Malaria: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
k →‎Behandeling: Link FA is now handled by Wikidata, removed: {{Link FA|de}} (4) using AWB (10861)
Jcwf (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 15: Lyn 15:
| MeshNumber = C03.752.250.552
| MeshNumber = C03.752.250.552
}}
}}
'''Malaria''', afgelei van ''mala aria'' ([[Italië|Italiaans]]: "slegte lug"), of '''moeraskoors''' is 'n parasitiese [[siekte]] wat ongeveer 350-500 miljoen mense elke jaar aantas en nagenoeg 1,3 miljoen sterftes tot gevolg het. Die siekte word hoofsaaklik in die [[trope]] aangetref. Ongeveer 85% van hierdie sterftes vind in [[Sub-Sahara Afrika]] plaas. Malaria word veroorsaak deur ''[[Plasmodium falciparum]]'', ''[[Plasmodium vivax|P. vivax]]'', ''[[Plasmodium malariae|P. malariae]]'', ''[[Plasmodium knowlesi|P. knowlesi]]'' en ''[[Plasmodium ovale|P. ovale]]'' waarvan ''P. falciparum'' verantwoordelik is vir 80% van alle sterftes aan malaria.[http://www.who.org Wêreldgesondheidsorganisasie]
'''Malaria''', afgelei van ''mala aria'' ([[Italië|Italiaans]]: "slegte lug"), of '''moeraskoors''' is 'n parasitiese [[siekte]] wat ongeveer 350-500 miljoen mense elke jaar aantas en nagenoeg 1,3 miljoen sterftes tot gevolg het. Die siekte word hoofsaaklik in die [[trope]] aangetref. Ongeveer 85% van hierdie sterftes vind in [[Sub-Sahara Afrika]] plaas. Die WHO het in April 2016 bekendgemaak dat Europa die eerste gebied van die wêreld is wat in 2015 malariavry geword het.<ref>{{cite web|url=http://www.huffingtonpost.com/entry/europe-is-first-region-in-world-to-end-malaria-who_us_5717e286e4b0479c59d6e075|Title= Huffington Post ''Europe Is First Region In World To End Malaria: WHO'''|language=en}}</ref> In 1995 was daar nog 90 712 gevalle in hierdie gebied.
== Parasiet ==
Malaria word veroorsaak deur ''[[Plasmodium falciparum]]'', ''[[Plasmodium vivax|P. vivax]]'', ''[[Plasmodium malariae|P. malariae]]'', ''[[Plasmodium knowlesi|P. knowlesi]]'' en ''[[Plasmodium ovale|P. ovale]]'' waarvan ''P. falciparum'' verantwoordelik is vir 80% van alle sterftes aan malaria.[http://www.who.org/ Wêreldgesondheidsorganisasie]


Malaria word oorgedra deur die wyfie van die ''Anopheles ssp.'' [[muskiet]]. Kinders onder die ouderdom van vyf jaar en verwagtende vroue is die vatbaarste vir malaria en word die ergste deur die siekte getref.
Malaria word oorgedra deur die wyfie van die ''Anopheles ssp.'' [[muskiet]]. Kinders onder die ouderdom van vyf jaar en verwagtende vroue is die vatbaarste vir malaria en word die ergste deur die siekte getref.
Lyn 25: Lyn 28:
== Diagnose ==
== Diagnose ==


Soos met enige siekte, is dit beter hoe vroeër die korrekte diagnose gemaak word, in malaria se geval deur bloedtoetse in 'n geskikte laboratorium. Pasiënte wat aan bogenoemde simptome lei, veral hoë koors, moet hul geneesheer dadelik in kennis stel indien hulle onlangs 'n malariagebied besoek het.
Soos met enige siekte, is dit beter hoe vroeër die korrekte diagnose gemaak word, in malaria se geval deur bloedtoetse in 'n geskikte laboratorium. Pasiënte wat aan bogenoemde simptome lei, veral hoë koors, moet hul geneesheer dadelik in kennis stel indien hulle onlangs 'n malariagebied besoek het.


