Haumea: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Blaai deur geskiedenis
← Ouer wysigingNuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
No edit summary
kNo edit summary
Lyn 8: Lyn 8:
| discoverer = [[Michael E. Brown|Brown]] ''et al.''<br />[[José Luis Ortiz Moreno|Ortiz]] ''et al.''<br />(geen amptelike)
| discoverer = [[Michael E. Brown|Brown]] ''et al.''<br />[[José Luis Ortiz Moreno|Ortiz]] ''et al.''<br />(geen amptelike)
| discovered = [[28 Desember]] [[2004]] (Brown ''et al.'')<br />Julie [[2005]] (Ortiz ''et al.'')
| discovered = [[28 Desember]] [[2004]] (Brown ''et al.'')<br />Julie [[2005]] (Ortiz ''et al.'')
| mp_name = (136108) Haumea
| mpc_name = (136108) Haumea
| note = yes
| note = yes
| alt_names = 2003&nbsp;EL<sub>61</sub>
| alt_names = 2003&nbsp;EL<sub>61</sub>

Wysiging soos op 07:58, 29 Mei 2017

Haumea   
Die dwergplaneet Haumea.
Rekenaar-gegenereerde voorstelling van Haumea se verhoudings.
Ontdekking
Ontdek deur Brown et al.
Ortiz et al.
(geen amptelike)
Datum 28 Desember 2004 (Brown et al.)
Julie 2005 (Ortiz et al.)
Kleinplaneet-benaming(136108) Haumea
Alternatiewe name2003 EL61
Kleinplaneet-kategorie dwergplaneet
Trans-neptuniese streek
plutoïede
(denoteer cubewano)[1][2]
Etimologie Haumea
Wentelbaaneienskappe[3]
Epog 30 November 2008
(JD 2454800,5)
Afelium 51,544 AE
7,710 Tm
Perihelium 34,721 AE
5,194 Tm
Halwe lengteas 43,132 AE
6,452 Tm
Wentelperiode 283,28 jare
(103 468 dae)
Gem. omwentelingspoed 4,484 km/s
Gem. anomalie 202,67°
Baanhelling 28,22°
Lengteligging van stygende nodus 121,10°
Periheliumhoek 239,18°
Natuurlike satelliete 2
Fisiese eienskappe
Afmetings ≈1 960 × 1 518 × 996 km (Keck)[4]
Gem. radius ≈718 km
575+125−50 km (Spitzer)[5]
~650 km (Herschel)[6]
Oppervlakte ≈27 km2
Massa (4,006 ± 0,040)21 kg[7]
(0,00066 Aardes)
Gem. digtheid 2,6–3,3 g/cm3[4]
Oppervlak-
aantrekkingskrag		 0,44 m/s2
Ontsnapping-
snelheid		 0,84 km/s
Sideriese
rotasieperiode		 0,163 146 ± 0,000 004 d
(3,915 5 ± 0,000 1 h)[8]
0,7 ± 0,1[4]
0,84+0,1−0,2[5]
0,70–75[6]
Temperatuur <50 K[9]
Spektraaltipe:
B-V=0,64, V-R=0,33
B0-V0=0,646[10]
Skynmagnitude 17,3 (opposisie)[11][12]
Absolute magnitude 0,01053 ± 0,44[3]
'n Kunstenaarskonsep van Haumea met die twee natuurlike satelliete Hi'iaka en Namaka (die afstande van sy mane is nie volgens skaal nie).

Haumea, amptelik (136108) Haumea, is 'n dwergplaneet in die Kuiper-gordel. Hy is in 2004 vir die eerste keer deur 'n span onder leiding van Mike Brown by die Palomar-sterrewag ontdek en is op 17 September 2008 amptelik deur die Internasionale Sterrekundige Unie as 'n dwergplaneet erken en na Haumea, die Hawaiiese godin van vrugbaarheid, vernoem.

Dit blyk dat Haumea 'n uiters verlengde vorm het, uniek onder Trans-Neptuniese Voorwerpe (TNV's). Alhoewel hierdie vorm nie direk waargeneem is nie, het berekenings met betrekking tot sy ligkurwe 'n ellipsoïdale vorm voorgestel.

