William Wallace: Verskil tussen weergawes
+ Inligtingskas |
No edit summary |
||
Lyn 29: | Lyn 29: | ||
}} |
}} |
||
'''William Wallace''' was 'n [[Skotland|Skotse]] [[ridder]] wat in die [[Middeleeue]] teen die [[Lys van monarge van Engeland|koning van Engeland]], [[Eduard I van Engeland|Eduard I]], geveg het. Hy is in ongeveer 1272 gebore en is op 23 Augustus 1305 deur die Engelse tereggestel. Skotland is deur Eduard opgeëis, maar Wallace het geweier om trou aan |
'''William Wallace''' was 'n [[Skotland|Skotse]] [[ridder]] wat in die [[Middeleeue]] teen die [[Lys van monarge van Engeland|koning van Engeland]], [[Eduard I van Engeland|Eduard I]], geveg het. Hy is in ongeveer 1272 gebore en is op 23 Augustus 1305 deur die Engelse tereggestel. Skotland is deur Eduard opgeëis, maar Wallace het geweier om trou aan Engeland te sweer. |
||
== Oorsprong == |
== Oorsprong == |
||
Lyn 37: | Lyn 37: | ||
Koning Eduard het aan Skotland 'n ooreenkoms gebied wat hulle sou toegelaat om 'n ondergeskikte Skotse koning te hê. Volgens die ooreenkoms moes die Skotse edelmanne voor hom kniel en trou aan hom sweer. Wallace het egter geweier en weerstand hierteen gebied. |
Koning Eduard het aan Skotland 'n ooreenkoms gebied wat hulle sou toegelaat om 'n ondergeskikte Skotse koning te hê. Volgens die ooreenkoms moes die Skotse edelmanne voor hom kniel en trou aan hom sweer. Wallace het egter geweier en weerstand hierteen gebied. |
||
Op 11 September 1297 gewen Wallace die slag van Stirling Bridge teen 'n veel groter Engelse mag. Die ses maande daarna lei hy 'n klopjag in die noorde van Engeland. Hy wou die stryd na Engelse grond neem, om aan Eduard te wys dat Skotland dieselfde skade |
Op 11 September 1297 gewen Wallace die slag van Stirling Bridge teen 'n veel groter Engelse mag. Die ses maande daarna lei hy 'n klopjag in die noorde van Engeland. Hy wou die stryd na Engelse grond neem, om aan Eduard te wys dat Skotland dieselfde skade wat Eduard aangerig het suid van die grens kan aanrig. |
||
Die [[Slag van Falkirk (1298)|slag van Falkirk]] volg op 1 April 1298, wat Eduard met behulp van sy swaar gewapende leër wen. Wallace vlug na die berge om die veg van daar af voort te sit. |
Die [[Slag van Falkirk (1298)|slag van Falkirk]] volg op 1 April 1298, wat Eduard met behulp van sy swaar gewapende leër wen. Wallace vlug na die berge om die veg van daar af voort te sit. |
||
Lyn 44: | Lyn 44: | ||
[[Lêer:William Wallace Statue , Aberdeen2.jpg|duimnael|links|Standbeeld van William Wallace in [[Aberdeen]]]] |
[[Lêer:William Wallace Statue , Aberdeen2.jpg|duimnael|links|Standbeeld van William Wallace in [[Aberdeen]]]] |
||
Wallace ontduik gevangenskap tot 5 Augustus 1305, waarna John de Menteith, 'n Skotse ridder wat lojaal aan Eduard was, hom op Robroyston naby [[Glasgow]] aan Engelse soldate uitlewer. Wallace is na ''Westminster Hall'' in Londen geneem, waar hy vir hoogverraad aangekla is. Hy antwoord die aanklag met die woorde: "Ek |
Wallace ontduik gevangenskap tot 5 Augustus 1305, waarna John de Menteith, 'n Skotse ridder wat lojaal aan Eduard was, hom op Robroyston naby [[Glasgow]] aan Engelse soldate uitlewer. Wallace is na ''Westminster Hall'' in Londen geneem, waar hy vir hoogverraad aangekla is. Hy antwoord die aanklag met die woorde: "Ek kan nie verraad teenoor Eduard pleeg nie, omdat ek nie een van sy onderdane is nie". Wallace is egter skuldig bevind. |
||
Na die verhoor is Wallace op 23 Augustus 1305 uit die saal geneem, kaal uitgetrek, en agter 'n perd deur die stad gesleep. Hy is daarna gehang en sy liggaam in |
