Vulkaanslak
'n Vulkaanslak, of net slak, is 'n onreëlmatige en poreuse lawabrok met 'n skurwe, skuimagtige oppervlak wat kristalle kan bevat of nie. Dit is gewoonlik donkerkleurig (meestal donkerbruin, swart of rooipers) en basalties of andesities in sy samestelling. Dit het 'n relatief lae digtheid as gevolg van sy talle klein gasblasies.
Vulkaanslak is die mafiese variant van pluimsteen, en in teenstelling met laasgenoemde het alle slakke 'n spesifieke digtheid van groter as 1, en dit sink in water. Die gaatjies of blasies vorm wanneer gasse wat in die magma opgelos is, ontsnap wanneer 'n vulkaan uitbars en so blasies in die gesmelte rots veroorsaak. Sommige van die blasies vries op die plek wanneer die rots afkoel en stol.
Slakke kan gevorm word as deel van die lawastroom, gewoonlik naby sy oppervlak, of as stukke ejekta (sand, blokke en bomme). In die omgangstaal is vulkaanslakke ook bekend as sintels.[1][2]
Vorming[wysig | wysig bron]
As stygende magma 'n sone van laer druk binnedring, kan die gasse daarin ontsnap en blasies in die magma vorm. Wanneer die magma (of lawa) op die aardoppervlak stol, bly die blasies daarin gevange. Dit veroorsaak die hoë porositeit, tot 98-99%.
Gebruike[wysig | wysig bron]
Vulkaanas het verskeie nuttige eienskappe wat beïnvloed hoe dit gebruik word. Dit is taamlik poreus, het 'n groot oppervlakte en sterkte vir sy gewig en het ook dikwels treffende kleure. Daarom word dit dikwels in landskapsargitektuur gebruik.[3] Dit kan ook vir hoëtemperatuurisolering gebruik word.
Die steengroef op Paaseiland was die bron van rooi vulkaanslak wat deur die Rapa Nui-volk gebruik is vir die maak van die pukao op hulle kenmerkende moai-standbeelde, en selfs vir sommige moai self.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Jackson, J.A., J. Mehl, en K. Neuendorf (2005) Glossary of Geology American Geological Institute, Alexandria, Virginia. 800 pp. ISBN 0-922152-76-4
- ↑ McPhie, J., M. Doyle, en R. Allen (1993) Volcanic Textures A guide to the interpretation of textures in volcanic rocks Centre for Ore Deposit and Exploration Studies, University of Tasmania, Hobart, Tasmania..198 pp. ISBN 9780859015226
- ↑ Three Kings Quarry Geargiveer 24 Julie 2011 op Wayback Machine, Winstone Aggregates.
Skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Vulkaanslak.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
