Vlag van Suid-Afrika: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
k (GR) File renamed: File:Ensign of the South African Air Force (1982-1994).svgFile:Air Force Ensign of South Africa (1982-1994).svg Standardise a set of images to follow the common naming convention for flags that incl...
k (GR) File renamed: File:Ensign of the South African Air Force 1994-2003.svgFile:Air Force Ensign of South Africa (1994-2003).svg Standardise a set of images to follow the common naming convention for flags that includ...
Lyn 199: Lyn 199:
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1981-1982).svg| {{FIAV|historical}} 1981 tot 1982
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1981-1982).svg| {{FIAV|historical}} 1981 tot 1982
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1982-1994).svg| {{FIAV|historical}} 1982 tot 1994
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1982-1994).svg| {{FIAV|historical}} 1982 tot 1994
Lêer:Ensign of the South African Air Force 1994-2003.svg| {{FIAV|historical}} 1994 tot 2003
Lêer:Air Force Ensign of South Africa (1994-2003).svg| {{FIAV|historical}} 1994 tot 2003
Lêer:Ensign of the South African Air Force.svg| sedert 2003
Lêer:Ensign of the South African Air Force.svg| sedert 2003
</gallery></center>
</gallery></center>

Wysiging soos op 00:50, 12 Maart 2017

Vlag van Suid-Afrika
Vlag van Suid-Afrika
Vlag van Suid-Afrika
Bynaam Die reënboogvlag
Gebruik Burgerlike- en staatsvlag en vaandel Burgerlike en staatsvlag en -vaandel
Verhouding 2:3
Goedgekeur 20 April 1994
Ontwerp ’n Swart driehoek met geel fraiing teen die vlagpaal, ’n groen gaffel met wit fraiings met sy tande teen die vlagpaal en loop tot in die wapperkant met rooi bo en blou onder.
Ontwerp deur Frederick Brownell
Wisselvormvlag van Suid-Afrika
Wisselvormvlag van Suid-Afrika
Gebruik Vlootvaandel Vlootvaandel
Verhouding 2:3
Goedgekeur 29 September 1994
Ontwerp ’n Groen Sint Joriskruis met wit agtergrond en die nasionale vlag in die skildhoek.
Wisselvormvlag van Suid-Afrika
Wisselvormvlag van Suid-Afrika
Bynaam Lugmagvaandel
Verhouding 2:3
Goedgekeur 27 April 1994
Ontwerp ’n Blou vlag met die rondeau van die Suid-Afrikaanse Lugmag in die wapperkant en die nasionale vlag in die skildhoek.

Die nasionale vlag van Suid-Afrika is op 20 April 1994 in die Staatskoerant afgekondig en op 27 April 1994 amptelik in gebruik geneem. Die vlag vertoon ’n swart driehoek met geel fraiings teen die vlagpaal, ’n groen gaffel (horisontale “Y”) met wit fraiings met sy tande teen die vlagpaal loop in die helfte van die vlag ineen en dan tot in die wapperkant. Bo die groen gaffel is ’n rooi trapesium en daaronder is ’n blou trapesium.

Ontwerp

Simboliek

Die vlag wapper by ’n sportbyeenkoms in die Sydney Cricket Ground in 2009.

Die vlag van Suid-Afrika is die enigste vlag ter wêreld wat ses verskillende kleure in sy ontwerp het (dit sluit skakerings van een kleur in ’n vlag uit).[1] Daar is geen amptelike simboliek aan die vlagkleure verbonde nie.[1] Rooi, wit en blou, die kleure van Nederland en die Verenigde Koninkryk wie se setlaars die land gedurende die koloniale tydperk geregeer het, is geïntegreer met die kleure van die ANC (wat die vernaamste versetbeweging teen die rassistiese regering was), naamlik swart, geel en groen.[1] Die gaffel (Y) beteken dat Suid-Afrika vorentoe die toekoms moet ingaan met die verskillende rassegroepe as een,[1][2] of dat die hede en die verlede saamvloei.[3]

Ontwerp

Die Vlag van Suid-Afrika in Kampsbaai.

Met die aanvang van die nuwe regering in 1994 het Suid-Afrika ook ’n nuwe vlag gekry om die nuwe verenigde nasie te simboliseer. Die vlag is ontwerp deur Frederick Brownell, destydse staatsheraldikus van Suid-Afrika.

