Bruin mense: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Addbot (besprekings | bydraes)
k Verplasing van 17 interwikiskakels wat op Wikidata beskikbaar is op d:q1130204
No edit summary
Lyn 9: Lyn 9:
| verwante= [[Afrikaners]], [[KhoiKhoi]], [[Xhosas]], [[Griekwas (stam)]]
| verwante= [[Afrikaners]], [[KhoiKhoi]], [[Xhosas]], [[Griekwas (stam)]]
}}
}}
[[Lêer:South Africa 2001 Coloured population density map.svg|thumb|left|250px|Digtheid van die bruin bevolking van Suid-Afrika]]
[[Lêer:South Africa 2011 Coloured population density map.svg|thumb|left|250px|Digtheid van die bruin bevolking van Suid-Afrika]]
'''Kleurlinge''' ([[Engels]]: ''Coloureds'') is ’n term wat verwys na 'n heterogene etniese groep van veral Suid-Afrika wat wit sowel as swart voorouers het.
'''Kleurlinge''' ([[Engels]]: ''Coloureds'') is ’n term wat verwys na 'n heterogene etniese groep van veral Suid-Afrika wat wit sowel as swart voorouers het.



Wysiging soos op 22:29, 16 April 2013

Kleurlinge

Totale bevolking: 4 424 100
8,8% van Suid-Afrika se bevolking
Belangrike bevolkings  in: Suid-Afrika, Namibië, Zimbabwe.
Taal: Afrikaans, Engels
Geloofsoortuiging: Christene (Protestante) (90%), Moslem (<5%)[1]
Verwante etniese groepe: Afrikaners, KhoiKhoi, Xhosas, Griekwas (stam)
Digtheid van die bruin bevolking van Suid-Afrika

Kleurlinge (Engels: Coloureds) is ’n term wat verwys na 'n heterogene etniese groep van veral Suid-Afrika wat wit sowel as swart voorouers het.

Hulle vorm die grootste deel van die Wes-Kaapse en Noord-Kaapse bevolking. Die meeste is bruin Afrikaners en maak deel uit van die Afrikaanse taal- en kultuurgemeenskap, terwyl ongeveer 10 persent Engels as moedertaal het, meesal in die Oos-Kaap en KwaZulu-Natal.

Vanweë Suid-Afrika se geskiedenis van rassediskriminasie word die woord Kleurlinge deur baie mense as neerhalend beskou. Die term bruin mense word deesdae meesal gebruik. Baie bruin mense verkies ook om hulself "swart", "Khoisan" of slegs "Suid-Afrikaners" te noem.

Agtergrond

Bruin mense se voorouers is hoofsaaklik van Europa, Indonesië, Madagaskar, Maleisië, Mosambiek, Mauritius, St. Helena en ander dele van Suider-Afrika. Benewens die kenmerkende "Kaapse Kleurling"- en "Kaapse Maleier"-kultuur wat in die Wes-Kaap ontwikkel het, kom bruin mense ook in ander dele van Suid-Afrika voor. Genetiese studies dui daarop dat bruin mense die hoogste vlakke van gemengde afkoms in die wêreld het. [2][3] Tog is die vroulike bydrae tot die rassegroep, soos gemeet tydens mitochondriese DNS-studies, meesal vanaf die Khoisan. [4][5]

In KwaZulu-Natal is die meeste bruin mense van Britse en Zoeloe-oorsprong, terwyl dié in Zimbabwe ’n mengsel van Sjona- of Ndebele- en Britse of Afrikaner-voorouers het. Die Griekwas, daarenteen, stam van die Khoisan en Afrikaner-trekboere af.

Die Suid-Afrikaanse geskiedenis van rassesegregasie en etikettering het teweeggebring dat regerings alle mense van gemengde herkoms saam gekategoriseer het. Die Britse en die apartheidsregering het hulle as Kleurlinge geklassifiseer. Daarby het ander etniese groepe hulle ook as 'n aparte groep beskou.

Apartheidsjare

Tydens die apartheidsjare is die Suid-Afrikaanse bevolking in vier groepe verdeel, naamlik Blankes, Kleurlinge, Asiate en Swartes. Die Kaapse Maleiers, wat van Asiatiese oorsprong is, is egter nie as Asiate geklassifiseer nie, maar as Kleurlinge.

Ook die Namas, Boesmans en Hottentotte is as Kleurlinge geklassifiseer omdat hulle Afrikaanssprekend is en tot die San-familie behoort.

Geregte

Verskeie tradisionele Suid-Afrikaanse geregte kan na die bruin mense teruggespoor word. Bobotie, snoekgebaseerde geregte, koeksisters, bredies en Maleise roti is stapelgeregte van sowel bruin as ander Suid-Afrikaners.[6]

Sien ook

Verwysings

  1. http://www.mixedfolks.com/africa.htm
  2. http://www.msnbc.msn.com/id/30502963/
  3. Tishkoff SA, Reed FA, Friedlaender FR; et al. (2009). "The Genetic Structure and History of Africans and African Americans". Science. 324 (5930): 1035–44. doi:10.1126/science.1172257. PMC 2947357. PMID 19407144. {{cite journal}}: Onbekende parameter |month= geïgnoreer (hulp); Uitdruklike gebruik van et al. in: |author= (hulp); line feed character in |title= at position 12 (hulp)AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  4. Quintana-Murci L, Harmant C, Quach H, Balanovsky O, Zaporozhchenko V, Bormans C, van Helden PD, et al., (2010). Strong maternal Khoisan contribution to the South African coloured population: a case of gender-biased admixture. American Journal of Human Genetics 86: 611-20. http://www.cell.com/AJHG/abstract/S0002-9297%2810%2900096-0.
  5. Schlebusch CM, Naidoo T and Soodyall H (2009). SNaPshot minisequencing to resolve mitochondrial macro-haplogroups found in Africa. Electrophoresis 30: 3657-64. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/elps.200900197/abstract.
  6. Zainab Lagardien, Traditional Cape Malay Cooking, Random House Struik 2008

Eksternê skakels


Etniese groepe in Suid-Afrika

AfrikanersAnglo-AfrikaneAsiateGriekwasKaapse MaleiersKhoisanKleurlingeNdebelesNoord-Sotho'sSuid-Sotho'sSwazi'sTsongasTswanasVendasXhosasZoeloes

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.