Tiananmen-plein: Verskil tussen weergawes
No edit summary |
|||
Lyn 8: | Lyn 8: | ||
[[Tiananmen]], die Poort tot die [[Keiserlike Stad]] (waarin die [[Verbode Stad]] geleë is) is in [[1415]] tydens die [[Ming-dinastie]] gebou. Met die ondergang van die Ming-dinastie het hewige gevegte tussen [[Li Zicheng]] en die vroeë [[Qing-dinastie|Qing-keisers]] die poort beskadig (of moontlik totaal vernietig). Die Tiananmen-plein is in [[1651]] ontwerp en gebou en is teen 1950 tot vier maal die oorspronklike grootte vergroot.<ref name="autogenerated1">Safra, J. (Ed.). (2003). Tiananmen Square. In New [[Encyclopædia Britannica]], The (15th ed., Chicago: Vol. 11). Encyclopædia Britannica INC. p. 752. [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/594819/Tiananmen-Square Britannica-aanlynweergawe]</ref><ref>{{cite web|url=http://encyclopedia2.tfd.com/Tiananmen+Square|title=Tiananmen Square|publisher=''Britannica Concise Encyclopedia''. 2007|accessdate=2008-08-03}}</ref> |
[[Tiananmen]], die Poort tot die [[Keiserlike Stad]] (waarin die [[Verbode Stad]] geleë is) is in [[1415]] tydens die [[Ming-dinastie]] gebou. Met die ondergang van die Ming-dinastie het hewige gevegte tussen [[Li Zicheng]] en die vroeë [[Qing-dinastie|Qing-keisers]] die poort beskadig (of moontlik totaal vernietig). Die Tiananmen-plein is in [[1651]] ontwerp en gebou en is teen 1950 tot vier maal die oorspronklike grootte vergroot.<ref name="autogenerated1">Safra, J. (Ed.). (2003). Tiananmen Square. In New [[Encyclopædia Britannica]], The (15th ed., Chicago: Vol. 11). Encyclopædia Britannica INC. p. 752. [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/594819/Tiananmen-Square Britannica-aanlynweergawe]</ref><ref>{{cite web|url=http://encyclopedia2.tfd.com/Tiananmen+Square|title=Tiananmen Square|publisher=''Britannica Concise Encyclopedia''. 2007|accessdate=2008-08-03}}</ref> |
||
Naby die hedendaagse middelpunt van die plein, het in die verlede die "Groot Ming-poort" gestaan, wat die suidelike poort tot die Keiserlike Stad was. Tydens die Qing-dinastie is dit na "Groot Qing-poort" hernoem, en tydens die [[Republiek van Sjina]]-era na "Poort van Sjina". Anders as die ander poorte in Beijing, soos die Tiananmen en die Tsjianmen, was hierdie 'n pure seremoniële poort, met drie boë, maar geen voorskanse<!-- ramparts --> nie, eenders in styl tot die seremoniële poorte wat in die Ming-dinastiese tombes gevind is. Hierdie poort had die spesiale status as die "Poort van die Nasie", soos afgelei kan word van die opeenvolgende name. Dit was normaalweg geslote, behalwe wanneer die keiser daardeur beweeg het. Gepeupelverkeer is na twee sypoorte aan die westelike en oostelike kante van vandag se plein |
Naby die hedendaagse middelpunt van die plein, het in die verlede die "Groot Ming-poort" gestaan, wat die suidelike poort tot die Keiserlike Stad was. Tydens die Qing-dinastie is dit na "Groot Qing-poort" hernoem, en tydens die [[Republiek van Sjina]]-era na "Poort van Sjina". Anders as die ander poorte in Beijing, soos die Tiananmen en die Tsjianmen, was hierdie 'n pure seremoniële poort, met drie boë, maar geen voorskanse<!-- ramparts --> nie, eenders in styl tot die seremoniële poorte wat in die Ming-dinastiese tombes gevind is. Hierdie poort had die spesiale status as die "Poort van die Nasie", soos afgelei kan word van die opeenvolgende name. Dit was normaalweg geslote, behalwe wanneer die keiser daardeur beweeg het. Gepeupelverkeer is na twee sypoorte aan die westelike en oostelike kante van vandag se plein herlei. Weens hierdie verkeersherleiding het 'n besige markplek, genaamd die Skaakroosterstrate, in die groot omheinde plein ten suide van hierdie poort ontwikkel. |
