Singapoer: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
k →‎Verwysings: Link FA is now handled by Wikidata, removed: {{Link FA|km}} using AWB (10861)
k Hersien
Lyn 70: Lyn 70:
Die '''Republiek van Singapoer''' is die kleinste land in Suidoos-Asië met 'n oppervlakte van 704 vierkante kilometer en 5,4 miljoen inwoners (2013). Singapoer is 'n eiland- en stadstaat wat behalwe vir die hoofeiland Singapoer uit 63 kleiner eilande bestaan. Met sy strategiese ligging het Singapoer reeds vir die Britte as 'n belangrike seehawe gedien waarvandaan hulle die Seestraat van Malakka kon oorheers.
Die '''Republiek van Singapoer''' is die kleinste land in Suidoos-Asië met 'n oppervlakte van 704 vierkante kilometer en 5,4 miljoen inwoners (2013). Singapoer is 'n eiland- en stadstaat wat behalwe vir die hoofeiland Singapoer uit 63 kleiner eilande bestaan. Met sy strategiese ligging het Singapoer reeds vir die Britte as 'n belangrike seehawe gedien waarvandaan hulle die Seestraat van Malakka kon oorheers.


Toe Singapoer-eiland in [[1819]] danksy sir Thomas Stamford Raffles onder Britse bewind gekom het, het sy bevolking slegs 150 mense beloop. Nogtans was ''Singapura'' (letterlik "Die Leeustad") reeds in die [[14de eeu]] 'n beduidende nedersetting wat as gevolg van die oorloë tussen die koninkryke Madjapahit (Java, [[Indonesië]]) en Siam (die huidige [[Thailand]]) verniel is.
Toe Singapoer-eiland in 1819 danksy sir Thomas Stamford Raffles onder Britse bewind gekom het, het sy bevolking slegs 150 mense beloop. Nogtans was ''Singapura'' (letterlik "Die Leeustad") reeds in die 14de eeu 'n beduidende nedersetting wat as gevolg van die oorloë tussen die koninkryke Madjapahit ([[Java (eiland)|Java]], [[Indonesië]]) en Siam (die huidige [[Thailand]]) verniel is.


Die moderne Singapoer het volgens 'n plan ontstaan wat deur sir Thomas Stamford Raffles persoonlik ontwerp is. Die stad het tot by die jaar [[1959]] 'n Britse besitting gebly en het daarna volgens 'n ooreenkoms 'n selfregerende stad gevorm. Singapoer het in [[1963]] by die Federasie van Maleisië aangesluit, maar etniese en ander geskille het tot die afskeiding van [[Maleisië]] gelei, sodat Singapoer in [[1965]] 'n onafhanklike republiek geword het.
Die moderne Singapoer het volgens 'n plan ontstaan wat deur sir Thomas Stamford Raffles persoonlik ontwerp is. Die stad het tot by die jaar 1959 'n Britse besitting gebly en het daarna volgens 'n ooreenkoms 'n selfregerende stad gevorm. Singapoer het in 1963 by die Federasie van Maleisië aangesluit, maar etniese en ander geskille het tot die afskeiding van [[Maleisië]] gelei, sodat Singapoer in 1965 'n onafhanklike republiek geword het.


Die stad word vandag as een van die merkwaardigste ekonomiese en industriële suksesse beskou.<ref>Stonehouse, Dr. Bernard (red.): ''Philips' Illustrated Atlas of the World''. Londen: Guild Publishing 1985, bl. 93</ref> Singapoer se ekonomie, wat naas die nywerheidsektor op sy seehawe en vryehandel steun, was steeds op die wêreldmark gemik. Dit is 'n moderne stad met [[wolkekrabber]]s in sy sentrum en is die digbevolkste land in Suidoos-Asië, wat met sy besige seehawe tot die logistieke en handelsentrum van die streek ontwikkel het.
Die stad word vandag as een van die merkwaardigste ekonomiese en industriële suksesse beskou.<ref>Stonehouse, Dr. Bernard (red.): ''Philips' Illustrated Atlas of the World''. Londen: Guild Publishing 1985, bl. 93</ref> Singapoer se ekonomie, wat naas die nywerheidsektor op sy seehawe en vryehandel steun, was steeds op die wêreldmark gemik. Dit is 'n moderne stad met [[wolkekrabber]]s in sy sentrum en is die digbevolkste land in Suidoos-Asië, wat met sy besige seehawe tot die logistieke en handelsentrum van die streek ontwikkel het.


