Abu Bakr Effendi: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Uitbreiding van Abu Bakr Effendi Biografie
No edit summary
Lyn 30: Lyn 30:
}}
}}


'''Abu Bakr Effendi''' (1814, Shehrizur - 29 Junie 1880) was een van die skoliere wat 'n groot impak op die [[Islam]]ietse godsdiens in [[Suid-Afrika]] sowel as die [[Afrikaans]]e taal gehad het.<ref name=":0">http://www.islamicfocus.co.za/index.php?option=com_content&task=view&id=1642&Itemid=24</ref> Sheikh Abu Bakr Effendi was 'n Ottomaanse regter wat in 1862 deur die Ottomaanse Sultan [[Abdülmecid I]] op versoek van die Britse [[koningin Victoria]] na die [[Kaap van Goeie Hoop]] gestuur is om die Moslem [[Kaapse Maleier]]-gemeenskap op te voed.<ref name=":0" />
'''Abu Bakr Effendi''' (1814, Shehrizur 29 Junie 1880) was een van die skoliere wat 'n groot impak op die [[Islam]]ietse godsdiens in [[Suid-Afrika]] sowel as die [[Afrikaans]]e taal gehad het.<ref name=":0">http://www.islamicfocus.co.za/index.php?option=com_content&task=view&id=1642&Itemid=24</ref> Sheikh Abu Bakr Effendi was 'n Ottomaanse regter wat in 1862 deur die Ottomaanse Sultan [[Abdülmecid I]] op versoek van die Britse [[koningin Victoria]] na die [[Kaap van Goeie Hoop]] gestuur is om die Moslem [[Kaapse Maleier]]-gemeenskap op te voed.<ref name=":0" />


== Lewe en werk ==
== Lewe en werk ==
Sjeg Abu Bakr Effendi was ʼn gesiene en geleerde Moslem-Koerd van [[Turkye]], wat in [[1814]] in die [[Ottomaanse Ryk|Ottomaans]] Turkse provinsie Sherizur gebore is. Sy vader was Molla Omar Al- Baghdadi, ʼn Ottomaanse goewerneur, wat tydens ʼn opstand van Koerdiese inwoners gesterf het.
Sjeg Abu Bakr Effendi was ’n gesiene en geleerde Moslem-Koerd van [[Turkye]], wat in [[1814]] in die [[Ottomaanse Ryk|Ottomaans]] Turkse provinsie Sherizur gebore is. Sy vader was Molla Omar Al- Baghdadi, ’n Ottomaanse goewerneur, wat tydens ’n opstand van Koerdiese inwoners gesterf het.


Abu Bakr is ʼn Saiid, ʼn direkte afstammeling van die profeet [[Mohammed]]<ref name=":0" />.
Abu Bakr is ’n Saiid, ’n direkte afstammeling van die profeet [[Mohammed]].<ref name=":0" />


