Vetplant: Verskil tussen weergawes
Jcwf (besprekings | bydraes) No edit summary |
Jcwf (besprekings | bydraes) |
||
| Lyn 21: | Lyn 21: | ||
Daar is ses soorte gebiede waar vetplante aangetref kan word. |
Daar is ses soorte gebiede waar vetplante aangetref kan word. |
||
#Gebiede met voldoende kort droë tydperke en min vriesende temperature in die groeiseisoen. |
#Gebiede met voldoende kort droë tydperke en min vriesende temperature in die groeiseisoen. |
||
#:Vetplante ontbreek byvoorbeeld in Sentraal Asië, Oos-Siberië en Patagonië vanweë die |
#:Vetplante ontbreek byvoorbeeld in Sentraal Asië, Oos-Siberië en Patagonië vanweë die aanhoudende koue |
||
#Brakgronde |
#Brakgronde |
||
#:Dit kan aan die kus of die binneland wees. Halofiet-vetplante soos [[vygies]] het anderse aanpassings as ander vetplante |
#:Dit kan aan die kus of die binneland wees. Halofiet-vetplante soos [[vygies]] het anderse aanpassings as ander vetplante |
||
| Lyn 31: | Lyn 31: | ||
#:Hier word byvoorbeel ''Spergula'', ''Sedum'' of ''Sempervivum'' aangetref |
#:Hier word byvoorbeel ''Spergula'', ''Sedum'' of ''Sempervivum'' aangetref |
||
#Naby die sneeugrens in hoë gebergtes |
#Naby die sneeugrens in hoë gebergtes |
||
#:In die Alpe word byvoorbeeld ''Ranunculus glacialis'' aangeleg. |
#:In die Alpe word byvoorbeeld ''Ranunculus glacialis'' aangeleg. |
||
== Verwysings == |
== Verwysings == |
||
Wysiging soos op 23:51, 10 Julie 2017
'n Vetplant is 'n plant wat vermag om in sy blare, stingels, stamme of wortels vog te stoor.
Vetplante of sukkulente kom dikwels in droë gebiede soos halfwoestyne voor, wat min maar tog reëlmatig reën kry. Suid-Afrika het die grootste verskeidenheid van hulle, veral in die Sukkulente Karoo. Hierdie ekostreek is mos na hulle genoem. Die vermoë om water te stoor word sukkulensie genoem en dit kan op verskillende maniere gebeur. Van die plante stoor dit net in dik vlesige blare. Ander plante met glad geen blare stoor dit in stingels of die stam, ensomeer.
Die begrip "Succulentae" is eerste deur die Switserse plantkundige Johann Bauhin ingevoer in sy Historiae plantarum universalis wat in 1619, ná sy dood, verskyn het. Hy het genusse soos Portulaca, Aloe en Crassula in 'n 'takson' Succulentae geplaas. Hierdie plante is nogtans geensins verwant nie, en vandag word sy takson nie meer erken nie.[1] Sukkulensie tree In der waarheid in 'n groot getal plantfamilies op. Plantfamilies wat sukkulensie vertoon is byvoorbeeld die vygies, die nabome en die kaktusse.
Die terme "vetplant" of "sukkulent" word dikwels gebruik, hoewel 'n goeie definisie eintlik ontbreek. Dit is dalk beter oor "sukkulensie" te praat as 'n eienskap wat 'n plant in seker mate kan besit. Een van die probleme is dat sukkelente in verskillende biome en habitatte kan voorkom. Hulle kan in droë streke soos die Karoo aangetref word, maar dikwels nie in regte woestyne waar reënval baie onreëlmatig is nie. Droër plekke in vogtiger streke of plekke met hoë soutgehaltes of selfs op bome in 'n woud kan nogtans ook vetplante oplewer. Hulle kan dus byvoorbeeld xerofiete, halofiete of epifiete wees en is nie kenmerkend aan 'n bepaalde bioom nie. Daar is nogtans 'n taamlik algemene misvatting dat "xerofiet" en "sukkulent" sinonieme is. Vetplante is nie soos xerofiete aan droogte self aangepas nie, maar aan tydelike droogte.[2]
Von Willert probeer om 'n definisie te gee wat pleks van die verwantskap of die bioom op die fisiologie en anatomie van die plant gerig is:
|
'n Sukkulent is 'n plant wat tenminste een sukkulente weefsel bevat |
|
|
|
'n Sukkulente weefsel is 'n lewende weefsel was -naas ander take- dien om altans tydelik bruikbare water te stoor wat die plant tydelik onafhanklik van'n eksterne waterbron maak, wanneer die grondwatertoestande dusdanig verslegter dat die wortels nie langer die benodigde water aan die grond kan onttrek nie |
|
In hierdie definisie word 'bruikbare' water onderskei van die totale waterinhoud van 'n plant omdat nie alle water beskikbaar vir die plant se ander weefsels is nie. Die definisie onderskei nogtans nie of die water herhaaldelik onttrek en weer gestoor kan word nie. Bladwisselende plante se blare sterf wanneer die water onttrek word.[2]
Daar is metodes om te meet hoe sukkulent 'n plant is, soos die hidrouliese kapasitansie of die sukkulensie-indeks.
Voorkoms
Daar is ses soorte gebiede waar vetplante aangetref kan word.
- Gebiede met voldoende kort droë tydperke en min vriesende temperature in die groeiseisoen.
- Vetplante ontbreek byvoorbeeld in Sentraal Asië, Oos-Siberië en Patagonië vanweë die aanhoudende koue
- Brakgronde
- Dit kan aan die kus of die binneland wees. Halofiet-vetplante soos vygies het anderse aanpassings as ander vetplante
- Die hoë en sonnige krone van tropiese reënwoud
- Hierdie habitat kan wissel van droë na natte tydperke
- In gematigde streke: plekke waar yskoude water na die oppervlak kom
- In die Alpe groei byvoorbeeld Saxifraga spp. op sulke plekke
- In gematigde streke: gronde wat maklik uitdroog, soos growwe sandgronde
- Hier word byvoorbeel Spergula, Sedum of Sempervivum aangetref
- Naby die sneeugrens in hoë gebergtes
- In die Alpe word byvoorbeeld Ranunculus glacialis aangeleg.
Verwysings
- ↑ Advances in Botanical Research, Volume 55 Jean-Claude Kader, Michel Delseny Academic Press, 2010, ISBN 0-12-380869-3, 9780123808691
- ↑ 2,0 2,1 Life Strategies of Succulents in Deserts: With Special Reference to the Namib Desert Dieter J. von Willert CUP Archive, 1992,ISBN 0521244684, ISBN 978-0-521-24468-8
