Franschhoek: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Blaai deur geskiedenis
← Ouer wysigingNuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
No edit summary
No edit summary
Lyn 1: Lyn 1:

|beeld_stadsilhoeët=Franschhoekkerk.jpg
|beeldgrootte=250px
|beeldbyskrif=Die kerkgebou van die NG gemeente Franschhoek.

|duimdrukkeretiketposisie=bokant
{{Inligtingskas Suid-Afrikaanse dorp
{{Inligtingskas Suid-Afrikaanse dorp
| naam = Franschhoek
| naam = Franschhoek
Lyn 10: Lyn 4:
| ander_naam =
| ander_naam =
| beeld_stadsilhoeët = FranschhoekWC-pass.jpg
| beeld_stadsilhoeët = FranschhoekWC-pass.jpg
| beeldbyskrif = Franschhoek and Berg River Valley from Franschhoek Pass
| beeldbyskrif = Franschhoek en die Bergriviervallei vanaf Franschhoekpas gesien
| duimdrukkeretiketposisie=
| duimdrukkeretiketposisie= bokant
| latd = 33 |latm = 55 |lats =
| latd = 33 |latm = 55 |lats =
| longd = 19 |longm = 08 |longs =
| longd = 19 |longm = 08 |longs =
Lyn 22: Lyn 16:
| leiertitel =
| leiertitel =
| leiernaam =
| leiernaam =
| oppervlakvoetnotas = <ref name=census2011>Som van [http://census2011.adrianfrith.com/place/167007002 Langrug], [http://census2011.adrianfrith.com/place/167007003 Groendal] en [http://census2011.adrianfrith.com/place/167007005 Hugenote] ''Sensus 2011''.</ref>
| oppervlakvoetnotas = <ref name="census2011">Som van die subplekke [http://census2011.adrianfrith.com/place/167007002 Langrug], [http://census2011.adrianfrith.com/place/167007003 Groendal] en [http://census2011.adrianfrith.com/place/167007005 Hugenote] ''Sensus 2011''.</ref>
| oppervlak_totaal_km2 = 3.3
| oppervlak_totaal_km2 = 3.3
| hoogte_m =
| hoogte_m =
| bevolking_totaal = 15616
| bevolking_totaal = 15616
| bevolking_soos_op = 2011
| bevolking_soos_op = 2011
| bevolkingvoetnotas = <ref name=census2011 />
| bevolkingvoetnotas = <ref name="census2011" />
| demografie1_voetnotas = <ref name=census2011 />
| demografie1_voetnotas = <ref name="census2011" />
| persent_swart = 46.2%
| persent_swart = 46.2%
| persent_kleurling = 47.0%
| persent_kleurling = 47.0%
Lyn 34: Lyn 28:
| persent_wit = 5.3%
| persent_wit = 5.3%
| persent_ander = 1.0%
| persent_ander = 1.0%
| demografie2_voetnotas = <ref name=census2011 />
| demografie2_voetnotas = <ref name="census2011" />
| demografie2_titel1 = [[Afrikaans]]
| demografie2_titel1 = [[Afrikaans]]
| demografie2_info1 = 52.3%
| demografie2_info1 = 52.3%
| demografie2_titel2 = [[IsiXhosa language|IsiXhosa]]
| demografie2_titel2 = [[Xhosa]]
| demografie2_info2 = 34.7%
| demografie2_info2 = 34.7%
| demografie2_titel3 = [[Engels]]
| demografie2_titel3 = [[Engels]]
| demografie2_info3 = 4.6%
| demografie2_info3 = 4.6%
| demografie2_titel4 = [[Sesotho language|Sesotho]]
| demografie2_titel4 = [[Sotho]]
| demografie2_info4 = 3.3%
| demografie2_info4 = 3.3%
| demografie2_titel5 = Ander
| demografie2_titel5 = Ander
Lyn 51: Lyn 45:
| webwerf =
| webwerf =
}}
}}
⚫
[[Lêer:MonumentFranschhoek.jpg|duimnael|links|160px|Die Hugenotemonument]]
[[Image:Franschoek Valley.jpg|right|thumb|260px|Franschhoek Valley]]
⚫
'''Franschhoek''' is 'n dorp in die provinsie [[Wes-Kaap]], [[Suid-Afrika]], sowat 75 kilometer van [[Kaapstad]] af, met 15&nbsp;616 inwoners.<ref name="census2011" /> Franschhoek behoort sedert die jaar [[2000]] tot die [[Stellenbosch Plaaslike Munisipaliteit]].