Die fenomenale ekonomiese groei van Singapoer was steeds aan die outoritêre bewind van die ''People's Action Party (PAP)'' gekoppel wat volgens sy beleid van 'n sosialistiese markekonomie 'n moderne welvaartstaat geskep het, maar het as gevolg van Singapoer se verkiesingswette die parlement al dekades lank oorheers en ook in die verkiesing van [[6 Mei]] [[2006]] weer 'n oorweldigende meerderheid van 82 setels in die parlement behaal, teenoor slegs een setel elk vir die twee opposisiepartye ''Workers' Party'' en ''Singapore Democratic Alliance''.<ref>''Der Fischer Weltalmanach 2007'', bl. 441</ref>
Die fenomenale ekonomiese groei van Singapoer was steeds aan die outoritêre bewind van die ''People's Action Party (PAP)'' gekoppel wat volgens sy beleid van 'n sosialistiese markekonomie 'n moderne welvaartstaat geskep het, maar het as gevolg van Singapoer se verkiesingswette die parlement al dekades lank oorheers en ook in die verkiesing van 6 Mei 2006 weer 'n oorweldigende meerderheid van 82 setels in die parlement behaal, teenoor slegs een setel elk vir die twee opposisiepartye ''Workers' Party'' en ''Singapore Democratic Alliance''.<ref>''Der Fischer Weltalmanach 2007'', bl. 441</ref>


Singapoer se strafwette, waarvolgens die doodstraf onder meer vir die onwettige besit van bepaalde hoeveelhede dwelmmiddels outomaties opgelê word, word veral deur Westerse regerings en organisasies gekritiseer. In verhouding tot sy bevolking is in Singapoer sedert [[1991]] die hoogste aantal teregstellings aangeteken.<ref>[http://www.amnesty.org/en/library/info/ASA36/001/2004 ''Amnesty International: Singapore - The death penalty: A hidden toll of executions'']</ref>
Singapoer se strafwette, waarvolgens die doodstraf onder meer vir die onwettige besit van bepaalde hoeveelhede dwelmmiddels outomaties opgelê word, word veral deur Westerse regerings en organisasies gekritiseer. In verhouding tot sy bevolking is in Singapoer sedert 1991 die hoogste aantal teregstellings aangeteken.<ref>[http://www.amnesty.org/en/library/info/ASA36/001/2004 ''Amnesty International: Singapore - The death penalty: A hidden toll of executions'']</ref>


Die inwoners van Singapoer is 'n mengelmoes van verskillende etniese groepe, alhoewel etniese Sjinese meer as driekwart van die totale bevolking verteenwoordig. Ander belangrike groepe sluit Maleiers, Indiërs, Pakistani's en Sri Lankane in. Meer as veertig persent van die bevolking is Boeddhiste, terwyl Moslems en Christene 14 persent, Taoïste sowat agt en Hindoes vier persent van die bevolking verteenwoordig.
Die inwoners van Singapoer is 'n mengelmoes van verskillende etniese groepe, alhoewel etniese Sjinese meer as driekwart van die totale bevolking verteenwoordig. Ander belangrike groepe sluit Maleiers, Indiërs, Pakistani's en Sri Lankane in. Meer as veertig persent van die bevolking is Boeddhiste, terwyl Moslems en Christene 14 persent, Taoïste sowat agt en Hindoes vier persent van die bevolking verteenwoordig.


Singapoer is naas die [[Republiek van Sjina|Republiek van Sjina op Taiwan]] een van twee gebiede buite die Sjinese stamland wat in politieke opsig deur Sjinese oorheers word.<ref>Schöller, Peter; Heiner Dürr en Eckart Dege (reds.): ''Fischer Länderkunde. Boekdeel 1: Ostasien''. Frankfurt am Main: Fischer Taschenbuch Verlag 1987, bl. 211</ref>
Singapoer is naas die [[Republiek van Sjina|Republiek van Sjina op Taiwan]] een van twee gebiede buite die Sjinese stamland wat in politieke opsig deur [[Han-Sjinese]] oorheers word.<ref>Schöller, Peter; Heiner Dürr en Eckart Dege (reds.): ''Fischer Länderkunde. Boekdeel 1: Ostasien''. Frankfurt am Main: Fischer Taschenbuch Verlag 1987, bl. 211</ref>


== Etimologie ==
== Etimologie ==
Die vroegste verwysing na Singapoer dateer uit die [[3de eeu]]; die Sjinese teks bevat 'n Sjinese vertaling (''Puluozhong'') van die Maleise pleknaam ''Pulau Ujong''. Albei beteken letterlik "eiland by die uithoek van die skiereiland".<ref>[http://www.sg/explore/history.htm ''Singapore Infomap: Nation's history - Early names'']</ref>
Die vroegste verwysing na Singapoer dateer uit die 3de eeu; die Sjinese teks bevat 'n Sjinese vertaling (''Puluozhong'') van die Maleise pleknaam ''Pulau Ujong''. Albei beteken letterlik "eiland by die uithoek van die skiereiland".<ref>[http://www.sg/explore/history.htm ''Singapore Infomap: Nation's history - Early names'']</ref>


