Rooihemde (Verenigde State)
 | Hierdie artikel is 'n weesbladsy. Dit is nie geskakel of in ander bladsye ingesluit nie. Help Wikipedia deur na moontlike teks te soek en 'n skakel hierheen te plaas. |
 | Taalgebruik moet nagegaan word: Die teks moet vir spelling, sinsbou en woordkeuse nagegaan word. Indien dit nie binne twee weke versorg word nie, mag dit vir verwydering kwalifiseer. |
Die Rooihemde (Red Shirts) in die Suidelike Verenigde State was 'n witbaasskap paramilitêre terroristegroep wat aktief was laat in die 19de eeu aan die einde van die era van Heropbou in die Verenigde State se geskiedenis.
Die Rooihemde se groepe het ontstaan vanuit Mississippi in 1875, toe polities konserwatiewe private terreurgroepe rooi hemde aangeneem het om hulself meer sigbaar en gevaarlik te maak vir die progressiewes in die Suidelike State. Hul geledere het bestaan uit beide blankes en vrygelate slawe. Soortgelyke groepe in die area van Carolina het ook die rooi hemde gedra.
| Red Shirts | |
|---|---|
| Leiers | Benjamin Tillman
Ellison D. Smith Josephus Daniels Claude Kitchin |
| Datums aktief | 1875–1900 |
| Saamgesmelt met | Ku Klux Klan |
| Bondgenoot | Demokratiese Party |
| Motiewe | Afskaffing van slawerny en omverwerping van die Konfederase |
| Hoofkantore | Suid Carolina |
| Aktiewe areas | Suidelike VSA (veral state van Carolina) |
| Ideologie | Witbaasskap
Anti-heropbou |
| Alliansies | Demokratiese Party, Ku Klux Klan |
| Opponente | Republikeinse Party, Swart Amerikaners |
| Gevegte en oorloë | Hamburg se bloedbad
Wilmingtonse opstand van 1898 |
Van die mees prominente Rooihemde was ondersteuners van die Demokratiese Partykandidaat Wade Hampton gedurende die verkiesingsveldtog van Suid-Carolina in 1876 en 1878. The Rooihemde was een van verskeie paramilitêre organisasiesfere, soos die White League in Louisiana, wat ontwikkel het uit volgehoue pogings van wit Demokrate om politieke mag in die suide te herwin. Hierdie groepe het as die militêre arm van die Demokratiese Party opgetree.
Terwyl die Rooihemde partykeer by geweld betrokke was het hulself, die White League, skietklubs en ander verwante groepe openlik laat in die negentiende eeu geopereer. Hulle was beter georganiseerd as ondergrondse terroristegroepe soos die Ku Klux Klan.
Die Rooihemde het van organisasie, intimidasie en dwang gebruik gemaak om die Demokrate se politieke oogmerke om mag te herstel deur die Republikeine omvêr te gooi en die siviele- en stemregte van vrygelate slawe te onderdruk. Gedurende die verkiesingsveldtogte van 1876, 1898 en 1900 in Noord-Carolina het die Rooihemde 'n prominente rol vertolk met die intimidasie van kiesers wat anti-Demokratiese Party gesind was.
Oorsprong en simbolisme[wysig | wysig bron]
Volgens E. Merton Coulter in The South During Reconstruction (1947), was die rooi hemp in 1975 deur "suidelike brigadiers" ingebring wat gekant was teen swart Republikeine. Die Rooihemde het Republikeinse byeenkomste ontwrig, swart leiers geïntimideer en vermoor. Ook het hulle swart deelname by stembusse ontmoedig en onderdruk.
Gedurende die Demokratiese flitslig parade in Charleston, Suid-Carolina op 25 Augustus,1876, het daar mans in rooi opgedaag. Dit was om die waving the bloody shirt toespraak deur Benjamin Franklin Butler van Massachusetts, teen te staan waar valslik beweer is dat hy 'n bloedbevlekte hemp omhoog gehou het van 'n politieke indringer wat deur 'n lid van Ku Klux Khan met 'n sweep bygekom is gedurende die era van Heropbou.
"Waving the bloody shirt" het 'n idioom in die Suide geword wat aan die retoriek van Republikeinse politici soos Oliver Hazard Perry Morton toegeskryf kan word in die Senaat. Morton het emosionele weergawes van onregte aan Noordelike soldate en politieke indringers gebruik om steun aan te moedig vir die Republikeinse Heropbou beleid in South Carolina. Die Rooi hemp simboliek het vinnig versprei. Verdagtes wat van die Hamburgse bloedbad beskuldig is het rooi hemde gedra toe hulle op 5 September oppad was om op aanklagte daarvan in die hof te verskyn, in Aiken, Suid-Carolina.