||
[[Brittanje|Britse]] en [[Frankryk|Franse]] troepe wat Beijing in [[1860]] as deel van die [[Tweede Opiumoorlog]] ingeval het, het naby die poort kamp opgeslaan en momenteel dit oorweeg om die poort en die hele Verbode Stad af te brand. Hulle het uiteindelik daarteen besluit, maar het ooreengekom om eerder die keiser se [[Ou Somerkasteel]] af te brand. Die Qing-keiser het uiteindelik toegestem dat die uitlandse vorste hul hoofkwartiere in die area kon opstel. Tydens die [[Bokseropstand]] van 1900 het die beleg die kantoorkomplekse geweldig beskadig en menige ministeries is afgebrand. In die konflik se ontknoping het die area 'n ruimte vir die uitlandse troepe geword om hul leëre en perde te vergader. |
[[Brittanje|Britse]] en [[Frankryk|Franse]] troepe wat Beijing in [[1860]] as deel van die [[Tweede Opiumoorlog]] ingeval het, het naby die poort kamp opgeslaan en momenteel dit oorweeg om die poort en die hele Verbode Stad af te brand. Hulle het uiteindelik daarteen besluit, maar het ooreengekom om eerder die keiser se [[Ou Somerkasteel]] af te brand. Die Qing-keiser het uiteindelik toegestem dat die uitlandse vorste hul hoofkwartiere in die area kon opstel. Tydens die [[Bokseropstand]] van 1900 het die beleg die kantoorkomplekse geweldig beskadig en menige ministeries is afgebrand. In die konflik se ontknoping het die area 'n ruimte vir die uitlandse troepe geword om hul leëre en perde te vergader. |
Wysiging soos op 21:42, 16 Augustus 2012
Die Plein van die Hemelse Vrede of Tiananmen-plein (Tradisionele Sjinees: 天安門廣場, Vereenvoudigde Sjinees: 天安门广场, Tiān'ānmén Guǎngchǎng, Plein van die Poort van die Hemelse Vrede) is 'n groot stadsplein in sentraal-Beijing, Sjina wat vernoem is na die Poort van die Hemelse Vrede (Tiananmen-poort), geleë tot die noorde van die plein, wat dit van die Verbode Stad afsluit. Tiananmen-plein is die derde grootste stadsplein ter wêreld met 'n oppervlakte van 440 000 m² (880 m by 500 m) oftewel 109 akker. Die plein is kultureel noemenswaardig, aangesien talle belangrike gebeurtenisse in die Sjinese geskiedenis daar plaasgevind het.
Geskiedenis
Tiananmen, die Poort tot die Keiserlike Stad (waarin die Verbode Stad geleë is) is in 1415 tydens die Ming-dinastie gebou. Met die ondergang van die Ming-dinastie het hewige gevegte tussen Li Zicheng en die vroeë Qing-keisers die poort beskadig (of moontlik totaal vernietig). Die Tiananmen-plein is in 1651 ontwerp en gebou en is teen 1950 tot vier maal die oorspronklike grootte vergroot.[1][2]
Naby die hedendaagse middelpunt van die plein, het in die verlede die "Groot Ming-poort" gestaan, wat die suidelike poort tot die Keiserlike Stad was. Tydens die Qing-dinastie is dit na "Groot Qing-poort" hernoem, en tydens die Republiek van Sjina-era na "Poort van Sjina". Anders as die ander poorte in Beijing, soos die Tiananmen en die Tsjianmen, was hierdie 'n pure seremoniële poort, met drie boë, maar geen voorskanse nie, eenders in styl tot die seremoniële poorte wat in die Ming-dinastiese tombes gevind is. Hierdie poort had die spesiale status as die "Poort van die Nasie", soos afgelei kan word van die opeenvolgende name. Dit was normaalweg geslote, behalwe wanneer die keiser daardeur beweeg het. Gepeupelverkeer is na twee sypoorte aan die westelike en oostelike kante van vandag se plein herlei. Weens hierdie verkeersherleiding het 'n besige markplek, genaamd die Skaakroosterstrate, in die groot omheinde plein ten suide van hierdie poort ontwikkel.
