Letteruitspraak

Letteruitspraak of boekuitspraak verwys na die foutiewe uitspraak van 'n woord volgens die spelwyse, wat in stryd is met die beskaaf- en natuurliksprekende moedertaalsprekers se uitspraak. Letteruitspraak kom voor wanneer 'n onbekende taal of woord, of selfs die bekende taal, baie volgens die letter uitgespreek word.

In Afrikaans was daar vanaf sy bestaan op skrif die neiging om die uitspraak te laat aansluit by die skrif. Dieselfde geld vir 'n onbekende taal soos Latyn, Duits, Nederlands of Engels, deur die uitspraak na die spelling te rig.

'n Taal wat veral maklik gebuk gaan onder letteruitspraak, is Deens. Hundehus moet korrek uitgespreek word as hoenehoes. Die uitspraak van hundehus kan inderdaad in een opsig met die Afrikaanse hondehok ooreenstem: die weglating van die d. 'n Ingewikkelder voorbeeld is die woord hundrede (100) wat as hoena(l) uitgespreek moet word.

Voorbeelde

Letteruitspraak	Korrekte fonetiese uitspraak	Afrikaanse uitspraak
Badenhorst	bɑ:dənɦɔrs	Ba-din-hors
Eiffeltoring	ɑifəlto:rəŋ	Ai-fil-too-ring
Greenwich	grinitʃ	Ghrie-nietsj
Groningen	xronəŋə	Groo-ning-i
Kopenhagen	kopənɦɑ:xə	Koo-pin-ha-gi
Lambrechts	lɑmbrɛxs	Lam-bregs
Naudé	node: of nude:	Noo-dee of Noe-dee
Wolmaransstad	vɔlmərã:sstat	Wol-mi-ra(n)s-stat

Eksterne skakel

Meer voorbeelde kan besigtig word by:

Le Roux, T.H.; Pienaar, P. de Villiers . 1945. Uitspraakwoordeboek van Afrikaans Hoflikheidswaarskuwing: 14,12 MG groot.