Venus: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
k robot Bygevoeg: bs, el, fo, frp, gd, hi, lb, ta Verander: ml, sl
Lyn 165: Lyn 165:
[[lv:Venēra (planēta)]]
[[lv:Venēra (planēta)]]
[[mk:Венера]]
[[mk:Венера]]
[[ml:ശുക്രന്‍(ഗ്രഹം)]]
[[ml:ശുക്രന്‍ (ഗ്രഹം)]]
[[ms:Zuhrah]]
[[ms:Zuhrah]]
[[mt:Venere (pjaneta)]]
[[mt:Venere (pjaneta)]]
[[nah:Citlālpōl]]
[[nah:Citlālpōl]]
[[ne:शुक्रग्रह]]
[[nl:Venus (planeet)]]
[[nl:Venus (planeet)]]
[[nn:Planeten Venus]]
[[nn:Planeten Venus]]

Wysiging soos op 09:37, 13 Januarie 2007

Venus
Lêer:Venus-pvo uv 790226.jpg
UV-opname van die wolkbedekking bo Venus, deur
die Pioneer Venus Verkenningstuig in 1979
Kenmerke
Aantal mane geen
Diameter 12104 km
Massa 4,856×1024kg
Rotasietyd (dag) 244 dae
Omlooptyd son (jaar) 225 dae
Afstand vanaf die son 108,21×106 km
Atmosfeer baie dig, hoofsaaklik CO2
Temperatuur (gem) 737 K (464°C)
Kleur Wit (dik wolkbedekking)
Kern Yster/Nikkel
Samestelling van atmosfeer
Koolstofdioksied 96.5%
Stikstof (N2) 3.5%
Swaeldioksied 0.015% (150 ppm)
Argon 0.007% (70 ppm)
Water (damp) 0.002% (20 ppm)
Koolstofmonoksied 0.0017 (17 ppm)
Helium 0.0012% (12 ppm)
Neon 0.0007% (7 ppm)
Karbonielsulfied (COS) spoorhoeveelhede
Waterstofchloried spoorhoeveelhede
Waterstoffluoried spoorhoeveelhede

Venus, die tweede planeet vanaf die Son is vernoem na die Romeinse godin, Venus. Die planeet toon baie ooreenkomste met die Aarde ten opsigte van sy grootte en massale samestelling. Al die planete se wentelbane is ellipties maar Venus se baan is die naaste aan 'n sirkel met 'n middelpuntafwyking van minder as 1%.

Venus is nader aan die Son as die Aarde en daarom verskyn dit altyd in rigting van die Son aan die hemelruim. Van die aarde gesien is die grootste hoek (waarnemershoek) wat Venus en die Son in die hemelruim vorm , 47.8 °). Venus word dus gewoonlik 'n paar uur voor sonsopkoms of 'n paar uur na sonsondergang gesien. Wanneer Venus op sy helderste is kan dit selfs in die dag sigbaar wees wat dit een van twee hemelliggame buiten die son maak wat beide in die dag en nag sigbaar kan wees. Daar word dikwels na Venus as die Môrester of die Aandster verwys en is buiten die maan die helderste voorwerp in die naghemel.

Die siklus tussen 'n maksimum waarnemershoek en die daaropvolgende een duur 584 dae. Na hierdie 584 dae verstryk is Venus op 'n posisie 72 grade weg van die vorige een af. Aangesien 5 * 584 = 2920 wat gelykstaande is aan 8 * 365 (Aantal dae in aardjaar) sal Venus elke 8 jaar (minus die twee skrikkeldae) op dieselfde punt in die hemel verskyn. Hierdie siklus het in antieke Egipte as die Sothis-siklus bekend gestaan. Interresant genoeg is die getal 2920 ook byna gelykstaande aan presies 99 maanomwentelinge wat 29.5 dae duur.

Venus se unieke bewegings was al rondom 1600 v.C. bekend aan die antieke Babiloniërs en aan die Maja beskawing (wat 'n godsdienstige kalender ontwikkel het gebasseer op die bewegings van Venus). Die Maasai stam in Afrika het die planeet Kileken gedoop na 'n mite daaroor genaamd "Die Weeskind". Sint Jerome het Venus, Lucifer gedoop, die gevalle engel wat volgens Christelike geskrifte uit die hemel gewerp is.

