Roemenië

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
România
Roemenië
Vlag van Roemenië Wapen van Roemenië
Vlag Wapen
Volkslied: Deșteaptă-te, române!
(Roemeens vir: "Waak op, Roemeniërs!")
Ligging van Roemenië
Hoofstad Boekarest

44°25′N 26°6′O / 44.417°N 26.100°O / 44.417; 26.100

Grootste stad Boekarest
Amptelike tale Roemeens
Regering Unitêre semi-presidensiële
republiek
Klaus Iohannis
Viorica Dăncilă
Onafhanklikheid
Vorming
• Prinsdom van Wallachië
• Prinsdom van Moldowa
• Prinsdom van Transsilvanië
• Verenigde Prinsdome
• Onafhanklikheid van die
Ottomaanse Ryk
• Koninkryk van Roemenië
• Groot Unie
• Volksrepubliek van Roemenië
• Sosialistiese grondwet
• Roemeense Rewolusie
• Huidige grondwet


1330
1346
1570
24 Januarie 1859

1877 / 1878
14 Maart 1881
1 Desember 1918
30 Desember 1947
21 Augustus 1965
1627 Desember 1989
21 November 1991
Oppervlakte
 - Totaal
 
 - Water (%)
 
238 397 km2  (83ste)
92 046 myl2
3
Bevolking
 - 2017-skatting
 - 2011-sensus
 - Digtheid
 
19 638 00[1] (59ste)
20 121 641[2]
84,4 / km2 (117de)
218,6 / myl2
BBP (KKP)
 - Totaal
 - Per capita
2018-skatting

$504,472 miljard[3] (42ste)
$25 533[3] (61ste)

BBP (nominaal)
 - Totaal
 - Per capita
2018-skatting

$233,486 miljard[3] (49ste)
$11 817[3] (67ste)

MOI (2015) 0,802[4] (50ste)  –  hoog
Gini (2013) 34[5] –  medium
Geldeenheid Leu (RON)
Tydsone
 - Somertyd
OET (UTC+2)
OEST (UTC+3)
Internet-TLD .ro
Skakelkode +40

Roemenië (Roemeens: România, [romɨˈni.a], ) is 'n land in Suidoos-Europa. Roemenië is ryk aan kultuur en natuurskoon. Dit lê teen die Swartsee. Die Donaurivier vorm die suidelike grens met Bulgarye. Die hoofstad en grootste stad is Boekarest.

Die amptelike taal is Roemeens. Die etniese samestelling van Roemenië is soos volg: 89% is Roemeens, 7% Hongaars, 3,5% Roma en die res bestaan uit 'n klein aantal Duitsers, Russe, Turke en Jode. 87% van die bevolking behoort aan die Roemeens-Ortodokse Kerk.

Roemenië het op 29 Maart 2004 'n lidland van die NAVO en op 1 Januarie 2007 'n lidland van die Europese Unie geword.

Geografie

Nasa-Satellietbeeld van Roemenië in Desember 2001

Roemenië word in die noorde begrens deur Oekraïne, in die ooste deur Moldowa, Oekraïne en die Swartsee, in die suide deur Bulgarye, in die suidweste deur Serwië en in die noordweste deur Hongarye. Roemenië beslaan dele van die historiese gebiede Banat, Dakië, Dobroedja, Moldawië, Transsilvanië en Walachye. Die noordelike en sentrale deel van dié land word gekenmerk deur die Karpate.

Geskiedenis

Ontwikkeling van Roemenië se grondgebied sedert 1859

Die Ottomaanse en Oostenryks-Hongaarse ryke het Roemenië vir 'n lang tyd gedeeltelik regeer.

In 1878 het Roemenië volledig onafhanklik geword. Roemenië was van 1881 tot 1947 'n koninkryk. In 1948 het Roemenië 'n Kommunistiese staat geword. Die regering en ekonomie word vervolgens geskoei op die model van die Sowjetunie. Sedert 1960 het die Roemeense leiers hulle begin distansieer van die Sowjetunie en volg hul eie binnelandse en buitelandse beleid. Roemenië bly egter binne die Sowjet-invloedsfeer. Die ekonomie groei gedurende die tydperk. In 1980 beleef die land 'n insinking en ly sommige Romeniërs honger.

In 1989 rebelleer die Roemene teen die diktator Nicolae Ceausescu en die kommunistiese regering. Sedert 1990 is Roemenië 'n demokrasie.

Bevolking

Religie

Die kerk Manastirea Putna

86% van die bevolking is Ortodokse Christene. Daar is ook 'n Joodse bevolking van 7500 en 21 000 ander inwoners wat verskeie ander gelowe aanhang.

Tale

Volgens die Roemeense grondwet is Roemeens (limba română) die ampstaal van Roemenië. Dit is die belangrikste taal in die land en word deur sowat 89,5 persent van die bevolking gepraat. Hongaars (6,6 persent) en Romanes (2,5 persent) is tans die belangrikste minderheidstale. Onder meer as gevolg van die emigrasie na Duitsland het die Duitse taal se aandeel tot sowat 0,3 persent gedaal. Daar is 'n klein Poolssprekende minderheid in die Boekowina, terwyl in die Banat en die noordweste van Transsilvanië ook Slowaaks gepraat word. Ander minderheidstale is Oekraïens (0,3 persent, in die Boekowina en Maramoeresj), Turks (0,2 persent, Dobroedsja, Russies (0,2 persent, veral in die Donaudelta), Tataars (0,1 persent, Dobroedsja) en kleiner tale (0,3 persent).[6] Die aandeel Roemeenssprekendes neem geleidelik toe.

Sport

Sokker is die gewildste sportsoort in Roemenië en die Roemeense nasionale sokkerspan het tot dusver sewe keer aan die FIFA Sokker-Wêreldbeker deelgeneem. Hulle het hul beste prestasie tydens die 1990's opgelewer en tydens die FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 1994 die kwarteindrondte bereik.

Ander gewilde sportsoorte sluit in tennis, handbal, basketbal en rugby. Die Roemeense nasionale rugbyspan het tot dusver vir elke Rugbywêreldbeker kwalifiseer, maar nog nie tot die uitklopfase deurgedring nie. Hulle behoort tot die sterkste Europese spanne buite die Sesnasies-toernooi en staan bekend as "die Eike" (Stejarii). Hulle ding in die Europese Nasiesbeker met ander opkomende rugbyspanne mee.

Verwysings

  1. (en) "Annual official estimate" Geargiveer 30 Augustus 2017 op Wayback Machine.(PDF) 2017 Revision
  2. (ro) "Romanian 2011 census (final results)" (PDF). INSSE. Besoek op 7 Mei 2018.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 (en) "Romania". Internasionale Monetêre Fonds. Besoek op 7 Mei 2018.
  4. (en) "2016 Human Development Report Romania" (PDF). United Nations Development Programme. 2016. pp. 2–3. Besoek op 7 Mei 2018.
  5. (en) "Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)". Eurostat Data Explorer. Besoek op 7 Mei 2018.
  6. (ro) Sensus 2002

Bronne

Eksterne skakels