Vitamien B12: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Blaai deur geskiedenis
← Ouer wysigingNuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
Foto
Lyn 1: Lyn 1:
{| align="right" border="1" cellspacing="0" cellpadding="3" style="margin: 0 0 0 0.5em; background: #FFFFFF; border-collapse: collapse; border-color: #C0C090;"
! {{chemboks opskrif}} | Kobalamien
|-
| align="center" colspan="2" | [[Beeld:cobalamin.png|220px|Kobalamien se chemiese struktuur]]
|-
! {{chemboks opskrif}} | Chemie
|-
| [[IUPAC nomenklatuur|Sistematiese naam]]
| α-(5,6-dimetielbensimidasoliel)<br>kobamiedsianied
|-
| [[Chemiese formule]]
| [[Koolstof|C]]<sub>63</sub>[[Waterstof|H]]<sub>88</sub>[[Kobalt|Co]][[Stikstof|N]]<sub>14</sub>[[Suurstof|O]]<sub>14</sub>[[Fosfor|P]]
|-
| Molêre massa
| 1355.37 g/mol
|-
| Voorkoms
| Pers poeier
|-
| Oplosbaarheid
| 100%
|-
| CAS registernommer
| 68-19-9
|-

|}
[[Lêer: B12 methylcobalamin.jpg|thumb|280px|Metielkobalamien (foto) is 'n vorm van vitamien B<sub>12</sub>. Dit kom voor as donkerrooi kristalle wat vryelik kersie-gekleurde helder oplossings in water sal vorm.]]

'''Vitamien B<sub>12</sub>''', ook bekend as '''kobalamien''', is 'n wateroplosbare vitamien en een van die agt B-vitamiene. Dit het 'n belangrike rol in die normale funksionering van die [[brein]] en senuweestelsel, en ook vir die vorming van [[bloed]]. Dit is gewoonlik betrokke by die metabolisme in elke [[sel]] van die menslike liggaam, veral wat [[DNS]]-sintese en -regulering, vetsuurbiosintese en energieproduksie betref.
'''Vitamien B<sub>12</sub>''', ook bekend as '''kobalamien''', is 'n wateroplosbare vitamien en een van die agt B-vitamiene. Dit het 'n belangrike rol in die normale funksionering van die [[brein]] en senuweestelsel, en ook vir die vorming van [[bloed]]. Dit is gewoonlik betrokke by die metabolisme in elke [[sel]] van die menslike liggaam, veral wat [[DNS]]-sintese en -regulering, vetsuurbiosintese en energieproduksie betref.


Lyn 5: Lyn 34:
== Mediese gebruike ==
== Mediese gebruike ==


Vitamien B<sub>12</sub> word toegedien tydens vitamien B<sub>12</sub>-tekort, sianiedvergiftiging, of om 'n oorerflike tekort aan transkobalamien II te behandel. [9] Dit word as deel van Schilling se toets vir die diagnose van bloedarmoede gebruik. [9]
Vitamien B<sub>12</sub> word toegedien tydens vitamien B<sub>12</sub>-tekort, sianiedvergiftiging, of om 'n oorerflike tekort aan transkobalamien II te behandel. <ref name=AHFS>{{cite web|title=Vitamin B12
|url=http://www.drugs.com/monograph/vitamin-b12.html |work=The American Society of Health-System Pharmacists|accessdate=3 April 2011}}</ref> Dit word as deel van die Schillingtoets vir die diagnose van bloedarmoede gebruik. <ref name=AHFS/>


Vir sianiedvergiftiging, kan 'n groot hoeveelheid van hidroksokobalamien binneaars toegedien word in kombinasie met natriumtiosulfaat. [10] Die meganisme van aksie is eenvoudig: Die hidroksokobalamienhidroksied ligand word verplaas deur die giftige sianied-ioon, en die gevolglik skadelose B<sub>12</sub>-kompleks word uitgeskei in die urine. In die [[Verenigde State van Amerika]] het die "Food and Drug Administration" (in 2006) die gebruik van hidroksokobalamien goedgekeur vir die akute behandeling van sianiedvergiftiging. [11]
Vir sianiedvergiftiging, kan 'n groot hoeveelheid van hidroksokobalamien binneaars toegedien word in kombinasie met natriumtiosulfaat. <ref>{{Cite journal|author=Hall AH, Rumack BH |title=Hydroxycobalamin/sodium thiosulfate as a cyanide antidote|journal=The Journal of Emergency Medicine}}</ref> Die meganisme van aksie is eenvoudig: Die hidroksokobalamienhidroksied ligand word verplaas deur die giftige sianied-ioon, en die gevolglik skadelose B<sub>12</sub>-kompleks word uitgeskei in die urine. In die [[Verenigde State van Amerika]] het die "Food and Drug Administration" (in 2006) die gebruik van hidroksokobalamien goedgekeur vir die akute behandeling van sianiedvergiftiging. <ref>{{Cite journal|author=Dart RC|title=Hydroxocobalamin for acute cyanide poisoning: new data from preclinical and clinical studies; new results from the prehospital emergency setting |journal=Clinical Toxicology |volume=44}}</ref>



