Neogeen: Verskil tussen weergawes
No edit summary |
Xqbot (besprekings | bydraes) k Robot: es:Neógeno is 'n goeie artikel; kosmetiese veranderinge |
||
| Lyn 4: | Lyn 4: | ||
Die Neogeen strek oor sowat 20 miljoen jaar. In dié periode het [[soogdier]]e en [[voël]]s verder ontwikkel in baie van die moderne vorme, terwyl ander groepe diere relatief onveranderd gebly het. Die vroeë [[Hominidae]], die voorouers van die mens, het in Afrika sy verskyning gemaak. Van die [[kontinent]]e het verder geskuif – die belangrikste is [[Suid-Amerika]] wat laat in die Plioseen tot teen [[Noord-Amerika]] geskuif het. Dit het die warm seestrome van die [[Stille Oseaan|Stille]] na die [[Atlantiese Oseaan]] afgesny. Die aarde se [[klimaat]] het aansienlik afgekoel tydens die Neogeen, en dit het gelei tot ’n reeks ysvormings in die daaropvolgende Kwartêr. |
Die Neogeen strek oor sowat 20 miljoen jaar. In dié periode het [[soogdier]]e en [[voël]]s verder ontwikkel in baie van die moderne vorme, terwyl ander groepe diere relatief onveranderd gebly het. Die vroeë [[Hominidae]], die voorouers van die mens, het in Afrika sy verskyning gemaak. Van die [[kontinent]]e het verder geskuif – die belangrikste is [[Suid-Amerika]] wat laat in die Plioseen tot teen [[Noord-Amerika]] geskuif het. Dit het die warm seestrome van die [[Stille Oseaan|Stille]] na die [[Atlantiese Oseaan]] afgesny. Die aarde se [[klimaat]] het aansienlik afgekoel tydens die Neogeen, en dit het gelei tot ’n reeks ysvormings in die daaropvolgende Kwartêr. |
||
==Klimaat en geografie== |
== Klimaat en geografie == |
||
Die [[kontinent]]e was in die Neogeen baie na aan hul huidige posisie. Seevlakke het gedaal en landbrûe het gevorm tussen [[Afrika]] en [[Eurasië]] en tussen Eurasië en [[Noord-Amerika]]. |
Die [[kontinent]]e was in die Neogeen baie na aan hul huidige posisie. Seevlakke het gedaal en landbrûe het gevorm tussen [[Afrika]] en [[Eurasië]] en tussen Eurasië en [[Noord-Amerika]]. |
||
Die seisoene het ontstaan en die [[klimaat]] het steeds kouer en droër geword. Die ys op die pole het dikker geword en teen die einde van die periode het die eerste van ’n reeks ysvormings van die huidige [[Ystydperk]] begin. |
Die seisoene het ontstaan en die [[klimaat]] het steeds kouer en droër geword. Die ys op die pole het dikker geword en teen die einde van die periode het die eerste van ’n reeks ysvormings van die huidige [[Ystydperk]] begin. |
||
==Flora en fauna== |
== Flora en fauna == |
||
Die see- en landlewe was teen dié tyd redelik modern. [[Soogdier]]e en [[voël]]s het steeds die dierelewe buite die see oorheers en het talle vorme aangeneem namate hulle by verskeie [[habitat]]s aangepas het. Die eerste Hominidae, die voorouers van die mens, het in Afrika ontstaan en na Eurasië versprei. |
Die see- en landlewe was teen dié tyd redelik modern. [[Soogdier]]e en [[voël]]s het steeds die dierelewe buite die see oorheers en het talle vorme aangeneem namate hulle by verskeie [[habitat]]s aangepas het. Die eerste Hominidae, die voorouers van die mens, het in Afrika ontstaan en na Eurasië versprei. |
||
Meer grassoorte het ontstaan en plantetende soogdiere, soos [[perd]]e, [[bok]]ke en [[bison]]s, het saam daarmee ontwikkel. |
Meer grassoorte het ontstaan en plantetende soogdiere, soos [[perd]]e, [[bok]]ke en [[bison]]s, het saam daarmee ontwikkel. |
||
==Eksterne skakels== |
== Eksterne skakels == |
||
* [http://www.geosun.sjsu.edu/~jhendricks/AtlasTemp/neogene.html Digitale Atlas van Neogeen-lewe] |
* [http://www.geosun.sjsu.edu/~jhendricks/AtlasTemp/neogene.html Digitale Atlas van Neogeen-lewe] |
||
*{{CommonsKategorie-inlyn|Neogene}} |
* {{CommonsKategorie-inlyn|Neogene}} |
||
<br> |
<br /> |
||
{{Fanerosoïese_Eon}} |
{{Fanerosoïese_Eon}} |
||
[[Kategorie:Neogeen| ]] |
[[Kategorie:Neogeen| ]] |
||
[[Kategorie:Kainosoïkum]] |
[[Kategorie:Kainosoïkum]] |
||
{{Link GA|es}} |
|||
Wysiging soos op 06:22, 15 Maart 2014
Die Neogeen is die tweede geologiese periode van die Kainosoïese Era en strek van die einde van die Paleogeen sowat 23 miljoen jaar gelede tot die begin van die Kwartêr sowat 2,588 miljoen jaar gelede. Dié periode bestaan uit twee epogs: die Mioseen en die Plioseen.
Die Neogeen strek oor sowat 20 miljoen jaar. In dié periode het soogdiere en voëls verder ontwikkel in baie van die moderne vorme, terwyl ander groepe diere relatief onveranderd gebly het. Die vroeë Hominidae, die voorouers van die mens, het in Afrika sy verskyning gemaak. Van die kontinente het verder geskuif – die belangrikste is Suid-Amerika wat laat in die Plioseen tot teen Noord-Amerika geskuif het. Dit het die warm seestrome van die Stille na die Atlantiese Oseaan afgesny. Die aarde se klimaat het aansienlik afgekoel tydens die Neogeen, en dit het gelei tot ’n reeks ysvormings in die daaropvolgende Kwartêr.
Klimaat en geografie
Die kontinente was in die Neogeen baie na aan hul huidige posisie. Seevlakke het gedaal en landbrûe het gevorm tussen Afrika en Eurasië en tussen Eurasië en Noord-Amerika.
Die seisoene het ontstaan en die klimaat het steeds kouer en droër geword. Die ys op die pole het dikker geword en teen die einde van die periode het die eerste van ’n reeks ysvormings van die huidige Ystydperk begin.
Flora en fauna
Die see- en landlewe was teen dié tyd redelik modern. Soogdiere en voëls het steeds die dierelewe buite die see oorheers en het talle vorme aangeneem namate hulle by verskeie habitats aangepas het. Die eerste Hominidae, die voorouers van die mens, het in Afrika ontstaan en na Eurasië versprei.
Meer grassoorte het ontstaan en plantetende soogdiere, soos perde, bokke en bisons, het saam daarmee ontwikkel.
Eksterne skakels
- Digitale Atlas van Neogeen-lewe
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Neogeen.
| Proterosoïkum | Fanerosoïese Eon | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Neoproterosoïkum | Paleosoïese Era | Mesosoïese Era | Kainosoïese Era | |||||||||
| Ediacarium | Kambrium | Ordovisium | Siluur | Devoon | Karboon | Perm | Trias | Jura | Kryt | Paleogeen | Neogeen | Kwartêr |