Atoomkern: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes)
Jcwf (besprekings | bydraes)
Lyn 7: Lyn 7:


==Massagetal==
==Massagetal==
{{Hoofartikel|Molêre massa}}
Protone en neutrone het amper dieselfde massa. Die som van die aantalle protone en neutrone -wat saam ''nukleone'' heet- word die massagetal M genoem en bepaal die atoommassa van die atoom. Daar bestaan soms atome met dieselfde Z maar 'n ander aantal neutrone. Hulle word [[isotoop|isotope]] genoem. Die waardes van Z en M word dikwels voor die elementsimbool van die atoom geskryf {{sub sup|M|Z}}X. Vir die twee belangrikste isotope van [[chloor]] wat 18 en 20 neutrone in die kern het, is dit byvoorbeeld {{sub sup|35|17}}Cl en {{sub sup|37|17}}Cl. Die Z=17 word nogtans dikwels weggelaat, omrede die elementsimbool Cl eintlik dieselfde inligting verskaf.
Protone en neutrone het amper dieselfde massa. Die som van die aantalle protone en neutrone -wat saam ''nukleone'' heet- word die massagetal M genoem en bepaal die atoommassa van die atoom. Daar bestaan soms atome met dieselfde Z maar 'n ander aantal neutrone. Hulle word [[isotoop|isotope]] genoem. Die waardes van Z en M word dikwels voor die elementsimbool van die atoom geskryf {{sub sup|M|Z}}X. Vir die twee belangrikste isotope van [[chloor]] wat 18 en 20 neutrone in die kern het, is dit byvoorbeeld {{sub sup|35|17}}Cl en {{sub sup|37|17}}Cl. Die Z=17 word nogtans dikwels weggelaat, omrede die elementsimbool Cl eintlik dieselfde inligting verskaf.



Wysiging soos op 04:50, 27 Maart 2017

Die atoomkern is net 'n klein deel van 'n atoom, maar dit bevat amper die hele atoom se massa.

Die grootte van 'n atoomkern varieer van 1,6 fm (Waterstof) tot 15 fm (Uraan), terwyl die radiusse van die hele atome 53 pm en 175 pm bedra. Merk op dat dit pikometers bedra. In femtometers is dit: 53 000 fm en 175 000 fm.

Protone en neutrone

Die kern bestaan uit positiewe protone en neutrale neutrone en besit 'n lading Z wat gelyk aan die aantal protone in die kern is en bepaal tot watter element hierdie kern behoort. Die aantal neutrone is gewoonlik groter as die aantal protone en help om die kern deur sterk kernkragte bymekaar te hou.

Massagetal

Protone en neutrone het amper dieselfde massa. Die som van die aantalle protone en neutrone -wat saam nukleone heet- word die massagetal M genoem en bepaal die atoommassa van die atoom. Daar bestaan soms atome met dieselfde Z maar 'n ander aantal neutrone. Hulle word isotope genoem. Die waardes van Z en M word dikwels voor die elementsimbool van die atoom geskryf MZX. Vir die twee belangrikste isotope van chloor wat 18 en 20 neutrone in die kern het, is dit byvoorbeeld 3517Cl en 3717Cl. Die Z=17 word nogtans dikwels weggelaat, omrede die elementsimbool Cl eintlik dieselfde inligting verskaf.

Elektrone

Indien die atoom neutraal is wentel daar ook Z elektrone rondom die kern. Hulle het 'n negatiewe lading, maar nouliks massa. Die atoom se radius word deur die elektrone en nie deur die kern bepaal nie. Indien die aantal proton en die aantal elektrone nie gelyk is nie, word dit nie 'n atoom maar 'n ioon genoem en het dit 'n elektriese lading.

Notasie

In die atoom/ioon/isotoop-notasie word die vier hoeke van die elementsimbool gebruik, maar vir verskillende begrippe.

Byvoorbeeld in die notasie 3517Cl1-2 gee die sentrale "Cl" die element chloor aan. Die "2" regsonder gee aan dat dit 'n molekuul met twee gelyke kerne is. Die "17" linksonder sê dat altwee atome 17 protone in die kern het, maar dit is vir chloor altyd die geval. Die "35" linksbo sê dat altwee kerne 35 nukleone=protone of neutrone het. Die aantal neutrone is dus 35-17=18. En die "1-" regsbo sê dat die lading van hierdie diatomiese anioon negatief is en dat daar een elektron meer as die aantal protone (2*17) moet wees.