Britse en Franse troepe wat Beijing in 1860 as deel van die Tweede Opiumoorlog ingeval het, het naby die poort kamp opgeslaan en momenteel dit oorweeg om die poort en die hele Verbode Stad af te brand. Hulle het uiteindelik daarteen besluit, maar het ooreengekom om eerder die keiser se Ou Somerkasteel af te brand. Die Qing-keiser het uiteindelik toegestem dat die uitlandse vorste hul hoofkwartiere in die area kon opstel. Tydens die Bokseropstand van 1900 het die beleg die kantoorkomplekse geweldig beskadig en menige ministeries is afgebrand. In die konflik se ontknoping het die area 'n ruimte vir die uitlandse troepe geword om hul leëre en perde te vergader.
In die vroeë 1950's is die Poort van Sjina gesloop om plek te maak vir die vergroting van die plein. In November 1958 het 'n groot uitbreiding van Tiananmen-plein begin wat na slegs elf maande, in Augustus 1959, afgehandel is. Dít was volgens die visie van Mao Zedong om die plein die grootste en skouspelagtigste ter wêreld te maak, en om meer as 500 000 mense te kan akkommodeer. Die uitbreiding was egter ten koste van die sloping van 'n aantal residensiële geboue en ander strukture.[3] Aan die suidelike kant is die Monument vir die Volkshelde opgerig. Terselfdertyd, as deel van die Tien Groot Geboue wat tussen 1958 en 1959 gebou is ter herdenking van die eerste tien jaar van die Volksrepubliek van Sjina, is die Groot Volkssaal en die Rewolusionêre Museum van Sjina (nou die Nasionale Museum van Sjina) op die westelike en oostelike kante van die plein opgerig.[3]
In die jaar na Mau se dood in 1976 is 'n praalgraf, die Praalgraf van Mao Zedong, naby die plek van die voormalige Poort van Sjina, aan die hoof noord-suid-as van die plein, gebou. In samehang met hierdie projek is die plein verder vergroot om dit volwaardig reghoekig te maak en om 600 000 mense te kan akkommodeer.[3]
Die urbiese konteks van die plein is in die 1990's gewysig met die konstruksie van die Nasionale Sentrum vir die Uitvoerende Kunste (die Nasionale Groot Teater) in die nabyheid, asook met die uitbreiding van die Nasionale Museum.[3]
Panorama van die plein
Konfigurasie
Tiananmen-plein, wat sedert sy konstruksie as 'n massiewe vergaderplek gebruik is, se platheid word deur die 38 m hoë Monument van die Volkshelde en die Praalgraf van Mao Zedong gekontrasteer.[1] Die plein lê tussen twee antieke, massiewe poorte: die Tiananmen in die noorde en die Zhengjangmen, beter bekend as die Tsjianmen, in die suide. Aan die westekant van die plein is die Groot Volkssaal. Aan die oostekant is die Nasionale Museum van Sjina (toegewy tot Sjinese geskiedenis voor 1919). Tsjang'an-laan, wat vir parades gebruik word, lê tussen die Tiananmen en die plein. Bome belyn die oos- en westekante van die plein, maar die plein self is oop, sonder enige bome of rusbanke. Die plein word met groot lamppale belig waaraan videokameras geheg is. Die plein word hewig deur polisie in uniform sowel as in gewone klere gepatroleer.
