Teorie: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Geskep deur die bladsy "Theory" te vertaal
 
No edit summary
Lyn 1: Lyn 1:
'''Teorie''' is 'n kontemplatiewe en rasionele tipe abstrakte of veralgemenende denke, of die resultate van sulke denke. Afhangende van die konteks, kan die resultate byvoorbeeld insluit algemene verduidelikings van hoe [[Natuurfilosofie|die natuur]] werk. Die woord het sy wortels in die Antieke Grieke, maar in die moderne gebruik het dit verskeie verskillende, verwante betekenisse aangeneem.
'''Teorie''' is 'n kontemplerende en rasionele tipe abstrakte of veralgemenende denke, of die resultate van sulke denke. Afhangende van die konteks, kan die resultate byvoorbeeld insluit algemene verduidelikings van hoe [[Natuurfilosofie|die natuur]] werk. Die woord het sy wortels in Antieke Griekeland, maar in die moderne gebruik het dit verskeie verskillende, verwante betekenisse aangeneem.


'n Teorie kan ''normatief'' (of voorskriftelik) wees, wat beteken 'n veronderstelling oor wat behoort te wees. Dit bied "doelwitte, norme en standaarde". 'n Teorie kan 'n liggaam van kennis wees, wat mag of nie mag verband hou met spesifieke verduidelikende modelle. Om te teoretiseer is om hierdie liggaam van kennis te ontwikkel.
'n Teorie kan ''normatief'' (of voorskriftelik) wees, wat beteken: 'n veronderstelling oor wat behoort te wees. Dit bied "doelwitte, norme en standaarde". 'n Teorie kan 'n liggaam van kennis wees, wat moontlik mag of nie mag verband hou met spesifieke verduidelikende modelle nie. Om te teoretiseer is om hierdie liggaam van kennis te ontwikkel.


In Aristotle se definisies, word teorie baie dikwels gekontrasteer met "praktyk" (uit die griekse ''[[wiktionary:praxis|praxis]]'', πρᾶξις) 'n griekse term vir "doen", wat teenoor teorie staan, want suiwer teorie behels geen doen nie, afgesien van dit self.
In Aristotle se definisies, word teorie baie dikwels gekontrasteer met "praktyk" (uit die griekse ''[[wiktionary:praxis|praxis]]'', πρᾶξις) 'n griekse term vir "doen", wat teenoor teorie staan, want suiwer teorie behels geen doen nie, afgesien van dit self.


In die moderne [[wetenskap]], verwys die term "teorie" na wetenskaplike teorieë, 'n goed-bevestigde tipe van verduideliking van [[Natuur|die natuur]], gemaak op 'n manier wat in ooreenstemming is met die [[wetenskaplike metode]], en die vervulling van die kriteria wat vereis word deur moderne wetenskap. Sulke teorieë word beskryf op so 'n manier dat enige wetenskaplike in die veld in 'n posisie is om dit te verstaan en of empiriese ondersteuning te voorsien ("verifieer") of om dit empiries te weerspreek ("[[Falsifieerbaarheid|vervals]]"). Wetenskaplike teorieë is die mees betroubare, streng en omvattende vorm van wetenskaplike kennis,<ref>{{Cite web|last=Schafersman|first=Steven D.|title=An Introduction to Science|url=http://www.geo.sunysb.edu/esp/files/scientific-method.html}}</ref> in teenstelling met die meer algemene gebruik van die woord "teorie" wat impliseer dat iets onbewys of spekulatief is (wat beter beskryf word deur die woord "hipotese").<ref>{{Cite book|title=Science, evolution, and creationism|date=2008|publisher=National Academies Press|location=Washington, D.C.|isbn=0309105862|page=11|edition=|url=http://nationalacademies.org/evolution/TheoryOrFact.html|accessdate=26 September 2015}}</ref> Wetenskaplike teorieë word onderskei van [[Hipotese|hipoteses]], wat individuele empiries-toetsbare veronderstellings is, en wetenskaplike wette, wat 'n beskrywing is van hoe die natuur sal optree onder sekere omstandighede.
In die moderne [[wetenskap]], verwys die term "teorie" na wetenskaplike teorieë, 'n goed-bevestigde tipe van verduideliking van [[Natuur|die natuur]], gemaak op 'n manier wat in ooreenstemming is met die [[wetenskaplike metode]], en die vervulling van die kriteria wat vereis word deur moderne wetenskap. Sulke teorieë word beskryf op so 'n manier dat enige wetenskaplike in die veld in 'n posisie is om dit te verstaan en om óf empiriese ondersteuning te voorsien ("verifieer") óf om dit empiries te weerspreek ("[[Falsifieerbaarheid|vervals]]"). Wetenskaplike teorieë is die mees betroubare, streng en omvattende vorm van wetenskaplike kennis,<ref>{{Cite web|last=Schafersman|first=Steven D.|title=An Introduction to Science|url=http://www.geo.sunysb.edu/esp/files/scientific-method.html}}</ref> in teenstelling met die meer algemene gebruik van die woord "teorie" wat impliseer dat iets onbewys of spekulatief is (wat beter beskryf word deur die woord "hipotese").<ref>{{Cite book|title=Science, evolution, and creationism|date=2008|publisher=National Academies Press|location=Washington, D.C.|isbn=0309105862|page=11|edition=|url=http://nationalacademies.org/evolution/TheoryOrFact.html|accessdate=26 September 2015}}</ref> Wetenskaplike teorieë word onderskei van [[Hipotese|hipoteses]], wat individuele empiries-toetsbare veronderstellings is, en wetenskaplike wette, wat 'n beskrywing is van hoe die natuur sal optree onder sekere omstandighede.


