde onafhanklike televisieregisseur van TV-programme soos Kwêla en Potpourri. Hy skryf insiggewende boeke oor die dilemma van die gay-predikant en die ervarings van gay mense binne die samelewing. Sy eerste boek hieroor, ’n Kas is vir klere is in 1997 uitgereik, met 'n opvolgboek, Soeker, wat in 2011 volg.[1]

Lewe en werk[wysig | wysig bron]

Pieter Joshua Cilliers is op 6 Januarie 1952 op Rustenburg as die oudste van twee kinders gebore. Hy het ’n jonger suster, Maria (Ria) Christina. Sy ouers is Nicolaas Johannes Hermanus Cilliers en sy moeder Maria Gesina Christina Meintjes. Sy pa is werksaam by ’n platinum-myn naby Rustenburg, maar aanvaar dan ’n metaalwerkpos by die Oom Paulskool vir spesiale onderwys anderkant Rustenburg naby Moedwil. Pieter bring sy laerskoolloopbaan aan die Rietfonteinskool 299 deur, ’n plaasskool tussen Rustenburg en Swartruggens en naby die Oom Paulskool. Hiervandaan gaan hy na die Rustenburg Hoërskool, waar hy in die Krugerkoshuis tuisgaan en in 1969 matrikuleer. Gedurende sy matriekjaar doen hy aansoek by die American Field Service om as uitruilstudent in Amerika te gaan studeer en sy aansoek is suksesvol, maar na teenkanting van sy ouers en die teologiese fakulteit besluit hy daarteen. Onder die kommando-stelsel van destyds ondergaan hy aan die begin van 1970 ses weke militêre diensplig op Kimberley, waarna hy verder studeer aan die Universiteit van Pretoria. Hy behaal hier in 1972 ’n B.A.-graad en in 1975 ’n B.D.-graad (cum laude) en lê ook die proponenteksamen suksesvol af. Tydens sy studentejare is hy lid van die universiteitskoor en hulle onderneem ’n koortoer deur Europa, waar hulle onder andere in die indrukwekkende katedrale van Duitsland en Italië optree.

In 1976 begin hy sy loopbaan as predikant van die Nederduits Hervormde Kerk en lewer sy intreepreek in Rustenburg se moedergemeente, waar hy vir ’n maand aflos. Hierna word hy na Bothaville in die Vrystaat beroep en na ’n aantal jare is hy na die Pretoria-Sentraal gemeente, waar hy tot 1980 bedien. Hierna werk hy as aflospredikant in Johannesburg tot 1981. Terselfdertyd voltooi hy tussen 1976 en 1980 deeltyds ’n driejarige graad in Kommunikasie (cum laude) aan die Universiteit van Suid-Afrika. In 1982 word hy aangestel as filmmaker by die Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie se godsdiensafdeling. Hier maak hy talle musiek-, aktualiteits- en dokumentêre programme, waaronder Uit en tuis en Kruis en kroniek en in 1984 word hy bevorder na die Nuusdepartement, waarna hy sy bedanking as predikant indien en amptelik op 15 Maart 1985 die akte van opheffing as predikant van die Kommissie van die Algemene Kerkvergadering ontvang.

Hy is vir ’n jaar by die Nuusdepartement en word dan in 1985 aangestel as uitvoerende regisseur van die tydskrifprogram Potpourri. Die program is baie suksesvol en trek al hoe meer kykers, maar die konserwatiewe beleid van die SAUK jeens die gebruik van anderskleuriges word vir hom ’n probleem. In 1989 word hy aangestel om M-Net se aktualiteitsprogram Carte Blanche te vervaardig. Hierdie program doen baanbrekerswerk vir televisie joernalisme en spreek vreesloos voorheen verbode onderwerpe soos gedwonge verskuiwings, aannemings oor kulturele grense en gemengde huwelike aan. As vervaardiger van Carte Blanche ontvang hy in 1991 die Rosholt Navorsingsbeurs, wat een van die mees gesogte joernalistieke toekennings in die land is en ten doel het om kennis en begrip van die sakewêreld, ekonomie en finansies onder joernaliste te bevorder. Dit stel hom in staat om in 1992 die Senior Bestuursontwikkelingsprogram by Templeton College in Oxford te deurloop. Sedertdien is hy twee kere die gas van United States Information Services in Amerika waar hy kennis maak met van die bekendste mense in die televisiebedryf soos Don Hewitt van die program “60 minutes” en Ted Koppel, by wie hy baie leer. Hierna bedank hy by M-Net en stig Pieter Cilliers Produksies, waarna hy vervaardiger word en nuwe programme vir M-Net en die SAUK ontwikkel. Hy vervaardig programme soos “Première”, “Evita’s Funigalore”, “Pasella”, “Signature” (’n weeklikse program vir dowes en hardhorendes), “Kunskafee” en vele ander. Later word hy veral bekend vir “Kwêla”, wat oor KykNet gebeeldsend word.