Konstruksietekening
Konstruksietekening

Kleure

Kleurskema Groen Swart Wit Geel Rooi Blou
Pantone 3415 c 1235 c 179 c Reflex blue c
RGB-kleursisteem 0-124-89 0-0-0 255-255-255 252-181-20 226-61-40 12-28-140
CMYK C100-M0-Y28.23-K51.37 C0-M0-Y0-K100 C0-M0-Y0-K0 C0-M28.17-Y92.06-K1.18 C0-M73.01-Y82.3-K11.37 C91.43-M80-Y0-K45.1
Heksadesimaal 007C59 000000 FFFFFF FCB514 E23D28 0C1C8C
Tekstielkleur[4] CKS 42 c Spektrumgroen CKS 401 c Blou-swart CKS 701 c Nasionale vlagwit CKS 724 c Goudgeel CKS 750 c Chilli-rooi CKS 762 c Nasionale vlagblou

Geskiedenis

Die drie kleinere vlae binne die vroeëre vlag van Suid-Afrika van links na regs: die vlag van die Verenigde Koninkryk, die vlag van die Oranje-Vrystaat en die vlag van die Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal).
Die voormalige Suid-Afrikaanse ambassadeur tot die Verenigde State, Harry Schwarz, onthul die nuwe vlag van Suid-Afrika op 6 Mei 1994.

Na die Tweede Vryheidsoorlog van 1899 tot 1902 en die stigting van die Unie van Suid-Afrika in 1910 is die Britse vlag gebruik as die vlag van die Unie. Vir gebruik op see is blou en rooi Britse vaandels gebruik, met die wapenskild uit die landswapen om hulle te differensieer. Hierdie is nie bedoel as die nasionale vlag nie maar as handelsvlag en diensvlag ter see, maar in werklikheid is veral die rooi variant as nasionale vlag beskou.

Met uniewording in 1910 het die "Union Jack" van die Verenigde Koninkryk ook Suid-Afrika se vlag geword. Vir gebruik op see is die blou en rooi Britse vaandels gebruik, met Suid-Afrika se landswapen daarop om hulle van die gewone vaandels te onderskei.[5][6] Na bewering het generaal Louis Botha tydens die Eerste Wêreldoorlog die rooi vaandel gebruik in sy kampanje in Duits-Suidwes-Afrika. Die rooi vaandel is glo soms op regeringsgebou gehys en die blou vaandel is by Suid-Afrika se kantore in die buiteland gehys.[7]

In 1925 het Suid-Afrikaners begin dink aan ’n eie vlag vir die land. Daar was felle teenstand deur sommige "jingoes" wat niks anders as die Union Jack wou hê nie. In Durban het 15 000 mense amper oproerig geraak in hul teenstand teen ’n nuwe vlag. Self dié wat ’n nuwe vlag voorgestaan het, het ook erg baklei. Die regering het professor Blommaert in bevel van ’n sentrale vlagkomitee aangestel om aanbevelings te maak. Hul verslag is eers in 1927 ingedien. Die komitee se aanbeveling was dat die agtergrond van die vlag Prins Willem van Oranje se vlag van ewe wye horisontale oranje, wit en blou bande moes wees. Hierdie vlag was juis die agtergrond van die Nederlands-Oos-Indiese Kompanjie toe hulle aan die Kaap land. Die vlag word ook die Van Riebeeckvlag of die Prinsevlag genoem. In die middel van die wit baan was die vlag van die Oranje-Vrystaat wat vertikaal en vol oopgesprei afhang. Aan weerskante daarvan en vas daarteen die Union Jack, soos dit in 1927 bestaan het, horisontaal en vol oopgesprei in die rigting van die vlagpaal; die Vierkleur van die Zuid-Afrikaansche Republiek horisontaal en vol oopgesprei weg van die vlagpaal af.[8][9] Die regering het tot ’n verdere vergelyk gekom: Daar sou voortaan twee nasionale vlae in Suid-Afrika wees, die nuwe vlag en die Union Jack. Die minister van binnelandse sake wat die wetsontwerp voorgestel het, Daniël François Malan, het verduidelik dat "Union nationals must also be British subjects, a smaller circle within a larger one". Die Uniale Nasionaliteit en Vlae Wet (No. 40 van 1927) is met ’n groot meerderheid aanvaar. Die nuwe vlag is vir die eerste keer op 31 Mei 1928 gehys.[10]

Die keuse van die Prinsevlag as basis was ’n kompromie omdat dit die eerste vlag was op Suid-Afrikaanse bodem en omdat dit ’n polities neutrale vlag was (dit was geen land se nasionale vlag nie). ’n Ander aspek aan die kompromie was dat die Britse vlag óók die amptelike vlag sou bly. Suid-Afrika was dus die enigste land ter wêreld met twee nasionale vlae. Hierdie situasie het in 1957 verander toe die Unievlag (Union Jack) haar status as nasionale vlag verloor het. Die rooi vaandel van 1910 is egter tot 1 Januarie 1960 as die handelsvlag behou.[11] Met Republiekwording is dieselfde nasionale vlag behou.[12]

Ná ’n referendum het Suid-Afrika op 31 Mei 1961 ’n republiek geword maar die vlag het dieselfde gebly ondanks druk van Brittanje om die Britse vlag te verwyder.