Sy studies is aan die Madressa wat deur sy voorsaat Emir Suleyman vir die mense van die area gestig is, waarna hy verder studeer in Erzurum, [[Istanboel|Istanbul]] en Mecca. Omstreeks [[1860]] is hy in Turkye in ʼn twis gewikkel met die Turkse regering oor staatsgrond waarop hy aanspraak gemaak het. Terselfdertyd is die [[Maleiers]] in die [[Kaapprovinsie|Kaap]] in die sogenaamde “Khalifa”-stryd met die Britse regering aan die Kaap gewikkel. Hierdie twis het gehandel oor die toepassing van die profeet Mohammed se reinigingswette en het selfs burgerlike oproer veroorsaak. Die Britse regering het toe navraag gedoen van die Turkse regering of daar nie van hulle godsdiensleiers was wat die [[Moslems]] aan die Kaap kon adviseer nie. Vir die Turkse regering was dit ʼn gulde geleentheid om van Abu Bakr ontslae te raak en hulle stuur hom as staatsondersteunde missionaris na die Kaap.<ref name=":1">http://www.let.uu.nl/~martin.vanbruinessen/personal/publications/Abu%20Bakar%20Effendi.pdf</ref>
Sy studies is aan die Madressa wat deur sy voorsaat Emir Suleyman vir die mense van die area gestig is, waarna hy verder studeer in Erzurum, [[Istanboel|Istanbul]] en Mecca. Omstreeks [[1860]] is hy in Turkye in ’n twis gewikkel met die Turkse regering oor staatsgrond waarop hy aanspraak gemaak het. Terselfdertyd is die [[Maleiers]] in die [[Kaapprovinsie|Kaap]] in die sogenaamde “Khalifa”-stryd met die Britse regering aan die Kaap gewikkel. Hierdie twis het gehandel oor die toepassing van die profeet Mohammed se reinigingswette en het selfs burgerlike oproer veroorsaak. Die Britse regering het toe navraag gedoen van die Turkse regering of daar nie van hulle godsdiensleiers was wat die [[Moslems]] aan die Kaap kon adviseer nie. Vir die Turkse regering was dit ’n gulde geleentheid om van Abu Bakr ontslae te raak en hulle stuur hom as staatsondersteunde missionaris na die Kaap.<ref name=":1">http://www.let.uu.nl/~martin.vanbruinessen/personal/publications/Abu%20Bakar%20Effendi.pdf</ref>


Hy kom in [[1862]] aan die Kaap aan en stig in dieselfde jaar die [[Moslem Theological School]], waarvan die voertaal [[Afrikaans]] was. Ander imams in die Kaap was hoofsaaklik van die Shafi-skool, terwyl hy die eerste Hanafi imam was, wat sy aanvaarding in die gemeenskap erg bemoeilik. Hy is verantwoordelik vir die instelling van die fez (hoofbedekking) vir mans en die herinstelling van die hijab (gesigbedekking) vir vroue<ref name=":1" />.
Hy kom in [[1862]] aan die Kaap aan en stig in dieselfde jaar die [[Moslem Theological School]], waarvan die voertaal [[Afrikaans]] was. Ander imams in die Kaap was hoofsaaklik van die Shafi-skool, terwyl hy die eerste Hanafi imam was, wat sy aanvaarding in die gemeenskap erg bemoeilik. Hy is verantwoordelik vir die instelling van die fez (hoofbedekking) vir mans en die herinstelling van die hijab (gesigbedekking) vir vroue.<ref name=":1" />


Sy eerste vrou is die blanke Rukea Maker, wat hy later verwerp. Een van sy kinders uit hierdie huwelik is die dogter Fahimah. Hy het daarna vyf kinders uit sy huwelik met Tohora Saban Cook, ʼn niggie van die beroemde ontdekkingsreisiger kaptein [[James Cook]]. Hulle is die seuns Ahmad Ataullah, Hisham Nimatullah, Omar Jalaluddin, Muhammad Alaluddin en Hussain Fowzy. Sy seun Ahmad raak later in die Kaap in plaaslike politiek betrokke as hoof van die Cemetery Committee omdat die begraafplaas waarin sy vader begrawe is deur die plaaslike owerheid met sluiting bedreig is. Hy maak homself daarna verkiesbaar vir die Kaapse parlement, maar misluk in sy poging om die vereiste aantal stemme vir verkiesing te bekom nadat die owerheid hierdie vereiste verander het met die spesifieke oogmerk om sy verkiesing te dwarsboom.
Sy eerste vrou is die blanke Rukea Maker, wat hy later verwerp. Een van sy kinders uit hierdie huwelik is die dogter Fahimah. Hy het daarna vyf kinders uit sy huwelik met Tohora Saban Cook, ’n niggie van die beroemde ontdekkingsreisiger kaptein [[James Cook]]. Hulle is die seuns Ahmad Ataullah, Hisham Nimatullah, Omar Jalaluddin, Muhammad Alaluddin en Hussain Fowzy. Sy seun Ahmad raak later in die Kaap in plaaslike politiek betrokke as hoof van die Cemetery Committee omdat die begraafplaas waarin sy vader begrawe is deur die plaaslike owerheid met sluiting bedreig is. Hy maak homself daarna verkiesbaar vir die Kaapse parlement, maar misluk in sy poging om die vereiste aantal stemme vir verkiesing te bekom nadat die owerheid hierdie vereiste verander het met die spesifieke oogmerk om sy verkiesing te dwarsboom.


