Stephanus Petrus le Roux: Verskil tussen weergawes
Morne (besprekings | bydraes) |
proeflees en taalkorreksies |
||
Lyn 37: | Lyn 37: | ||
}} |
}} |
||
'''Stephanus Petrus le Roux''', ook wel ''S.P. le Roux'', ( |
'''Stephanus Petrus le Roux''', ook wel ''S.P. le Roux'', (* [[4 Maart]] [[1891]] op die plaas Doornkraal, [[De Rust]] in die [[Oudtshoorn]]-distrik, † [[25 Januarie]] [[1974]] in [[Koffiefontein]]), was 'n [[Suid-Afrika]]anse politikus en 'n Minister van Landbou.<ref> |
||
* Ouers: Stephanus Daniel Petrus le Roux en Cathrina Jacomina Maria Olivier. |
* Ouers: Stephanus Daniel Petrus le Roux en Cathrina Jacomina Maria Olivier. |
||
* Getroud: 21 Junie 1921 in die huwelik getree met Elizabeth Helena Scholtz, dogter van mnr en mev J Hofmeyer Scholtz van Bloemfontein. |
* Getroud: 21 Junie 1921 in die huwelik getree met Elizabeth Helena Scholtz, dogter van mnr en mev J Hofmeyer Scholtz van Bloemfontein. |
||
Lyn 44: | Lyn 44: | ||
== Lewe == |
== Lewe == |
||
Le Roux het sy eerste |
Le Roux het sy eerste skoolopleiding begin by 'n klein plaasskooltjie. Daarna gaan hy skool op [[De Rust]], [[George]], [[Graaff-Reinet]] en [[Oudtshoorn]]. Hy studeer daarna by Victoria College (tans die [[Universiteit van Stellenbosch]]) waar hy die B.A.-graad behaal in 1913. Daarna boer hy op De Rust. In 1915 kry hy 'n beurs om regte te studeer aan Rhodes Kollege, [[Grahamstad]]. |
||
Hy word dieselfde jaar aangestel as registrateur van Regter McGregor en vertrek saam met hom na Bloemfontein. Hier studeer hy regte aan [[Grey-kollege]] en in 1918 lê hy die LL.B eksamen af. Na toelating tot die Kaapse Balie |
Hy word dieselfde jaar aangestel as registrateur van Regter McGregor en vertrek saam met hom na Bloemfontein. Hier studeer hy regte aan [[Grey-kollege]] en in 1918 lê hy die LL.B eksamen af. Na toelating tot die Kaapse Balie begin hy egter boer naby De Rust. |
||
Vanaf 1919 beywer hy hom vir die bevordering van boereorganisasies. Hy was verantwoordelik vir die organisasie van die Boere Saamwerk Bpk. in |
Vanaf 1919 beywer hy hom vir die bevordering van boereorganisasies. Hy was verantwoordelik vir die organisasie van die Boere Saamwerk Bpk. in die Suidwestelike distrikte. Met die ineenstorting van die ekonomiese grondslag van die Oudtshoorn distrik het hy hom gedurig beywer om toestande te skep sodat die bestaande volstruisvere- en [[tabak]]<nowiki/>koöperasies op gesonde grondslag meeding, en boere aan te moedig om so veel moontlik gemengde boerdery te beoefen. Sy eerste pogings om [[volstruis]] en takboere te organiseer het misluk. Later egter, na sy verkiesing tot die [[Volksraad van die Unie van Suid-Afrika|Unie-Volksraad]], het hy daarin geslaag om beter leningsfasiliteite vir koöperasies met beperkte verantwoordelikhede te beding, asook verpligte bepalings in verband met tabak en volstruisvere. Hy slaag daarin om tydens 'n parlementêre reses die twee koöperasies – die Kango Koöperatiewe Tabakmaatskappy Bpk. en die Volstruisvere Koöperasie van Suid-Afrika Bpk. – op te rig en word tot voorsitter van die direksie van beide maatskappye gekies. Hy verteenwoordig die Kango Tabakkoöperasie by die Sentrale Tabakkoöperasie. |
||
== Politieke lewe == |
== Politieke lewe == |
||
