Yijing: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Taal, besig
No edit summary
Lyn 1: Lyn 1:
[[Lêer:Flag of South Korea.svg|thumb|200px|Die vlag van [[Suid-Korea]] het 'n ''teaguk'' in die middel wat deur vier van die agt trigramme omrings is. Die trigramme stel die hemel, water, aarde en vuur voor (kloksgewys van bo-links).]]
[[Lêer:Flag of South Korea.svg|thumb|200px|Die vlag van [[Suid-Korea]] het 'n ''teaguk'' in die middel wat deur vier van die agt trigramme omrings is. Die trigramme stel die hemel, water, aarde en vuur voor (kloksgewys van links bo).]]
Die '''''Yijing''''' (易, ou transliterasie: '''''I Tsjing'''''), of ''Boek van veranderinge'', is van Chinese oorsprong en het 'n drastiese invloed op die [[China|Chinese]] [[kultuur|kulturele]] geskiedenis gehad. Die meer korrekte vertaling van "verandering" is "probleme", oftewel "ontwrigtende verandering". Die boek help iemand om in balans met die natuur te kom deur 'n verandering te bestuur. In teenstelling met hedendaagse boeke is die ''Yijing'' nie 'n boek wat van voor tot agter gelees kan word nie. Dit word beskou as verteenwoordigend van 'n wysgeer waarmee daar in gesprek getree word deur middel van 'n bepaalde metode van bevraagtekening.
Die '''''Yijing''''' (易, ou transliterasie: '''''I Tsjing'''''), of ''Boek van veranderinge'', is van Chinese oorsprong en het 'n drastiese invloed op die [[China|Chinese]] [[kultuur|kulturele]] geskiedenis gehad. Die meer korrekte vertaling van "verandering" is "probleme", oftewel "ontwrigtende verandering". Die boek help iemand om in balans met die natuur te kom deur 'n verandering te bestuur. In teenstelling met hedendaagse boeke is die ''Yijing'' nie 'n boek wat van voor tot agter gelees kan word nie. Dit word beskou as verteenwoordigend van 'n wysgeer waarmee daar in gesprek getree word deur middel van 'n bepaalde metode van bevraagtekening.


Lyn 15: Lyn 15:
|}
|}


'n Heksagram bestaan uit twee [[trigram]]me wat elk bestaan uit drie horisontale vaste en/of gebroke lyne. Die twee trigramme word op mekaar geplaas en die onderste trigram verteenwoordig die intêrne situasie terwyl die boonste trigram die eksterne situasie voorstel. Sodoende verskaf 'n enkele heksagram 'n perspektief van beide 'n intêrne en ekstêrne perspektief op 'n probleem. Een heksagram transformeer in 'n ander heksagram deurdat die lyne waaruit dit bestaan verander van vas na gebroke of omgekeerd. Teoreties kan enige heksagram transformeer na enige ander heksagram. Die heksagramme word in 'n bepaalde genommerde volgorde geplaas. Die heksagramme van die I-Ching bestaan in pare waar 'n onewegetal (x) heksagram 'n paar vorm met die opvolgende ewegetal heksagram (x+1). 'n Heksagram se gepaarde heksagram is die omgekeerde ekwivalent van die oorspronklike heksagram. Die gepaarde heksagram word dus verkry deur lyn 1 te plaas in lyn 6 se plek, lyn 2 in lyn 5 se plek, lyn 3 in lyn 4 se plek, lyn 4 in lyn 3 se plek en lyn 5 in lyn 2 en laastens lyn 6 in lyn 1 se plek. Die [[onewegetal]] heksagram verteenwoordig die aspirasie van 'n situasie terwyl die [[ewegetal]] heksagram die voleinding van 'n situasie voorstel. Heksgramme se betekenis moet in konteks van hul rol in die heksagrampaar verstaan word.
'n Heksagram bestaan uit twee [[trigram]]me, wat elk bestaan uit drie horisontale vaste en/of gebroke lyne. Die twee trigramme word op mekaar geplaas; die onderste trigram verteenwoordig die interne situasie en die boonste een voorspel die eksterne situasie. Sodoende verskaf 'n enkele heksagram 'n perspektief op beide die interne en eksterne aspekte van 'n probleem. Een heksagram verander in 'n ander deurdat die lyne waaruit dit bestaan, van vas na gebroke of omgekeerd verander. Teoreties kan enige heksagram in enige ander een verander. Die heksagramme word in 'n bepaalde genommerde volgorde geplaas. Dié van die ''Yijing'' bestaan uit pare waar 'n onewegetalheksagram (x) 'n paar vorm met die opvolgende ewegetalheksagram (x+1). 'n Heksagram se gepaarde heksagram is die omgekeerde ekwivalent van die oorspronklike heksagram. Die gepaarde heksagram word dus verkry deur lyn 1 te plaas in lyn 6 se plek, lyn 2 in lyn 5 se plek, lyn 3 in lyn 4 se plek, lyn 4 in lyn 3 se plek, lyn 5 in lyn 2 se plek en laastens lyn 6 in lyn 1 se plek. Die onewegetalheksagram verteenwoordig die aspirasie van 'n situasie terwyl die ewegetalheksagram die voleinding van 'n situasie voorstel. Heksgramme se betekenis moet in konteks van hul rol in die heksagrampaar verstaan word.


