Gaan na inhoud

Richard Robson

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Richard Robson FAA FRS (gebore 4 Junie 1937) is 'n Australiese chemikus en professor in chemie aan die Universiteit van Melbourne.[1] Robson spesialiseer in koördinasiepolimere, veral metaal-organiese raamwerke.[2] Hy is beskryf as "'n pionier in kristalingenieurswese wat oorgangsmetale behels."[3][4] In 2025 het hy die Nobelprys vir Chemie saam met Susumu Kitagawa en Omar M. Yaghi ontvang vir die ontwikkeling van metaal-organiese raamwerke.[5]

Vroeë lewe en opvoeding

[wysig | wysig bron]

Robson is op 4 Junie 1937 in Glusburn in Wes-Yorkshire (nou Noord-Yorkshire) in die Verenigde Koninkryk gebore,[6] en het chemie aan Brasenose College[9] in die Universiteit van Oxford gestudeer (BA 1959, DPhil 1962).[7] Vir sy doktorale navorsing het Robson saam met die Brasenose College-chemikus J.A. Barltrop aan die fotochemie van organiese molekules gewerk,[8][9] in die Dyson Perrins-laboratorium van die Universiteit van Oxford.

Hy het postdoktorale navorsing aan die California Institute of Technology (1962–64) en aan die Stanford-universiteit (1964–65) onderneem, voordat hy in 1966 'n lektoraat in chemie aan die Universiteit van Melbourne aanvaar het, waar hy vir die duur van sy loopbaan gebly het.[10]

[wysig | wysig bron]

Richard Robson se baanbrekersnavorsing is op die gebied van koördinasiepolimere, veral in die oneindige polimeerraamwerk, later bekend as metaal-organiese raamwerke (MOF's).[2][11] Sy reis in hierdie veld het in 1974 begin toe hy die taak gekry het om groot houtmodelle van kristallyne strukture vir eerstejaarchemie-lesings te bou.[12]

In die 1990's het Robson 'n nuwe klas koördinasiepolimere geskep wat 'n hele moderne veld van chemie onderlê het.[13] Sy benadering het behels die gebruik van koper in die oksidasietoestand bekend as koper I, wat 'n voorkeur vir tetraëdriese geometrie het, en dit te meng met 'n spesiaal ontwerpte tetranitriel organiese verbinding.[13] Hierdie metode het gelei tot die skepping van kristalagtige steiers met 'n diamantagtige struktuur, maar met beduidende ruimte binne die raamwerk.[13]

Erkenning

[wysig | wysig bron]

Robson is 'n ontvanger van die gesogte Burrows-toekenning, Anorganiese Afdeling van die Royal Australian Chemical Institute in 1998 en is in 2000 as 'n genoot van die Australiese Akademie vir Wetenskap aangestel.[14] In 2022 is hy as 'n genoot van die Royal Society verkies.[15]

Geselekteerde publikasies

[wysig | wysig bron]
  • Hoskins, Bernard F.; Robson, Richard (1989). "Infinite polymeric frameworks consisting of three dimensionally linked rod-like segments". Journal of the American Chemical Society. 111 (15): 5962–5964. Bibcode:1989JAChS.111.5962H. doi:10.1021/ja00197a079. ISSN 0002-7863. Besoek op 8 Oktober 2025.
  • Hoskins, B. F.; Robson, Richard (1990). "Design and construction of a new class of scaffolding-like materials comprising infinite polymeric frameworks of 3D-linked molecular rods. A reappraisal of the zinc cyanide and cadmium cyanide structures and the synthesis and structure of the diamond-related frameworks [N(CH3)4][CuIZnII(CN)4] and CuI[4,4',4,4'-tetracyanotetraphenylmethane]BF4.xC6H5NO2". Journal of the American Chemical Society. 112 (4): 1546–1554. Bibcode:1990JAChS.112.1546H. doi:10.1021/ja00160a038. ISSN 0002-7863. Besoek op 8 Oktober 2025.
  • Batten, Stuart R.; Robson, Richard (5 Junie 1998). "Einander durchdringende Netze: geordnete, periodische Verschlingung". Angewandte Chemie (in Duits). 110 (11): 1558–1595. Bibcode:1998AngCh.110.1558B. doi:10.1002/(SICI)1521-3757(19980605)110:11<1558::AID-ANGE1558>3.0.CO;2-7. ISSN 0044-8249. Besoek op 8 Oktober 2025.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "Robson, Richard – Biographical entry – Encyclopedia of Australian Science".
  2. ↑ 2,0 2,1 Hoskins, Bernard F.; Robson, Richard (1989). "Infinite polymeric frameworks consisting of three dimensionally linked rod-like segments". Journal of the American Chemical Society (in Engels). 111 (15): 5962–5964. Bibcode:1989JAChS.111.5962H. doi:10.1021/ja00197a079.
  3. ↑ Wise, Donald (27 Maart 1998). Electrical and Optical Polymer Systems: Fundamentals: Methods, and Applications. CRC Press. p. 872. ISBN 978-0-8247-0118-5.
  4. ↑ Stuart R. Batten; Suzanne M. Neville; David R. Turner (2009). Coordination Polymers: Design, Analysis and Application. Royal Society of Chemistry. p. 19. ISBN 978-0-85404-837-3.
  5. ↑ "Nobel Prize in Chemistry 2025 Summary". The Nobel Prize. 8 Oktober 2025. Besoek op 8 Oktober 2025.
  6. ↑ "Nobel Prize in Chemistry 2025". NobelPrize.org. Besoek op 8 Oktober 2025.
  7. ↑ "Professor Richard Robson – Nobel Prize Winner". bnc.ox.ac.uk. 8 Oktober 2025.
  8. ↑ Williams, R. J. P.; Rowlinson, John S.; Chapman, Allan (2008). Chemistry at Oxford: A History from 1600 To 2005. Royal Society of Chemistry. p. 242. ISBN 978-1-84755-885-5.
  9. ↑ Barltrop, J.A.; Robson, R. (1963). "The photochemistry of some charge-transfer complexes of cyclohexene". Tetrahedron Letters. 4 (9): 597–600. doi:10.1016/S0040-4039(01)90680-X. Besoek op 8 Oktober 2025.
  10. ↑ "Richard Robson FRS". RoyalSociety.Org. Besoek op 8 Oktober 2025.
  11. ↑ Bruin, Tyler (24 November 2023). "Professor Richard Robson elected Fellow of the Royal Society". About us (in Engels). Besoek op 25 November 2024.
  12. ↑ Robson, Richard (2024). "The Historical Development of the Concepts Underlying the Design and Construction of Targeted Coordination Polymers/MOFs: A Personal Account". The Chemical Letter. 24 (5) 202400038. doi:10.1002/tcr.202400038. PMID 38775251.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 "The man who built a whole new field of chemistry". Pursuit (in Engels). Besoek op 25 November 2024.
  14. ↑ Sharma, Deepanshu (8 Oktober 2025). "Who is Richard Robson? Australian Chemist Who Won The Nobel Prize in Chemistry 2025". The Daily Guardian. Besoek op 8 Oktober 2025.
  15. ↑ "Outstanding Academy Fellows elected to Royal Society". Australian Academy of Science (in Engels). Besoek op 10 Mei 2022.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Richard_Robson&oldid=2842548"