== Behandeling ==
== Behandeling ==
Lyn 31: Lyn 34:


Geneeshere van vermoedelike malariapasiënte behoort ook amptelike publikasies te raadpleeg (verkieslik op aanlyn-webwerwe), aangesien die aanbevole regimens voordurend aangepas word soos nuwe geneesmiddels beskikbaar word.
Geneeshere van vermoedelike malariapasiënte behoort ook amptelike publikasies te raadpleeg (verkieslik op aanlyn-webwerwe), aangesien die aanbevole regimens voordurend aangepas word soos nuwe geneesmiddels beskikbaar word.

== Verwysings ==
{{Verwysings}}


{{saadjie}}
{{saadjie}}

Wysiging soos op 00:35, 21 April 2016

Malaria
Klassifikasie en eksterne bronne
’n Rooibloedsel wat aangetas is deur Plasmodium vivax, ’n spesie protiste wat malaria veroorsaak.
’n Rooibloedsel wat aangetas is deur Plasmodium vivax, ’n spesie protiste wat malaria veroorsaak.
ICD-10 B50-B54
ICD-9 084
OMIM 248310
DiseasesDB 7728
MedlinePlus   000621
eMedicine med/1385emerg/305 ped/1357
MeSH C03.752.250.552
Mediese waarskuwing

Malaria, afgelei van mala aria (Italiaans: "slegte lug"), of moeraskoors is 'n parasitiese siekte wat ongeveer 350-500 miljoen mense elke jaar aantas en nagenoeg 1,3 miljoen sterftes tot gevolg het. Die siekte word hoofsaaklik in die trope aangetref. Ongeveer 85% van hierdie sterftes vind in Sub-Sahara Afrika plaas. Die WHO het in April 2016 bekendgemaak dat Europa die eerste gebied van die wêreld is wat in 2015 malariavry geword het.[1] In 1995 was daar nog 90 712 gevalle in hierdie gebied.

Parasiet

Malaria word veroorsaak deur Plasmodium falciparum, P. vivax, P. malariae, P. knowlesi en P. ovale waarvan P. falciparum verantwoordelik is vir 80% van alle sterftes aan malaria.Wêreldgesondheidsorganisasie

Malaria word oorgedra deur die wyfie van die Anopheles ssp. muskiet. Kinders onder die ouderdom van vyf jaar en verwagtende vroue is die vatbaarste vir malaria en word die ergste deur die siekte getref.

Simptome

Die simptome van malaria sluit die volgende in: koors, bewing, gewrigspyne, braking, anemie (weens die hemolise), hemoglobienurie(aanwesigheid van hemoglobien in die urine), retinale skade en stuiptrekkings. Die kenmerkende simptoom van malaria is die sikliese aard van die koors waarvan die duur tussen die verskillende spesies wat die siekte veroorsaak, wissel.

Diagnose

Soos met enige siekte, is dit beter hoe vroeër die korrekte diagnose gemaak word, in malaria se geval deur bloedtoetse in 'n geskikte laboratorium. Pasiënte wat aan bogenoemde simptome lei, veral hoë koors, moet hul geneesheer dadelik in kennis stel indien hulle onlangs 'n malariagebied besoek het.

Behandeling

Daar bestaan wel effektiewe geneesmiddel-behandelings op die farmaseutiese mark, beskikbaar by alle apteke.

Geneeshere van vermoedelike malariapasiënte behoort ook amptelike publikasies te raadpleeg (verkieslik op aanlyn-webwerwe), aangesien die aanbevole regimens voordurend aangepas word soos nuwe geneesmiddels beskikbaar word.

Verwysings

  1. (in Engels) http://www.huffingtonpost.com/entry/europe-is-first-region-in-world-to-end-malaria-who_us_5717e286e4b0479c59d6e075. {{cite web}}: Onbekende parameter |Title= geïgnoreer (|title= voorgestel) (hulp); Ontbrekende of leë |title= (hulp)