Daar is agt trigramme, elk met 'n unieke interpretasie van 'n versameling betekenisse.


{| class="centered" border="0" style="text-align:left;"

|-
Daar is agt trigramme elk met 'n unieke interpretasie van 'n samestelling betekenisse.
| Beeld  || Naam  || Eienskap  || Verbeeld as  || Gesinslid
* '''Ch'ien'''
|-
** bestaan uit drie vaste lyne,
| [[Beeld:Trigramme2630 ☰.svg]] || ''qian'' || Krag || Hemel || Vader
** beteken - Die ''skeppende'',
|-
** verteenwoordig die eienskap van ''krag'' ,
| [[Beeld:Trigramme2637 ☷.svg]] || ''kun'' || Toewyding  || Aarde || Moeder
** verbeeld as die ''hemel'',
|-
** en word geassosieer met die ''vader'' in 'n huishouding.
| [[Beeld:Trigramme2633 ☳.svg]] || ''zhen'' || Bewing || Donnerslag  || Oudste seun
* '''K'un'''
|-
** bestaan uit drie gebroke lyne,
| [[Beeld:Trigramme2635 ☵.svg]] || ''kan'' || Gevaar || Water || Middelste seun
** beteken - Die ''innemende'',
|-
** verteenwoordig die eienskap van ''toewyding'',
| [[Beeld:Trigramme2636 ☶.svg]] || ''gen'' || Rus || Berg || Jongste seun
** verbeeld as die ''aarde'',
|-
** en word geassosieer deur die ''moeder'' in 'n huishouding
| [[Beeld:Trigramme2634 ☴.svg]] || ''xun'' || Deurbraak  || Wind || Oudste dogter
* '''Chén'''
|-
** bestaan uit twee gebroke lyne bo en 'n vaste lyn onder,
| [[Beeld:Trigramme2632 ☲.svg]] || ''li'' || Beligting || Vuur || Middelste dogter
** beteken - Die ''opwekking'',
|-
** verteenwoordig die eienskap van iets in ''beweging bring'',
| [[Beeld:Trigramme2631 ☱.svg]] || ''dui'' || Blydskap || Meer || Jongste dogter
** verbeeld as 'n ''donderslag'',
|}
** en word geassosieer deur die ''oudste seun'' in 'n huishouding
* '''K'an'''
** bestaan uit een vaste lyn in die middel en twee gebroke lyne bo en onder die vaste lyn,
** beteken - Die ''onpeilbare'',
** verteenwoordig die eienskap van ''gevaar'',
** verbeeld as ''water'',
** en word geassosieer deur die ''tweede oudste seun'' in 'n huishouding
* '''Kén'''
** bestaan uit 'n vaste lyn bo en twee gebroke lyne onder,
** beteken - Die ''stilstaande'',
** verteenwoordig die eienskap van ''rus'',
** verbeeld as 'n ''berg'',
** en word geassosieer deur die ''jongste seun'' in 'n huishouding
* '''Sun'''
** bestaan uit twee vaste lyne bo en een gebroke lyn onder,
** beteken - Die ''sagmoedige'',
** verteenwoordig die eienskap van ''deurbraak'',
** verbeeld as ''wind'' of ''hout'',
** en word geassosieer deur die ''oudste dogter'' in 'n huishouding
* '''Li'''
** bestaan uit 'n gebroke lyn in die middel tussen twee vaste lyne,
** beteken - Die ''klouerige'',
** verteenwoordig die eienskap van ''beligting'',
** verbeeld as ''vuur'',
** en word geassosieer deur die ''tweede oudste dogter'' in 'n huishouding
* '''Tui'''
** bestaan uit een gebroke lyn bo en twee vaste lyne onder,
** beteken die ''vreugdevolle'',
** verteenwoordig die eienskap van ''blydskap'',
** verbeeld as 'n ''meer'',
** en word geassosieer deur die ''jongste dogter'' in 'n huishouding