[[Beeld:Die 19 Gesuiwerde Nasionaliste van 1934.jpg|duimnael|links|280px|Die 19 "Gesuiwerde" [[Nasionale Party|Nasionaliste]] wat in 1934 in die party gebly en nie met die [[Suid-Afrikaanse Party]] saamgesmelt het om die [[Verenigde Party]] te vorm nie. Agter van links na regs: '''S.P. le Roux''', R.A.T. van der Merwe, [[F.C. Erasmus]], P.J.H. Luttig, J.J. Haywood. Tweede ry van agter: L.J. Vosloo, dr. [[N.J. van der Merwe]], ds. [[D.F. Malan]], adv. [[J.H.H. de Waal]], A.L. Badenhorst. Derde ry: [[Paul Sauer|P.O. Sauer]], dr. [[Karl Bremer]], adv. [[J.G. Strijdom]], ds. [[Charles du Toit|C.W.M. du Toit]]. Voorste ry: J.F. van G. Bekker, adv. [[Charles Robberts Swart|C.R. Swart]], [[Bruckner de Villiers|W.B. de Villiers]], C.H. Geldenhuys, G.P. Steyn.]] |
[[Beeld:Die 19 Gesuiwerde Nasionaliste van 1934.jpg|duimnael|links|280px|Die 19 "Gesuiwerde" [[Nasionale Party|Nasionaliste]] wat in 1934 in die party gebly en nie met die [[Suid-Afrikaanse Party]] saamgesmelt het om die [[Verenigde Party]] te vorm nie. Agter van links na regs: '''S.P. le Roux''', R.A.T. van der Merwe, [[F.C. Erasmus]], P.J.H. Luttig, J.J. Haywood. Tweede ry van agter: L.J. Vosloo, dr. [[N.J. van der Merwe]], ds. [[D.F. Malan]], adv. [[J.H.H. de Waal]], A.L. Badenhorst. Derde ry: [[Paul Sauer|P.O. Sauer]], dr. [[Karl Bremer]], adv. [[J.G. Strijdom]], ds. [[Charles du Toit|C.W.M. du Toit]]. Voorste ry: J.F. van G. Bekker, adv. [[Charles Robberts Swart|C.R. Swart]], [[Bruckner de Villiers|W.B. de Villiers]], C.H. Geldenhuys, G.P. Steyn.]] |
||
Hy het reeds as student belang gestel in politiek en het ook dadelik kant gekies vir Genl. [[JBM Hertzog]] in die politieke krisis in 1912. In 1922 is hy die aspirant kandidaat vir die Provinsiale Raad vir die kiesafdeling Oudtshoorn, maar staan terug vir mnr. [[J.E. Potgieter]]. In 1923 word hy met 'n groot meerderheid benoem as N.P. kandidaat vir die parlementêre tussenverkiesing te Oudtshoorn, veroorsaak deur die afsterwe van dr. Raubenheimer, en word met 'n oorweldige meerderheid gekies. Dit was hierdie nederlaag, spoedig gevolg deur 'n ander by [[Wakkerstroom]], wat die Suid-Afrikaanse Party-regering in 1924 genoop het om te bedank. By die algemene verkiesings in 1924 en 1929 word hy weer met groot meerderheid tot lid van Oudtshoorn verkies. Hy verteenwoordig [[Oudtshoorn]] in die [[Volksraad van die Unie van Suid-Afrika|Unie-Volksraad]] onafgebroke vir 35 jaar. As parlementslid dien hy eers op die Gekoste Komitee vir Spoorweë en toe van die Openbare Rekeningkomitee. Hy was ook lid gewees van die Gekoste Komitee oor die Yster en Staal-wet asook die Landboukredietwet en daarna van die Naturellewette. Hy was verantwoordelik vir aanname deur die Parlement vir 'n voorstel om volstruisvere soortgelyk as tabak onder die verpligte bepalings van die Gewysigde Koöperasiewewet te bring. In die sitting van 1931 word 'n wetsontwerp ingedien vir 'n heffing op tabak ten einde uitvoer te subsidieer, wat egter misluk. In 1926 as afgevaardigde van die Unie Parlement neem hy deel aan 'n uitgebreide reistog van die Ryksparlementêre Vereniging deur [[Australië]]. |
|||