Die Sjinese handelaar Wang Dayuan, wat in [[1330]] 'n besoek aan Singapoer-eiland afgelê het, het die plaaslike nedersetting se naam as ''Danmaxi'' gegee, en volgens sy verhaal het destyds al Sjinese op die eiland gebly. Die Oud-Javaanse teks ''Nagarakretagama'' uit die jaar [[1365]], 'n lofspraak vir Hayam Wuruk, die heerser van die Majapahit-ryk, verwys na 'n nedersetting op Singapoer-eiland met die naam ''Temasek'' of "Waterstad".
Die Sjinese handelaar Wang Dayuan, wat in 1330 'n besoek aan Singapoer-eiland afgelê het, het die plaaslike nedersetting se naam as ''Danmaxi'' gegee, en volgens sy verhaal het destyds al Sjinese op die eiland gebly. Die Oud-Javaanse teks ''Nagarakretagama'' uit die jaar 1365, 'n lofspraak vir Hayam Wuruk, die heerser van die Majapahit-ryk, verwys na 'n nedersetting op Singapoer-eiland met die naam ''Temasek'' of "Waterstad".


Die naam Singapoer is 'n samestelling van twee [[Sanskrit]]-woorde, ''singha'' (सिंह, letterlik "leeu") en ''pura'' (पुर, "stad"), en beteken dus letterlik "Leeustad".
Die naam Singapoer is 'n samestelling van twee [[Sanskrit]]-woorde, ''singha'' (सिंह, letterlik "leeu") en ''pura'' (पुर, "stad"), en beteken dus letterlik "Leeustad".


In die [[7de eeu|7de]] en [[8de eeu]] het die destydse vorstedom aanvanklik as Temasek of "Stad by die See" bekend gestaan. Volgens 'n legende in die Maleier-kronieke het Sang Nila Utama, 'n Hindoe-prins uit Soematra, in die 14de eeu na Temasek gevlug. Hy het vanweë sy huwelik met 'n Boeddhistiese prinses van die eiland [[Java (eiland)|Java]] by die politieke geskille tussen die Hindoe-ryk Srivijaya op die eiland Soematra en die Boeddhistiese Majapahit-ryk betrokke geraak.
In die 7de en 8ste eeu het die destydse vorstedom aanvanklik as Temasek of "Stad by die See" bekend gestaan. Volgens 'n legende in die Maleier-kronieke het Sang Nila Utama, 'n Hindoe-prins uit Soematra, in die 14de eeu na Temasek gevlug. Hy het vanweë sy huwelik met 'n Boeddhistiese prinses van die eiland [[Java (eiland)|Java]] by die politieke geskille tussen die Hindoe-ryk Srivijaya op die eiland Soematra en die Boeddhistiese Majapahit-ryk betrokke geraak.


Na bewering het die prins in die digte plaaslike oerwoud 'n leeu raakgesien, maar daar word aangeneem dat hy eerder 'n tier gesien het aangesien leeus hier nie voorkom nie. Nogtans het die prins die nedersetting vervolgens "Leeustad" genoem.
Na bewering het die prins in die digte plaaslike oerwoud 'n leeu raakgesien, maar daar word aangeneem dat hy eerder 'n tier gesien het aangesien leeus hier nie voorkom nie. Nogtans het die prins die nedersetting vervolgens "Leeustad" genoem.
Lyn 102: Lyn 102:
Vanweë die relatief klein landoppervlakte is sowat 55 persent van die stadsgebied bebou met woonstelblokke en huise, fabrieke, paaie en ander fasiliteite. Die natuurgebiede, wat 45 persent van die oppervlakte beslaan, bestaan hoofsaaklik uit moerasgebiede, bosreservate, parke en natuurbewaringsgebiede. Slegs drie persent hiervan word vir landboudoeleindes gebruik. Die verbouing van rubberbome (''Hevea brasiliensis'', of Para-rubberboom, 'n spesies wat inheems aan [[Brasilië]] is en in die 19de eeu in Suidoos-Asië ingevoer is) was vroeër die ekonomiese basis van Singapoer, maar speel vandag geen noemenswaardige rol meer nie. Moderne agrobedrywe voorsien tans in Singapoer se behoefte aan vars landbouprodukte.
Vanweë die relatief klein landoppervlakte is sowat 55 persent van die stadsgebied bebou met woonstelblokke en huise, fabrieke, paaie en ander fasiliteite. Die natuurgebiede, wat 45 persent van die oppervlakte beslaan, bestaan hoofsaaklik uit moerasgebiede, bosreservate, parke en natuurbewaringsgebiede. Slegs drie persent hiervan word vir landboudoeleindes gebruik. Die verbouing van rubberbome (''Hevea brasiliensis'', of Para-rubberboom, 'n spesies wat inheems aan [[Brasilië]] is en in die 19de eeu in Suidoos-Asië ingevoer is) was vroeër die ekonomiese basis van Singapoer, maar speel vandag geen noemenswaardige rol meer nie. Moderne agrobedrywe voorsien tans in Singapoer se behoefte aan vars landbouprodukte.