Verwysings

  1. ↑ (en) "MPEC 2010-H75 : DISTANT MINOR PLANETS (2010 MAY 14.0 TT)" (2006 provisional Cubewano listing). Minor Planet Center. 10 April 2010. Besoek op 2 Julie 2010. {{cite web}}: Eksterne skakel in |format= (hulp)
  2. ↑ (en) Marc W. Buie (25 Junie 2008). "Orbit Fit and Astrometric record for 136108". Southwest Research Institute (Space Science Department). Besoek op 2 Oktober 2008.
  3. ↑ 3,0 3,1 (en) "Jet Propulsion Laboratory Small-Body Database Browser: 136108 Haumea (2003 EL61)". NASA's Jet Propulsion Laboratory. 2008-05-10 last obs. Besoek op 2008-06-11. {{cite web}}: Gaan datum na in: |date= (hulp)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 (en) D. L. Rabinowitz; et al. (2006). "Photometric Observations Constraining the Size, Shape, and Albedo of 2003 EL61, a Rapidly Rotating, Pluto-Sized Object in the Kuiper Belt". Astrophysical Journal. 639 (2): 1238–1251. arXiv:astro-ph/0509401. Bibcode:2006ApJ...639.1238R. doi:10.1086/499575. {{cite journal}}: Uitdruklike gebruik van et al. in: |author= (hulp)
  5. ↑ 5,0 5,1 (en) J. Stansberry, W. Grundy, M. Brown; et al. (2008). "Physical Properties of Kuiper Belt and Centaur Objects: Constraints from Spitzer Space Telescope". The Solar System beyond Neptune. University of Arizona Press. arXiv:astro-ph/0702538. Bibcode:2008ssbn.book..161S. {{cite journal}}: Uitdruklike gebruik van et al. in: |author= (hulp)AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  6. ↑ 6,0 6,1 (en) E. Lollouch; et al. (2010). ""TNOs are cool": A survey of the trans-Neptunian region II. The thermal lightcurve of (136108) Haumea". Astronomy and Astrophysics. 518: L147. Bibcode:2010A&A...518L.147L. doi:10.1051/0004-6361/201014648. {{cite journal}}: Uitdruklike gebruik van et al. in: |author= (hulp)
  7. ↑ (en) D. Ragozzine , M. E. Brown (2009). "Orbits and Masses of the Satellites of the Dwarf Planet Haumea = 2003 EL61". The Astronomical Journal. 137 (6): 4766. arXiv:0903.4213. Bibcode:2009AJ....137.4766R. doi:10.1088/0004-6256/137/6/4766.
  8. ↑ (en) P. Lacerda, D. Jewitt and N. Peixinho (2008). "High-Precision Photometry of Extreme KBO 2003 EL61". Astronomical Journal. 135 (5): 1749–1756. Bibcode:2008AJ....135.1749L. doi:10.1088/0004-6256/135/5/1749.
  9. ↑ (en) Chadwick A. Trujillo, Michael E. Brown, Kristina Barkume, Emily Shaller, David L. Rabinowitz (2007). "The Surface of 2003 EL61 in the Near Infrared". Astrophysical Journal. 655 (2): 1172–1178. arXiv:astro-ph/0601618. Bibcode:2007ApJ...655.1172T. doi:10.1086/509861.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  10. ↑ (en) D. L. Rabinowitz; et al. (2008). "The Youthful Appearance of the 2003 EL61 Collisional Family". The Astronomical Journal. 136 (4): 1502. arXiv:0804.2864. Bibcode:2008AJ....136.1502R. doi:10.1088/0004-6256/136/4/1502. {{cite journal}}: Uitdruklike gebruik van et al. in: |author= (hulp)
  11. ↑ (en) "AstDys (136108) Haumea Ephemerides". Department of Mathematics, University of Pisa, Italy. Besoek op 19 Maart 2009.
  12. ↑ (en) "HORIZONS Web-Interface". NASA Jet Propulsion Laboratory Solar System Dynamics. Besoek op 2 Julie 2008. {{cite web}}: Eksterne skakel in |publisher= (hulp)
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Haumea&oldid=1554981"