Met die koalisie en die uiteindelike samesmelting tussen die [[Nasionale Party]] en die [[Suid-Afrikaanse Party]], ondersteun hy dr. [[D.F. Malan]] en was een van die 19 "gesuiwerde" Nasionaliste in 1934. Soos die party groei, word hy die skaduminister van landbou en is hy uiteindelik die portefeulje toegeken ná die 1948-verkiesing. Hy behou hierdie portefeulje tot 1958, toe hy uittree weens gesondheidsredes. |
Met die koalisie en die uiteindelike samesmelting tussen die [[Nasionale Party]] en die [[Suid-Afrikaanse Party]], ondersteun hy dr. [[D.F. Malan]] en was een van die 19 "gesuiwerde" Nasionaliste in 1934. Soos die party groei, word hy die skaduminister van landbou en is hy uiteindelik die portefeulje toegeken ná die 1948-verkiesing. Hy behou hierdie portefeulje tot 1958, toe hy uittree weens gesondheidsredes. |
||
Hierna |
Hierna lei hy 'n stil lewe op sy plaas Wagenmakersdrift naby [[Koffiefontein]]. In dieselfde jaar ken die [[Universiteit van die Vrystaat]] aan hom die eredoktorsgraad in landboukunde toe. |
||
== Verwysings == |
== Verwysings == |
Wysiging soos op 19:48, 1 Junie 2017
Hierdie artikel moet skoongemaak of andersins verbeter word. Hierdie artikel voldoen nie tans aan die hoë gehaltestandaarde waarna Wikipedia streef nie. Voel vry om self in te spring en verbeterings te maak, en verwyder hierdie kennisgewing ná die tyd. Vir meer hulp, sien die redigeringshulp. Daar is moontlik kommentaar in die artikel of op die besprekingsblad oor wat verbeter moet word. |
Stephanus Petrus le Roux | |
S.P. le Roux in 1953, die jaar toe hy al kandidaat van die Nasionale Party was wat onbestrede tot die Volksraad verkies is. | |
Minister van Landbou
| |
Ampstermyn 1948 – 1958 | |
Eerste minister | Daniël François Malan Johannes Gerhardus Strijdom |
---|---|
Voorafgegaan deur | Koos Strauss |
Opgevolg deur | PK le Roux |
Minister van Woude
| |
Ampstermyn 1948 – 1949 | |
Eerste minister | Daniël François Malan |
Voorafgegaan deur | Koos Strauss |
Opgevolg deur | Johannes Gerhardus Strijdom |
Lid van die Vergadering vir die distrik van Oudtshoorn
| |
Ampstermyn 1923 – 1958 | |
Eerste minister | Jan Christian Smuts Barry Hertzog Jan Christian Smuts Daniël François Malan Johannes Gerhardus Strijdom |
Voorafgegaan deur | J.A. Raubenheimer |
Persoonlike besonderhede
| |
Gebore | 4 Maart 1891 Oudtshoorn, Kaapkolonie |
Sterf | 25 Januarie 1974 Koffiefontein, Vrystaat, Suid-Afrika |
Politieke party | Nasionale Party |
Alma mater | Universiteit Stellenbosch Universiteit van die Vrystaat |
Stephanus Petrus le Roux, ook wel S.P. le Roux, (* 4 Maart 1891 op die plaas Doornkraal, De Rust in die Oudtshoorn-distrik, † 25 Januarie 1974 in Koffiefontein), was 'n Suid-Afrikaanse politikus en 'n Minister van Landbou.[1]
Lewe
Le Roux het sy eerste skoolopleiding begin by 'n klein plaasskooltjie. Daarna gaan hy skool op De Rust, George, Graaff-Reinet en Oudtshoorn. Hy studeer daarna by Victoria College (tans die Universiteit van Stellenbosch) waar hy die B.A.-graad behaal in 1913. Daarna boer hy op De Rust. In 1915 kry hy 'n beurs om regte te studeer aan Rhodes Kollege, Grahamstad.
Hy word dieselfde jaar aangestel as registrateur van Regter McGregor en vertrek saam met hom na Bloemfontein. Hier studeer hy regte aan Grey-kollege en in 1918 lê hy die LL.B eksamen af. Na toelating tot die Kaapse Balie begin hy egter boer naby De Rust.