♀

Die sterrekundige simbool van Venus word ook in Biologie gebruik vir die vroulike geslag. Dit verteenwoordig die godin Venus se handspieël: 'n sirkel met 'n kruisie daaronder. Die simbool verteenwoordig ook vroulikheid en die antieke alchemiste het dit gebruik om koper te verteenwoordig.

Daar word ook soms beweer dat die verband met geslag en vroulikheid te make het met die 266 dae tydsinterval tussen die minimum en maksimum waarnemershoek van Venus, wat min of meer ooreenstem met die tydsduur van 'n menslike swangerskap.

In Sjinese, Koreaanse, Japannese en Viëtnamese kultuur word na Venus verwys as die Metaalster (金星), gebaseer op die vyf Elemente.

Fisiese kenmerke

Atmosfeer

Venus het 'n atmosfeer wat hoofsaaklik uit koolstofdioksied en 'n klein hoeveelheid stikstof bestaan, met 'n atmosferiese druk by die oppervlak wat 90 keer groter is as die van die aarde ('n druk gelyk aan 'n diepte van 1 kilometer onder die Aarde se oseane). Hierdie enorme CO2-ryke atmosfeer veroorsaak 'n sterk kweekhuis-effek en gevolglike uiterste oppervlaktemperature van so hoog as 500 °C in laagliggende dele op die planeet se ewenaar. Dit maak Venus se oppervlak warmer as dié van Mercurius al is Venus bykans dubbel die afstand vanaf die son en ontvang dit dus slegs ongeveer 25% van die straling (2613.9 W/m2 in die bolaag van die atmosfeer en slegs 1071.1 W/m2 by die oppervlak). As gevolg van die termiese traagheid en konveksie in sy digte atmosfeer wissel die dag- en nagtemperature op venus nie so dramaties nie ten spyte daarvan dat Venus se omwenteling om sy as bykans 'n volle Venusjaar neem, wat beteken dat Venus se oppervlak maar teen 'n skamele 6.5 km/h draai.

Die son se straling op die oppervlak is baie laag as gevolg van die planeet se baie dik wolkbedekking wat die meeste sonlig weer in die ruimte in terug weerkaats. Venus se bolometriese weerkaatsingsvermoë is ongeveer 60% en sy sigbare lig weerkaatsingsvermoë is selfs groter.

Die winde in die bolaag van die atmosfeer is sterk (300 km/h) maar by die oppervlak is die windspoed baie laer en gewoonlik maar 'n paar kilometer per uur. Die wolke bestaan hoofsaaklik uit swaeldioksied- en swaelsuurdruppels en bedek die planeet geheel en al, wat enige besonderhede van die oppervlak onsigbaar maak vir die menslike oog. Die temperatuur bo-op hierdie wolke is ongeveer −45 °C. Die gemiddelde oppervlaktemperatuur van Venus, soos deur NASA aangegee, is 464 °C. Die minimum temperatuur in die tabel aangegee is vir die bokant van die wolke en nie die oppervlak nie waar die temperatuur nooit laer as 400 °C val nie (Hierdie temperatuur is voldoende om lood te smelt.)

Oppervlak

Lêer:Venusglobe.jpg
Foto wat die oppervlakstrukture onder die wolkbedekking aantoon.

Op Venus kan twee groot kontinentagtige hooglande onderskei word. Op die noordelike hoogland wat Ishtar Terra heet en ongeveer so groot as Australië is, word baie berge aangetref. Die hoogste punt is Maxwell Montes wat ongeveer 10 km bo die omliggende land uittroon. In die suidelik halfrondAphrodite Terra wat in grootte vergelykbaar is met Suid-Amerika. Tussen hierdie hooglande word diepliggende dele gevind soos Atalanta Planitia, Guinevere Planitia en Lavinia Planitia. Die digte atmosfeer sorg daarvoor dat die meeste meteoriete opbreek voordat dit die oppervlak bereik en daarom is daar nouliks enige kraters op die Venus te vind. Oor die hele planeet heen kan groot afgeplatte vulkane gevind word. Met die uitsondering van Maxwell Montes is alle berge, vlaktes en ander geologiese strukture na werklike en mitologiese vroue vernoem.