[[Lêer:Changi beach.jpg|thumb|links|250px|Changi Beach Park, een van Singapoer se natuurgebiede]]
[[Lêer:Changi beach.jpg|duimnael|links|Changi Beach Park, een van Singapoer se natuurgebiede]]
Singapoer se belangrikste landskapsvorme is klein heuwels (die hoogste hiervan, die Bukit Timah, bereik 'n hoogte van 164 meter bo [[seevlak]]) en valleie wat in die weste en suidweste diep ingekeepte ravyne vorm. Die kusgebiede bestaan hoofsaaklik uit vlaktes en plato's, met enkele steil rotswande op sommige plekke.
Singapoer se belangrikste landskapsvorme is klein heuwels (die hoogste hiervan, die Bukit Timah, bereik 'n hoogte van 164 meter bo [[seevlak]]) en valleie wat in die weste en suidweste diep ingekeepte ravyne vorm. Die kusgebiede bestaan hoofsaaklik uit vlaktes en plato's, met enkele steil rotswande op sommige plekke.


Lyn 122: Lyn 122:
Singapoer se regering beywer hom in internasionale organisasies soos die [[Wêreldhandelsorganisasie]] (WHO), [[ASEAN]], APEC en ASEM vir ekonomiese liberalisering en ope markte vir goedere en dienste. Die land pleit vir multilateralisme volgens bepaalde reëls en die vorming van ope streeksgebonde handelsblokke. Singapoer is gevolglik een van die dryfkragte agter die ASEAN Vryhandelsone (Afta).
Singapoer se regering beywer hom in internasionale organisasies soos die [[Wêreldhandelsorganisasie]] (WHO), [[ASEAN]], APEC en ASEM vir ekonomiese liberalisering en ope markte vir goedere en dienste. Die land pleit vir multilateralisme volgens bepaalde reëls en die vorming van ope streeksgebonde handelsblokke. Singapoer is gevolglik een van die dryfkragte agter die ASEAN Vryhandelsone (Afta).


Tweesydige vryhandelsooreenkomste (Engels: ''free trade agreements'', ''FTA'') word as 'n instrument beskou wat die multilaterale ekonomiese beleid aanvul en sy toepassing bespoedig. FTAs is al met [[Nieu-Seeland]], [[Japan]], die [[Europese Vryhandelsvereniging]] (EFTA), [[Australië]], die [[Verenigde State]], [[Jordanië]], [[Indië]], [[Suid-Korea]] en [[Panama]] onderteken. Onderhandelinge vind tans met onder meer [[Kanada]], [[Meksiko]], [[Egipte]] en sedert die middel van [[2007]] met die [[Europese Unie]] plaas.
Tweesydige vryhandelsooreenkomste (Engels: ''free trade agreements'', ''FTA'') word as 'n instrument beskou wat die multilaterale ekonomiese beleid aanvul en sy toepassing bespoedig. FTAs is al met [[Nieu-Seeland]], [[Japan]], die [[Europese Vryhandelsvereniging]] (EFTA), [[Australië]], die [[Verenigde State]], [[Jordanië]], [[Indië]], [[Suid-Korea]] en [[Panama]] onderteken. Onderhandelinge vind tans met onder meer [[Kanada]], [[Meksiko]], [[Egipte]] en sedert die middel van 2007 met die [[Europese Unie]] plaas.


=== Ekonomiese sektore ===
=== Ekonomiese sektore ===
[[Lêer:Downtown Singapore.jpg|thumb|250px|''Downtown Core'', Singapoer se sakekern]]
[[Lêer:Downtown Singapore.jpg|duimnael|''Downtown Core'', Singapoer se sakekern]]
Die beduidendste ekonomiese bedrywe is die elektroniese en petroleumnywerhede, masjienbou en toerusting (veral boortoerusting vir die ruolie-ontginning), skeepsherstelwerk, biotegnologie en farmaseutiese nywerhede.
Die beduidendste ekonomiese bedrywe is die elektroniese en petroleumnywerhede, masjienbou en toerusting (veral boortoerusting vir die ruolie-ontginning), skeepsherstelwerk, biotegnologie en farmaseutiese nywerhede.


Lyn 155: Lyn 155:


=== Buitelandse handel ===
=== Buitelandse handel ===
[[Lêer:Orchard Road light up Xmas 2005.JPG|thumb|250px|Kersfeesversierings in Orchard-straat. Danksy doeanevrye invoere lok Singapoer se winkelsentrums talle buitelandse toeriste]]
[[Lêer:Orchard Road light up Xmas 2005.JPG|duimnael|Kersfeesversierings in Orchard-straat. Danksy doeanevrye invoere lok Singapoer se winkelsentrums talle buitelandse toeriste]]
Die hoofsaaklike in- en uitvoere is masjiene en toerusting soos elektroniese komponente, ruolieprodukte en chemikalieë. Vanweë sy gunstige geografiese ligging en sy eersterangse hawegeriewe het Singapoer naas [[Hongkong]] tot die wêreld se beduidendste houerhawe ontwikkel.
Die hoofsaaklike in- en uitvoere is masjiene en toerusting soos elektroniese komponente, ruolieprodukte en chemikalieë. Vanweë sy gunstige geografiese ligging en sy eersterangse hawegeriewe het Singapoer naas [[Hongkong]] tot die wêreld se beduidendste houerhawe ontwikkel.