Vanaf 1919 beywer hy hom vir die bevordering van boereorganisasies. Hy was verantwoordelik vir die organisasie van die Boere Saamwerk Bpk. in die Suidwestelike distrikte. Met die ineenstorting van die ekonomiese grondslag van die Oudtshoorn distrik het hy hom gedurig beywer om toestande te skep sodat die bestaande volstruisvere- en tabakkoöperasies op gesonde grondslag meeding, en boere aan te moedig om so veel moontlik gemengde boerdery te beoefen. Sy eerste pogings om volstruis en takboere te organiseer het misluk. Later egter, na sy verkiesing tot die Unie-Volksraad, het hy daarin geslaag om beter leningsfasiliteite vir koöperasies met beperkte verantwoordelikhede te beding, asook verpligte bepalings in verband met tabak en volstruisvere. Hy slaag daarin om tydens 'n parlementêre reses die twee koöperasies – die Kango Koöperatiewe Tabakmaatskappy Bpk. en die Volstruisvere Koöperasie van Suid-Afrika Bpk. – op te rig en word tot voorsitter van die direksie van beide maatskappye gekies. Hy verteenwoordig die Kango Tabakkoöperasie by die Sentrale Tabakkoöperasie.
Politieke lewe
Hy het reeds as student belang gestel in politiek en het ook dadelik kant gekies vir Genl. JBM Hertzog in die politieke krisis in 1912. In 1922 is hy die aspirant kandidaat vir die Provinsiale Raad vir die kiesafdeling Oudtshoorn, maar staan terug vir mnr. J.E. Potgieter. In 1923 word hy met 'n groot meerderheid benoem as N.P. kandidaat vir die parlementêre tussenverkiesing te Oudtshoorn, veroorsaak deur die afsterwe van dr. Raubenheimer, en word met 'n oorweldige meerderheid gekies. Dit was hierdie nederlaag, spoedig gevolg deur 'n ander by Wakkerstroom, wat die Suid-Afrikaanse Party-regering in 1924 genoop het om te bedank. By die algemene verkiesings in 1924 en 1929 word hy weer met groot meerderheid tot lid van Oudtshoorn verkies. Hy verteenwoordig Oudtshoorn in die Unie-Volksraad onafgebroke vir 35 jaar. As parlementslid dien hy eers op die Gekoste Komitee vir Spoorweë en toe van die Openbare Rekeningkomitee. Hy was ook lid gewees van die Gekoste Komitee oor die Yster en Staal-wet asook die Landboukredietwet en daarna van die Naturellewette. Hy was verantwoordelik vir aanname deur die Parlement vir 'n voorstel om volstruisvere soortgelyk as tabak onder die verpligte bepalings van die Gewysigde Koöperasiewewet te bring. In die sitting van 1931 word 'n wetsontwerp ingedien vir 'n heffing op tabak ten einde uitvoer te subsidieer, wat egter misluk. In 1926 as afgevaardigde van die Unie Parlement neem hy deel aan 'n uitgebreide reistog van die Ryksparlementêre Vereniging deur Australië.
Met die koalisie en die uiteindelike samesmelting tussen die Nasionale Party en die Suid-Afrikaanse Party, ondersteun hy dr. D.F. Malan en was een van die 19 "gesuiwerde" Nasionaliste in 1934. Soos die party groei, word hy die skaduminister van landbou en is hy uiteindelik die portefeulje toegeken ná die 1948-verkiesing. Hy behou hierdie portefeulje tot 1958, toe hy uittree weens gesondheidsredes.
Hierna lei hy 'n stil lewe op sy plaas Wagenmakersdrift naby Koffiefontein. In dieselfde jaar ken die Universiteit van die Vrystaat aan hom die eredoktorsgraad in landboukunde toe.
Verwysings
- ↑
- Ouers: Stephanus Daniel Petrus le Roux en Cathrina Jacomina Maria Olivier.
- Getroud: 21 Junie 1921 in die huwelik getree met Elizabeth Helena Scholtz, dogter van mnr en mev J Hofmeyer Scholtz van Bloemfontein.
- Kinders: seun – die bekende skrywer Etienne Leroux.
- Liefhebberye: Grootste liefde geniet hy die boerdery, veral veeboerdery. Volstruise en ook opregte Friesbeeste en skape kry veral sy aandag. Hy was die eerste persoon in Suid-Afrika om Gorriedale-skape in te voer.