Romeinse monargie
| ||||
 | ||||
| Hoofstad | Rome 41°53′N 12°29′O / 41.883°N 12.483°O | |||
| Taal/Tale | Ou-Latyn | |||
| Godsdiens | Romeinse mitologie | |||
| Regering | Monargie | |||
| Koning | ||||
| - 753–716 v.C. | Romulus | |||
| - 715–673 v.C. | Numa Pompilius | |||
| - 673–642 v.C. | Tullus Hostilius | |||
| - 640–616 v.C. | Ancus Marcius | |||
| - 616–579 v.C. | Lucius Tarquinius Priscus | |||
| - 578–535 v.C. | Servius Tullius | |||
| - 535–509 v.C. | Lucius Tarquinius Superbus | |||
| Wetgewer | Senaat | |||
| Historiese tydperk | Antieke tydperk | |||
| - Stigting van Rome | 753 v.C. | |||
| - Monargie omvergewerp | 509 v.C. | |||
Stigting van Rome |
Die Romeinse monargie of Romeinse Koninkryk (Latyns: REGNVM ROMANVM) was die tydperk van die antieke Romeinse tydperk, wat gekenmerk is deur 'n monargie as regeringsform met sewe legendariese konings. Die geskiedenis van die koninkryk het met die Stigting van Rome deur Romulus en Remus in 753 v.C. met nedersettings rondom die Palts-heuwel langs die Tiber in Sentraal-Italië begin en met die omverwerping van die konings en die stigting van die Romeinse Republiek omstreeks 509 v.C. geëindig.
Min is seker bekend oor die geskiedenis van die koninkryk, soos byna geen geskrewe rekords van daardie tyd oorleef het en die dokumente, wat tydens die republiek en keiserryk geskryf is, is grootliks gebaseer op legende. Waarskynlik was die sewe heuwels van Rome sedert die 10de eeu v.C. deur Latiners en Sabiners bewoon; naas 600 v.C. het die gebied in die invloedsfeer van die Etruskers gekom, wat uit die dorpe 'n stad gevormen die monargie gestig het.
Volgens oorlewering het Romulus, saam met sy tweelingbroer Remus, die stad Rome gestig. Daar was egter konflik tussen die broers, eindigend met Romulus wat Remus vermoor en so die alleenheerser geword het. Romulus word gekrediteer met die vestiging van baie van Rome se vroeë instellings, insluitend die Senaat en die verdeling van die bevolking in patrisiërs en plebejers. Sy regering was, volgens oorlewering, gekenmerk deur militêre sukses en die uitbreiding van Romeinse gebied.[1]
Na Romulus se dood is Numa Pompilius verkies as die tweede koning. Numa was bekend vir sy wysheid en vroomheid. Hy het 'n groot bydrae gelewer tot die Romeinse godsdienstige lewe deur verskeie godsdienstige rites en kalenders te instel. Hy het vrede nagestreef en gefokus op interne ontwikkeling eerder as militêre uitbreiding. Sy regering het die basis gelê vir Rome se latere uitgebreide godsdienstige praktyke en organisasie.[2]
Die derde koning, Tullus Hostilius, was meer 'n krygsman. Hy het Rome in verskeie suksesvolle oorloë gelei en die Romeinse invloed uitgebrei. Sy bewind is ook gekenmerk deur die vernietiging van Alba Longa, die moederstad van Rome volgens sommige oorlewerings. Hierdie aksie het Rome se posisie as die dominante krag in die streek verder versterk.[3]
Ancus Marcius, die vierde koning, het die beleid van beide Numa en Tullus gevolg deur hom te beywer vir beide godsdienstige sake en militêre aksies. Hy het Rome uitgebrei deur die Janiculum-heuwel by te voeg en 'n brug oor die Tiberrivier te bou, wat die handel en kommunikasie bevorder het. Sy regering was 'n tyd van beide territoriale uitbreiding en interne konsolidasie.
Tarquinius Priscus, die vyfde koning, was van Etruskiese oorsprong. Hy het 'n belangrike rol gespeel in die transformasie van Rome van 'n relatief klein stadstaat na 'n meer betekenisvolle stedelike sentrum. Hy het verskeie openbare werke begin, insluitend die Cloaca Maxima, 'n groot rioolstelsel, en die Circus Maximus, 'n arena vir wa-wedrenne. Sy regering het 'n sterk Etruskiese invloed op Rome se kultuur en ontwikkeling gebring.
Servius Tullius, die sesde koning, word gekrediteer met belangrike hervormings. Hy het die Romeinse samelewing geherorganiseer deur 'n sensus in te stel en die bevolking in verskillende klasse te verdeel gebaseer op rykdom en militêre diens. Hierdie hervormings het die grondslag gelê vir die latere Romeinse Republiek se sosiale en politieke struktuur. Hy het ook die Romeinse grondgebied uitgebrei en nuwe distrikte by die stad gevoeg.[4]
Die laaste koning, Tarquinius Superbus, was 'n tirannieke heerser wie se bewind gekenmerk is deur brutaliteit en onderdrukking. Sy regering het gelei tot toenemende ontevredenheid onder die Romeinse bevolking. 'n Insident waar sy seun, Sextus Tarquinius, 'n edelvrou genaamd Lucretia verkrag het, het uiteindelik gelei tot 'n opstand en die verdrywing van die Tarquins in 509 v.C. Hierdie gebeurtenis het die einde van die Romeinse monargie en die begin van die Romeinse Republiek gemerk.[5]
Die Romeinse monargie het 'n blywende impak op die ontwikkeling van Rome gehad. Die verskillende konings het elkeen unieke bydraes gelewer, wat Rome se politieke, sosiale, godsdienstige en infrastrukturele groei beïnvloed het. Die tydperk het die fondamente gelê vir die toekomstige Republiek, insluitend die Senaat, die vergaderings van die mense, en die belangrike onderskeid tussen patrisiërs en plebejers. Die ervaring van tirannie onder Tarquinius Superbus het ook die Romeine 'n diepgaande afkeer van koningskap gegee, wat hul toekomstige politieke stelsel sou vorm.[6]
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Romeinse monargie.- (en) "Patria Potestas: a view of suppressed matrilineality in the early legends of Rome" Geargiveer 3 Desember 2005 op Wayback Machine
- (en) Die konings van Rome
- (en) Romeinse geskedenis Geargiveer 19 September 2008 op Wayback Machine
- (en) Die sewe legendariese konings Geargiveer 31 Oktober 2009 op Wayback Machine
- (en) "All Things Roman"
- (en) "History of Rome podcasts"
Bronne
[wysig | wysig bron]- ↑ Cornell, T. J. 1995. The Beginnings of Rome: Italy and Rome from the Bronze Age to the Punic Wars. London: Routledge.
- ↑ Cornell, T. J. 1995. The Beginnings of Rome: Italy and Rome from the Bronze Age to the Punic Wars. London: Routledge.
- ↑ Cornell, T. J. 1995. The Beginnings of Rome: Italy and Rome from the Bronze Age to the Punic Wars. London: Routledge.
- ↑ Cornell, T. J. 1995. The Beginnings of Rome: Italy and Rome from the Bronze Age to the Punic Wars. London: Routledge.
- ↑ Cornell, T. J. 1995. The Beginnings of Rome: Italy and Rome from the Bronze Age to the Punic Wars. London: Routledge.
- ↑ Cornell, T. J. 1995. The Beginnings of Rome: Italy and Rome from the Bronze Age to the Punic Wars. London: Routledge.