⚫
Die dorp se naam was oorspronklik "Olifantshoek", 'n verwysing na die talle [[olifant]]e wat hier oor die berg na die digte bosse van die vallei afgeloop en sodoende 'n pad uitgetrap het, wat later ook deur die plaaslike setlaars gebruik is.
⚫
'''Franschhoek''' is 'n dorp in die provinsie [[Wes-Kaap]], [[Suid-Afrika]], sowat 75 kilometer van [[Kaapstad]] af, met 15&nbsp;353 inwoners. Franschhoek behoort sedert die jaar [[2000]] tot die munisipaliteit [[Stellenbosch]].

⚫
Die dorp se oorspronklike naam is Olifantshoek, 'n verwysing na die talle [[olifant]]e wat hier oor die berg na die digte bosse van die vallei afgeloop en sodoende 'n pad uitgetrap het, wat later ook deur die plaaslike setlaars gebruik is.


==Geskiedenis==
==Geskiedenis==
⚫
Franschhoek het sy ontstaan aan die aankoms van die 176 [[Frankryk|Franse]] [[Hugenote]]-vlugtelinge te danke, wat hier in die jaar [[1688]] - na 'n tydelike verblyf in Nederland - 'n nuwe tuiste gevind het. Die Kaapse vryburgers begin vinnig na die gebied as die "Fransche Quartier" of "Fransche Hoek" verwys. In die 18de eeu word Franschen Hoek die amptelike naam van die dorp.
⚫
[[Lêer:Franschoek Valley.jpg|duimnael|links|Die Franschhoekvallei]]
⚫
[[Beeld:Franschhoek Stadsaal.jpg|duimnael|links|Franschhoek se stadsaal]]
⚫
[[Lêer:Bastille Festival 25.jpg|duimnael|links|Bastillefees in 2014]]
⚫
[[Lêer:MonumentFranschhoek.jpg|thumb|regs|150px|Die Hugenotemonument]]
⚫
Franschhoek het sy ontstaan aan die aankoms van die 176 Franse [[Hugenote]]-vlugtelinge te danke, wat hier in die jaar [[1688]] - na 'n tydelike verblyf in Nederland - 'n nuwe tuiste gevind het. Die Kaapse vryburgers begin vinnig na die gebied as die "Fransche Quartier" of "Fransche Hoek" verwys. In die 18de eeu word Franschen Hoek die amptelike naam van die dorp.


Aangesien die Franse immigrante deur die [[VOC|Verenigde Oos-Indiese Kompanjie]] so ver moontlik versprei is - Stellenbosch, die [[Paarl]] en [[Drakenstein]] is naas Franschhoek gekies as die vernaamste dorpe om die setlaars te huisves - neem die gemeenskappe binne 'n kort tydperk 'n plaaslike Kaapse karakter aan. Soos deur die Kompanjie beoog, sterf ook die [[Franse taal]] binne enkele dekades uit. In [[1829]] is vasgestel dat daar geen Franstaliges meer aan die Kaap is nie.
Aangesien die Franse immigrante deur die [[VOC|Verenigde Oos-Indiese Kompanjie]] so ver moontlik versprei is - Stellenbosch, die [[Paarl]] en [[Drakenstein]] is naas Franschhoek gekies as die vernaamste dorpe om die setlaars te huisves - neem die gemeenskappe binne 'n kort tydperk 'n plaaslike Kaapse karakter aan. Soos deur die Kompanjie beoog, sterf ook die [[Franse taal]] binne enkele dekades uit. In [[1829]] is vasgestel dat daar geen Franstaliges meer aan die Kaap is nie.