[[Kategorie:Filosofie]]
[[Kategorie:Filosofie]]

Wysiging soos op 11:28, 15 Junie 2017

Die vlag van Suid-Korea het 'n teaguk in die middel wat deur vier van die agt trigramme omrings is. Die trigramme stel die hemel, water, aarde en vuur voor (kloksgewys van links bo).

Die Yijing (易, ou transliterasie: I Tsjing), of Boek van veranderinge, is van Chinese oorsprong en het 'n drastiese invloed op die Chinese kulturele geskiedenis gehad. Die meer korrekte vertaling van "verandering" is "probleme", oftewel "ontwrigtende verandering". Die boek help iemand om in balans met die natuur te kom deur 'n verandering te bestuur. In teenstelling met hedendaagse boeke is die Yijing nie 'n boek wat van voor tot agter gelees kan word nie. Dit word beskou as verteenwoordigend van 'n wysgeer waarmee daar in gesprek getree word deur middel van 'n bepaalde metode van bevraagtekening.

Die boek bestaan uit 'n stelsel van 64 heksagramme. 'n Heksagram bestaan uit ses horisontale vaste en/of gebroke lyne wat opmekaargestapel is. Hierdie lyne word van onder na bo benoem, dit wil sê na die onderste lyn word verwys as nommer 1, na die tweede lyn as nommer 2, ens. tot by die boonste lyn as nommer 6. Die lyne in 'n heksagram verteenwoordig bepaalde situasies waarin 'n persoon homself kan bevind in terme van die Chinese jin en jang-filosofie. 'n Lyn kan beskryf word as stabiel of veranderend; dus is daar vier lyne in die heksagram:

Lug ou jang 太陽
Vuur jong jang 少陽
Water  jong jin 少陰
Aarde ou jin 太陰

'n Heksagram bestaan uit twee trigramme, wat elk bestaan uit drie horisontale vaste en/of gebroke lyne. Die twee trigramme word op mekaar geplaas; die onderste trigram verteenwoordig die interne situasie en die boonste een voorspel die eksterne situasie. Sodoende verskaf 'n enkele heksagram 'n perspektief op beide die interne en eksterne aspekte van 'n probleem. Een heksagram verander in 'n ander deurdat die lyne waaruit dit bestaan, van vas na gebroke of omgekeerd verander. Teoreties kan enige heksagram in enige ander een verander. Die heksagramme word in 'n bepaalde genommerde volgorde geplaas. Dié van die Yijing bestaan uit pare waar 'n onewegetalheksagram (x) 'n paar vorm met die opvolgende ewegetalheksagram (x+1). 'n Heksagram se gepaarde heksagram is die omgekeerde ekwivalent van die oorspronklike heksagram. Die gepaarde heksagram word dus verkry deur lyn 1 te plaas in lyn 6 se plek, lyn 2 in lyn 5 se plek, lyn 3 in lyn 4 se plek, lyn 4 in lyn 3 se plek, lyn 5 in lyn 2 se plek en laastens lyn 6 in lyn 1 se plek. Die onewegetalheksagram verteenwoordig die aspirasie van 'n situasie terwyl die ewegetalheksagram die voleinding van 'n situasie voorstel. Heksgramme se betekenis moet in konteks van hul rol in die heksagrampaar verstaan word.

Daar is agt trigramme, elk met 'n unieke interpretasie van 'n versameling betekenisse.

Beeld  Naam  Eienskap  Verbeeld as  Gesinslid
qian Krag Hemel Vader
kun Toewyding  Aarde Moeder
zhen Bewing Donnerslag  Oudste seun
kan Gevaar Water Middelste seun
gen Rus Berg Jongste seun
xun Deurbraak  Wind Oudste dogter
li Beligting Vuur Middelste dogter
dui Blydskap Meer Jongste dogter