Wysiging soos op 20:00, 1 Februarie 2016

Republic of Singapore (Engels)
Republik Singapura (Maleis)
新加坡共和国 (Sjinees)
சிங்கப்பூர் குடியரசு (Tamil)
Republiek van Singapoer
Vlag van Singapoer Wapen van Singapoer
Vlag Wapen
Nasionale leuse: Majulah Singapura
(Maleis vir: "Voorwaarts, Singapoer")
Volkslied: Majulah Singapura
(Maleis vir: "Voorwaarts, Singapoer")
Ligging van Singapoer
Hoofstad Singapoer (Downtown Core, Central)

1°17′S 103°50′O / 1.283°S 103.833°O / -1.283; 103.833

Grootste stad Singapoer
Amptelike tale Engels, Maleis, Sjinees, Tamil
Regering Unitêre presidensiële
grondwetlike republiek
Tony Tan Keng Yam
Lee Hsien Loong
Onafhanklikheid
Vorming
• Stigting
• Self-regering
• Onafhanklikheid van die
Verenigde Koninkryk
• Samesmelting met Maleisië
• Skeiding van Maleisië


6 Februarie 1819[1]
3 Junie 1959[2]

31 Augustus 1963[3]
16 September 1963[3]
9 Augustus 1965[3]
Oppervlakte
 - Totaal
 
 - Water (%)
 
716,1[4] km2  (190ste)
276 myl2
1,444
Bevolking
 - 2013-skatting
 - Digtheid
 
5 399 200[4] (116de)
7 540[4] / km2 (3de)
19 562 / myl2
BBP (KKP)
 - Totaal
 - Per capita
2013-skatting

$348,7 miljard[5]
$64 584[5] (3de)

BBP (nominaal)
 - Totaal
 - Per capita
2013-skatting

$295,744 miljard[5]
$54 776[5]

MOI (2013) 0,901[6] (19de)  –  baie hoog
Gini (2012) 47,8[7](26ste) –  hoog
Geldeenheid Singapoer-Dollar (S$) (SGD)
Tydsone
 - Somertyd
SST (UTC+8)
nie toegepas nie (UTC+8)
Internet-TLD .sg, .新加坡, .சிங்கப்பூர்
Skakelkode +65

Die Republiek van Singapoer is die kleinste land in Suidoos-Asië met 'n oppervlakte van 704 vierkante kilometer en 5,4 miljoen inwoners (2013). Singapoer is 'n eiland- en stadstaat wat behalwe vir die hoofeiland Singapoer uit 63 kleiner eilande bestaan. Met sy strategiese ligging het Singapoer reeds vir die Britte as 'n belangrike seehawe gedien waarvandaan hulle die Seestraat van Malakka kon oorheers.

Toe Singapoer-eiland in 1819 danksy sir Thomas Stamford Raffles onder Britse bewind gekom het, het sy bevolking slegs 150 mense beloop. Nogtans was Singapura (letterlik "Die Leeustad") reeds in die 14de eeu 'n beduidende nedersetting wat as gevolg van die oorloë tussen die koninkryke Madjapahit (Java, Indonesië) en Siam (die huidige Thailand) verniel is.

Die moderne Singapoer het volgens 'n plan ontstaan wat deur sir Thomas Stamford Raffles persoonlik ontwerp is. Die stad het tot by die jaar 1959 'n Britse besitting gebly en het daarna volgens 'n ooreenkoms 'n selfregerende stad gevorm. Singapoer het in 1963 by die Federasie van Maleisië aangesluit, maar etniese en ander geskille het tot die afskeiding van Maleisië gelei, sodat Singapoer in 1965 'n onafhanklike republiek geword het.

Die stad word vandag as een van die merkwaardigste ekonomiese en industriële suksesse beskou.[8] Singapoer se ekonomie, wat naas die nywerheidsektor op sy seehawe en vryehandel steun, was steeds op die wêreldmark gemik. Dit is 'n moderne stad met wolkekrabbers in sy sentrum en is die digbevolkste land in Suidoos-Asië, wat met sy besige seehawe tot die logistieke en handelsentrum van die streek ontwikkel het.