Ahmad keer hierna terug na Turkye, waar hy as Ottomaans Turkse ambassadeur na [[Singapoer]] gestuur word, waar hy oorlede is. Abu Bakr Effendi is op [[29 Junie]] [[1880]] oorlede aan [[malaria]], wat hy waarskynlik tydens ʼn besoek aan [[Mosambiek]] opgedoen het.
Ahmad keer hierna terug na Turkye, waar hy as Ottomaans Turkse ambassadeur na [[Singapoer]] gestuur word, waar hy oorlede is. Abu Bakr Effendi is op [[29 Junie]] [[1880]] oorlede aan [[malaria]], wat hy waarskynlik tydens ’n besoek aan [[Mosambiek]] opgedoen het.


Van sy familie en hulle nageslag bly steeds in Suid-Afrika, maar sommiges het na sy dood na Turkye teruggekeer. Die huis waarin hy in die [[Bo-Kaap]] gewoon het, word later die Bo-Kaap Museum.
Van sy familie en hulle nageslag bly steeds in Suid-Afrika, maar sommiges het na sy dood na Turkye teruggekeer. Die huis waarin hy in die [[Bo-Kaap]] gewoon het, word later die Bo-Kaap Museum.


== Skryfwerk ==
== Skryfwerk ==
Om in die behoefte aan geskikte handboeke vir sy skool te voorsien verwerk Abu Bakr die ''Bajaanmoeddien'' (“Openbaringe van die geloof”), ʼn rituele handleiding vir Moslems, uit die oorspronklike [[Arabies]] in Afrikaans, maar steeds in Arabiese skrif<ref name=":0" />. Dit is die eerste publikasie wat Afrikaans as kultuurtaal gebruik, al was die bedoeling glad nie om Afrikaans te bevorder nie, maar wel die [[Islam]]. Die manuskrip van die “''Bajaanmoeddien''” is in [[1869]] voltooi, hoewel dele daarvan reeds lank voor hierdie tyd gekopieer en vryelik versprei is. In [[1879]] verskyn dit in Konstantinopel in Turkye in druk, uitgegee onder toesig en op koste van die Turkse Departement van Onderwys. Abu Bakr se seuns stig later in [[Port Elizabeth]] en [[Kimberley]] soortgelyke Moslemskole as die een in Kaapstad. Die een seun vertaal ʼn Turkse regeringskoolboek oor die vernaamste pligte van Moslems in Afrikaans. Na die “''Bajaanmoeddien''” verskyn minstens sestig ander Afrikaanse werke in Arabiese skrif. Een was ʼn handleiding vir kinders oor goeie maniere en ʼn ander ʼn vyftalige woordelys. Die [[Arabies-Afrikaanse literatuur]] ondervind sy vernaamste opgang van [[1895]] tot [[1905]], waarna produksie afneem en teen [[1957]] tot ʼn stilstand kom. Vertalings is in hierdie tyd ook gemaak van die [[Koran]], maar nie gedruk nie
Om in die behoefte aan geskikte handboeke vir sy skool te voorsien verwerk Abu Bakr die ''Bajaanmoeddien'' (“Openbaringe van die geloof”), ’n rituele handleiding vir Moslems, uit die oorspronklike [[Arabies]] in Afrikaans, maar steeds in Arabiese skrif.<ref name=":0" /> Dit is die eerste publikasie wat Afrikaans as kultuurtaal gebruik, al was die bedoeling glad nie om Afrikaans te bevorder nie, maar wel die [[Islam]]. Die manuskrip van die “''Bajaanmoeddien''” is in [[1869]] voltooi, hoewel dele daarvan reeds lank voor hierdie tyd gekopieer en vryelik versprei is. In [[1879]] verskyn dit in Konstantinopel in Turkye in druk, uitgegee onder toesig en op koste van die Turkse Departement van Onderwys. Abu Bakr se seuns stig later in [[Port Elizabeth]] en [[Kimberley]] soortgelyke Moslemskole as die een in Kaapstad. Die een seun vertaal ’n Turkse regeringskoolboek oor die vernaamste pligte van Moslems in Afrikaans. Na die “''Bajaanmoeddien''” verskyn minstens sestig ander Afrikaanse werke in Arabiese skrif. Een was ’n handleiding vir kinders oor goeie maniere en ’n ander ’n vyftalige woordelys. Die [[Arabies-Afrikaanse literatuur]] ondervind sy vernaamste opgang van [[1895]] tot [[1905]], waarna produksie afneem en teen [[1957]] tot ’n stilstand kom. Vertalings is in hierdie tyd ook gemaak van die [[Koran]], maar nie gedruk nie