Talle Franse plek- en plaasname het egter bewaar gebly as 'n erfenis uit hierdie tyd, en baie plaasname verwys na die Franse geboortestede van die Hugenote-vlugtelinge. 'n Aantal plase soos La Motte, La Cotte, Cabrière, Provence, Chamonix, [[Bien Donné]], Champagne, Dieu Donné en La Dauphiné het in hulle oorspronklike vorm bewaar gebly en het tot bekende wynmakerye ontwikkel. Bien Donné is vandag 'n belangrike landboukundige navorsingstasie. Wingerdbou en die wynbedryf is deur die Franse ingevoer; die voortreflike klimaat en vrugbare grond maak die vallei bowendien geskik vir die vrugtebedryf. Die riviere en plaasdamme lewer [[forel]]le op.
Talle Franse plek- en plaasname het egter bewaar gebly as 'n erfenis uit hierdie tyd, en baie plaasname verwys na die Franse geboortestede van die Hugenote-vlugtelinge. 'n Aantal plase soos La Motte, La Cotte, Cabrière, Provence, Chamonix, [[Bien Donné]], Champagne, Dieu Donné en La Dauphiné het in hulle oorspronklike vorm bewaar gebly en het tot bekende wynmakerye ontwikkel. Bien Donné is vandag 'n belangrike landboukundige navorsingstasie. Wingerdbou en die wynbedryf is deur die Franse ingevoer; die voortreflike klimaat en vrugbare grond maak die vallei bowendien geskik vir die vrugtebedryf. Die riviere en plaasdamme lewer [[forel]]le op.

⚫
[[Lêer:Südafrika Franschhoek Weingut.jpg|thumb|links|250px|Wynlandgoed naby Franschhoek]]


Die [[Hugenotemonument]] bo-oor Franschhoek, wat op [[17 April]] [[1948]] onthul is, en die nabygeleë Hugenotegedenksentrum behandel die geskiedenis van die Franse setlaars. Danksy amptelike beperkings op die renovasie en nuwe boubedrywighede het ook die boustyl en historiese karakter van Franschhoek met sy pragtige herehuise bewaar gebly.
Die [[Hugenotemonument]] bo-oor Franschhoek, wat op [[17 April]] [[1948]] onthul is, en die nabygeleë Hugenotegedenksentrum behandel die geskiedenis van die Franse setlaars. Danksy amptelike beperkings op die renovasie en nuwe boubedrywighede het ook die boustyl en historiese karakter van Franschhoek met sy pragtige herehuise bewaar gebly.
Lyn 77: Lyn 64:


==Wapens==
==Wapens==
'''Munisipaliteit (1)''' — Franschhoek se munisipale raad het op 'n stadium 'n skynheraldiese "wapen" gebruik wat 'n bergreeks, 'Trots van Franschhoek' blomme, 'n horing van oorvloed en 'n olifant toon. Die borsbeeld van 'n sewentiende-eeuse jagter met 'n geweer is bo die skild geplaas. Die wapenspreuk was "Dieu est mon aide".
Munisipaliteit (1) — Franschhoek se munisipale raad het op 'n stadium 'n skynheraldiese "wapen" gebruik wat 'n bergreeks, 'Trots van Franschhoek' blomme, 'n horing van oorvloed en 'n olifant toon. Die borsbeeld van 'n sewentiende-eeuse jagter met 'n geweer is bo die skild geplaas. Die wapenspreuk is "Dieu est mon aide".