Die fenomenale ekonomiese groei van Singapoer was steeds aan die outoritêre bewind van die People's Action Party (PAP) gekoppel wat volgens sy beleid van 'n sosialistiese markekonomie 'n moderne welvaartstaat geskep het, maar het as gevolg van Singapoer se verkiesingswette die parlement al dekades lank oorheers en ook in die verkiesing van 6 Mei 2006 weer 'n oorweldigende meerderheid van 82 setels in die parlement behaal, teenoor slegs een setel elk vir die twee opposisiepartye Workers' Party en Singapore Democratic Alliance.[9]

Singapoer se strafwette, waarvolgens die doodstraf onder meer vir die onwettige besit van bepaalde hoeveelhede dwelmmiddels outomaties opgelê word, word veral deur Westerse regerings en organisasies gekritiseer. In verhouding tot sy bevolking is in Singapoer sedert 1991 die hoogste aantal teregstellings aangeteken.[10]

Die inwoners van Singapoer is 'n mengelmoes van verskillende etniese groepe, alhoewel etniese Sjinese meer as driekwart van die totale bevolking verteenwoordig. Ander belangrike groepe sluit Maleiers, Indiërs, Pakistani's en Sri Lankane in. Meer as veertig persent van die bevolking is Boeddhiste, terwyl Moslems en Christene 14 persent, Taoïste sowat agt en Hindoes vier persent van die bevolking verteenwoordig.

Singapoer is naas die Republiek van Sjina op Taiwan een van twee gebiede buite die Sjinese stamland wat in politieke opsig deur Han-Sjinese oorheers word.[11]

Etimologie

Die vroegste verwysing na Singapoer dateer uit die 3de eeu; die Sjinese teks bevat 'n Sjinese vertaling (Puluozhong) van die Maleise pleknaam Pulau Ujong. Albei beteken letterlik "eiland by die uithoek van die skiereiland".[12]

Die Sjinese handelaar Wang Dayuan, wat in 1330 'n besoek aan Singapoer-eiland afgelê het, het die plaaslike nedersetting se naam as Danmaxi gegee, en volgens sy verhaal het destyds al Sjinese op die eiland gebly. Die Oud-Javaanse teks Nagarakretagama uit die jaar 1365, 'n lofspraak vir Hayam Wuruk, die heerser van die Majapahit-ryk, verwys na 'n nedersetting op Singapoer-eiland met die naam Temasek of "Waterstad".

Die naam Singapoer is 'n samestelling van twee Sanskrit-woorde, singha (सिंह, letterlik "leeu") en pura (पुर, "stad"), en beteken dus letterlik "Leeustad".

In die 7de en 8ste eeu het die destydse vorstedom aanvanklik as Temasek of "Stad by die See" bekend gestaan. Volgens 'n legende in die Maleier-kronieke het Sang Nila Utama, 'n Hindoe-prins uit Soematra, in die 14de eeu na Temasek gevlug. Hy het vanweë sy huwelik met 'n Boeddhistiese prinses van die eiland Java by die politieke geskille tussen die Hindoe-ryk Srivijaya op die eiland Soematra en die Boeddhistiese Majapahit-ryk betrokke geraak.

Na bewering het die prins in die digte plaaslike oerwoud 'n leeu raakgesien, maar daar word aangeneem dat hy eerder 'n tier gesien het aangesien leeus hier nie voorkom nie. Nogtans het die prins die nedersetting vervolgens "Leeustad" genoem.

Geografie

Singapoer lê 137 kilometer noord van die ewenaar aan die suidpunt van die Maleise skiereiland. Die Seestraat van Johor, wat deur die sogenaamde Causeway-brug met 'n lengte van 1,1 kilometer oorspan word, vorm die noordelike grens met Maleisië, terwyl die stadstaat in die suide deur die Seestraat van Singapoer van die buurland Indonesië geskei word.

Die hoofeiland Singapoer strek oor 'n afstand van 42 kilometer in wes-oostelike rigting en slegs 23 kilometer in noord-suidelike rigting. Die kuslyn het 'n totale lengte van 140 kilometer. Van die 63 kleiner eilande is net twintig permanent bewoon. Hier het Singapoer se olieraffinaderye ook petrochemiese aanlegte opgerig.

Vanweë die relatief klein landoppervlakte is sowat 55 persent van die stadsgebied bebou met woonstelblokke en huise, fabrieke, paaie en ander fasiliteite. Die natuurgebiede, wat 45 persent van die oppervlakte beslaan, bestaan hoofsaaklik uit moerasgebiede, bosreservate, parke en natuurbewaringsgebiede. Slegs drie persent hiervan word vir landboudoeleindes gebruik. Die verbouing van rubberbome (Hevea brasiliensis, of Para-rubberboom, 'n spesies wat inheems aan Brasilië is en in die 19de eeu in Suidoos-Asië ingevoer is) was vroeër die ekonomiese basis van Singapoer, maar speel vandag geen noemenswaardige rol meer nie. Moderne agrobedrywe voorsien tans in Singapoer se behoefte aan vars landbouprodukte.