Martin Gary, die organiseerder van die Demokratiese veldtog in 1876, het opdrag gegee dat ondersteuners rooi hemde moes dra na alle saamtrekke en funksies.
Dit het 'n bron van trots en weerstand teen die Republikeinse bewind vir wit Demokrate in Suid-Carolina geword om 'n rooi hemp te dra. Vroue het rooi flanel aan hemde vasgewerk en ander kledingstukke van rooi gemaak. Dit was ook in die mode vir vroue om rooi linte in hul hare of om hul middels te dra. Jong mans het rooi hemde gedra om hul militantheid uit te druk nadat hulle te jonk geag is om in die Amerikaanse Burgeroorlog te veg.
Sien ook[wysig | wysig bron]
- Geskiedenis van Suid Karolina
- Geskiedenis van die Suidelike Verenigde State
- Rekonstruksie in die Verenigde State
Bronne[wysig | wysig bron]
- Charles Lane, The Day Freedom Died, (2008) p. 247
- George C. Rable, But There Was No Peace: The Role of Violence in the Politics of Reconstruction, Athens: University of Georgia Press, 1984, p. 132
- Nicholas Lemann, Redemption: The Last Battle of the Civil War, New York: Farrar, Straus & Giroux, Paperback, 2007, p. 76.
- Ball, William Watts (1932). The State That Forgot: South Carolina's Surrender to Democracy, Indianapolis, IN: The Bobbs-Merril Company. pp. 158.
- Eric Foner, Reconstruction: America's Unfinished Revolution, 1863-1877, New York: Harper & Row, 1988; Perennial Classics, 2002, p. 572-575
- Nicholas Lemann, Redemption: The Last Battle of the Civil War, New York: Farrar Straus & Giroux, Paperback, 2007, p.174
- Richard H. Pildes, "Democracy, Anti-Democracy, and the Canon",Constitutional Commentary, Vol.17, 2000, pp.12-13, 27. Accessed 10 March 2008
- "White Men Show Their Determination to Rid themselves of Negro Rule: A Thousand Red Shirts" Archived 2010-06-20 at the Wayback Machine, Morning Star, 2 November 1898, Special Star Telegram.: p.1. Accessed November 7, 2009.
- "Riots in North Carolina: Red Shirts Drive Off Populist Speakers and Destroy Stand." The New York Times, 2 August 1900. Accessed 7 November 2009.
- "The Red Shirt Report". Archived 2013-08-06 at the Wayback Machine, The South Carolina Patriot, Vol. IX Issue 3 Summer 2006 p.22
- "The Red Shirt Report". Archived 2013-07-21 at the Wayback Machine, Calling All Red Shirts to the Burning of Columbia,Vol. IX Issue 4 Autumn 2006, p.14
Verdere leesstof[wysig | wysig bron]
Boek en pamflette[wysig | wysig bron]
- Ball, W. W. 1868-1952. (William Watts), A boy's recollections of the Red Shirt campaign of 1876 in South Carolina [Columbia, S.C. : The Club], 1911
- Edmonds, Helen G. The Negro and Fusion Politics in North Carolina, 1894-1901, Chapel Hill, NC:The University of North Carolina Press,1951.
- Sheppard, William Arthur Some Reasons Why Red Shirts Remembered, (Greer: The Chas P. Smith Company, 1940)
- ibid., Red Shirts Remembered, (Atlanta: Ruralist Press, INC, 1940)
- Simkins, Francis Butler & Woody, Robert Hilliard South Carolina During Reconstruction, (Durham: The University of North Carolina Press, 1932)
- Thompson, Henry Tazewell, 1859- Ousting the carpetbagger from South Carolina Columbia, S.C., Press of the R.L. Bryan company, 1926.
Joernaal en koerantartikels[wysig | wysig bron]
- Beeby, James M. "Red Shirt Violence, Election Fraud, and the Demise of the Populist Party in North Carolina's Third Congressional District, 1900", North Carolina Historical Review. 85.1 (2008): 1-28. Druk.
- Richard H. Pildes, "Democracy, Anti-Democracy, and the Canon", Constitutional Commentary, 17, (2000).
- Prather, H.Leon. "The Red Shirt Movement in North Carolina 1898-1900", Journal of Negro History 62.2 (1977): 174-184. Web.
- "White Men Show Their Determination to Rid themselves of Negro Rule: A thousand Red Shirts", Morning Star, 2 November 1898, Special Star Telegram: bladsy een
- "Riots in North Carolina: Red Shirts Drive Off Populist Speakers and Destroy Stand", New York Times, 2 Augustus 1900.