'''Munisipaliteit (2)''' — Die wapen is herontwerp en in 1977 by die [[Buro vir Heraldiek]] geregistreer : ''In goud, op 'n ingeboe punt van blou tussen 'n tak met drie blomme van die Trots van Franschhoek en 'n horing van oorvloed, alles van natuurlike kleur, 'n fleur-de-lis van goud; op 'n rooi skildhoof 'n staande olifant van natuurlike kleur''. Die borsbeeld van die jagter het die helmteken geword, en die wapenspreuk het onveranderd gebly.<ref name=bvh>[http://www.national.archsrch.gov.za/sm300cv/smws/sm300dl National Archives of South Africa : Data of the Bureau of Heraldry].</ref>
Munisipaliteit (2) — Die wapen is herontwerp en in 1977 by die [[Buro vir Heraldiek]] geregistreer: ''In goud, op 'n ingeboe punt van blou tussen 'n tak met drie blomme van die Trots van Franschhoek en 'n horing van oorvloed, alles van natuurlike kleur, 'n fleur-de-lis van goud; op 'n rooi skildhoof 'n staande olifant van natuurlike kleur''. Die borsbeeld van die jagter het die helmteken geword, en die wapenspreuk het onveranderd gebly.<ref name=bvh>[http://www.national.archsrch.gov.za/sm300cv/smws/sm300dl National Archives of South Africa: Data of the Bureau of Heraldry].</ref>

==Fotogalery==
<gallery mode=packed heights=140>
⚫
Lêer:Franschoek Valley.jpg|Die Franschhoekvallei
⚫
Lêer:Franschhoek Stadsaal.jpg|Franschhoek se stadsaal
⚫
Lêer:Bastille Festival 25.jpg|Bastillefees in 2014
Lêer:Franschhoekkerk.jpg|NG kerk Franschhoek
⚫
Lêer:Südafrika Franschhoek Weingut.jpg|Wynlandgoed naby Franschhoek
</gallery>


==Sien ook==
==Sien ook==
Lyn 86: Lyn 82:
==Verwysings==
==Verwysings==
{{Verwysings}}
{{Verwysings}}



{{Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox|DC2}}
{{Suid-Afrikaanse distriksmunisipaliteit navbox|DC2}}

Wysiging soos op 17:24, 2 Julie 2016

Franschhoek
Franschhoek en die Bergriviervallei vanaf Franschhoekpas gesien
Franschhoek en die Bergriviervallei vanaf Franschhoekpas gesien
Franschhoek is in Wes-Kaap
Franschhoek
Franschhoek
 Franschhoek se ligging in Wes-Kaap
Koördinate: 33°55′S 19°08′O / 33.917°S 19.133°O / -33.917; 19.133Koördinate: 33°55′S 19°08′O / 33.917°S 19.133°O / -33.917; 19.133
LandVlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
ProvinsieWes-Kaap
DistrikKaapse Wynlande
MunisipaliteitStellenbosch
Stigting1688
Oppervlak
 • Totaal3,3 km2 (1,3 vk. myl)
Bevolking
 (2011)[1]
 • Totaal15 616
 • Digtheid4 732/km2 (12 260/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
 • Wit mense5.3%
 • Indiërs/Asiërs0.5%
 • Bruin mense47.0%
 • Swart mense46.2%
 • Ander1.0%
Taal (2011)
 • Afrikaans 52.3%
 • Xhosa 34.7%
 • Engels 4.6%
 • Sotho 3.3%
 • Ander 5.1%
Skakelkode021
Lêer:MonumentFranschhoek.jpg
Die Hugenotemonument

Franschhoek is 'n dorp in die provinsie Wes-Kaap, Suid-Afrika, sowat 75 kilometer van Kaapstad af, met 15 616 inwoners.[1] Franschhoek behoort sedert die jaar 2000 tot die Stellenbosch Plaaslike Munisipaliteit.

Die dorp se naam was oorspronklik "Olifantshoek", 'n verwysing na die talle olifante wat hier oor die berg na die digte bosse van die vallei afgeloop en sodoende 'n pad uitgetrap het, wat later ook deur die plaaslike setlaars gebruik is.

Geskiedenis

Franschhoek het sy ontstaan aan die aankoms van die 176 Franse Hugenote-vlugtelinge te danke, wat hier in die jaar 1688 - na 'n tydelike verblyf in Nederland - 'n nuwe tuiste gevind het. Die Kaapse vryburgers begin vinnig na die gebied as die "Fransche Quartier" of "Fransche Hoek" verwys. In die 18de eeu word Franschen Hoek die amptelike naam van die dorp.