Gebeurtenisse
Tiananmen-plein was die ligging van menige geskiedkundige politieke gebeurtenisse en studentebetogings. Moontlik die noemenswaardigste gebeurtenisse was die betogings tydens die 4 Mei-beweging in 1919, die proklamasie van die Volksrepubliek van Sjina deur Mao Zedong op 1 Oktober 1949, die Tiananmen-plein-betogings van 1976 na die dood van Premier Zhou Enlai, en die Tiananmen-plein-betogings van 1989 wat in militêre onderdrukking en die dood van talle betogers geresulteer het. Die Kommunistiese Party van Sjina verbied gesprekke oor die Tiananmen-plein-betogings.
Ander noemenswaardige gebeurtenisse sluit in die jaarlikse militêre massavertonings op elke herdenkingsdag van die 1949 proklamasie tot en met 1 Oktober 1959, die 1984 militêre parade vir die 35ste herdenking van die Volksrepubliek wat met die opkoms van Deng Xiaoping saamgeval het, militêre vertonings en parades op die 50ste herdenkiing van die Volksrepubliek in 1999, die Tiananmen-plein-selfverbrandinginsident in 2001, en militêre vertonings en parades op die 60ste herdenking van die Volksrepubliek in 2009.
Toegang
Die plein is in die middel van die stadsentrum van Beijing geleë en word maklik per openbare vervoer bereik. Lyn 1 van die Beijing Ondergronds het haltes by Tiananmen-wesstasie en Tiananmen-oosstasie, respektiewelik noordwes en noordoos van die plein op Tsjang'an-laan. Lyn 2 se Tsjianmen-stasie is direk suid van die plein.
Stadsbusse 1, 4, 10, 22, 37, 37区, 52, 59, 120, 125, 126, 203, 205, 210, 728 en 802 stop noord van die plein. Busse 2, 5, 7, 9, 17, 20, 44, 48, 53, 54, 59, 110, 120, 120支, 309支, 337, 703, 726, 729, 742, 744, 744支, 803, 808, 819, 820, 821, 826, 848, 859, 922, 特2, 特4 en 特7 stop suid van die plein.
Galery
-
Tiananmen-poorttoring tot die Verbode Stad noord van Tiananmen-plein.
-
Nasional Museum van Sjina aan die oostekant van die plein.
-
Die Groot Volkssaal aan die westekant van die plein.
-
Zhengyangmen-poorttoring wat die suidelike grens van die Tiananmen-plein merk.
-
Uitsig oor die Mao-praalgraf vanaf die Poort van die Hemelse Vrede
-
Monument voor Mao se praalgraf op Tiananmen-plein.
-
Ikoniese beeld van Tiananmen-plein tydens die 4 Mei-beweging in 1919.
-
Studente woon die inhuldigingsseremonie van die Volksrepubliek van Sjina op 1 Oktober 1949 by.
-
'n Tydelike monument op Tiananmen-plein merk die 90ste herdenking van die Sjinese Kommunistiese Party in 2011.
-
Nasionale berouing op 19 Mei 2008 vir slagoffers van die 2008 Sitsjuan-aardbewing.
Verwysings
- ↑ 1,0 1,1 Safra, J. (Ed.). (2003). Tiananmen Square. In New Encyclopædia Britannica, The (15th ed., Chicago: Vol. 11). Encyclopædia Britannica INC. p. 752. Britannica-aanlynweergawe
- ↑ "Tiananmen Square". Britannica Concise Encyclopedia. 2007. Besoek op 3 Augustus 2008.
{{cite web}}
: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=
(hulp) - ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Li, M. Lilliam; Dray-Novey, Alison J.; Kong, Haili:Beijing: From Imperial Capital to Olympic City, Palgrave, 2007, ISBN 978-1-4039-6473-1