Gereformeerde kerk Bloemfontein: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 5: Lyn 5:
[[Beeld:Binnekant Gereformeerde kerk Bloemfontein Wanda Verster.jpg|duimnael|links|300px|Die noordelike galery bokant die preekstoel.]]
[[Beeld:Binnekant Gereformeerde kerk Bloemfontein Wanda Verster.jpg|duimnael|links|300px|Die noordelike galery bokant die preekstoel.]]
[[Beeld:Ds Isak David Kruger.jpg|duimnael|regs|160px|Ds. Isak David Kruger, 1916 tot 1923, 1930 tot 1945.]]
[[Beeld:Ds Isak David Kruger.jpg|duimnael|regs|160px|Ds. Isak David Kruger, 1916 tot 1923, 1930 tot 1945.]]
[[Beeld:GK Bloemfontein Hoeksteenlegging 22 Aug 1903 A130.jpg|duimnael|regs|300px|Die hoeksteenlegging van die eerste kerk op [[22 Augustus]] [[1903]].]]
[[Beeld:GK Bloemfontein KR voor 1919 ds W Postma & Ds P Postma B48.jpg|duimnael|links|300px|Die kerkraad en di. [[Willem Postma]] en [[Petrus Postma]], voor 1919.]]
[[Beeld:GK Bloemfontein KR voor 1919 ds W Postma & Ds P Postma B48.jpg|duimnael|links|300px|Die kerkraad en di. [[Willem Postma]] en [[Petrus Postma]], voor 1919.]]
[[Beeld:Ds en mev BJ de Klerk.jpg|duimnael|200px|regs|Ds. en mev. [[Barend de Klerk|B.J. de Klerk]] en hul dogter, 1945 tot 1952.]]
[[Beeld:Ds en mev BJ de Klerk.jpg|duimnael|200px|regs|Ds. en mev. [[Barend de Klerk|B.J. de Klerk]] en hul dogter, 1945 tot 1952.]]

Wysiging soos op 20:40, 4 Julie 2016

Die eerste Gereformeerde kerk Bloemfontein, opgerig omstreeks 1903. 'n Brand het dit vroeg in die 1920's in puin gelê.
Ds. Willem Postma, 1903 to 1913, 1914 tot 1915.
Die gemeente se tuiste van 1927 tot 2012 is ontwerp deur Wynand Louw en Gerard Moerdijk. Dié gebou is in 2015 gesloop.
Dr. Casparus de Wet, 1923 tot 1925.
Die noordelike galery bokant die preekstoel.
Ds. Isak David Kruger, 1916 tot 1923, 1930 tot 1945.
Lêer:GK Bloemfontein Hoeksteenlegging 22 Aug 1903 A130.jpg
Die hoeksteenlegging van die eerste kerk op 22 Augustus 1903.
Die kerkraad en di. Willem Postma en Petrus Postma, voor 1919.
Ds. en mev. B.J. de Klerk en hul dogter, 1945 tot 1952.
Dr. Petrus Johannes Coetzee, 1952 tot 1958.
Mev. (ds.) G.P.L. van der Linde, predikantsvrou van 1958 tot 1975.
Ds. P. Snyman, leraar van 1976 tot 1984.

Die Gereformeerde kerk Bloemfontein was die moedergemeente van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika in die Vrystaat se hoofstad, maar die gemeente het in 2013 ná 110 jaar ontbind. Enkele jare later is die geskiedkundige kerkgebou in die middestad gesloop.

Stigting

Lidmate van die Gereformeerde Kerk wat in en om Bloemfontein gewoon het, het aanvanklik hul kerklike voorregte op Reddersburg geniet waar ds. Dirk Postma die plaaslike Gereformeerde kerk reeds in 1859 as een van die eerste sewe gemeentes in die land gestig het. Reddersburg is ook die oudste gemeente in die Vrystaat. Namate die plaaslike Gereformeerdes se getalle toegeneem het, het die predikant van Reddersburg hulle as 'n afsonderlike wyk bearbei, maar in 1903 staan die Algemene Vergadering die versoek toe om die stigting van 'n afsonderlike gemeente onder die konsulentskap van ds. Willem Postma, predikant van Bethulie van 1897 tot 1903, hoewel hy tydens die Tweede Vryheidsoorlog na Middelburg, Kaap verban is.

