Ewenaar: Verskil tussen weergawes
k r2.7.3) (robot Verander: fur:Ecuatôr |
k robot Bygevoeg: war:Ekwador |
||
Lyn 132: | Lyn 132: | ||
[[vec:Equatore]] |
[[vec:Equatore]] |
||
[[vi:Xích đạo]] |
[[vi:Xích đạo]] |
||
[[war:Ekwador]] |
|||
[[wo:Yamoo]] |
[[wo:Yamoo]] |
||
[[wuu:赤道]] |
[[wuu:赤道]] |
Wysiging soos op 13:15, 8 Oktober 2012
Die ewenaar is 'n denkbeeldige lyn op die aardoppervlak wat ewe ver van die Noordpool en Suidpool is. Die ewenaar verdeel die aarde in 'n Noordelike halfrond en 'n Suidelike halfrond.
Die ewenaar dien ook as verwysing: die breedtegraad van die ewenaar is, volgens definisie, nul (0) en word gebruik om die geografiese breedtes van ander liggings aan te gee. Die lengte van die ewenaar is ongeveer 40km 075,0 km.
Die spoed as gevolg van die wenteling van die aarde om sy eie as, is die vinnigste by die ewenaar, ongeveer 1670 km/h. By die pole is hierdie spoed die stadigste, 0 km/h. Die wind waai egter nie harder of vinniger by die ewenaar nie, aangesien die atmosfeer van die aarde net so vinnig saamdraai.
Die son is twee keer per jaar in 'n posisie regoor die ewenaar. Gebiede wat op die ewenaar lê is ook baie warm en het nie onderskeidelike seisoene soos gebiede meer Noord of Suid nie, alhoewel daar wel onderskei tussen droë en nat tydperke gemaak word. Die krag van die son is op sy sterkste by die ewenaar.
Die presiese ligging van die ewenaar is vir die eerste keer in die 18de eeu bepaal deur 'n Franse ekspedisie onder leiding van Charles Marie de La Condamine. Hy wou met die ekspidisie bewys dat die aarde by die pole afgeplat is.
Dae en nagte is by die ewenaar ewe lank, in kontras met ander gebiede, waar die nag in die winter langer as die dag is, en weer korter as die dag is in die somer. 'n Persoon wat op die ewenaar staan sal ook opmerk dat die son (en ander sterre in die hemel) in 'n perfekte halwe sirkel deur die lug beweeg (dit is nie die geval in ander gebiede nie).
Lande op die ewenaar
Die ewenaar beweeg deur die land en/of die water van 13 lande.
- São Tomé en Principe – die ewenaar loop deur Ilhéu das Rolas, 'n klein eilandjie in hierdie argipel
- Gaboen
- Republiek van die Kongo
- Demokratiese Republiek van die Kongo
- Oeganda – insluitende in 'n paar eilande in die Victoria-meer
- Kenia
- Somalië
- Maldive – die ewenaar mis elke eiland en gaan reg tussen Gaafu Dhaalu Atol en Gnaviyani Atol deur
- Indonesië – oorkruis baie eilande, waaronder Sumatra, Borneo, Sulawesi, and Halmahera
- Kiribati – die ewenaar mis elke eiland en gaan reg tussen die Aranuka en Nonouti atolle deur in die Gilbert eilande
- Ecuador (Spaans vir "ewenaar") – insluitende Isabela-eiland en die Galápagos-Eilande
- Colombia
- Brasilië – insluitende 'n paar eilande in die mond van die Amazone-rivier en deur Macapá, die hoofstad van die Amapá-staat.