Jelgava: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added

Inline

Wysiging soos op 18:47, 26 Oktober 2016

Jelgava
Ligging in Letland	Wapen



	Vlag


Land	Letland
Koördinate	56°39′N 23°43′O / 56.650°N 23.717°O / 56.650; 23.717
Stigting	10de eeu
Stadstatus	1573
Oppervlakte:
- Totaal	60 vk km
Hoogte bo seevlak	13 m
Bevolking:
- Totaal (1 Januarie 2016)	61 623
- Bevolkingsdigtheid	1 025,34/vk km
Tydsone	UTC +2 (OET)
- Somertyd	UTC +3 (OEST)
Burgemeester	Andris Rāviņš
Amptelike Webwerf	www.jelgava.lv

Jelgava (Duits: Mitau) is 'n stad in Letland, en lê in die gebied wat Semgale genoem word, 44 km suidwes van Riga. Tot 1919 was Jelgava bekend onder sy Duitse naam Mitau. Mitau was die hoofstad van Koerland. In teenstelling met die Hanseatiese Riga is Mitau se stadsbeeld en argitektuur sterk deur die invloed van Baltiesduitse adelike kultuur gekenmerk. Vandag is Jelgava een van die nege "republiek-stede" van Letland.

Stadbeeld

Tot die einde van die Tweede Wêreldoorlog, was die netjiese breë strate van Mitau (Jelgava) gesoom met die residensiehuise van die in die Koerlandiese Hoofstad woonagtige Baltieseduitse adel. In en na die oorlog is die bousubstansie van die stad amper volkome vernietig. Vandag word Jelgawa se stadsbeeld deur veral geboue uit die Sowjetiese tydperk gekenmerk.

Bekende Persoonlikhede van die stad

In alfabetiese volgorde

Oskar Bidder (1866–1919), Baltiesduitse Pastoor en martelaar van die Evangelise kerk
August Johann Gottfried Bielenstein (1826–1907), Taalwetenskaplike, Ethnograaf en Teoloog
Ernst Johann von Biron (1690–1772), hertog van Koerland
Peter von Biron (1724–1800), hertog van Koerland
Casimir Ulrich Boehlendorff (1771–1825), digter en historikus
Johann Daniel von Braunschweig (1786–1857), Baltiesduitse pedagoog
Friedrich Wilhelm Brederlo (1779–1862), koopman en kunsversamelaar
Nora Bumbiere (1947–1994), Lettise sangeres
Wilhelm Döllen (1820–1897), Russies-Duitse sterrekundige
Karl Eduard von Eichwald (1795–1876), naturwetenskaplike en palaeontoloog
Alexander Faltin/ von Faltin (1819–1899), Balties-Duitse juris en liberale Politikus
Hamilkar von Fölkersahm (1811–1856), Lyflandse Landmarskalk
Paul Fromhold-Treu (1859–1919), Balties-Duitse pastoor en martelaar van die Evangeliese kerk
Dietrich Ewald von Grotthuß (1751–1786), pianis en vriend van Ch. Ph. E. Bach
Johannes von Guenther (1886–1973), skrywer, vertaler en uitgewer
Julie von Hausmann (1826–1901), Balties-Duitse liedjieskrywer
Renārs Kaupers (* 1974), Lettiese sanger
Friedrich Kasimir Kettler (1650–1698), van 1682 tot 1698 die voorlaaste regerende hertog van Koerland en Semgale
Friedrich Kettler (1569–1642), hertog van Koerland
Wilhelm Kettler (1574–1640), hertog van Koerland
Dorothea von Kurland (1761–1821), laaste hertogin van Koerland
Jānis Lūsis (* 1939), Lettiese (Sowjetse) Spiesgooier en Olimpiawenner van 1968
Fürchtegott Leberecht von Nordenflycht (1752–1815), geoloog
Paul Freiherr von der Osten-Sacken (1880–1934), historikus en argivaar
Karl Heinrich von Paucker (1820–1883), Klassieke filoloog
Einars Repše (* 1961), Lettiese Politikus en voormalige eerste minister
Wilhelmine von Sagan (1781–1839), hertogin van Sagan
Paul Schiemann (1876–1944), joernalis en liberale politikus
Carl Ernst Heinrich Schmidt (1822–1894), Russiese dokter en chemikus van Balties-Duitse afkoms
August Robert Seraphim (1863–1924), historikus en argivaar
Ernst Seraphim (1862–1945), historikus, onderwyser en joernalis
Katrīna Šķiņķe (* 1991), skaakspeler
Eduard Iwanowitsch Totleben (1818–1884), Russiese generaal
Paul Wachtsmuth (1879–1919), Balties-Duitse pastoor en martelaar van die Evangeliese kerk
Johann Walter-Kurau (1869–1932), skilder
Richard Wegner (1815–1894), Duitse beampte en regeringshoof in Stettyn
Ludwig Zimmermann (1852–1906), Balties-Duitse pastoor en martelaar van die Evangelise kerk

