Neoproterosoïkum: Verskil tussen weergawes
Jcwf (besprekings | bydraes) No edit summary |
Jcwf (besprekings | bydraes) No edit summary |
||
Lyn 7: | Lyn 7: | ||
[[Lêer:Paleoglobe_NO_1040_mya.gif|duimnael|links|Die vorming van Rodinië ~1040 mj {{no}}]] |
[[Lêer:Paleoglobe_NO_1040_mya.gif|duimnael|links|Die vorming van Rodinië ~1040 mj {{no}}]] |
||
In die Neoproterosoïkum het die samestelling van die aarde se atmosfeer verander. Die suurstofgehalte het toegeneem en dit het die ontstaan van hoër organismes moontlik gemaak.<ref name="Princeton">{{webaanhaling|url=https://www.princeton.edu/news/2010/04/30/global-glaciation-snowballed-giant-change-carbon-cycle|titel=Princeton}}</ref> Hierdie era is dus van groot belang vir die ontwikkeling van hoër organismes, soos plante en diere, op aarde. In die Tonium is daar reeds aanwysings vir die teenwoordigheid van meersellige organismes, hoewel tot |
In die Neoproterosoïkum het die samestelling van die aarde se atmosfeer verander. Die suurstofgehalte het toegeneem en dit het die ontstaan van hoër organismes moontlik gemaak.<ref name="Princeton">{{webaanhaling|url=https://www.princeton.edu/news/2010/04/30/global-glaciation-snowballed-giant-change-carbon-cycle|titel=Princeton}}</ref> Hierdie era is dus van groot belang vir die ontwikkeling van hoër organismes, soos plante en diere, op aarde. In die Tonium is daar reeds aanwysings vir die teenwoordigheid van meersellige organismes, hoewel tot ongeveer 900 mj gelede die suurstofgehalte van die lug laag gewees het, ongeveer 0,1%.<ref>Low Mid-Proterozoic atmospheric oxygen levels and the delayed rise of animals {{Outeur|Noah J. Planavsky et al.}} Science 31 Okt 2014, 346(6209), bls. 635-638, DOI: 10.1126/science.1258410 </ref> Later het groter geword. In die Kriogenium het ekstreme glasiasie en ook ekstreme wysigings in die [[koolstofkringloop]] plaasgevind. Hoe die lewe op aarde oorleef het, is een van die onderwerpe van wetenskaplike navorsing. In die Ediacarium verskyn die eerste duidelike fossiele van dierlike organismes. Hulle het nogtans net sagte liggame en behoort dikwels tot groepe wat later uitgesterf het. In die [[Kambrium]] wat op die Ediakarium volg het diere verskyn met harde dele wat baie makliker fossiliseer. |
||
==Verwysings== |
==Verwysings== |
Wysiging soos op 05:36, 6 Julie 2017
Eon | Era | Periode | Ouderdom mj. | |
---|---|---|---|---|
Fanerosoïkum | Paleosoïkum | Kambrium | later | |
Proterosoïkum | Neo- | Ediacarium | 635 - 541 | |
Kriogenium | 720 - 635 | |||
Tonium | 1000 - 720 | |||
Meso- | Stenium | 1200 - 1000 | ||
Ektasium | 1400 - 1200 | |||
Kalimnium | 1600 - 1400 | |||
Paleo- | Staterium | 1800 - 1600 | ||
Orosirium | 2050 - 1800 | |||
Riasium | 2300 - 2050 | |||
Siderium | 2500 - 2300 | |||
Argeïkum | Neoargeïkum | vroeër | ||
Indeling van die Proterosoïkum volgens die ICS.[1] |
Die Neoproterosoïkum is die jongste era van die Proterosoïese Eon van ons planeet se geskiedenis.
Die Neoproterosoïkum is onderwerp van veel navorsing. Dit het van ongeveer 1000 tot 541 miljoen jaar gelede geduur en bestaan uit drie tydperke: die Tonium, die Kriogenium en die Ediacarium.
In die Tonium het die kontinente 'n superkontinent gevorm, Rodinië, wat later uitmekaar geval het. Die tektoniese gebeurtenisse is gekoppel aan die biologiese ontwikkeling.
In die Neoproterosoïkum het die samestelling van die aarde se atmosfeer verander. Die suurstofgehalte het toegeneem en dit het die ontstaan van hoër organismes moontlik gemaak.[2] Hierdie era is dus van groot belang vir die ontwikkeling van hoër organismes, soos plante en diere, op aarde. In die Tonium is daar reeds aanwysings vir die teenwoordigheid van meersellige organismes, hoewel tot ongeveer 900 mj gelede die suurstofgehalte van die lug laag gewees het, ongeveer 0,1%.[3] Later het groter geword. In die Kriogenium het ekstreme glasiasie en ook ekstreme wysigings in die koolstofkringloop plaasgevind. Hoe die lewe op aarde oorleef het, is een van die onderwerpe van wetenskaplike navorsing. In die Ediacarium verskyn die eerste duidelike fossiele van dierlike organismes. Hulle het nogtans net sagte liggame en behoort dikwels tot groepe wat later uitgesterf het. In die Kambrium wat op die Ediakarium volg het diere verskyn met harde dele wat baie makliker fossiliseer.