== Notas ==
== Notas ==

Wysiging soos op 20:25, 18 November 2016

Teorie is 'n kontemplerende en rasionele tipe abstrakte of veralgemenende denke, of die resultate van sulke denke. Afhangende van die konteks, kan die resultate byvoorbeeld insluit algemene verduidelikings van hoe die natuur werk. Die woord het sy wortels in Antieke Griekeland, maar in die moderne gebruik het dit verskeie verskillende, verwante betekenisse aangeneem.

'n Teorie kan normatief (of voorskriftelik) wees, wat beteken: 'n veronderstelling oor wat behoort te wees. Dit bied "doelwitte, norme en standaarde". 'n Teorie kan 'n liggaam van kennis wees, wat moontlik mag of nie mag verband hou met spesifieke verduidelikende modelle nie. Om te teoretiseer is om hierdie liggaam van kennis te ontwikkel.

In Aristotle se definisies, word teorie baie dikwels gekontrasteer met "praktyk" (uit die griekse praxis, πρᾶξις) 'n griekse term vir "doen", wat teenoor teorie staan, want suiwer teorie behels geen doen nie, afgesien van dit self.

In die moderne wetenskap, verwys die term "teorie" na wetenskaplike teorieë, 'n goed-bevestigde tipe van verduideliking van die natuur, gemaak op 'n manier wat in ooreenstemming is met die wetenskaplike metode, en die vervulling van die kriteria wat vereis word deur moderne wetenskap. Sulke teorieë word beskryf op so 'n manier dat enige wetenskaplike in die veld in 'n posisie is om dit te verstaan en om óf empiriese ondersteuning te voorsien ("verifieer") óf om dit empiries te weerspreek ("vervals"). Wetenskaplike teorieë is die mees betroubare, streng en omvattende vorm van wetenskaplike kennis,[1] in teenstelling met die meer algemene gebruik van die woord "teorie" wat impliseer dat iets onbewys of spekulatief is (wat beter beskryf word deur die woord "hipotese").[2] Wetenskaplike teorieë word onderskei van hipoteses, wat individuele empiries-toetsbare veronderstellings is, en wetenskaplike wette, wat 'n beskrywing is van hoe die natuur sal optree onder sekere omstandighede.

Notas

  1. Schafersman, Steven D. "An Introduction to Science".
  2. Science, evolution, and creationism. Washington, D.C.: National Academies Press. 2008. p. 11. ISBN 0309105862. Besoek op 26 September 2015.