Literatuur

Johann Heinrich Liebeskind: Rükerinnerungen von einer Reise durch einen Theil von Teutschland, Preußen, Kurland und Liefland, während des Aufenthalts der Franzosen in Mainz und der Unruhen in Polen, Straßburg 1795. (Mit ausführlicher Abhandlung über Mitau; Digitalisat der UB Tartu bzw. Digitalisat von Google Bücher im Internet Archive oder als E-Book, PDF)
Karl-Otto Schlau: Zur Gründungs- und Verfassungsgeschichte der Stadt Mitau (Jelgava) in Kurland (1265–1795), in: Zeitschrift für Ostforschung 42 (1993), S. 507–562.
Karl-Otto Schlau: Ratslinie der Stadt Mitau in Kurland, 1573–1918. Bürgermeister, Gerichtsvögte, Ratsverwandte, Ratsherren, Stadthäupter, Ratmänner, Stadträte, Stadtschreiber und Stadtsekretäre, Hamburg 2002 (Baltische Ahnen- und Stammtafeln, Sonderheft 27).

Name

Ander name vir die stad is:

Russies: Елгава / Митава
Pools: Mitawa
Litaus: Mintauja/Jelgava

Eksterne skakels

Amptelike webwerf
Burgerportaal van die stad
Skanderings van die Mitauische Zeitung van 1905

@@ Lyn 1: / Lyn 1: @@
-{{Gaan taal na}}
 {| align="right" cellpadding="2" cellspacing="0" style="border:1px solid #88a; background:#CEDAF2; padding:5px; font-size: 85%; margin: 0 0 0.5em 1em; border-collapse:collapse;"
 ! align="center" colspan="2" style="color: #FFFFFF; background: #003399; padding: 4px; font-size:170%;" |
@@ Lyn 67: / Lyn 66: @@
 |}
-'''Jelgava''' ([[Duits]]: ''Mitau'') is 'n [[stad]] in [[Letland]], en le in die gebied wat [[Semgale]] genoem word, 44&nbsp;km suidwes van [[Riga]]. Tot 1919 was Jelgava bekend onder sy Duitse naam Mitau. Mitau was die hoofstad van [[Koerland]]. In teenstelling met die [[Hanse]]atiese [[Riga]] is Mitau se stadsbeeld en argitektuur sterk deur die invloed van [[Baltiese Duitsers|Baltiesduitse]] adelike kultuur gekenmerk. Vandag is Jelgava een van die nege "republiek-stede" van Letland.
+'''Jelgava''' ([[Duits]]: ''Mitau'') is 'n [[stad]] in [[Letland]], en lê in die gebied wat [[Semgale]] genoem word, 44&nbsp;km suidwes van [[Riga]]. Tot 1919 was Jelgava bekend onder sy Duitse naam Mitau. Mitau was die hoofstad van [[Koerland]]. In teenstelling met die [[Hanse]]atiese [[Riga]] is Mitau se stadsbeeld en argitektuur sterk deur die invloed van [[Baltiese Duitsers|Baltiesduitse]] adelike kultuur gekenmerk. Vandag is Jelgava een van die nege "republiek-stede" van Letland.
 == Stadbeeld ==
@@ Lyn 74: / Lyn 73: @@
 [[Lêer:Mitau Große Synagoge.jpg|duimnael|links|Die in 1941, deur die Duitsers vernietigde sinagoge]]
 [[Lêer:19440816 soviet soldiers attack jelgava.jpg|duimnael|links|Sowjet-oldate tydens 'n aanval in Jelgava, in die Agtergrond kan die toring van die Rooms-Katolieke Kerk (Augustus 1944)]]
-Tot die einde van die [[Tweede Wêreldoorlog]], is die netjiese breë strate van Mitau (Jelgava) gesoom met die residensiehuise van die in die [[Koerlandiese Hoofstad]] woonagtige Baltieseduitse adel. In en na die oorlog is die bousubstansie van die stad amper volkome vernietig. Vandag word Jelgawa se stadsbeeld deur veral geboue uit die Sowjetiese tydperk gekenmerk.
+Tot die einde van die [[Tweede Wêreldoorlog]], was die netjiese breë strate van Mitau (Jelgava) gesoom met die residensiehuise van die in die [[Koerlandiese Hoofstad]] woonagtige Baltieseduitse adel. In en na die oorlog is die bousubstansie van die stad amper volkome vernietig. Vandag word Jelgawa se stadsbeeld deur veral geboue uit die Sowjetiese tydperk gekenmerk.
 == Bekende Persoonlikhede van die stad ==