Ander vlae

Vorige vlae

Vlootvaandel

Lugmagvaandel

Soortgelyke vlae

Protokol

Historiese vlae wapper oor die Kasteel die Goeie Hoop (v.l.n.r.) die huidige vlag van Suid-Afrika sedert 1994, die vorige vlag van Suid-Afrika (1928–1994), die vlag van die Verenigde Koninkryk (1806–1928), die vlag van Nederland (1803–1806), die vlag van Groot-Britannje (1795–1803) en die Nederlandse Prinsevlag (1652–1795)

Die protokol vir die gebruik van die Suid-Afrikaanse vlag is vasgestel en uitgegee kort voor dit in 1994 aanvaar is. Dit bepaal die gebruik van die vlag in Suid-Afrika. Die reëls vir die gebruik van die vlag buite die grense van Suid-Afrika word bepaal deur die plek waar die vlag gebruik word.

Eerbied vir die vlag

Die Suid-Afrikaanse wet stel dit dat die vlag te alle tye met “waardigheid en eerbied” hanteer moet word. Die amptelike reëls stel dit onder andere dat die vlag nooit aan die vloer mag raak nie, dit mag nie as tafeldoek dien of voor ’n platform neergelê word nie, dit mag nie gebruik word om ’n standbeeld, plakkaat of hoeksteen te bedek nie (bv. by die bekendstelling van ’n nuwe standbeeld) en dit mag nie gebruik word om enige wedloop/-ren of kompetisie te begin of eindig nie. Die disrespekvolle gebruik van die vlag in kommersiële advertensies is ook aangespreek.

Die toestemming van die president van Suid-Afrika word benodig om die vlag binne die grense van die land te mag vervaardig.

Tradisionele reëls om die vlag te hanteer

Daar is ’n aantal tradisionele reëls van eerbied wat nagestreef behoort te word wanneer die vlag hanteer of vertoon word. Tradisie wil dit hê dat die vlag aan die begin van elke werksdag gehys moet word; voor of tydens sonsondergang moet die vlag egter weer gestryk word. Die vlag kan slegs snags bly hang wanneer dit voldoende verlig is. Hierdie reëls is slegs van toepassing op vlae wat deur die regering gehys word; vlae op privaateiendom mag 24 uur per dag hang.

Die vlag moet seremonieel gehys en gestryk word. Wanneer iemand sien dat ’n amptelike vlag gehys of gestryk word behoort hulle te stop en eerbied te toon. Wanneer so iemand ’n hoed op het behoort dit afgehaal te word en voor die persoon se hart gehou te word. Persone in uniform moet volgens hul diensvoorskrifte die vlag groet.

Die vlag van Suid-Afrika (horisontaal en vertikaal).

Die vlag moet altyd korrek vertoon word, d.w.s. met die swart driehoek teen die vlagpaal. Die vlag mag ook vertikaal gehang word deur die vlag te hys, dit so te draai dat die swart driehoek bo is en die vlag om te draai. Die rooi trapesium behoort dus links te wees. ’n Mens “lees” ’n vlag soos ’n boek, van bo na onder en van links na regs en na die omwenteling behoort die resultaat dieselfde te wees.

Dit word as beledigend gesien om die vlag te vermink of deur ’n vuil vlag te hys. Vlae wat nie meer herstel kan word nie behoort vernietig te word, by voorkeur deur middel van verbranding. Vlagpale behoort ook goed in stand gehou te word.

Korrekte vertoning van die vlag

Die reëls betreffende die korrekte metodes om die vlag te vertoon stel dat wanneer twee Suid-Afrikaanse vlae horisontaal aan ’n muur agter ’n podium gehang word, hulle vlagpaalkante na mekaar behoort te wys met die rooi baan aan die bokant. Indien die vlag aan ’n stok in die muur gehang word moet die stok op ’n sekere hoek ten opsigte van die muur geplaas wees, sodat die vlag nie aan die muur raak nie.

Die vertoning van die vlag saam met ander nasionale vlae

Vlag van Suid-Afrika gekruis met ’n ander nasionale vlag.