== Publikasies ==
== Publikasies ==
* 1879               Bayānu ddīn
* 1879 ''Bayānu ddīn''


== Verdere leeswerk ==
== Verdere leeswerk ==
Lyn 68: Lyn 68:
* Van Bart, Martiens “Bo-Kaap het eerste Afrikaanse skool gehad” “Die Burger” 4 Desember 1993
* Van Bart, Martiens “Bo-Kaap het eerste Afrikaanse skool gehad” “Die Burger” 4 Desember 1993


== Ander verwysings ==
=== Ander verwysings ===
{{Verwysings}}


{{DEFAULTSORT:Effendi, Abu Bakr}}
{{DEFAULTSORT:Effendi, Abu Bakr}}

Wysiging soos op 06:10, 3 Oktober 2016

Abu Bakr Effendi
Bayānu ddīn deur Abu Bakr Effendi, gepubliseer in 1869, was een van die eerste boeke wat na Afrikaans vertaal is.
Gebore1814
Sterf1880
BeroepOttomaanse regter
Bekend virEerste Afrikaanse boek
EggenootTohora Saban Cook
Kinders5

Abu Bakr Effendi (1814, Shehrizur – 29 Junie 1880) was een van die skoliere wat 'n groot impak op die Islamietse godsdiens in Suid-Afrika sowel as die Afrikaanse taal gehad het.[1] Sheikh Abu Bakr Effendi was 'n Ottomaanse regter wat in 1862 deur die Ottomaanse Sultan Abdülmecid I op versoek van die Britse koningin Victoria na die Kaap van Goeie Hoop gestuur is om die Moslem Kaapse Maleier-gemeenskap op te voed.[1]

Lewe en werk

Sjeg Abu Bakr Effendi was ’n gesiene en geleerde Moslem-Koerd van Turkye, wat in 1814 in die Ottomaans Turkse provinsie Sherizur gebore is. Sy vader was Molla Omar Al- Baghdadi, ’n Ottomaanse goewerneur, wat tydens ’n opstand van Koerdiese inwoners gesterf het.

Abu Bakr is ’n Saiid, ’n direkte afstammeling van die profeet Mohammed.[1]

Sy studies is aan die Madressa wat deur sy voorsaat Emir Suleyman vir die mense van die area gestig is, waarna hy verder studeer in Erzurum, Istanbul en Mecca. Omstreeks 1860 is hy in Turkye in ’n twis gewikkel met die Turkse regering oor staatsgrond waarop hy aanspraak gemaak het. Terselfdertyd is die Maleiers in die Kaap in die sogenaamde “Khalifa”-stryd met die Britse regering aan die Kaap gewikkel. Hierdie twis het gehandel oor die toepassing van die profeet Mohammed se reinigingswette en het selfs burgerlike oproer veroorsaak. Die Britse regering het toe navraag gedoen van die Turkse regering of daar nie van hulle godsdiensleiers was wat die Moslems aan die Kaap kon adviseer nie. Vir die Turkse regering was dit ’n gulde geleentheid om van Abu Bakr ontslae te raak en hulle stuur hom as staatsondersteunde missionaris na die Kaap.[2]