Hoë vitamien B<sub>12</sub>-vlakke in bejaardes kan beskerming bied teen breinatrofie wat verband hou met Alzheimer se siekte en verswakte kognitiewe funksie. [12]
Hoë vitamien B<sub>12</sub>-vlakke in bejaardes kan beskerming bied teen breinatrofie wat verband hou met Alzheimer se siekte en verswakte kognitiewe funksie. <ref>{{Cite journal|author=Vogiatzoglou A, Refsum H, Johnston C, ''et al.'' |title=Vitamin B12 status and rate of brain volume loss in community-dwelling elderly |journal=Neurology |volume=71}}</ref>


== Aanbevole inname ==
== Aanbevole inname ==
<ref name="nih">{{cite web|url=http://ods.od.nih.gov/factsheets/vitaminb12|title=Dietary Supplement Fact Sheet: Vitamin B12|publisher=Office of Dietary Supplements, National Institutes of Health|accessdate=28 September 2011}}</ref>
Die aanbevole dieetinname van vitamien B<sub>12</sub> vir 'n [[volwassene]] wissel van 1,5 mg per dag (vir die VK) <ref>{{cite web|url=http://www.nhs.uk/Conditions/vitamins-minerals/Pages/Vitamin-B.aspx |title=Vitamins and minerals – B vitamins and folic acid |publisher=National Health Service (NHS)|work=National Health Service |date=2012-11-26}}</ref> tot 2-3 mg per dag (vir die VSA). <ref>{{cite web|url=http://ods.od.nih.gov/factsheets/vitaminb12 |title=Dietary Supplement Fact Sheet: Vitamin B12 — Health Professional Fact Sheet |publisher=National Institutes of Health|workOffice of Dietary Supplements |date=2011-06-24}}</ref>


⚫
Daar word gemeen dat vitamien B<sub>12</sub> wat mondelings ingeneem word veilig is in hoeveelhede wat nie die aanbevole dieettoelae oorskry nie. Die RDA vir vitamien B<sub>12</sub> in swanger vroue is 2,6 mg per dag en 2,8 mg tydens laktasie. <ref>{{cite book | last1 = [[Institute of Medicine]] | title = Dietary Reference Intakes for Thiamin, Riboflavin, Niacin, Vitamin B6, Folate, Vitamin B12, Pantothenic Acid, Biotin, and Choline | chapter = Vitamin B12 | publisher = The National Academies Press | year = 1998 | location = Washington, DC | pages = 340–342 | url = http://www.nap.edu/openbook.php?record_id=6015&page=340 | accessdate = 2012-02-07 | isbn = 0-309-06554-2}}</ref> Daar is onvoldoende inligting beskikbaar oor die veiligheid van hoër inname van vitamien B<sub>12</sub> tydens swangerskap.
Die aanbevole dieetinname van vitamien B<sub>12</sub> vir 'n [[volwassene]] wissel van 1,5 mg per dag (VK) [15] tot 2-3 mg per dag (VSA). [14]

⚫
Daar word gemeen dat vitamien B<sub>12</sub> wat mondelings ingeneem word veilig is in hoeveelhede wat nie die aanbevole dieettoelae oorskry nie. Die RDA vir vitamien B<sub>12</sub> in swanger vroue is 2,6 mg per dag en 2,8 mg tydens laktasie. [17] Daar is onvoldoende inligting beskikbaar oor die veiligheid van die gebruik van 'n groter hoeveelheid van vitamien B<sub>12</sub> tydens swangerskap.


Die Amerikaanse Instituut van Medisyne beweer dat, omdat 10 tot 30% van die ouer mense nie natuurlike vitamien B<sub>12</sub> uit hul voeding kan absorbeer nie, dit raadsaam is om vir diegene 51 jaar en ouer B<sub>12</sub>-gefortifiseerde kosse of B<sub>12</sub> aanvullings tot op die aanbevole inname te verskaf. [18].
Die Amerikaanse Instituut van Medisyne beweer dat, omdat 10 tot 30% van die ouer mense nie natuurlike vitamien B<sub>12</sub> uit hul voeding kan absorbeer nie, dit raadsaam is om vir diegene 51 jaar en ouer B<sub>12</sub>-gefortifiseerde kosse of B<sub>12</sub> aanvullings tot op die aanbevole inname te verskaf. [18].


==Verwysings==
{{Verwysings}}

{{Saadjie}}
[[Kategorie:Saadjies]]
[[Kategorie:Saadjies]]
[[Kategorie:Vitamines]]
[[Kategorie:Vitamines]]

Wysiging soos op 14:08, 19 Februarie 2014

Kobalamien
Kobalamien se chemiese struktuur
Chemie
Sistematiese naam α-(5,6-dimetielbensimidasoliel)
kobamiedsianied
Chemiese formule C63H88CoN14O14P
Molêre massa 1355.37 g/mol
Voorkoms Pers poeier
Oplosbaarheid 100%
CAS registernommer 68-19-9
Metielkobalamien (foto) is 'n vorm van vitamien B12. Dit kom voor as donkerrooi kristalle wat vryelik kersie-gekleurde helder oplossings in water sal vorm.