Aangesien die Franse immigrante deur die Verenigde Oos-Indiese Kompanjie so ver moontlik versprei is - Stellenbosch, die Paarl en Drakenstein is naas Franschhoek gekies as die vernaamste dorpe om die setlaars te huisves - neem die gemeenskappe binne 'n kort tydperk 'n plaaslike Kaapse karakter aan. Soos deur die Kompanjie beoog, sterf ook die Franse taal binne enkele dekades uit. In 1829 is vasgestel dat daar geen Franstaliges meer aan die Kaap is nie.

Talle Franse plek- en plaasname het egter bewaar gebly as 'n erfenis uit hierdie tyd, en baie plaasname verwys na die Franse geboortestede van die Hugenote-vlugtelinge. 'n Aantal plase soos La Motte, La Cotte, Cabrière, Provence, Chamonix, Bien Donné, Champagne, Dieu Donné en La Dauphiné het in hulle oorspronklike vorm bewaar gebly en het tot bekende wynmakerye ontwikkel. Bien Donné is vandag 'n belangrike landboukundige navorsingstasie. Wingerdbou en die wynbedryf is deur die Franse ingevoer; die voortreflike klimaat en vrugbare grond maak die vallei bowendien geskik vir die vrugtebedryf. Die riviere en plaasdamme lewer forelle op.

Die Hugenotemonument bo-oor Franschhoek, wat op 17 April 1948 onthul is, en die nabygeleë Hugenotegedenksentrum behandel die geskiedenis van die Franse setlaars. Danksy amptelike beperkings op die renovasie en nuwe boubedrywighede het ook die boustyl en historiese karakter van Franschhoek met sy pragtige herehuise bewaar gebly.

Tog Franschhoek is nie meer die rustige plattelandse dorp van die verlede nie. Vanaf die negentigerjare word die dorp 'n gewilde verblyfplek vir stadmense van die Kaap. Die oprigting van 'n Engelse privaatskool, die Bridge House School, het hierdie ontwikkeling bevorder, en baie oorspronklike bewoners het hulle huise danksy die stygende pryse verkoop.

Die wynkultuur en die aanwesigheid van sommige van Suid-Afrika se top-restourante het van Franschhoek 'n soort gastronomiese sentrum in Suid-Afrika gemaak. Maar dit staan nou veral bekend as een van die gewildste toeristebestemmings in die land. Die nabyheid van die metropool Kaapstad, die blommeprag van die omgewing, die aangename klimaat met milde somers en sneeubedekte pieke in die winter lok steeds meer mense. Stappe is gedoen om die natuurskoon te bewaar; 'n groot gebied word deur die Franschhoekbosreservaat in beslag geneem.

Wapens

Munisipaliteit (1) — Franschhoek se munisipale raad het op 'n stadium 'n skynheraldiese "wapen" gebruik wat 'n bergreeks, 'Trots van Franschhoek' blomme, 'n horing van oorvloed en 'n olifant toon. Die borsbeeld van 'n sewentiende-eeuse jagter met 'n geweer is bo die skild geplaas. Die wapenspreuk is "Dieu est mon aide".

Munisipaliteit (2) — Die wapen is herontwerp en in 1977 by die Buro vir Heraldiek geregistreer: In goud, op 'n ingeboe punt van blou tussen 'n tak met drie blomme van die Trots van Franschhoek en 'n horing van oorvloed, alles van natuurlike kleur, 'n fleur-de-lis van goud; op 'n rooi skildhoof 'n staande olifant van natuurlike kleur. Die borsbeeld van die jagter het die helmteken geword, en die wapenspreuk het onveranderd gebly.[2]

Fotogalery

  • Die Franschhoekvallei
    Die Franschhoekvallei
  • Franschhoek se stadsaal
    Franschhoek se stadsaal
  • Bastillefees in 2014
    Bastillefees in 2014
  • NG kerk Franschhoek
    NG kerk Franschhoek
  • Wynlandgoed naby Franschhoek
    Wynlandgoed naby Franschhoek

Sien ook

Verwysings

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Som van die subplekke Langrug, Groendal en Hugenote Sensus 2011.
  2. ↑ National Archives of South Africa: Data of the Bureau of Heraldry.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Franschhoek&oldid=1465633"