Mauritius: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
MerlIwBot (besprekings | bydraes)
k robot Bygevoeg: tk:Mawrikiý
EmausBot (besprekings | bydraes)
k r2.7.3) (robot Verwyder: diq:Maurityus
Lyn 127: Lyn 127:
[[da:Mauritius]]
[[da:Mauritius]]
[[de:Mauritius]]
[[de:Mauritius]]
[[diq:Maurityus]]
[[dv:މޮރިޝަސް]]
[[dv:މޮރިޝަސް]]
[[el:Μαυρίκιος (κράτος)]]
[[el:Μαυρίκιος (κράτος)]]

Wysiging soos op 09:55, 10 Desember 2012

Republiek van Maurituis
Republic of Mauritius
Vlag van Mauritius Wapen van Mauritius
Vlag Wapen
Nasionale leuse: Star and Key of the Indian Ocean
Volkslied: "Motherland"
Ligging van Mauritius
Hoofstad Port Louis
Grootste stad Port Louis
Amptelike tale Engels
Regering Republiek
Kailash Purryag
Navin Ramgoolam
Onafhanklikheid

12 Maart 1968
van die Verenigde Koninkryk
Oppervlakte
 - Totaal
 
 - Water (%)
 
2 040 km2  (179ste)
787 myl2
0,05
Bevolking
 - 2008-skatting
 - 2000-sensus
 - Digtheid
 
1 288 000 (179ste)
1 179 137
631,4 / km2 (18ste)
1 636,5 / myl2
BBP (KKP)
 - Totaal
 - Per capita
2009-skatting

16 050 billion
12 526

MOI (2007) 0.804 (81ste)  –  high
Geldeenheid Mauritius Rupie ([[ISO 4217|MUR]])
Tydsone
 - Somertyd
Mauritiustyd (UTC+4)
+5 (UTC+5)
Internet-TLD .mu
Skakelkode +230
Kaart van Mauritius
'n Strand in die noorde van die eiland

Die Republiek van Mauritius is 'n eilandnasie in die suidwestelike Indiese Oseaan, omtrent 900 km oos van Madagaskar en omtrent 3 943 kilometer suidwes van Indië. Benewens die eiland Mauritius, sluit die republiek die eilande Sint Brandon en Rodrigues en die Agalegaeilande in. Mauritius is deel van die Maskareense eilande, wat die Franse eiland Réunion 200 km suidwes insluit. Die hoofstad en grootste stad van Mauritius is Port Louis.

Demografie

Oorspronklik was die eiland onbewoon, en menslike nedersettings het eers met die begin van die koloniale tydperk ontstaan. Vandag is sowat twee derdes van die bevolking van Indiese afkoms. Die Kreole, 'n gemengde bevolkingsgroep met wortels in Afrika, Madagaskar en Europa, is die tweede grootste etnisiteit op Mauritius. Daar is ook klein minderhede Sjinese (twee persent van die totale bevolking) en Europeërs (drie persent).

Die taalkundige situasie is ingewikkeld. Alhoewel Engels die amptelike en ook handelstaal is, oorheers die Franse taal twee eeue ná die einde van die Franse koloniale bewind nog steeds die alledaagse taalgebruik en die mediabedryf. Die meeste koerante en televisieprogramme is Franstalig. Frans is ook die moedertaal van die welgesteldes (sowat vier persent van die inwoners).

Die posisie van Frans word verder versterk deur Morisyen, 'n kreooltaal, wat Frans (met 'n sterk vereenvoudigde grammatika) as sy grondslag het en deur die meeste inwoners (na ramings sowat tagtig persent) as omgangstaal gepraat word. Daar word oorweeg om Morisyen tot 'n amptelike taal te verhef.

Die onderwystale is Frans en Engels.

Die belangrikste tale van die etniese minderhede is die plaaslike Indiese omgangstaal, Bhodjipoeri, wat op Noord-Indiese tale en dialekte baseer en nou verwant is aan Hindi. Twaalf persent van die bevolking praat hierdie Indiese mengtaal. Daarnaas word Drawidiese tale uit Suid-Indië (veral Tamil met drie persent), Oerdoe, Teloegoe en 'n aantal Suid-Sjinese dialekte gepraat.

Die Hindoeïsme is die belangrikste godsdiens op Mauritius, met sowat die helfte van die bevolking as sy aanhangers. 35 persent is Christen (hoofsaaklik Rooms-Katolieke en agt persent Protestante), twaalf persent Soennietise moslems en drie persent Sjiïete. Sowat een persent van die bevolking is Boeddhiste.