Changi Beach Park, een van Singapoer se natuurgebiede

Singapoer se belangrikste landskapsvorme is klein heuwels (die hoogste hiervan, die Bukit Timah, bereik 'n hoogte van 164 meter bo seevlak) en valleie wat in die weste en suidweste diep ingekeepte ravyne vorm. Die kusgebiede bestaan hoofsaaklik uit vlaktes en plato's, met enkele steil rotswande op sommige plekke.

Oorspronklik was net die suide van Singapoer-eiland langs die oewers van die Singapoerrivier bewoon, terwyl die res van die land uit tropiese reënwoud bestaan het of vir landboudoeleindes gebruik is. Gedurende die 1960's het nuwe stadsbuurte veral as satellietstede met woonstelblokke buite die oorspronklike stadsgebied ontstaan.

Grootskaalse landwinning en die bou van damme het Singapoer se oorspronklike landskap drasties verander, en talle nuwe stadsbuurte het in voormalige baaie ontstaan. Die grootste riviere van Singapoer is die Sungei Seletar en die Singapoerrivier wat met sy oewers en kaaie soos Boat Quay 'n gewilde bestemming vir inheemse en buitelandse besoekers geword het. Talle kleiner rivierlope is verskuif en vloei tans in die ondergrond. Hulle is dikwels van betonpype voorsien om stormwaterdreinering te vergemaklik.

Die drooglegging van die voormalige moeraseiland en sy ontwikkeling tot 'n gevorderde nywerheidsland is een van baie merkwaardige prestasies van die plaaslike bevolking.

Klimaat

Singapoer het 'n tropiese reënwoudklimaat met hoë daaglikse temperature tussen 30 en 34 °C wat snags tot tussen 23 en 27 °C afkoel. Reënvalle kom veral snags en vroeg soggens voor. Singapoer se tipiese swaar reënvalle gaan gewoonlik nie met 'n afkoeling van die lug gepaard nie, maar in die vogtige ekwatoriale klimaat met sy intensiewe sonstraling ervaar veral besoekers uit gematigde klimaatsones soos Noord-Amerika en Europa bewolking as 'n aangename afwisseling.

Die meeste reënvalle word tussen November en Januarie aangeteken, alhoewel die verskil teenoor die "droër" maande relatief klein is en swaar reën gewoonlik dwarsdeur die jaar voorkom. Die gemiddelde watertemperature is sowat 25 °C.

Ekonomie

Ekonomiese beleid

Singapoer beskik oor 'n hoogs geïndustrialiseerde, grotendeels gedereguleerde vryemarkekonomie wat op die wêreldmark gefokus en vry van korrupsie is. Die stadstaat strewe met sy ekonomiese beleid, wat onder meer tweesydige vryhandelsooreenkomste, die streeks- en wêreldwye integrasie van plaaslike ondernemings en belastingvoordele vir buitelandse maatskappye en vaklui insluit, na die voortgesette globalisering van sy ekonomie.

Singapoer se regering beywer hom in internasionale organisasies soos die Wêreldhandelsorganisasie (WHO), ASEAN, APEC en ASEM vir ekonomiese liberalisering en ope markte vir goedere en dienste. Die land pleit vir multilateralisme volgens bepaalde reëls en die vorming van ope streeksgebonde handelsblokke. Singapoer is gevolglik een van die dryfkragte agter die ASEAN Vryhandelsone (Afta).

Tweesydige vryhandelsooreenkomste (Engels: free trade agreements, FTA) word as 'n instrument beskou wat die multilaterale ekonomiese beleid aanvul en sy toepassing bespoedig. FTAs is al met Nieu-Seeland, Japan, die Europese Vryhandelsvereniging (EFTA), Australië, die Verenigde State, Jordanië, Indië, Suid-Korea en Panama onderteken. Onderhandelinge vind tans met onder meer Kanada, Meksiko, Egipte en sedert die middel van 2007 met die Europese Unie plaas.

Ekonomiese sektore

Downtown Core, Singapoer se sakekern

Die beduidendste ekonomiese bedrywe is die elektroniese en petroleumnywerhede, masjienbou en toerusting (veral boortoerusting vir die ruolie-ontginning), skeepsherstelwerk, biotegnologie en farmaseutiese nywerhede.

Die nywerheidsektor word veral deur multinasionale maatskappye asook 'n aantal groot inheemse ondernemings oorheers. Die laasgenoemde ondernemings het nou bande met die plaaslike regering en word derhalwe ook government-linked companies (GLC) genoem. Die GLCs is veral by die energiebedryf, telekommunikasie, die mediabedryf, vervoer en 'n aantal nywerheidsektore soos byvoorbeeld inligtingstegnologie, skeepsbou en die wapenbedryf betrokke.

Singapoer fungeer as Suidoos-Asië se vernaamste sentrum vir logistiek, vervoer en finansies. Die land beplan ook om 'n leidende regionale rol ten opsigte van onderwys, die mediabedryf, gesondheid, regsbeskerming van outeursregte en internasionale arbitrasie te speel.[13] Singapoer wil graag ook as 'n internasionale leier op die gebied van uitgesoekte spitstegnologieë soos halfgeleiers, inligtingstegnolgie, bio- en geentegnologie fungeer en bestee derhalwe groot bedrae aan onderwys, navorsing en tegnologie.