In 2000, drie jaar na die publikasie van sy boek “’n Kas is vir klere” word hy genooi om een van die sprekers te wees op ’n aktualiteitsdag oor homoseksualiteit wat die Hervormde Teologiese Kollege by die Universiteit van Pretoria aanbied. By hierdie geleentheid word hy genooi om as deel van ’n taakgroep op 13 Maart 2001 ’n vergadering van die Hervormde Kerk oor homoseksualiteit by te woon. Hierdie gesprek is egter slegs vir die skyn, aangesien die kerk se standpunt klaarblyklik voor die tyd reeds besluit is en hierna breek hy alle bande met die Hervormde Kerk. Hy bly in Westdene in Johannesburg en besit ook ’n huis teen die berg by Onrusrivier naby Hermanus in die Kaap.

Skryfwerk[wysig | wysig bron]

In sy literêre debuut met “’n Kas is vir klere” beskryf hy die dilemma van ’n gay predikant, wat ’n beskrywing is van sy eie lewe. Hierin beskryf hy sy worsteling met sy seksualiteit en skuldgevoelens, eers as kind en later as student en as predikant van die Hervormde Kerk. Oor ’n tydperk van baie jare ondergaan hy psigiatriese berading, eers tydens sy studentejare om hom van sy homoseksualiteit te “genees” en later onder ’n ander psigiater, Theuns van der Merwe, om tot selfaanvaarding te kom. Die boek word vier kere herdruk en hy verwerk dan die reaksie wat hy op sy boek gekry het vanuit alle oorde (gays wat deur dieselfde worsteling gaan as wat hy gegaan het, ouers wat nie weet hoe om hulle gay kinders te hanteer nie, dominees wat gay is, heteroseksuele mense wat aanklank vind by sy worsteling met die kerk, en vele meer). Hierdie verwerking, wat ’n opsomming is van alles wat gebeur het sedert die boek die eerste keer verskyn het, word dan in ’n hersiene uitgawe van die boek gepubliseer. ’n Latere verwerking van hierdie boek verskyn onder die titel “Soeker”,[2] waarin hy in gesprek tree met die korrespondensie wat hy oor baie jare gekry het veral na aanleiding van die publikasie van sy boek.[3] Hierin vat hy die worsteling veel verder as net seksualiteit binne die kerk en spreek hy ook die ander groot twyfelvrae aan, soos die worsteling met geloofsvrae, God en spiritualiteit. Hierdie boek word later in Engels vertaal as “Pilgrim” met die oog op die wêreldmark.

Eerbewyse[wysig | wysig bron]

Vir sy programme ontvang hy baie toekennings. In 1984 word hy genomineer vir ’n Artes in die kategorie Beste Reportage oor Openbare Sake vir die ondersoek na selfdood onder jeugdiges. In 1985 kry hy ’n Artes-toekenning vir Beste verslaggewing van openbare aangeleenthede vir die program “Sterwensbegeleiding” en die Mediese Vereniging van Suid-Afrika se toekenning vir beste mediese verslaggewing. Hy verwerf in 1987 ’n Star Tonight!-toekenning vir “Potpourri” as die beste joernaalprogram en hierdie program word in 1987 en weer in 1988 genomineer vir Artes-toekennings in die kategorie Beste Bydrae tot ’n Joernaalprogram. In 1990 en weer in 1991 word Star Tonight!-toekennings gemaak vir “Carte Blanche” as beste aktualiteitsprogram. Hy kry ook ATKVeertjies vir die dokumentêr “Van die borsrok bevry” (oor die geskiedenis van die Afrikaanse advertensiewese) in 1997, vir die tydskrif-program “Pasella” in 1998 en vir die dokumentêr “My kind is in Londen” in 2005. In 1999 word die joernaalprogram vir dowes, “Signature”, bekroon met silwer en “craft” Avanti-toekennings. In 2005 ontvang die program “Kunskafee” die Arts and Culture Trust-toekenning in die media kategorie, nadat hierdie program in 2001 en weer in 2003 een van die finaliste was. Pieter Cilliers Produksies ontvang in 2003 ’n ATKVeertjie vir beste insetsel in ’n joernaalprogram vir ’n insetsel op “Kwêla”. In 2012 is “Kwêla” die wenner van die ATKV-toekenning vir beste gesels- of joernaalprogram.

Die Universiteit van Pretoria vereer hom in 2001 met die Tuks Alumni Laureaat-toekenning.

Publikasies[wysig | wysig bron]

Jaar Publikasies
1992 ’n Kas is vir klere
2011 Soeker
2013 Pilgrim

Bronnelys[wysig | wysig bron]

Boeke[wysig | wysig bron]

  • Kannemeyer, J.C. “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004” Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 2005
  • Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel 3” Van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 2006

Tydskrifte en koerante[wysig | wysig bron]

  • Booyens, Susan “Laat die son oor almal skyn” “By” 8 Junie 2013
  • Jackson, Neels “’n Kas is vir klere, ’n kerk is vir almal” “Beeld” 21 September 2010
  • Retief, Hanlie “Uit die kas en soekend” “Rapport” 6 Maart 2011

Internet[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
  2. ↑ Bartlett, André “Beeld” 28 Maart 2011
  3. ↑ De Jager, Shaun “Tydskrif vir Letterkunde” Jaargang 49 no. 2 Lente 2012
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Pieter_Cilliers&oldid=2440947"