Na die verhoor is Wallace op 23 Augustus 1305 uit die saal geneem, kaal uitgetrek, en agter 'n perd deur die stad gesleep. Hy is daarna gehang en gevierdeel (in 4 dele gekap of uitmekaargetrek), die wreedste teregstelling volgens die Engelse wet. Dit beteken dat hy gehang is om te wurg, maar afgehaal word terwyl hy nog lewe. Sy liggaam is oopgesny en sy ingewande is voor hom verbrand. Daarna is hy onthoof en sy liggaam in vier dele gekap. Sy hoof is in teer gedoop en bo London Bridge geplaas. Dit is later saam met die koppe van broers John en Simon Fraser, wat kollegas van Wallace was, vertoon. Wallace se ledemate is afsonderlik in [[Newcastle upon Tyne]], Berwick-upon-Tweed, Stirling en [[Aberdeen, Skotland|Aberdeen]] ten toon gestel. |
||
== Bibliografie == |
== Bibliografie == |
Wysiging soos op 12:48, 5 Augustus 2015
William Wallace | |
---|---|
Sir William Wallace | |
Gebore | ca. 1270 |
Sterf | 23 Augustus 1305 |
Nasionaliteit | Skotland |
Beroep | Bevelvoerder in die Skotse Oorloë van Onafhanklikheid |
Kinders | Geen bekende |
Ouer(s) | Vader: Alan Wallace |
William Wallace was 'n Skotse ridder wat in die Middeleeue teen die koning van Engeland, Eduard I, geveg het. Hy is in ongeveer 1272 gebore en is op 23 Augustus 1305 deur die Engelse tereggestel. Skotland is deur Eduard opgeëis, maar Wallace het geweier om trou aan Engeland te sweer.
Oorsprong
Daar is min oor Wallace se geboorte en kinderjare bekend en dit is nie duidelik waar en wanneer hy gebore is nie. Sommige bronne gee sy geboorte as ongeveer 1272 aan, maar 'n boek wat in die 16de eeu gedruk is, genaamd History of William Wallace and Scottish Affairs, beweer dat hy in 1276 gebore is. Volgens oorlewering is Wallace in Elderslie, naby Paisley in Renfrewshire gebore.[1][2][3]
Stryd teen Engelse oorheersing
Koning Eduard het aan Skotland 'n ooreenkoms gebied wat hulle sou toegelaat om 'n ondergeskikte Skotse koning te hê. Volgens die ooreenkoms moes die Skotse edelmanne voor hom kniel en trou aan hom sweer. Wallace het egter geweier en weerstand hierteen gebied.
Op 11 September 1297 gewen Wallace die slag van Stirling Bridge teen 'n veel groter Engelse mag. Die ses maande daarna lei hy 'n klopjag in die noorde van Engeland. Hy wou die stryd na Engelse grond neem, om aan Eduard te wys dat Skotland dieselfde skade wat Eduard aangerig het suid van die grens kan aanrig.
Die slag van Falkirk volg op 1 April 1298, wat Eduard met behulp van sy swaar gewapende leër wen. Wallace vlug na die berge om die veg van daar af voort te sit.
Gevangenskap en teregstelling
Wallace ontduik gevangenskap tot 5 Augustus 1305, waarna John de Menteith, 'n Skotse ridder wat lojaal aan Eduard was, hom op Robroyston naby Glasgow aan Engelse soldate uitlewer. Wallace is na Westminster Hall in Londen geneem, waar hy vir hoogverraad aangekla is. Hy antwoord die aanklag met die woorde: "Ek kan nie verraad teenoor Eduard pleeg nie, omdat ek nie een van sy onderdane is nie". Wallace is egter skuldig bevind.
Na die verhoor is Wallace op 23 Augustus 1305 uit die saal geneem, kaal uitgetrek, en agter 'n perd deur die stad gesleep. Hy is daarna gehang en gevierdeel (in 4 dele gekap of uitmekaargetrek), die wreedste teregstelling volgens die Engelse wet. Dit beteken dat hy gehang is om te wurg, maar afgehaal word terwyl hy nog lewe. Sy liggaam is oopgesny en sy ingewande is voor hom verbrand. Daarna is hy onthoof en sy liggaam in vier dele gekap. Sy hoof is in teer gedoop en bo London Bridge geplaas. Dit is later saam met die koppe van broers John en Simon Fraser, wat kollegas van Wallace was, vertoon. Wallace se ledemate is afsonderlik in Newcastle upon Tyne, Berwick-upon-Tweed, Stirling en Aberdeen ten toon gestel.
Bibliografie
Wikimedia Commons bevat media in verband met William Wallace. |
- Barrow, G.W.S. (1989), Kingship and Unity: Scotland 1000–1306, The New History of Scotland 2 (2nd ed.) Edinburgh University Press, ISBN 0-7486-0104-X, 4th edition (2005)
- Brown, Michael (2004), The Wars of Scotland 1214–1371, The New Edinburgh History of Scotland 4, Edinburgh University Press, ISBN 0-7486-1238-6