Noordryn-Wesfale: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
k Hersien
JMK (besprekings | bydraes)
galery
Lyn 155: Lyn 155:


Die Ruhrgebied het daarnaas in die laat 20ste eeu tot 'n sentrum van kuns en kultuur en 'n gewilde toeristebestemming ontwikkel met meer as twintig simfonie-orkeste, meer as sewentig teaters en meer as 200 museums.<ref>{{en}} Derek Lewis: ''Contemporary Germany. A Handbook''. London: Hodder Arnold 2001, bl. 40</ref>
Die Ruhrgebied het daarnaas in die laat 20ste eeu tot 'n sentrum van kuns en kultuur en 'n gewilde toeristebestemming ontwikkel met meer as twintig simfonie-orkeste, meer as sewentig teaters en meer as 200 museums.<ref>{{en}} Derek Lewis: ''Contemporary Germany. A Handbook''. London: Hodder Arnold 2001, bl. 40</ref>

==Galery==
<gallery>
Lêer:Stadttheater Minden Westf.jpg|Ingang na die Stadttheater Minden, 'n munisipale teater
Lêer:Sygburg.jpg|Die Keiser Wilhem-gedenkteken op die Syberg
Lêer:20140601 121348 Schleusen Dortmund-Ems-Kanal, Münster (DSC02095).jpg|Sluise in die Dortmund-Ems-kanaal, te Münster
Lêer:Münster, Kreuzviertel -- 2014 -- 8374.jpg|Uitsig op 'n deel van Münster
</gallery>


== Verwysings ==
== Verwysings ==

Wysiging soos op 09:02, 28 Augustus 2017

Nordrhein-Westfalen
Noordrhien-Westfalen
Noordryn-Wesfale
Landsvlag Landswapen
(Besonderhede) (Besonderhede)
Basiese gegewens
Ampstaal: Duits en Nederduits
Hoofstad: Düsseldorf
Stigting: 23 Augustus 1946[1]
Oppervlakte: 34 110,26 km² (2de)
Bevolking: 17 865 516 (4de)
(31 Desember 2015)[2]
Bevolkingsdigtheid: 524 inwoners / km² (12de)
Volkslied (Landeshymne): geen
Skuldlas per inwoner: 10 054 € (31 Desember 2016)
Totale skuldlas: 179,615 miljard € (31 Desember 2016)[3]
Werkloosheidsyfer: 7,4 % (Mei 2017)[4]
ISO 3166-2: DE-NW
Amptelike webwerf: www.land.nrw
Politiek
Eerste Minister: Armin Laschet (CDU)
(sedert 27 Junie 2017)
Regerende partye: CDU en FDP
Setels in die parlement (Landtag)
(199 setels) (2012: 237 setels):
CDU 72 (2012: 67)
SPD 69 (99)
FDP 28 (22)
AfD 16 (–)
Bündnis 90/Die Grünen 14 (29)
Laaste verkiesing: 14 Mei 2017
Volgende verkiesing: Mei 2022
Parlementêre verteenwoordiging
Stemme in die Federale Raad (Bundesrat): 6 (van 69)
Kaart

Noordryn-Wesfale of Noord-Rynland-Wesfale (Duits: Nordrhein-Westfalen [ˈnɔʁtʁaɪ̯n vɛstˈfaːlən] , Nederduits: Noordrhien-Westfalen) is 'n deelstaat van Duitsland. Dit grens aan die deelstate Rynland-Palts, Hesse en Nedersakse asook aan België en Nederland. Die naam is afkomstig van die ou Pruisiese provinsies Rynland (die noordelike helfte daarvan) en Wesfale.

Noordryn-Wesfale het 'n bevolking van 17,865 miljoen (Desember 2015) en 'n oppervlakte van 34 110 km². Die hoofstad is Düsseldorf en die grootste stad is Keulen.

Die deelstaat is ná die Tweede Wêreldoorlog deur die samesmelting van enkele vroeëre provinsies, waaronder Wesfale en Noordryn (wat albei oorspronklik deel uitgemaak het van Pruise) en Lippe, gevorm. Grootskaalse immigrasie van na-oorlogse vlugtelinge, veral uit die vroeëre oostelike gebiede van die Duitse Ryk, asook migrantewerkers uit Suid-Europa en Turkye gedurende die 1960's en Oos-Europeërs van Duitse afkoms ná 1990, het bygedra tot die deelstaat se huidige demografiese diversiteit. Noordryn-Wesfale is die vierde grootste van alle Duitse deelstate volgens sy oppervlak, maar het verreweg die grootste bevolking.