Indien twee nasionale vlae, waaronder dié van Suid-Afrika, aan gekruisde stokke hang, moet die vlagpaalkante van die vlae na mekaar wys en die vlae moet volledig kan wapper. Die bokant van die stok van die Suid-Afrikaanse vlag moet aan die regterkant wees (wanneer van voor gesien word).

Wanneer die Suid-Afrikaanse vlag in die lug saam met ander nasionale vlae gehang word is daar verskeie reëls wat die manier bepaal hoe die vlag behandel moet word. Binne Suid-Afrika moet die Suid-Afrikaanse vlag altyd die ereposisie kry; dit beteken dat die vlag die verste na regs van al die vlae moet hang (aan die linkerkant wanneer dit van voor af gesien word). Alle ander nasionale vlae moet daarna in alfabetiese volgorde volg en dit moet ongeveer so groot soos die Suid-Afrikaanse vlag wees. Elke vlag moet aan ’n afsonderlike stok gehang word en die Suid-Afrikaanse vlag moet altyd eerste gehys en laaste gestryk word.

Die vertoning van die vlag met nie-nasionale vlae

Plek van die Suid-Afrikaanse vlag ten opsigte van ander nasionale vlae.
Plek van die Suid-Afrikaanse vlag in ’n parade.
Plek van die Suid-Afrikaanse vlag onder dak.

Wanneer die vlag saam met ander vlae getoon word wat nie nasionale vlae is nie, soos reklamebaniere of bedryfsvlae, moet alle vlae aan ’n aparte stok hang en moet die Suid-Afrikaanse vlag óf voor die ander vlae hang, óf in die middel van die vlae óf aan die linkerkant (van voor af gesien). Wanneer die Suid-Afrikaanse vlag in ’n optog gebruik word saam met ander vlae, moet die vlag aan die voorpunt van die optog wees; indien die vlae in een lyn is moet die Suid-Afrikaanse vlag aan die regterkant wees.

Die gebruik van die vlag in geboue

Wanneer die vlag binnenshuis in sale by openbare vergaderings of byeenkomste getoon word, moet die vlag altyd die ereposisie inneem: indien dit langs die spreker getoon word, moet dit aan die regterkant van die spreker wees; wanneer dit elders in die saal is moet dit regs van die publiek wees.

Die vlag behoort in sy geheel getoon te word, d.w.s. met ’n volledig uitgespreide rooi baan aan die bokant. Indien die vlag vertikaal gehang word op die muur agter die podium moet die rooi baan vir die toeskouers aan die linkerkant wees met die swart driehoek bo-aan.

Halfstok

Die vlag mag halfstok of halfmas gehang word as teken van rou, maar slegs indien die president toestemming daarvoor gee. Hy bepaal self ook die datum wanneer die rouperiode oor is. Wanneer die vlag halfmas gehys word moet dit eers tot heel bo gehys word en dan stadig tot in die halfmasposisie laat sak word. Voordat die vlag gestryk word, bv. met sonsondergang of aan die einde van die rouperiode, moet die vlag eers weer tot bo-aan die vlagpaal gehys word en dan gestryk word. Slegs die Suid-Afrikaanse vlag mag halfmas gehys word, alle ander vlae moet op normale hoogte bly.

Sien ook

Verwysings

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 (en) "South Africa". Central Intelligence Agency. 6 Mei 2016. Besoek op 17 Mei 2016.
  2. (en) Greig, Charlotte. The Dictionary of Flags. Grange Books. ISBN 1-840137-58-4.
  3. (af) "Xhosa". Die Burger. 19 September 1998. Besoek op 17 Mei 2016.
  4. (en) www.info.gov.za/aboutgovt/symbols/flag.htm
  5. (en) Flags of the World. "South African Vessels Ensign". Besoek op 17 Mei 2016.
  6. (de) Volker Preuß. "Südafrika – Großbritannien Flaggensystem eingeführt". Besoek op 17 Mei 2016.
  7. (en) F.G. Brownell (1993). National and Provincial Symbols.
  8. (en) Peter Joyce (1989). The South African Family Encyclopaedia. Struik.
  9. (af) Artikel 5 van Die Grondwet van die Republiek van Suid-Afrika, Wet no. 32 van 1961.
  10. (en) Eric A Walker (1962). A History of Southern Africa. Kaapstad: Longmans. p. 613.
  11. (af) Handelskeepvaartwet 1951; Staatskoerant nr 6085 gedateer 25 Julie 1958
  12. (af) Wet 32 van 1961, artikel 5

Bronne

Eksterne skakels

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.