Lokomotief: Verskil tussen weergawes
kNo edit summary |
kNo edit summary |
||
| Lyn 1: | Lyn 1: | ||
[[Lêer:Planet replica.jpg|thumb|regs|'n Namaaksel van die Planet, 'n vroeë stoomlokomotief wat vanaf 1830 deur Liverpool and Manchester Railway (LMR) gebruik is]] |
|||
'n '''Lokomotief''' is 'n spoorgebonde, selfaangedrewe voertuig wat gebruik word om passasiers- of vragtreinwaens te trek, terwyl dit self geen kapasiteit het om vraglas of passasiers te vervoer nie. Die naam lokomotief het sy oorsprong in die Nieu-Latynse term ''loco motivus'' ("van 'n plek wegbeweeg") wat vir die eerste keer in die vroeë [[19de eeu]] gebruik is om 'n onderskeiding tussen mobiele en stasionêre [[stoomenjin]]s te maak. |
'n '''Lokomotief''' is 'n spoorgebonde, selfaangedrewe voertuig wat gebruik word om passasiers- of vragtreinwaens te trek, terwyl dit self geen kapasiteit het om vraglas of passasiers te vervoer nie. Die naam lokomotief het sy oorsprong in die Nieu-Latynse term ''loco motivus'' ("van 'n plek wegbeweeg") wat vir die eerste keer in die vroeë [[19de eeu]] gebruik is om 'n onderskeiding tussen mobiele en stasionêre [[stoomenjin]]s te maak. |
||
Lokomotiewe is oorspronklik as stoomlokomotiewe op die basis van stoomenjins ontwikkel, 'n tegnologie wat vanaf eenvoudige ontwerpe steeds verder verfyn en aangepas en tot in die 20ste eeu gebruik is. Dit is gaandeweg deur diesel- en elektriese lokomotiewe vervang, terwyl in besondere omstandighede ook spesiale voertuie soos elektriese stoomlokomotiewe ontwikkel is. |
Lokomotiewe is oorspronklik as stoomlokomotiewe op die basis van stoomenjins ontwikkel, 'n tegnologie wat vanaf eenvoudige ontwerpe steeds verder verfyn en aangepas en tot in die 20ste eeu gebruik is. Dit is gaandeweg deur diesel- en elektriese lokomotiewe vervang, terwyl in besondere omstandighede ook spesiale voertuie soos elektriese stoomlokomotiewe ontwikkel is. |
||
Stoomlokomotiewe is warmte-enjins wat die chemiese energie van hul brandstof (gewoonlik steenkool - of in enkele gevalle ook hout - wat in 'n ketel verbrand word) omskakel om wiele te laat draai. Hiervoor word water deur 'n vuur in stoom verander wat as werkvloeistof dien om 'n suier heen en weer laat beweeg.'n Stang, wat met die suier asook die lokomotief se wiele verbonde is, word sodoende in 'n ronddraaiende beweging gesit. |
Stoomlokomotiewe is warmte-enjins wat die chemiese energie van hul brandstof (gewoonlik steenkool - of in enkele gevalle ook hout, koolstof, turf en swaar olie - wat in 'n ketel verbrand word) omskakel om wiele te laat draai. Hiervoor word water deur 'n vuur in stoom verander wat as werkvloeistof dien om 'n suier heen en weer laat beweeg.'n Stang, wat met die suier asook die lokomotief se wiele verbonde is, word sodoende in 'n ronddraaiende beweging gesit. |
||
Hierdie tegniese proses het sy doeltreffendheid nie aan die druk in die stoomketel te danke nie, maar aan die temperatuurreeks waarbinne stoom aangewend word. Alhoewel ook ander sisteme as water-stoomstelsels as tegniese oplossing gebruik sou kon word, veral omdat die gemiddelde druk van waterstoom laer is as dié van ander werkvloeistowwe en ook vanweë water se korrosiewe eienskappe, was dit vanweë sy maklike beskikbaarheid 'n natuurlike keuse vir ingenieurs wat die eerste stoomlokomotiewe ontwerp en gebou het.<ref>P.W.B. Semmens en A.J. Goldfinch: ''How Steam Locomotives Really Work''. Oxford en New York: Oxford University Press 2000. Kindle-uitgawe, loc. 70</ref> |
Hierdie tegniese proses het sy doeltreffendheid nie aan die druk in die stoomketel te danke nie, maar aan die temperatuurreeks waarbinne stoom aangewend word. Alhoewel ook ander sisteme as water-stoomstelsels as tegniese oplossing gebruik sou kon word, veral omdat die gemiddelde druk van waterstoom laer is as dié van ander werkvloeistowwe en ook vanweë water se korrosiewe eienskappe, was dit vanweë sy maklike beskikbaarheid 'n natuurlike keuse vir ingenieurs wat die eerste stoomlokomotiewe ontwerp en gebou het.<ref>P.W.B. Semmens en A.J. Goldfinch: ''How Steam Locomotives Really Work''. Oxford en New York: Oxford University Press 2000. Kindle-uitgawe, loc. 70</ref> |
||
Wysiging soos op 18:09, 11 April 2013
'n Lokomotief is 'n spoorgebonde, selfaangedrewe voertuig wat gebruik word om passasiers- of vragtreinwaens te trek, terwyl dit self geen kapasiteit het om vraglas of passasiers te vervoer nie. Die naam lokomotief het sy oorsprong in die Nieu-Latynse term loco motivus ("van 'n plek wegbeweeg") wat vir die eerste keer in die vroeë 19de eeu gebruik is om 'n onderskeiding tussen mobiele en stasionêre stoomenjins te maak.
Lokomotiewe is oorspronklik as stoomlokomotiewe op die basis van stoomenjins ontwikkel, 'n tegnologie wat vanaf eenvoudige ontwerpe steeds verder verfyn en aangepas en tot in die 20ste eeu gebruik is. Dit is gaandeweg deur diesel- en elektriese lokomotiewe vervang, terwyl in besondere omstandighede ook spesiale voertuie soos elektriese stoomlokomotiewe ontwikkel is.
Stoomlokomotiewe is warmte-enjins wat die chemiese energie van hul brandstof (gewoonlik steenkool - of in enkele gevalle ook hout, koolstof, turf en swaar olie - wat in 'n ketel verbrand word) omskakel om wiele te laat draai. Hiervoor word water deur 'n vuur in stoom verander wat as werkvloeistof dien om 'n suier heen en weer laat beweeg.'n Stang, wat met die suier asook die lokomotief se wiele verbonde is, word sodoende in 'n ronddraaiende beweging gesit.
Hierdie tegniese proses het sy doeltreffendheid nie aan die druk in die stoomketel te danke nie, maar aan die temperatuurreeks waarbinne stoom aangewend word. Alhoewel ook ander sisteme as water-stoomstelsels as tegniese oplossing gebruik sou kon word, veral omdat die gemiddelde druk van waterstoom laer is as dié van ander werkvloeistowwe en ook vanweë water se korrosiewe eienskappe, was dit vanweë sy maklike beskikbaarheid 'n natuurlike keuse vir ingenieurs wat die eerste stoomlokomotiewe ontwerp en gebou het.[1]
Verwysings
- ↑ P.W.B. Semmens en A.J. Goldfinch: How Steam Locomotives Really Work. Oxford en New York: Oxford University Press 2000. Kindle-uitgawe, loc. 70