Kirgisies: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
k Hersien
Taal
Lyn 1: Lyn 1:
: ''Hierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien [[Kirgiese]].''
: ''Hierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien [[Kirgisiërs]].''
{{Inligtingskas Taal
{{Inligtingskas Taal
|naam=Kirgisies
|naam=Kirgisies
|inheemsenaam=кыргызча, قىرعىزچا, ''kyrgyzcha'' of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, ''kyrgyz tili''
|inheemsenaam=кыргызча, قىرعىزچا, ''kyrgyzcha'' of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, ''kyrgyz tili''
|familiekleur=Altaïes
|familiekleur=Altaïes
|state={{vlagland|Kirgisië}}<br />{{vlagland|Afghanistan}}<br />{{vlagland|Tadjikistan}}<br />{{vlagland|Oesbekistan}}<br />{{vlagland|Pakistan}}<br />{{vlagland|Sjina}}
|state={{vlagland|Kirgisië}}<br />{{vlagland|Afganistan}}<br />{{vlagland|Tadjikistan}}<br />{{vlagland|Oesbekistan}}<br />{{vlagland|Pakistan}}<br />{{vlagland|Sjina}}
|streek=[[Sentraal-Asië]]
|streek=[[Sentraal-Asië]]
|sprekers=4,6 miljoen<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.ethnologue.com/language/kir | title=Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Kyrgyz | publisher=[[Ethnologue]] | accessdate=18 Oktober 2015}}</ref>
|sprekers=4,6 miljoen<ref>{{en}} {{cite web |url=http://www.ethnologue.com/language/kir | title=Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Kyrgyz | publisher=[[Ethnologue]] | accessdate=18 Oktober 2015}}</ref>
Lyn 21: Lyn 21:
[[Lêer:2005-10-04 Kyrgyz alphabet.jpg|duimnael|links|Die Kirgisiese Cyrilliese alfabet]]
[[Lêer:2005-10-04 Kyrgyz alphabet.jpg|duimnael|links|Die Kirgisiese Cyrilliese alfabet]]
[[Lêer:Central Asia Ethnic en.svg|duimnael|links|Etniese kaart van [[Sentraal-Asië]]]]
[[Lêer:Central Asia Ethnic en.svg|duimnael|links|Etniese kaart van [[Sentraal-Asië]]]]
'''Kirgisies''' (кыргызча, قىرعىزچا, ''kyrgyzcha'', [qɯɾʁɯzʧɑ] of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, ''kyrgyz tili'', [qɯɾʁɯz tili]) is 'n [[Turkse tale|Turkse taal]] wat deur sowat 4,6 miljoen mense in [[Kirgisië]], [[Afghanistan]], [[Tadjikistan]], [[Oesbekistan]], [[Pakistan]] en die [[Volksrepubliek van Sjina]] gepraat word. Dit is die vyfde mees verspreide [[taal]] van [[Sentraal-Asië]] naas [[Oesbekies]], [[Kasaks]], [[Tadjiks]] en [[Turkmeens]] asook die sewende mees gesproke Turkse taal naas [[Turks]], [[Azerbeidjans]], Oesbekies, Kasaks, [[Oeigoers]] en Turkmeens. Kirgisies is die [[amptelike taal]] van die Republiek van Kirgisië en verwant aan Kasaks.
'''Kirgisies''' (кыргызча, قىرعىزچا, ''kyrgyzcha'', [qɯɾʁɯzʧɑ] of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, ''kyrgyz tili'', [qɯɾʁɯz tili]) is 'n [[Turkse tale|Turkse taal]] wat deur sowat 4,6 miljoen mense in [[Kirgisië]], [[Afganistan]], [[Tadjikistan]], [[Oesbekistan]], [[Pakistan]] en die [[Volksrepubliek van Sjina]] gepraat word. Dit is die vyfde mees algemene [[taal]] van [[Sentraal-Asië]] naas [[Oesbekies]], [[Kasaks]], [[Tadjiks]] en [[Turkmeens]] asook die sewende mees gesproke Turkse taal naas [[Turks]], [[Azerbeidjans]], Oesbekies, Kasaks, [[Oeigoers]] en Turkmeens. Kirgisies is die [[amptelike taal]] van die Republiek van Kirgisië en verwant aan Kasaks.


Kirgisies word amptelik met 'n gemodifiseerde [[Cyrilliese alfabet]] geskryf, maar op die [[Internet]] word ook 'n variant van die [[Latynse alfabet]] gebruik. In Afghanistan en die Volksrepubliek van Sjina word 'n gemodifiseerde [[Arabiese alfabet]] gebruik.
Kirgisies word amptelik met 'n aangepaste [[Cyrilliese alfabet]] geskryf, maar op die [[internet]] word ook 'n variant van die [[Latynse alfabet]] gebruik. In Afganistan en die Volksrepubliek van Sjina word 'n aangepaste [[Arabiese alfabet]] gebruik.


