Vier Edel Waarhede

Vier Edel Waarhede
Die Boeddha leer sy volgelinge die Vier Edel Waarhede (Sanskrit-manuskrip, Bihar, Indië).
Vertalings
Sanskrit	चत्वारि आर्यसत्यानि (catvāri āryasatyāni)
Pali	cattāri ariyasaccāni
Bengaals	চতুরার্য সত্য (chôturarjô sôtyô)
Singalees	චතුරාර්ය සත්ය
Tibettaans	འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ ('phags pa'i bden pa)
Thai	อริยสัจสี่
Viëtnamees	Tứ Diệu Đế
Vereenvoudigde Sjinees	四圣谛
Pinyin	sìshèngdì
Japannees	四諦 (sjitai)
Koreaans	사성제 (sa-seong-je)

Die Vier Edel Waarhede is die waarhede van die edeles wat sentraal tot die leerstellings van Boeddhisme is: hierdie wêreldse bestaan is basies onbevredigend, maar daar is ’n pad na bevryding van die siklus van geboorte en die dood.

In die soetras het die vier waarhede beide ’n simboliese as ’n aanloklike funksie. Hulle verteenwoordig die ontwaking en bevryding van die Boeddha, maar ook die moontlikheid van bevryding vir alle mense omdat dit beskryf hoe verlossing van lyding behaal kan word.

Baie Boeddhistiese onderwysers hou dié waarhede voor as die essensie van Boeddhistiese leringe, maar hul belangrikheid het mettertyd ontwikkel en ander, ouer leringe vervang oor prajna (wysheid) of bevrydende insig.

Die vier waarhede

Die waarhede is soos volg:

1. Die waarheid van dukkha, of die aard daarvan
2. Die waarheid van die oorsprong van dukkha
3. Die waarheid van die beëindiging van dukkha
4. Die waarheid van die weg wat lei tot die beëindiging van dukkha

Dukkha word gewoonlik vertaal as lyding, angstigheid, onvoldoendheid ens. en het drie aspekte:

• Die ooglopende lyding van fisieke of geestelike siektes, veroudering en afsterwing
• Die angstigheid of stres van vashou aan dinge wat voortdurend verander
• ’n Subtiele ontevredenheid wat alle lewensvorme ervaar weens die feit dat alle lewensvorme verander, en deeltyds en sonder kern of inhoud is. Op dié vlak dui die term op ’n gebrek aan tevredenheid, ’n gevoel dat dinge nooit aan ons verwagtings of standaarde voldoen nie.

Die oorsprong van dukkha kan bekend wees. Dit word gewoonlik verduidelik as begeertes (Pali: tanha, "dors"), bepaal deur onkunde (Pali: avidya). Op ’n dieper vlak word die grondoorsaak van dukkha beskou as onkunde oor die ware aard van sake.

Daar is egter ’n manier om dukkha te beëindig. Dit kan onder meer behaal word deur die Edel Agtvoudige Pad.

Bronne

• Bronkhorst, Johannes (1993), The Two Traditions Of Meditation In Ancient India, Motilal Banarsidass Publ. 
• Anderson, Carol (1999), Pain and Its Ending: The Four Noble Truths in the Theravada Buddhist Canon, Routledge 

Eksterne skakels

• The Four Noble Truths - Ajahn Chah
• The Buddha's Ancient Path - Piyadassi Thera
• Four Noble Truths - Dalai Lama (’n kort oorsig)
• Four Noble Truths - Thrangu Rinpoche (’n kort oorsig)
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia