Poolster: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k wikidata interwiki |
k Skoonmaak, replaced: |right| → |regs| (2) using AWB |
||
| Lyn 1: | Lyn 1: | ||
[[Lêer: |
[[Lêer:Precession N.gif|thumb|regs|200px|Baan van die noordelike hemelpool tussen die sterre.]] |
||
[[Lêer: |
[[Lêer:Precession S.gif|thumb|regs|200px|Baan van die suidelike hemelpool tussen die sterre.]] |
||
Die '''poolsterre''' is die [[ster]]re wat die naaste aan die verlengde as van die [[Aarde]] by die noordelike en die suidelike [[hemelpool]] lê. In die nag lyk dit vanweë die rotasie van die Aarde of alle sterre om die pole draai; die poolsterre draai egter nie en bly op een plek staan. Dit was voor die ingebruikneming van elektroniese stelsels soos [[GPS]] baie belangrik vir [[navigasie]]. |
Die '''poolsterre''' is die [[ster]]re wat die naaste aan die verlengde as van die [[Aarde]] by die noordelike en die suidelike [[hemelpool]] lê. In die nag lyk dit vanweë die rotasie van die Aarde of alle sterre om die pole draai; die poolsterre draai egter nie en bly op een plek staan. Dit was voor die ingebruikneming van elektroniese stelsels soos [[GPS]] baie belangrik vir [[navigasie]]. |
||
Tans is [[Polaris]] (''alfa Ursae Minoris'') in die sterrebeeld [[Klein Beer]] die noordelike poolster. In die suide is geen ster helder genoeg om ’n poolster te wees nie. Die [[Suiderkruis]] is ver van die suidelike hemelpool af, maar sy vertikale as wys na die suidelike hemelpool en hy is dikwels as rigtingwyser na die suidpool gebruik. |
Tans is [[Polaris]] (''alfa Ursae Minoris'') in die sterrebeeld [[Klein Beer]] die noordelike '''poolster'''. In die suide is geen ster helder genoeg om ’n poolster te wees nie. Die [[Suiderkruis]] is ver van die suidelike hemelpool af, maar sy vertikale as wys na die suidelike hemelpool en hy is dikwels as rigtingwyser na die suidpool gebruik. |
||
Vanweë sy beweging ([[Aarde#Omwenteling|presessie]]) beskryf die aarde se as in 25 770 jaar ’n groot draaiende keël aan die hemel, sodat die twee hemelpole in ’n sirkel beweeg. Daarom vervul verskillende sterre op verskillende tye die rol van poolsterre. |
Vanweë sy beweging ([[Aarde#Omwenteling|presessie]]) beskryf die aarde se as in 25 770 jaar ’n groot draaiende keël aan die hemel, sodat die twee hemelpole in ’n sirkel beweeg. Daarom vervul verskillende sterre op verskillende tye die rol van poolsterre. |
||
Polaris is tans minder as 1 graad van die pool af, of een en ’n half keer die skynbare diameter van die [[maan]], en is steeds besig om al nader na die pool te beweeg. |
Polaris is tans minder as 1 graad van die pool af, of een en ’n half keer die skynbare diameter van die [[maan]], en is steeds besig om al nader na die pool te beweeg. |
||
==Noordelike poolsterre== |
==Noordelike poolsterre== |
||
*Wega ''alpha Lyrae'' (ca. 12000 v.C.) |
* Wega ''alpha Lyrae'' (ca. 12000 v.C.) |
||
*Thuban ''alpha Draconis'' (ca. 2800 v.C.) |
* Thuban ''alpha Draconis'' (ca. 2800 v.C.) |
||
*Kocab ''beta Ursae Minoris'' (ca. 1000 v.C.) |
* Kocab ''beta Ursae Minoris'' (ca. 1000 v.C.) |
||
*Polaris ''alpha Ursae Minoris'' (2100 n.C.) |
* Polaris ''alpha Ursae Minoris'' (2100 n.C.) |
||
*''gamma Cephei'' (ca. 4145 n.C.) |
* ''gamma Cephei'' (ca. 4145 n.C.) |
||
*Adleramin ''alpha Cephei'' (ca. 7530 n.C.) |
* Adleramin ''alpha Cephei'' (ca. 7530 n.C.) |
||
*Wega ''alpha Lyrae'' (ca. 14000 n.C.) |
* Wega ''alpha Lyrae'' (ca. 14000 n.C.) |
||
==Suidelike poolsterre== |
==Suidelike poolsterre== |
||
*Geen ster word tans beskou as die suidelike poolster nie. |
* Geen ster word tans beskou as die suidelike poolster nie. |
||
*''omega Carinae'' (ca. 5770) |
* ''omega Carinae'' (ca. 5770) |
||
*''upsilon Carinae'' (ca. 6850) |
* ''upsilon Carinae'' (ca. 6850) |
||
*Turais ''iota Carinae'' (ca. 8075) |
* Turais ''iota Carinae'' (ca. 8075) |
||
*delta Velorum (ca. 9240). |
* delta Velorum (ca. 9240). |
||
*[[ |
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [http://nl.wikipedia.org/wiki/Poolster Nederlandse Wikipedia]</small> |
||
[[Kategorie:Stertipes]] |
[[Kategorie:Stertipes]] |
||
Wysiging soos op 06:08, 3 April 2014
Die poolsterre is die sterre wat die naaste aan die verlengde as van die Aarde by die noordelike en die suidelike hemelpool lê. In die nag lyk dit vanweë die rotasie van die Aarde of alle sterre om die pole draai; die poolsterre draai egter nie en bly op een plek staan. Dit was voor die ingebruikneming van elektroniese stelsels soos GPS baie belangrik vir navigasie.
Tans is Polaris (alfa Ursae Minoris) in die sterrebeeld Klein Beer die noordelike poolster. In die suide is geen ster helder genoeg om ’n poolster te wees nie. Die Suiderkruis is ver van die suidelike hemelpool af, maar sy vertikale as wys na die suidelike hemelpool en hy is dikwels as rigtingwyser na die suidpool gebruik.
Vanweë sy beweging (presessie) beskryf die aarde se as in 25 770 jaar ’n groot draaiende keël aan die hemel, sodat die twee hemelpole in ’n sirkel beweeg. Daarom vervul verskillende sterre op verskillende tye die rol van poolsterre.
Polaris is tans minder as 1 graad van die pool af, of een en ’n half keer die skynbare diameter van die maan, en is steeds besig om al nader na die pool te beweeg.
Noordelike poolsterre
- Wega alpha Lyrae (ca. 12000 v.C.)
- Thuban alpha Draconis (ca. 2800 v.C.)
- Kocab beta Ursae Minoris (ca. 1000 v.C.)
- Polaris alpha Ursae Minoris (2100 n.C.)
- gamma Cephei (ca. 4145 n.C.)
- Adleramin alpha Cephei (ca. 7530 n.C.)
- Wega alpha Lyrae (ca. 14000 n.C.)
Suidelike poolsterre
- Geen ster word tans beskou as die suidelike poolster nie.
- omega Carinae (ca. 5770)
- upsilon Carinae (ca. 6850)
- Turais iota Carinae (ca. 8075)
- delta Velorum (ca. 9240).
Hierdie artikel is vertaal uit die Nederlandse Wikipedia
