Fundamentele wisselwerking: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
kNo edit summary |
Opruim |
||
| Lyn 1: | Lyn 1: | ||
[[Lêer:Elementary particle interactions af.svg| |
[[Lêer:Elementary particle interactions af.svg|duimnael|Bosone dra die vier fundamentele kragte oor.]] |
||
In [[natuurkunde]] is daar vier '''fundamentele wisselwerkings''', ook bekend as '''fundamentele kragte'''. Alle kragte volg uit dié vier basiese kragte. In volgorde van afnemende sterkte is dit: |
In [[natuurkunde]] is daar vier '''fundamentele wisselwerkings''', ook bekend as '''fundamentele kragte'''. Alle kragte volg uit dié vier basiese kragte. In volgorde van afnemende sterkte is dit: |
||
| Lyn 6: | Lyn 6: | ||
* [[Swak wisselwerking]], wat ’n rol speel in verskillende [[radioaktiewe verval|vervalprosesse]], oorgedra deur [[W- en Z-bosone]] |
* [[Swak wisselwerking]], wat ’n rol speel in verskillende [[radioaktiewe verval|vervalprosesse]], oorgedra deur [[W- en Z-bosone]] |
||
* [[Swaartekrag]], wat materie op groot skaal bymekaarhou, hipoteties oorgedra deur [[graviton]]e |
* [[Swaartekrag]], wat materie op groot skaal bymekaarhou, hipoteties oorgedra deur [[graviton]]e |
||
<br /> |
|||
:{| cellspacing=0 cellpadding=2 |
: {| cellspacing=0 cellpadding=2 |
||
!!!Relatiewe magnitude !!Reikwydte |
!!!Relatiewe magnitude !!Reikwydte |
||
|- |
|- |
||
| Lyn 14: | Lyn 14: | ||
||Elektromagnetiese wisselwerking || 10<sup>38</sup> || 1/r<sup>2</sup> |
||Elektromagnetiese wisselwerking || 10<sup>38</sup> || 1/r<sup>2</sup> |
||
|- |
|- |
||
|Swak wisselwerking|| 10<sup>15</sup> || 1/r<sup>5 |
|Swak wisselwerking|| 10<sup>15</sup> || 1/r<sup>5 – 7</sup> |
||
|- |
|- |
||
|Swaartekrag || 1 || 1/r<sup>2</sup> |
|Swaartekrag || 1 || 1/r<sup>2</sup> |
||
|} |
|} |
||
In teoretiese natuurkunde word probeer om hierdie wisselwerkings te verenig in ’n teorie. Die vereniging van die elektromagnetiese en die swak wisselwerking is onomstrede. Die kombinasie van die sterk wisselwerking met dié twee wisselwerkings (die "Teorie van die groot vereniging") is goed onderweg, hoewel daar nog geen eksperimentele bewys voor is nie. Die kombinasie van die swaartekrag en die ander wisselwerkings (die [[teorie van alles]]), is egter nog steeds problematies omdat swaartekrag deur die [[algemene relatiwiteit]]steorie beskryf word en die ander kragte deur die [[kwantum]]teorie, en hulle is moeilik verenigbaar. |
In teoretiese natuurkunde word probeer om hierdie wisselwerkings te verenig in ’n teorie. Die vereniging van die elektromagnetiese en die swak wisselwerking is onomstrede. Die kombinasie van die sterk wisselwerking met dié twee wisselwerkings (die "Teorie van die groot vereniging") is goed onderweg, hoewel daar nog geen eksperimentele bewys voor is nie. Die kombinasie van die swaartekrag en die ander wisselwerkings (die [[teorie van alles]]), is egter nog steeds problematies omdat swaartekrag deur die [[algemene relatiwiteit]]steorie beskryf word en die ander kragte deur die [[kwantum]]teorie, en hulle is moeilik verenigbaar. |
||
== Verwysings == |
|||
: ''[[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:nl:Fundamentele natuurkracht|Nederlandse Wikipedia]]'' |
|||
{{Verwysings}} |
|||
[[Kategorie:Natuurkunde]] |
[[Kategorie:Natuurkunde]] |
||
Wysiging soos op 11:23, 6 Desember 2015
In natuurkunde is daar vier fundamentele wisselwerkings, ook bekend as fundamentele kragte. Alle kragte volg uit dié vier basiese kragte. In volgorde van afnemende sterkte is dit:
- Sterk wisselwerking, wat die protone en neutrone in die kern bymekaarhou, oorgedra deur gluone
- Elektromagnetiese wisselwerking, wat die elektrone by ’n atoom vashou, oorgedra deur fotone
- Swak wisselwerking, wat ’n rol speel in verskillende vervalprosesse, oorgedra deur W- en Z-bosone
- Swaartekrag, wat materie op groot skaal bymekaarhou, hipoteties oorgedra deur gravitone
Relatiewe magnitude Reikwydte Sterk wisselwerking 1040 1/r7 Elektromagnetiese wisselwerking 1038 1/r2 Swak wisselwerking 1015 1/r5 – 7 Swaartekrag 1 1/r2
In teoretiese natuurkunde word probeer om hierdie wisselwerkings te verenig in ’n teorie. Die vereniging van die elektromagnetiese en die swak wisselwerking is onomstrede. Die kombinasie van die sterk wisselwerking met dié twee wisselwerkings (die "Teorie van die groot vereniging") is goed onderweg, hoewel daar nog geen eksperimentele bewys voor is nie. Die kombinasie van die swaartekrag en die ander wisselwerkings (die teorie van alles), is egter nog steeds problematies omdat swaartekrag deur die algemene relatiwiteitsteorie beskryf word en die ander kragte deur die kwantumteorie, en hulle is moeilik verenigbaar.
Verwysings
Hierdie artikel is vertaal uit die Nederlandse Wikipedia
