Kentum-tale: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
k →‎top: Opruim using AWB
k + Kaart
 
Lyn 1: Lyn 1:
'''Kentum-tale''' vernoem na die [[Latyn]]se woord '''centum''' (spreek uit as: ''kentoem'') vorm 'n subgroep van die [[Indo-Europese tale]], saam met die [[Satem-tale]]. Veral die westelike Indo-Europese tale behoort tot hierdie subgroep, met uitsondering van [[Tochaars]].
[[Lêer:Centum Satem map.png|duimnael|400px|Kaart van die benaderde omvang van die kentum- (blou) en satem-tale (rooi)]]
'''Kentum-tale''', genoem na die [[Latyn]]se woord '''centum''' (spreek uit as: ''kentoem''), vorm 'n subgroep van die [[Indo-Europese tale]], saam met die [[Satem-tale]]. Veral die westelike Indo-Europese tale behoort tot hierdie subgroep, met uitsondering van [[Togaars]].


Die benaming word ontleen aan die verskynsel dat die Indo-Europese tale onder te verdeel is in een groep waarby die woord vir die getal ''100'' met [[velaar|velare]] of [[palataal|palatale]] [[plofklank]] begin (byvoorbeeld ''k''), en in een groep waarby die woord vir ''100'' met 'n [[alveolaar|alveolêre]] of 'n [[palato-alveolaar|palato-alveolêre]] [[frikatief|frikatiewe]] klank begin (byvoorbeeld ''s'' of ''sj'').
Die benaming word ontleen aan die verskynsel dat die Indo-Europese tale onder te verdeel is in een groep waarby die woord vir die getal ''100'' met [[velaar|velare]] of [[palataal|palatale]] [[plofklank]] begin (byvoorbeeld ''k''), en in een groep waarby die woord vir ''100'' met 'n [[alveolaar|alveolêre]] of 'n [[palato-alveolaar|palato-alveolêre]] [[frikatief|frikatiewe]] klank begin (byvoorbeeld ''s'' of ''sj'').


'''Kentum-tale''':
== Kentum-tale (100) ==
"'''100'''"

* [[Latyn]] '' '''c'''entum''
* [[Latyn]] '' '''c'''entum''
* [[Iers-Gaelies|Iers]] '' '''c'''et''
* [[Iers-Gaelies|Iers]] '' '''c'''et''
* [[Tochaars]] '' '''k'''ant''
* [[Togaars]] '' '''k'''ant''
* [[Grieks]] '' he'''k'''aton'' (die toevoeging van ''he-'' is 'n uitsonderlike verskynsel)
* [[Grieks]] '' he'''k'''aton'' (die toevoeging van ''he-'' is 'n uitsonderlike verskynsel)
* [[Goties]] '' '''h'''und'' (die ''h''-klank is ontstaan uit 'n gewysigde ''k'')
* [[Goties]] '' '''h'''und'' (die ''h''-klank is ontstaan uit 'n gewysigde ''k'')
Lyn 19: Lyn 18:
* [[Keltiese tale]]
* [[Keltiese tale]]
* [[Germaanse tale]]
* [[Germaanse tale]]
* [[Tochaars]]
* [[Togaars]]


(Vir enkele ander Indo-Europese tale <!--zijn te weinig geattesteerd--> is te min inligting beskikbaar om in een van die subgroepe te plaas.)
(Vir enkele ander Indo-Europese tale <!--zijn te weinig geattesteerd--> is te min inligting beskikbaar om in een van die subgroepe te plaas.)


'''Satem-tale'''
== Satem-tale (100) ==

Onder die Satem-tale val alle [[Indo-Iranse tale]] en die [[Baltiese tale|Baltiese]] en [[Slawiese tale]] (laasgenoemdes val onder die groter [[Balto-Slawies|Balto-Slawiese taalfamilie]]):
Onder die Satem-tale val alle [[Indo-Iranse tale]] en die [[Baltiese tale|Baltiese]] en [[Slawiese tale]] (laasgenoemdes val onder die groter [[Balto-Slawies|Balto-Slawiese taalfamilie]]):

"'''100'''"

* [[Russies]] '' '''s'''to''
* [[Russies]] '' '''s'''to''
* [[Litaus]] '' '''š'''imtas''
* [[Litaus]] '' '''š'''imtas''

Huidige wysiging sedert 12:10, 31 Maart 2018

Kaart van die benaderde omvang van die kentum- (blou) en satem-tale (rooi)

Kentum-tale, genoem na die Latynse woord centum (spreek uit as: kentoem), vorm 'n subgroep van die Indo-Europese tale, saam met die Satem-tale. Veral die westelike Indo-Europese tale behoort tot hierdie subgroep, met uitsondering van Togaars.

Die benaming word ontleen aan die verskynsel dat die Indo-Europese tale onder te verdeel is in een groep waarby die woord vir die getal 100 met velare of palatale plofklank begin (byvoorbeeld k), en in een groep waarby die woord vir 100 met 'n alveolêre of 'n palato-alveolêre frikatiewe klank begin (byvoorbeeld s of sj).

Kentum-tale (100)[wysig | wysig bron]

  • Latyn centum
  • Iers cet
  • Togaars kant
  • Grieks hekaton (die toevoeging van he- is 'n uitsonderlike verskynsel)
  • Goties hund (die h-klank is ontstaan uit 'n gewysigde k)

Die Kentum-tale is (in chronologiese volgorde):

(Vir enkele ander Indo-Europese tale is te min inligting beskikbaar om in een van die subgroepe te plaas.)

Satem-tale (100)[wysig | wysig bron]

Onder die Satem-tale val alle Indo-Iranse tale en die Baltiese en Slawiese tale (laasgenoemdes val onder die groter Balto-Slawiese taalfamilie):

Indo-Europese tale > Kentum-tale