Geografie

Administratiewe distrikte (Landkreise)

  1. Aken (AC)
  2. Borken (BOR)
  3. Coesfeld (COE)
  4. Düren (DN)
  5. Ennepe-Ruhr-Kreis (EN)
  6. Rhein-Erft-Kreis (BM)
  7. Euskirchen (EU)
  8. Gütersloh (GT)
  9. Heinsberg (HS)
  10. Herford (HF)
  11. Hochsauerlandkreis (HSK)
  1. Höxter (HX)
  2. Kleef (KLE)
  3. Kreis Lippe (LIP)
  4. Märkischer Kreis (MK)
  5. Mettmann (ME)
  6. Minden-Lübbecke (MI)
  7. Rhein-Kreis Neuss (NE)
  8. Oberbergischer Kreis (GM)
  9. Olpe (OE)
  10. Paderborn (PB)
  1. Recklinghausen (RE)
  2. Rheinisch-Bergischer Kreis (GL)
  3. Rhein-Sieg-Kreis (SU)
  4. Siegen-Wittgenstein (SI)
  5. Soest (SO)
  6. Steinfurt (ST)
  7. Unna (UN)
  8. Viersen (VIE)
  9. Warendorf (WAF)
  10. Wesel (WES)

Selfregerende stede (kreisfreie Städte)

  1. Aken (AC)
  2. Bielefeld (BI)
  3. Bochum (BO)
  4. Bonn (BN)
  5. Bottrop (BOT)
  6. Dortmund (DO)
  7. Duisburg (DU)
  8. Düsseldorf (D)
  1. Essen (E)
  2. Gelsenkirchen (GE)
  3. Hagen (HA)
  4. Hamm (HAM)
  5. Herne (HER)
  6. Keulen (K)
  7. Krefeld (KR)
  8. Leverkusen (LEV)
  1. Mönchengladbach (MG)
  2. Mülheim an der Ruhr (MH)
  3. Münster (MS)
  4. Oberhausen (OB)
  5. Remscheid (RS)
  6. Solingen (SG)
  7. Wuppertal (W)

Ekonomie

Thyssen-staalaanleg in Duisburg in 1988
Die hoofkwartier van die nywerheidsreus Thyssen-Krupp in Essen

Die Ruhrgebied langs die gelyknamige syrivier van die Ryn, wat deur die weste van die deelstaat vloei, is die belangrikste nywerheidsgebied van Noordryn-Wesfale. Hierdie gebied strek anderkant die Ruhrvallei tot by Aken in die weste en Bonn in die suidweste. Groot afsettings van bitumineuse steenkool was die basis vir die vestiging van swaar nywerhede in die gebied gedurende die 19de eeu. Alhoewel mynboubedrywighede hier intussen grotendeels gestaak is, word bruinkool vandag nog steeds in 'n gebied tussen Keulen en Bonn in oop groewe ontgin.

Die Ruhrgebied het in die 19de eeu tot die grootste nywerheidsentrum in Europa gegroei. Groot getalle immigrante, waaronder duisende Pole, het na die streek gestroom. Nyweraars soos Alfred Krupp, wat in sy nywerheidsaanlegte veral lokomotiewe en wapentuig vervaardig het, en Alfred Thyssen, wat steenkool ontgin, yster, staal en masjiene vervaardig en grootliks bygedra het tot die uitbou van gas- en kragnetwerke, was die leidende persoonlikhede agter die vinnige uitbreiding van nywerhede in die streek. Die digte konsentrasie swaar nywerhede het egter ook sy skadukante gehad. So is die streek dekades lank deur grootskaalse lugbesoedeling geteister.

Vanaf die 1960's is die tradisionele swaar nywerhede deur strukturele probleme geteister. Sluitings en samesmeltings van myne en staalaanlegte het duisende bewoners werkloos gelaat. Vanaf die 1980's het ekonomiese herstrukturering tot die vestiging van nuwe en meer winsgewende bedrywe gelei, waaronder ingenieurswese, die vervaardiging van gehalte-staal en allooimetale, metaalverwerking, elektronika, sintetiese materiale en chemie.

Reeds in die vroeë 1980's het die persentasie werknemers in die nywerheidsbedryf tot minder as vyftig persent gedaal, terwyl steeds meer werksgeleenthede in die handels- en dienstesektor geskep is. Die daarstelling van 'n hoogs moderne geïntegreerde openbare vervoernetwerk met busse, trems, treine en moltreine het bygedra tot die vestiging van Düsseldorf, Keulen en Essen as gasheerstede van belangrike handelskoue en uitstallings.

Die Ruhrgebied het daarnaas in die laat 20ste eeu tot 'n sentrum van kuns en kultuur en 'n gewilde toeristebestemming ontwikkel met meer as twintig simfonie-orkeste, meer as sewentig teaters en meer as 200 museums.[5]

Galery

Verwysings

Eksterne skakels

Deelstate van Duitsland

Baden-Württemberg | Beiere | Berlyn | Brandenburg | Bremen | Hamburg | Hesse | Mecklenburg-Voorpommere | Nedersakse | Noordryn-Wesfale | Rynland-Palts | Saarland | Sakse | Sakse-Anhalt | Sleeswyk-Holstein | Thüringen

Voormalige deelstate
Baden | Wes-Berlyn (de facto) | Württemberg-Baden | Württemberg-Hohenzollern