Hy kom in 1862 aan die Kaap aan en stig in dieselfde jaar die Moslem Theological School, waarvan die voertaal Afrikaans was. Ander imams in die Kaap was hoofsaaklik van die Shafi-skool, terwyl hy die eerste Hanafi imam was, wat sy aanvaarding in die gemeenskap erg bemoeilik. Hy is verantwoordelik vir die instelling van die fez (hoofbedekking) vir mans en die herinstelling van die hijab (gesigbedekking) vir vroue.[2]

Sy eerste vrou is die blanke Rukea Maker, wat hy later verwerp. Een van sy kinders uit hierdie huwelik is die dogter Fahimah. Hy het daarna vyf kinders uit sy huwelik met Tohora Saban Cook, ’n niggie van die beroemde ontdekkingsreisiger kaptein James Cook. Hulle is die seuns Ahmad Ataullah, Hisham Nimatullah, Omar Jalaluddin, Muhammad Alaluddin en Hussain Fowzy. Sy seun Ahmad raak later in die Kaap in plaaslike politiek betrokke as hoof van die Cemetery Committee omdat die begraafplaas waarin sy vader begrawe is deur die plaaslike owerheid met sluiting bedreig is. Hy maak homself daarna verkiesbaar vir die Kaapse parlement, maar misluk in sy poging om die vereiste aantal stemme vir verkiesing te bekom nadat die owerheid hierdie vereiste verander het met die spesifieke oogmerk om sy verkiesing te dwarsboom.

Ahmad keer hierna terug na Turkye, waar hy as Ottomaans Turkse ambassadeur na Singapoer gestuur word, waar hy oorlede is. Abu Bakr Effendi is op 29 Junie 1880 oorlede aan malaria, wat hy waarskynlik tydens ’n besoek aan Mosambiek opgedoen het.

Van sy familie en hulle nageslag bly steeds in Suid-Afrika, maar sommiges het na sy dood na Turkye teruggekeer. Die huis waarin hy in die Bo-Kaap gewoon het, word later die Bo-Kaap Museum.

Skryfwerk

Om in die behoefte aan geskikte handboeke vir sy skool te voorsien verwerk Abu Bakr die Bajaanmoeddien (“Openbaringe van die geloof”), ’n rituele handleiding vir Moslems, uit die oorspronklike Arabies in Afrikaans, maar steeds in Arabiese skrif.[1] Dit is die eerste publikasie wat Afrikaans as kultuurtaal gebruik, al was die bedoeling glad nie om Afrikaans te bevorder nie, maar wel die Islam. Die manuskrip van die “Bajaanmoeddien” is in 1869 voltooi, hoewel dele daarvan reeds lank voor hierdie tyd gekopieer en vryelik versprei is. In 1879 verskyn dit in Konstantinopel in Turkye in druk, uitgegee onder toesig en op koste van die Turkse Departement van Onderwys. Abu Bakr se seuns stig later in Port Elizabeth en Kimberley soortgelyke Moslemskole as die een in Kaapstad. Die een seun vertaal ’n Turkse regeringskoolboek oor die vernaamste pligte van Moslems in Afrikaans. Na die “Bajaanmoeddien” verskyn minstens sestig ander Afrikaanse werke in Arabiese skrif. Een was ’n handleiding vir kinders oor goeie maniere en ’n ander ’n vyftalige woordelys. Die Arabies-Afrikaanse literatuur ondervind sy vernaamste opgang van 1895 tot 1905, waarna produksie afneem en teen 1957 tot ’n stilstand kom. Vertalings is in hierdie tyd ook gemaak van die Koran, maar nie gedruk nie

Publikasies

  • 1879 Bayānu ddīn

Verdere leeswerk

Verwysings

Boeke

  • Steyn, J.C. “Tuiste in eie taal” Tafelberg-Uitgewers Beperk Kaapstad Eerste uitgawe 1980
  • Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel I” J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1998

Tydskrifte en koerante

  • Van Bart, Martiens “Bo-Kaap het eerste Afrikaanse skool gehad” “Die Burger” 4 Desember 1993

Ander verwysings