Juliaanse kalender: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
→‎Die maande: Maak skakel reg
k Opruim
Lyn 4: Lyn 4:


== Die maande ==
== Die maande ==
In die ou Romeinse kalender het die jaar op [[1 Maart|1 Martius]] begin. Dit kan steeds gesien word in die name van die maande [[September]] ('septem' = sewe), [[Oktober]] ('octo' = agt), [[November]] ('novem' = nege) en [[Desember]] ('decem' = tien).
In die ou Romeinse kalender het die jaar op [[1 Maart|1 Martius]] begin. Dit kan steeds gesien word in die name van die maande [[September]] ('septem' = sewe), [[Oktober]] ('octo' = agt), [[November]] ('novem' = nege) en [[Desember]] ('decem' = tien).


In die Juliaanse kalender is die maande van die ou kalender behou, maar hulle is aangepas en die begin van die jaar op 1 Januarie vasgestel. Die [[skrikkeljaar]] van die ou kalender het ook verdwyn.
In die Juliaanse kalender is die maande van die ou kalender behou, maar hulle is aangepas en die begin van die jaar op 1 Januarie vasgestel. Die [[skrikkeljaar]] van die ou kalender het ook verdwyn.


{| class="wikitable"
{| {{prettytable}}
!colspan=2|Voor Julius Caesar
!colspan=2|Voor Julius Caesar
!colspan=2|Tydens Caesar
!colspan=2|Tydens Caesar
!colspan=2|Vanaf Augustus
!colspan=2|Vanaf Augustus
|-
|-
Lyn 52: Lyn 52:
Die Juliaanse kalender is in amper die hele [[Romeinse Ryk]] gebruik. Met die opkoms van die Christendom is dit ook gebruik om die tyd van die Christelike feesdae, veral Paasfees, te bepaal. Die kerk het dus besondere waarde aan die kalender geheg.
Die Juliaanse kalender is in amper die hele [[Romeinse Ryk]] gebruik. Met die opkoms van die Christendom is dit ook gebruik om die tyd van die Christelike feesdae, veral Paasfees, te bepaal. Die kerk het dus besondere waarde aan die kalender geheg.


Die Juliaanse kalender word tans nog deur sommige [[Oosters-Ortodokse Kerk|Oosters-Ortodokse]] kerke gebruik. In dié kerke, soos die [[Russies-Ortodokse Kerk]], val Kersfees op 7 Januarie, wat volgens die Juliaanse kalender 25 Desember van die vorige jaar is. Ander Ortodokse kerke gebruik die Gregoriaanse kalender, wat hulle die '''Nieu-Juliaanse''', '''Hersiene Juliaanse''' of '''Griekse kalender''' noem, vir vaste Christelike feesdae soos Kersfees, maar die Juliaanse kalender vir feesdae wat met [[Paasfees]] verband hou.
Die Juliaanse kalender word tans nog deur sommige [[Oosters-Ortodokse Kerk|Oosters-Ortodokse]] kerke gebruik. In dié kerke, soos die [[Russies-Ortodokse Kerk]], val Kersfees op 7 Januarie, wat volgens die Juliaanse kalender 25 Desember van die vorige jaar is. Ander Ortodokse kerke gebruik die Gregoriaanse kalender, wat hulle die '''Nieu-Juliaanse''', '''Hersiene Juliaanse''' of '''Griekse kalender''' noem, vir vaste Christelike feesdae soos Kersfees, maar die Juliaanse kalender vir feesdae wat met [[Paasfees]] verband hou.


Onder invloed van die Kerk het Rusland die Juliaanse kalender nog tot in 1918 gebruik. So het die [[Russiese Revolusie]] van 1917, wat in Russies die Oktober-revolusie (''октябрьская революция, Oktjabrskaja revoljoetsia'') genoem word, in die Westerse maand November plaasgevind. Wanneer na datums voor 1918 verwys word, word O.S (Ou Styl) vir die Juliaanse kalender en N.S. (Nuwe Styl) vir die Gregoriaanse kalender dikwels tussen hakies aangegee.
Onder invloed van die Kerk het Rusland die Juliaanse kalender nog tot in 1918 gebruik. So het die [[Russiese Revolusie]] van 1917, wat in Russies die Oktober-revolusie (''октябрьская революция, Oktjabrskaja revoljoetsia'') genoem word, in die Westerse maand November plaasgevind. Wanneer na datums voor 1918 verwys word, word O.S (Ou Styl) vir die Juliaanse kalender en N.S. (Nuwe Styl) vir die Gregoriaanse kalender dikwels tussen hakies aangegee.