Na die verbrokkeling van die [[Sowjetunie]] (aan die begin van die 1990's) het die regerings van die [[Sentraal-Asië|Sentraal-Asiatiese lande]] met Turkse tale op die amptelike gebruik van die nuwe Turks-Latynse alfabet besluit. Vir Kirgisies en [[Kasaks]] het 'n kommissie 'n gemeenskaplike alfabet uitgewerk.<ref>{{ru}} [http://www.centrasia.ru/newsA.php4?st=1197620340 Президент Турции Гюль в Астане уговаривает Н.Назарбаева перейти на латинский алфавит]</ref>
Na die verbrokkeling van die [[Sowjetunie]] (aan die begin van die 1990's) het die regerings van die [[Sentraal-Asië|Sentraal-Asiatiese lande]] met Turkse tale op die amptelike gebruik van die nuwe Turks-Latynse alfabet besluit. Vir Kirgisies en [[Kasaks]] het 'n kommissie 'n gemeenskaplike alfabet uitgewerk.<ref>{{ru}} [http://www.centrasia.ru/newsA.php4?st=1197620340 Президент Турции Гюль в Астане уговаривает Н.Назарбаева перейти на латинский алфавит]</ref>

Wysiging soos op 20:31, 6 Oktober 2016

Hierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Kirgisiërs.
Kirgisies
кыргызча, قىرعىزچا, kyrgyzcha of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, kyrgyz tili
Gepraat in: Vlag van Kirgisië Kirgisië
Vlag van Afghanistan Afghanistan
Vlag van Tadjikistan Tadjikistan
Vlag van Oesbekistan Oesbekistan
Vlag van Pakistan Pakistan
Vlag van Volksrepubliek China China 
Gebied: Sentraal-Asië
Totale sprekers: 4,6 miljoen[1]
Taalfamilie: Altaïes
 Turks
  Kipchak
   Kipchak-Nogay
    Kirgisies 
Skrifstelsel: Latynse alfabet
Cyrilliese alfabet
Arabiese alfabet 
Amptelike status
Amptelike taal in: Vlag van Kirgisië Kirgisië
Gereguleer deur: Kirgisiese taalagentskap
Taalkodes
ISO 639-1: ky
ISO 639-2: kir
ISO 639-3: kir 
Verspreiding van Kirgisies
Die Kirgisiese Cyrilliese alfabet
Etniese kaart van Sentraal-Asië

Kirgisies (кыргызча, قىرعىزچا, kyrgyzcha, [qɯɾʁɯzʧɑ] of кыргыз тили, قىرعىز تىلى, kyrgyz tili, [qɯɾʁɯz tili]) is 'n Turkse taal wat deur sowat 4,6 miljoen mense in Kirgisië, Afganistan, Tadjikistan, Oesbekistan, Pakistan en die Volksrepubliek van Sjina gepraat word. Dit is die vyfde mees algemene taal van Sentraal-Asië naas Oesbekies, Kasaks, Tadjiks en Turkmeens asook die sewende mees gesproke Turkse taal naas Turks, Azerbeidjans, Oesbekies, Kasaks, Oeigoers en Turkmeens. Kirgisies is die amptelike taal van die Republiek van Kirgisië en verwant aan Kasaks.

Kirgisies word amptelik met 'n aangepaste Cyrilliese alfabet geskryf, maar op die internet word ook 'n variant van die Latynse alfabet gebruik. In Afganistan en die Volksrepubliek van Sjina word 'n aangepaste Arabiese alfabet gebruik.

Na die verbrokkeling van die Sowjetunie (aan die begin van die 1990's) het die regerings van die Sentraal-Asiatiese lande met Turkse tale op die amptelike gebruik van die nuwe Turks-Latynse alfabet besluit. Vir Kirgisies en Kasaks het 'n kommissie 'n gemeenskaplike alfabet uitgewerk.[2]

Deesdae is Russies steeds die belangrikste taal in die groot stede, soos Bisjkek, terwyl Kirgisies sy waarde en invloed veral onder die jongmense verloor.[3]

Verwysings

  1. (en) "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Kyrgyz". Ethnologue. Besoek op 18 Oktober 2015.
  2. (ru) Президент Турции Гюль в Астане уговаривает Н.Назарбаева перейти на латинский алфавит
  3. (en) "Ferdinand, S. & Komlósi, F. 2016. Vitality of the Kyrgyz Language in Bishkek". IJORS 5-2, bl. 210-226. Besoek op 10 September 2016.

Eksterne skakels

Wikipedia
Wikipedia
Sien gerus Wikipedia se uitgawe in Kirgisies