Geskiedenis

Die eiland het op 17 September 1598 sy naam van die Nederlander Wijbrandt van Warwijk, onderweg na Oos-Indië, gekry. Die naamgewing was ter ere van die toenmalige Nederlandse vors, prins Maurits van Nassau. Dit was onbewoon.

In 1638 het Nederland dit as buitepos van die VOC beset, maar in 1709 het hy dit verlaat omdat dit net deels suksesvol as verversingspos tussen Kaapstad en Batavia benut kon word.

Die Franse vloot het die eiland in 1715 beset en tot 'n behoorlike nedersetting uitgebou.

In 1810, het die Britse vloot probeer om die eiland in te neem, maar is in die Seeslag van Grand Port van drie dae deur Franse oorlogskepe verpletter. 'n Paar maande later, op 29 November 1810, was die Britte egter terug met 'n invalsmag van 16 000 soldate, wat die eilandbewoners binne vier dae oorrompel het. Mauritius het op 12 Maart 1968 onafhanklikheid van Brittanje verkry en op 12 Maart 1992 'n republiek geword.

Nederlandse periode

In 1598 het 'n Nederlandse eskader onder bevel van admiraal Wybrand Van Warwyck by Grand Port geland en die naam van die eiland Mauritius ", ter ere van prins Maurits van Nassau, goewerneur van die Nederlandse Republiek. Maar dit was nie tot 1638 dat daar 'n eerste poging van die Nederlandse nedersetting was. Dit was hier dat die Nederlandse navigator Abel Tasman die westelike deel van Australië te ontdek. Die eerste Nederlandse nedersetting slegs twintig jaar geduur. Verskeie pogings is daarna gemaak, maar die nedersettings nooit genoeg om dividende en die Nederlandse verlate Mauritius in 1710 te produseer. Hulle word onthou vir die bekendstelling van suikerriet, huisdiere, en takbokke.

Franse tydperk

Frankryk, wat reeds omliggende Île Bourbon (Reunion) beheer, neem beheer van Mauritius in 1715 en later hernoem dit Île de France (letterlik, die eiland van Frankryk). Die aankoms van die Franse goewerneur Mahé de La Bourdonnais 1735 het saamgeval met die ontwikkeling van 'n welvarende ekonomie wat gebaseer is op suiker produksie. Mahé de La Bourdonnais gestig Port Louis as 'n vlootbasis en 'n Skipbouery. Onder sy goewerneur, talle geboue is opgerig, 'n aantal van wat vandag nog staan ​​- deel van die Regering House, Chateau de Mon Plaisir by die Pamplemousses, en die Line Barracks. Die eiland was onder die administrasie van die Franse Oos-Indiese maatskappy wat sy teenwoordigheid tot 1767 gehandhaaf het. [8] Van 1767 tot 1810, behalwe vir 'n kort tydperk tydens die Franse Rewolusie wanneer die inwoners die opstel van 'n regering wat feitlik onafhanklik van Frankryk, is die eiland deur amptenare wat deur die Franse regering beheer. In die besonder Charles Ahmed Isidore Decaen 'n suksesvolle generaal in die Franse Revolusionêre Oorloë en in sommige maniere om 'n mededinger van Napoleon, het as goewerneur-generaal van Mauritius en Réunion 1803-1810. Britse vloot kartograaf en ontdekker Matthew Flinders is in hegtenis geneem en deur Decaen aangehou vir die meeste van hierdie tydperk op die eiland, in die oortreding van 'n bevel van Napoleon. Gedurende hierdie periode, die Napoleontiese oorloë, Ile de France het 'n basis van wat Franse corsairs georganiseer suksesvolle aanvalle op Britse kommersiële skepe. Die strooptogte het voortgeduur tot 1810 as 'n sterk Royal Navy ekspedisie gelei deur Commodore Josias Rowley is gestuur om die eiland te vang. Ten spyte van die Slag van Grand Port, die enigste Franse vloot oorwinning oor die Britte tydens hierdie oorloë te wen, die Franse het oorgegee aan 'n Britse inval in Cap Malheureux, drie maande later. Hulle het formeel oorgegee het op 3 Desember 1810, op terme wat die setlaars hul grond en eiendom te hou, en die Franse taal en die wet van Frankryk te gebruik in 'n kriminele en siviele sake. Onder die Britse bewind, die naam van die eiland teruggekeer na Mauritius.