== Eksterne skakels ==
== Eksterne skakels ==
*[http://webexhibits.org/calendars/index.html Calendars through the ages] op WebExhibits.
* [http://webexhibits.org/calendars/index.html Calendars through the ages] op WebExhibits.
*[http://www.tondering.dk/claus/calendar.html Calendar FAQ]
* [http://www.tondering.dk/claus/calendar.html Calendar FAQ]
*[http://www.tyndale.cam.ac.uk/Egypt/ptolemies/chron/roman/chron_rom_cal.htm Roman Dates]
* [http://www.tyndale.cam.ac.uk/Egypt/ptolemies/chron/roman/chron_rom_cal.htm Roman Dates]
*[http://penelope.uchicago.edu/~grout/encyclopaedia_romana/calendar/romancalendar.html The Roman Calendar]
* [http://penelope.uchicago.edu/~grout/encyclopaedia_romana/calendar/romancalendar.html The Roman Calendar]
*[http://5ko.free.fr/en/jul.php Synoptical Julian-Gregorian Calendar] – vergelyk die Juliaanse en die Gregoriaanse kalender.
* [http://5ko.free.fr/en/jul.php Synoptical Julian-Gregorian Calendar] – vergelyk die Juliaanse en die Gregoriaanse kalender.
*[http://www.guernsey.net/~sgibbs/roman.html Date Conversion]
* [http://www.guernsey.net/~sgibbs/roman.html Date Conversion]
*[http://www.fourmilab.ch/documents/calendar/#juliancalendar Calendar Converter] — Berekenings tussen verskeie kalenders
* [http://www.fourmilab.ch/documents/calendar/#juliancalendar Calendar Converter] — Berekenings tussen verskeie kalenders


[[Kategorie:Kalenders]]
[[Kategorie:Kalenders]]

Wysiging soos op 10:06, 19 Augustus 2015

Die Juliaanse kalender het die Romeinse kalender in 45 v.C. vervang nadat Julius Caesar dit die vorige jaar bekendgestel het. Dit is waarskynlik ontwerp om ooreen te stem met die tropiese jaar (die jaar gebaseer op die verloop van die seisoene). Die Juliaanse kalender het ’n normale jaar van 365 dae wat in twaalf maande verdeel word, met ’n skrikkeljaar wat elke vier jaar by Februarie gevoeg word. Die Juliaanse jaar is dus gemiddeld 365,25 dae lank.

Die Juliaanse kalender is tussen die 16de en 20ste eeu geleidelik vervang deur die Gregoriaanse kalender, wat eintlik net ’n aanpassing van eersgenoemde is.

Die maande

In die ou Romeinse kalender het die jaar op 1 Martius begin. Dit kan steeds gesien word in die name van die maande September ('septem' = sewe), Oktober ('octo' = agt), November ('novem' = nege) en Desember ('decem' = tien).

In die Juliaanse kalender is die maande van die ou kalender behou, maar hulle is aangepas en die begin van die jaar op 1 Januarie vasgestel. Die skrikkeljaar van die ou kalender het ook verdwyn.

Voor Julius Caesar Tydens Caesar Vanaf Augustus
Naam Duur Naam Duur Naam Duur
Martius 31 Martius 31 Martius 31
Aprilis 29 Aprilis 30 Aprilis 30
Maius 31 Maius 31 Maius 31
Iunius 29 Iunius 30 Iunius 30
Quintilis 31 Iulius 31 Iulius 31
Sextilis 29 Sextilis 30 Augustus 31
Septembris 29 Septembris 31 Septembris 30
Octobris 31 Octobris 30 Octobris 31
Novembris 29 Novembris 31 Novembris 30
Decembris 29 Decembris 30 Decembris 31
Ianuarius 29 Ianuarius 31 Ianuarius 31
Februarius 28 of 22/23 Februarius 29 of 30 Februarius 28 of 29
Intercalaris 0 of 27
totaal 355, 376 of 377 365 of 366 365 of 366

Gebruik

Die Juliaanse kalender is in amper die hele Romeinse Ryk gebruik. Met die opkoms van die Christendom is dit ook gebruik om die tyd van die Christelike feesdae, veral Paasfees, te bepaal. Die kerk het dus besondere waarde aan die kalender geheg.

Die Juliaanse kalender word tans nog deur sommige Oosters-Ortodokse kerke gebruik. In dié kerke, soos die Russies-Ortodokse Kerk, val Kersfees op 7 Januarie, wat volgens die Juliaanse kalender 25 Desember van die vorige jaar is. Ander Ortodokse kerke gebruik die Gregoriaanse kalender, wat hulle die Nieu-Juliaanse, Hersiene Juliaanse of Griekse kalender noem, vir vaste Christelike feesdae soos Kersfees, maar die Juliaanse kalender vir feesdae wat met Paasfees verband hou.

Onder invloed van die Kerk het Rusland die Juliaanse kalender nog tot in 1918 gebruik. So het die Russiese Revolusie van 1917, wat in Russies die Oktober-revolusie (октябрьская революция, Oktjabrskaja revoljoetsia) genoem word, in die Westerse maand November plaasgevind. Wanneer na datums voor 1918 verwys word, word O.S (Ou Styl) vir die Juliaanse kalender en N.S. (Nuwe Styl) vir die Gregoriaanse kalender dikwels tussen hakies aangegee.

Eksterne skakels