Basjkiers: Verskil tussen weergawes
k r2.7.2+) (robot Verander: uz:Boshqird tili |
k r2.7.3) (Robot: verander es:Idioma bashkir na es:Idioma baskir |
||
Lyn 212: | Lyn 212: | ||
[[en:Bashkir language]] |
[[en:Bashkir language]] |
||
[[eo:Baŝkira lingvo]] |
[[eo:Baŝkira lingvo]] |
||
[[es:Idioma |
[[es:Idioma baskir]] |
||
[[et:Baškiiri keel]] |
[[et:Baškiiri keel]] |
||
[[fa:زبان باشقیری]] |
[[fa:زبان باشقیری]] |
Wysiging soos op 03:38, 5 Januarie 2013
Basjkiries | |
---|---|
Taal | Basjkiries |
Familie | Turks |
Gepraat in | Rusland, Oezbekistan, Kazachstan |
Plaaslike naam | башҡорт теле, Basjkort tele |
Basjkiries is ’n Turkse taal wat deur die Basjkiriërs gepraat word. Dit is saam met Russies die amptelike taal van die Republiek van Basjkortostan.
Sprekers
Die meeste sprekers van Basjkiries woon in Basjkortostan, of in die Tsjeljabinsk-, Orenboerg-, Swerdlofsk-, Samara- en Koergan-oblast, die Chanti-Mansi- Outonome Okroeg, Tatarstan en Oedmoertië. Groot Basjkiriessprekende minderhede kom ook voor in Kazachstan en Oezbekistan.
Alfabet en dialekte
Ná die Mongoolse inval van Rusland het die taal Kiptsjak al hoe meer algemeen geraak aangesien dit die taal van die meerderheid van die Goue Horde was. Moderne Basjkiries is deel van die Kiptsjak-groep van Turkse tale. Dit het vandag baie dialekte, waarvan sommige baie soos Tataars is.
In 1923 is ’n skryfstelsel wat op die Arabiese alfabet gebaseer is, spesiaal vir Basjkiries geskep. Terselfdertyd is die Basjkiriese letterkundige taal geskep, wat wegbeweeg het van die ouer Turkse invloede. Sedert 1930 is dit in die Latynse alfabet geskryf en sedert 1938 in die Cyrilliese alfabet, met die bykomense letters Ә ә [æ], Ө ө [œ], Ү ү [y], Ғ ғ [ɣ], Ҡ ҡ [q], Ң ң [ŋ], Ҙ ҙ [ð], Ҫ ҫ [θ], Һ һ [h].
Аа (а) | [a] | Бб (бэ) | [b] | Вв (вэ) | [w],[v] |
Гг (гэ) | [g] | Ғғ (ғы) | [ɣ] | Дд (дэ) | [d] |
Ҙҙ (ҙ) | [ð] | Ее (йе) | [e], [je] | Ёё (йо) | [jo] |
Жж (жэ) | [ʒ] | Зз (зэ) | [z] | Ии (и) | [i] |
Йй (ҡыҫҡа и) | [j] | Кк (ка) | [k] | Ҡҡ (ҡы) | [q] |
Лл (эль) | [l] | Мм (эм) | [m] | Нн (эн) | [n] |
Ңң (эң) | [ŋ] | Оо (о) | [ụ] | Өө (ө) | [ỵ] |
Пп (пэ) | [p] | Рр (эр) | [r] | Сс (эс) | [s] |
Ҫҫ (ҫэ) | [θ] | Тт (тэ) | [t] | Уу (у) | [u] |
Үү (ү) | [y] | Фф (эф) | [f] | Хх (ха) | [x] |
Һһ (һа) | [h] | Цц (цэ) | [ts] | Чч (чэ) | [tʃ] |
Шш (ша) | [ʃ] | Щщ (ща) | [ɕ] | Ъъ (ҡатылыҡ билдәһе) | [ʔ] |
Ыы (ы) | [ɯ] | Ьь (йомшаҡлыҡ билдәһе) | [ʲ] | Ээ (э) | [e] |
Әә (ә) | [æ] | Юю (йу) | [ju] | Яя (йа) | [ja] |
Bibliografie
- Poppe, Nicholas (1997), Bashkir Manual, Routledge, pp. 186, ISBN 978-0700708369
Eksterne skakels
- Ethnologue: Basjkiries
- Basjkiriese folklore en vertellings (en)
- Grammatika (kan afgelaai word as PDF/Word) (ru)
- Folklore en legendes (ru)
In Basjkiries
- Bashinform-nuusagentskap
- Bashkortostanse koerant
- Oeral batir-epos
- Basjkiriese liedjies
- Folklore en legendes
Hierdie artikel is vertaal vanuit die Engelse Wikipedia