Ekonomiese situasie

Vanweë sy uitvoergerigte bedrywe is Singapoer se ekonomie afhanklik van die konjunktuursiklusse van die wêreldekonomie, maar veral dié van die VSA, die Volksrepubliek van Sjina en Europa. Die plaaslike ekonomie het ná die SARS-krisis van die jaar 2003 danksy hoër uitvoere weer herstel en sterk gegroei. Die Volksrepubliek van Sjina se vinnige ekonomiese groei is tans die grootste uitdaging vir Singapoer se ekonomie en vereis 'n ekonomiese beleid wat op herstrukturering en die versekering van internasionale mededingendheid gemik is.

Groeikoers van die bruto geografiese produk (BGP)

2004 2005 2006 2007 2010 2011 2012
+8,4 % +6,4 % +7,9 % +7,7 % +14,5 % +4,9 % +1,3 %

Buitelandse handel

Kersfeesversierings in Orchard-straat. Danksy doeanevrye invoere lok Singapoer se winkelsentrums talle buitelandse toeriste

Die hoofsaaklike in- en uitvoere is masjiene en toerusting soos elektroniese komponente, ruolieprodukte en chemikalieë. Vanweë sy gunstige geografiese ligging en sy eersterangse hawegeriewe het Singapoer naas Hongkong tot die wêreld se beduidendste houerhawe ontwikkel.

Singapoer se buitelandse handel het in 2007 sowat 411 miljard € (4 870 miljard ZAR) beloop, terwyl sy amptelike buitelandse valutareserwes teen die einde van 2007 tot sowat 114 miljard € (1 351 miljard ZAR) gestyg het.[14] Die vernaamste handelsvennote is die Volksrepubliek van Sjina (inklusiewe Hongkong), Maleisië en die VSA.

Sowat 96 persent van alle invoere in Singapoer is doeanevry (met uitsondering van motors, petrol en sigarette), terwyl invoertariewe met gemiddeld minder as een persent in vergelyking met ander lande uiters laag is. Invoerlisensies word slegs vir 'n beperkte aantal goedere benodig.

Singapoer se hoofsaaklike invoere uit Suid-Afrika sluit organiese chemikalieë, ruolie en ruolieprodukte, yster en staal, nie-ystermetale, metaalprodukte, groente en vrugte, anorganiese chemikalieë, metaalertse en skrootmetaal en papierprodukte in. Singapoer se uitvoere na Suid-Afrika bestaan hoofsaaklik uit telekommunikasietoerusting, masjiene, kantoormasjiene en rekenaars, verwerkte goedere, plastiek, onverwerkte rubber, tekstiele, koffie en speserye.[15]

Verwysings

  1. (en) Chew, Ernest (1991). Lee, Edwin (red.). A History of Singapore. Oxford University Press. ISBN 0-19-588917-7.
  2. (en) Hoe Yeen Nie (2 Junie 2009). "State of Singapore came into being 50 years ago on 3 June". Channel News Asia. Singapore.
  3. 3,0 3,1 3,2 (en) Leitch Lepoer, Barbara (1989). "Singapore as Part of Malaysia". Library of Congress Country Studies. Washington, D.C.: Government Printing Office. Besoek op 14 Mei 2014.
  4. 4,0 4,1 4,2 (en) "Statistics Singapore – Latest Data – Population & Land Area (Mid-Year Estimates)". Statistics Singapore. Junie 2013. Besoek op 14 Mei 2014.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 (en) "Singapoer". Internasionale Monetêre Fonds. Besoek op 14 Augustus 2014.
  6. (en) "2014 Human Development Report Summary" (PDF). United Nations Development Programme. 2014. pp. 21–25. Besoek op 14 Augustus 2014.
  7. (en) "Distribution of family income – Gini Index". Central Intelligence Agency. 2012. Besoek op 14 Augustus 2014.
  8. Stonehouse, Dr. Bernard (red.): Philips' Illustrated Atlas of the World. Londen: Guild Publishing 1985, bl. 93
  9. Der Fischer Weltalmanach 2007, bl. 441
  10. Amnesty International: Singapore - The death penalty: A hidden toll of executions
  11. Schöller, Peter; Heiner Dürr en Eckart Dege (reds.): Fischer Länderkunde. Boekdeel 1: Ostasien. Frankfurt am Main: Fischer Taschenbuch Verlag 1987, bl. 211
  12. Singapore Infomap: Nation's history - Early names
  13. Duitse Departement van Buitelandse Sake: Singapoer - Ekonomie
  14. Duitse Departement van Buitelandse Sake: Singapoer - Ekonomie
  15. Suid-Afrikaanse Departement van Buitelandse Sake: Bilaterale betrekkinge - Singapoer