Vitamien B12, ook bekend as kobalamien, is 'n wateroplosbare vitamien en een van die agt B-vitamiene. Dit het 'n belangrike rol in die normale funksionering van die brein en senuweestelsel, en ook vir die vorming van bloed. Dit is gewoonlik betrokke by die metabolisme in elke sel van die menslike liggaam, veral wat DNS-sintese en -regulering, vetsuurbiosintese en energieproduksie betref.

Nie swamme, plante, óf diere is in staat om self vitamien B12 te vervaardig nie. Slegs bakterieë en archaea besit die ensieme wat nodig is vir die sintese, hoewel baie kossoorte 'n natuurlike bron van B12 is as gevolg van bakteriële simbiose. Die vitamien is die grootste en struktureel mees-ingewikkelde vitamien en kan in die nywerheid slegs geproduseer word deur bakteriële fermentasie-sintese.

Mediese gebruike

Vitamien B12 word toegedien tydens vitamien B12-tekort, sianiedvergiftiging, of om 'n oorerflike tekort aan transkobalamien II te behandel. [1] Dit word as deel van die Schillingtoets vir die diagnose van bloedarmoede gebruik. [1]

Vir sianiedvergiftiging, kan 'n groot hoeveelheid van hidroksokobalamien binneaars toegedien word in kombinasie met natriumtiosulfaat. [2] Die meganisme van aksie is eenvoudig: Die hidroksokobalamienhidroksied ligand word verplaas deur die giftige sianied-ioon, en die gevolglik skadelose B12-kompleks word uitgeskei in die urine. In die Verenigde State van Amerika het die "Food and Drug Administration" (in 2006) die gebruik van hidroksokobalamien goedgekeur vir die akute behandeling van sianiedvergiftiging. [3]


Hoë vitamien B12-vlakke in bejaardes kan beskerming bied teen breinatrofie wat verband hou met Alzheimer se siekte en verswakte kognitiewe funksie. [4]

Aanbevole inname

[5] Die aanbevole dieetinname van vitamien B12 vir 'n volwassene wissel van 1,5 mg per dag (vir die VK) [6] tot 2-3 mg per dag (vir die VSA). [7]

Daar word gemeen dat vitamien B12 wat mondelings ingeneem word veilig is in hoeveelhede wat nie die aanbevole dieettoelae oorskry nie. Die RDA vir vitamien B12 in swanger vroue is 2,6 mg per dag en 2,8 mg tydens laktasie. [8] Daar is onvoldoende inligting beskikbaar oor die veiligheid van hoër inname van vitamien B12 tydens swangerskap.

Die Amerikaanse Instituut van Medisyne beweer dat, omdat 10 tot 30% van die ouer mense nie natuurlike vitamien B12 uit hul voeding kan absorbeer nie, dit raadsaam is om vir diegene 51 jaar en ouer B12-gefortifiseerde kosse of B12 aanvullings tot op die aanbevole inname te verskaf. [18].

Verwysings

  1. ↑ 1,0 1,1 "Vitamin B12". The American Society of Health-System Pharmacists. Besoek op 3 April 2011.
  2. ↑ Hall AH, Rumack BH. "Hydroxycobalamin/sodium thiosulfate as a cyanide antidote". The Journal of Emergency Medicine.
  3. ↑ Dart RC. "Hydroxocobalamin for acute cyanide poisoning: new data from preclinical and clinical studies; new results from the prehospital emergency setting". Clinical Toxicology. 44.
  4. ↑ Vogiatzoglou A, Refsum H, Johnston C; et al. "Vitamin B12 status and rate of brain volume loss in community-dwelling elderly". Neurology. 71. {{cite journal}}: Uitdruklike gebruik van et al. in: |author= (hulp)AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  5. ↑ "Dietary Supplement Fact Sheet: Vitamin B12". Office of Dietary Supplements, National Institutes of Health. Besoek op 28 September 2011.
  6. ↑ "Vitamins and minerals – B vitamins and folic acid". National Health Service. National Health Service (NHS). 26 November 2012.
  7. ↑ "Dietary Supplement Fact Sheet: Vitamin B12 — Health Professional Fact Sheet". National Institutes of Health. 24 Junie 2011. {{cite web}}: Text "workOffice of Dietary Supplements" ignored (hulp)
  8. ↑ Institute of Medicine (1998). "Vitamin B12". Dietary Reference Intakes for Thiamin, Riboflavin, Niacin, Vitamin B6, Folate, Vitamin B12, Pantothenic Acid, Biotin, and Choline. Washington, DC: The National Academies Press. pp. 340–342. ISBN 0-309-06554-2. Besoek op 7 Februarie 2012.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Vitamien_B12&oldid=1241442"