Eerste jare

Hoewel die gemeente aanvanklik net uit 90 lidmate bestaan het en die meeste van hulle minder gegoede lede van die arbeidersklas was, het die gemeente ondanks armoede en moeilike omstandighede daarin geslaag om ná enkele jare 'n kerkgebou op te rig. Weldra is ds. Postma as eerste leraar beroep en in 1905 hier bevestig. Die ledetal het intussen tot 220 aangegroei en spoedig was die eerste pastorie ook klaar. Nadat dr. W.J. Snyman van die Gereformeerde kerk Steynsburg vanaf Januarie 1912 vir twee jaar studieverlof na Nederland vertrek het, het ds. Postma saam met ds. T. Hamersma op Steynsburg gaan waarneem en Bloemfontein tussendeur een maal per maand bedien. Dit het 'n welkome geldelike verligting aan die sukkelende Vrystaatse gemeente gebied.

Ds. Postma moes in 1913 sy emeritaat weens swak gesondheid aanvaar al was hy skaars 40 jaar oud. Tydens die jaar of wat dat hy uit die bediening was, het hy in so 'n mate herstel dat hy in 1914 na die gemeente kon terugkeer.

Reeds in die vroeë jare het die gemeente 'n vrye Christelike skool tot stand gebring. Die skool het aan die einde van die Eerste Wêreldoorlog nog in gewysigde vorm bestaan en sy suiwer, Christelik-nasionale karakter behou. In 1917 was daar sowat 300 kinders.

Ná ds. Postma

Ds. Postma is in 1915 deur Reddersburg beroep. Hy was van voorneme om die beroep te bedank omdat hy en sy gemeente aan mekaar geheg was, maar ds. John Daniel Kestell van die NG gemeente Bloemfontein het oortuig dat hy meer vir sy volk en Kerk kon beteken as leraar van 'n rustiger, welvarender gemeente soos Reddersburg as van Bloemfontein, wat steeds noustrop getrek het en waar sy werklas soveel groter was.

Dr. I.D. Kruger van Aliwal-Noord het ds. Postma se plek in 1916 ingeneem toe die gemeente reeds 450 lidmate getel het. Hy het hier gebly tot 1923, toe hy opgevolg is deur dr. Casparus de Wet. Ná sy vertrek in 1925 is hy opgevolg deur ds. C.W.M. du Toit, wat in 1929 uit die bediening getree het om 'n Volksraadslid te word. Hierna het dr. Kruger, wat van 1923 tot 1930 leraar van die Gereformeerde kerk Potchefstroom was, die gemeente vir 'n tweede maal bedien en wel van 1930 tot 1945. Die gemeente se laaste kerkgebou, op die hoek van Wes-Burger- en Zastronstraat, is in 1927 opgerig na die plan van Gerard Moerdijk en Wynand Louw nadat die oue afgebrand het.

Laaste jare

Die gemeente het in die dekade ná 2000 die meeste van die grond om die kerkgebou asook die kerksaal aan ontwikkelaars verkoop. Eindelik is die kerkgebou in 2015 gesloop nadat dit in 2012 aan die Nic Georgiou-trust verkoop is. Die laaste leraar was ds. Piet Lourens wat die gemeente in kombinasie met Brandfort bedien het. Aan die einde het Bloemfontein net sowat 64 lidmate oorgehad. Nadat die kerkgebou verkoop is, is die inhoud aan ander Gereformeerde kerke uitgedeel: die Gereformeerde kerk Oranjerivier op Orania het die pyporrel en die klok gekry en Eden (Plettenbergbaai en Knysna) het die preekstoel en ronde Nagmaaltafels oorgeneem. Die kerkbanke en ander tafels is tussen dié kerk, asook kerke in Botshabelo en Phahameng, verdeel. Die hoekstene het na Bloempark in Fichardtpark gegaan en die boekery word in die Gereformeerde Kerk se argief in Potchefstroom bewaar.

Die gemeente het ’n tyd lank nog in die Lutherse kerk in Cachetstraat kerk gehou, voor dit ontbind het.

Predikante

  1. Postma, Willem, 1903–1913, 1914–1915
  2. Kruger, Isak David, 1916–1923, 1930–1945
  3. De Wet, dr. Casparus Jan Hendrik, 1923–1925
  4. Du Toit, Charl Wynand Markelbach, 1925–1929 (waarna hy Volksraadslid word)
  5. De Klerk, Barend Jacobus, 1945–1952
  6. Coetzee, Petrus Johannes, 1952–1958
  7. Van der Linde, Gerhardus Philippus Leonardus, 1958–1975
  8. Snyman, Philippus, 1976–1984
  9. Gerber, Jacobus Marthinus, 1976–1985
  10. Venter, Willem, 1984–2001 (toe hy sy emeritaat aanvaar)
  11. Lourens, dr. Pieter Kruger, 2008–2013 (aanvaar sy emeritaat; oorgekom vanaf Bloemfontein-Oos 1984–2008)

Bronne

Sien ook

Eksterne skakels